جراحی به طور کل از هر نوعی که باشد، با پتانسیل عوارض پس از عمل همراه خواهد بود و جراحی دیسک کمر نیز مستثنی نیست. اگر برای عمل جراحی برنامهریزی میکنید باید با خطرات احتمالی پس از آن آشنا باشید. هر چند که، جراح پیش از عمل تمامی مسائل را توضیح خواهد داد، با این حال در اینجا به عوارض عمومی بالقوه اشاره خواهیم کرد. پیش از جراحی دیسک کمر حتماً به درستی و با دقت به سؤالات مربوط به سوابق پزشکی خود پاسخ دهید. این سؤالات شامل آلرژی، رژیم دارویی و سبک زندگی میشوند. به طبع عدم توجه به این موضوعات خود نیز میتواند خطراتی را در حین و پس از عمل ایجاد نماید. عوامل زیادی به دیسک کمر میانجامد؛ از جمله سن، ژنتیک، پوکی استخوان، برداشتن اشیاء سنگین و فشار بر ستون فقرات و چاقی که باعث فتق دیسک میگردد.
دکتر علیرضا طبیب خوئی جراح مغز و اعصاب اضافه کردند، جراحی دیسک کمر بهعنوان آخرین راه حل انتخاب میشود. دلایل مختلفی وجود دارد که فرد مجبور شود جراحی را انجام دهد. هر چند چنین عمل جراحی ریسکهای نادری دارد و خطرات آن تنها برای درصد کمی از بیماران ثبت شده، امّا دانستن آنها به آمادگی شما کمک خواهد کرد.
خطرات ناشی از بیهوشی
برای آنکه در طول عمل درد را احساس نکنید، داروهای بیهوشی مورد استفاده قرار میگیرند. خطرات ناشی از بیهوشی بسیار نادر امّا جدی هستند. این خطرات شامل حمله قلبی، سکته مغزی، آسیب مغزی و مرگ میشوند. حتماً پیش از عمل، اعتیاد به دخانیات یا مصرف الکل و آلرژیهای خود را به جراح و متخصص بیهوشی اطلاع دهید.
خونریزی
در حین جراحی دیسک کمر، جراح از تکنیکهایی برای بُرش یا بستن زخم استفاده میکند تا خونریزی را به حداقل برساند. با این حال، آسیب به رگهای خونی اصلی ممکن است رخ دهد که راههایی برای جلوگیری از آن وجود دارد.
- در حالت اول، پیش از عمل از خون شما نمونهبرداری خواهند کرد تا در صورت نیاز، از خون اضافی استفاده نمایند.
- در حال دوم، با تجهیزات تخصصی که گاهی اوقات محافظ سلول نیز نامیده میشود، سعی در بازیابی خون خواهند کرد. به این ترتیب که خون از محل ساکشن میشود، پس از فیلتر و شستشو دوباره، از طریق یک IV به بدن باز گردانده میشود.
هیپوکسیک مغز
این عارضه بسیار نادر ولی بالقوه کشنده است که میتواند پس از جراحی دیسک کمر، ستون فقرات یا مغز رخ دهد. مایع نخاعی مغز تخلیه و منجر به احتقان وریدی میگردد و اکسیژنرسانی کاهش خواهد یافت. همچنین در مقالهای، به احتقان وریدی مرتبط با هیپوتانسیون داخل جمجمه پس از عمل جراحی در بخش ستون فقرات اشاره شده است.
لخته شدن خون
پس از جراحی دیسک کمر، مکانسیم انعقاد بدن بسیار فعال خواهد بود؛ چرا که در تلاش است تا خونریزیهای ناشی از عمل را متوقف کند؛ این موضوع باعث لخته شدن خون در اطراف محل جراحی خواهد شد.
اگر لخته خون جدا شده و از طریق سیاهرگ به ریه برسد، میتواند بسیار خطرناک باشد. این حالت باعث ایجاد آمبولی ریه میشود که بهشدت زندگی بیمار را تهدید خواهد کرد.
علائم هشدار دهنده لخته شدن خون:
- تورم در ساق، مچ و یا کل پا
- حساسیت یا قرمزی در بخش بالا یا زیر زانو
- درد در ساق پا
علائمی که نسبت به آمبولی ریه هشدار میدهند:
- تنگی نفس
- سرفه کردن
- درد ناگهانی قفسه سینه
زمان بستری در بیمارستان، پزشکان و پرستاران بهدقت علائم شما را تحتنظر خواهند داشت. با این وجود در صورت مشاهده هر کدام از علائم، فوراً آنها را در جریان بگذارید. اگر مرخص شدهاید و در خانه هستید نیز هنگام تجربه علائم گفته شده، فوراً با اورژانس تماس بگیرید.
راهکارهایی برای کاهش لخته شدن خون پس از جراحی دیسک کمر:
- پزشک به شما توصیه خواهد کرد که در اسرع وقت پس از جراحی حرکت کنید (برای مثال نشستن یا راه رفتن) تا خون به گردش درآید.
- اگر مجبور هستید در رختخواب بمانید، پاهای خود را به بالا و پایین فشار دهید (شبیه فشار بر پدال گاز) تا خون به قلب باز گردد.
- علاوهبر آن، جورابهای مخصوصی وجود دارد که ساق و ران پا را در بر میگیرد و با فشار، مانع از جمع شدن خون در یک نقطه شده و احتمال لخته شدن خون را کاهش میدهد. در کنار آن پزشک ممکن است داروییهایی نیز تجویر نماید تا باعث رقیق شدن خون شما گردند.
پارگی دورال
پارگی دورال (Dural Tear) زمانی ایجاد میشود که پوشش نازک و محافظ بخش اعصاب نخاعی در حین عمل پاره شود. در زمان جراحی دیسک کمر، جراح بلافاصله این پارگی را ترمیم خواهد کرد و طبق آمار اکثر پارگیهای دورال بدون حادثهای بهبود مییابند. امّا اگر بهبود نیابد چطور؟ در اینصورت از ناحیه پاره شده مایع نخاعی خارج و باعث ایجاد سردرد میگردد. در اینصورت، اگر پس از جراحی دچار سردردهای شدید بشوید، باید بهسرعت جراح خود را مطلع سازید.
عفونت
خطر عفونت پس از جراحی دیسک کمر در اکثر بیماران کم است. پس از جراحی از طریق IV، آنتی بیوتیک دریافت میکنید؛ درنتیجه از خطر عفونت کاسته میشود. در صورت ایجاد عفونت، ممکن است بهصورت سطحی باشد یا میتواند بهصورت عمقی در نواحی نخاع و مهرهها ایجاد گردد.
علائم ناشی از عفونت:
- افزایش درد
- قرمز، داغ و متورم شدن در اطراف زخم
- تب و همراه شدن آن با لرز
- بوی بدن در ناحیه زخم و خارج شدن مایع شفاف از آن
عدم پیوند
گاهی نیاز است از ایمپلنتهای فلزی جهت نگه داشتن فیوژن میان مهرهها استفاده شود. احتمال شکستن ایمپلنتها درموارد نادر وجود دارد. این موضوع باعث میشود تا استخوانها به درستی در محل خود قرار نگیرند و لازم باشد تا ایمپلنتی دیگر جایگزین گردد تا همجوشی ایجاد شود.
درد، بی حسی یا ضعف مداوم
اینها از علائمی محسوب میشوند که پس از عمل ظاهر خواهند شد و غیرعادی نیستند. با اینحال اگر این علائم در طول بهبودی برطرف نشوند، نشانگر عدم موفقیت عمل جراحی دیسک کمر بوده است؛ پس حتماً درصورت طولانی شدن این علائم، با پزشک خود در تماس باشید.