در قسمت قبل چگونه موضوع پایان نامه انتخاب کنیم، به نکات اولیه انتخاب موضوع پایان نامه پرداختیم. در قسمت قبل ذکر شد که سوال پژوهشی مهم ترین رکن انجام پایان نامه است و یک پایان نامه خوب در ابتدا باید چه ویژگی هایی داشته باشد. در این قسمت سراغ گام های انتخاب یک موضوع خوب برای پایان نامه خواهیم رفت.
گام اول انتخاب موضوع برای پایان نامه: یک موضوع انتخاب کنید و پایان نامه خود را آغاز کنید
اگرچه موضوع پایان نامه باید بر اساس ارتباط موضوعی با رشته شما و شایستگی آن انتخاب شود، الزامات مربوط به قبل از تصویب پورپوزال خود را در نظر بگیرید. موضوع پایان نامه کلید انتخاب موضوع پایان نامه شما است.
هر برنامه ای در الزامات خود متفاوت است، برای همین است که بررسی جزئیات از قبل بسیار مهم است. برخی از برنامه ها ممکن است فهرست خاصی از موضوعات قابل قبول و طیف محدودی از روش های مجاز داشته باشند. سایر برنامه ها ممکن است فقط حداقل تعداد کلمات و مهلت نهایی داشته باشند. به خاطر همین موضوع دانستن الزامات خیلی مهم است.
گام دوم انتخاب موضوع برای پایان نامه: طوفان فکری ایده های موضوع پایان نامه
زمانی که محدودیت ها و الزامات پایان نامه خود را شناختید ، زمان آن رسیده که طوفان فکری با موضوع خود را آغاز کنید. این بخش، سخت ترین قسمت انتخاب موضوع برای پایان نامه است. به خصوص اگر برنامه یا دانشگاه شما انتخاب موضوع شما را محدود نکند، ممکن است با ذهن مبهمی به موضوع پایان نامه خود نگاه کنید. بنابراین، کجا باید طوفان فکری را آغاز کنید؟
یکی از گام هایی که می توان در آن به دنبال پایان نامه بود کارهای تحقیقاتی قبلی شما است، منظور از کارهای تحقیقاتی قبلی مقالاتی است که قبلا نوشته اید. کدام درس از درس های رشته تحصیلی خود را دوست داشتید. قبلا در مورد چه موضوعی نوشتید؟
باید لیستی از مقالاتی که قبلا در مورد آن نوشتید فراهم کنید و به آنها را بر اساس کمترین میزان جذابیت تا بیشترین میزان آن نمره بدهید. پس از انجام این کار، نیمه دوم از موضوعاتی را که نمره پایینی گرفتند را حذف کنید و به موضوعات جالب تر رسیدگی کنید. آیا موضوع جذابی برای شما وجود دارد؟ اگر موضوع جالبی به نظرتان نمی رسد و از موضوعات هیجان زده نمی شوید با همکلاسی ها یا همکاران خود صحبت کنید.
به چه موضوعاتی در رشته خود علاقه دارید؟ آیا دوستان، همکلاسی ها یا همکاران شما نیز چنین نظری دارند؟
علاوه بر این برای انتخاب موضوع پایان نامه خود می توانید ، مقاله های مجلات معروف در حوزه موضوعی خود را بررسی کنید و موضوعات داغ پژوهشی فعلی ار شناسایی کنید. هرچه بیشتر مطالعه کنید شانس بیشتری برای رسیدن به یک موضوع جالب پایان نامه خواهید داشت.
زمانی که برخی از موضوعات پایان نامه را انتخاب کردید، فکر خوبی است که آنها را رتبه بندی کنید و حداقل لیستی از سه موضوعی که به نظرتان بهتر است داشته باشید. پس از آن باید قبل از اینکه در مورد یک موضوع تصمیم گرفتید ، تحقیقات و مشاوره اولیه را برای انجام آن آغاز کنید و در صورتی که موضوع مورد علاقه شما قابل اجرا نیست، از آن پشتیبان تهیه کنید.
گام سوم انتخاب موضوع برای پایان نامه: تحقیقات اولیه، مرور پیشینه
بعد از اینکه لیست کوتاهی از موضوعات بالقوه برای پایان نامه را تهیه کردید، زمان این است که انجام تحقیقاتی را که قبلا با موضوع پیشنهادی شما انجام شده را لیست کنید. اگر موضوع پیشنهادی پایان نامه شما با مقاله ای که قبلا نوشتید مطابقت دارد، ممکن است از قبل با پیشینه پژوهش آشنایی داشته باشید. اگرچه، به این معنا نیست که در صورتی که قبلا در آن حوزه موضوعی مقاله نوشتید از این مرحله خواهید گذشت.
هر موضوع پایان نامه ای که بر اساس مقاله ای که قبلا نگارش کردید انتخاب شده، باید گسترده تر از قبل نگارش شود. بنابراین، به این معنی نیست که می توانید از این مرحله عبور کنید. انتظار می رود تا پایان نامه بر خلاف موضوعی که قبلا در مورد آن مقاله نوشتید زوایای جدیدی را پوشش دهد و به همین دلیل بخش مرور پیشینه باید طولانی تر از مقاله باشد.
از کجا مقالات مرتبط با موضوع پیشنهادی پایان نامه پیدا کنیم؟
گوگل اسکالر، یکی از منابع مهم و خوب است که به صورت رایگان و در هرجایی می توانید به آن دسترسی داشته باشید. اگر شما دانشجو هستید شاید از سمت دانشگاه به پایگاه های علمی غیر رایگان مثل اسکوپوس، وب آو ساینس و جی استور دسترسی داشته باشید. اگر به این پایگاه ها دسترسی ندارید، بسیاری از مقالات به صورت دسترسی آزاد در اختیار شما قرار دارند و با استفاده از موتور جستجوی گوگل اسکولار می توانید به راحتی مقالات مرتبط را پیدا کنید. اگر مقاله خوبی پیدا کردید که با موضوع شما مرتبط بود می توانید به منابعی که به عنوان مآخذ در مقاله ذکر شده نیز مراجعه کنید و لیست خود را تکمیل کنید. علاوه بر این می توانید از سمنتیک اسکالر نیز استفاده کنید.
گام چهارم: انتخاب خود را نهایی کنید
زمانی که موضوعات پیشنهادی پایان نامه را به چند گزینه محدود کردید، زمان آن رسیده تا تصمیم بگیرید. این انتخاب نباید به راحتی انجام شود، زیرا می تواند زندگی شما را تحت تاثیر قرار دهد. حتی جالب ترین موضوعات نیز پس از صرف زمان کافی برای خواندن و نوشتن، می تواند هنوز هم پر پیچ و خم باشد. با این فرض، باید مطمئن شوید که موضوع شما شرایط زیر را دارد:
- آیا موضوع پیشنهادی شما قابل انجام است؟
- آیا می توانید به همه ی مواد تحقیقاتی لازم دسترسی داشته باشید؟ آیا می توانید به همه منابع لازم برای انجام یک مطالعه تحقیقاتی را به دست آورید؟ آیا اگر لازم بود می توانید سفر کنید؟
- آیا موضوع پایان نامه شما جذاب است؟ آیا انتظار دارید که این جذابیت موضوعی در طول انجام پایان نامه حفظ شود؟
- آیا موضوع پایان نامه شما معنادار است و به رشته شما مرتبط است؟
- آیا کسی قبلا در مورد موضوع پایان نامه شما چیزی منتشر کرده است؟
- آیا استاد راهنما و مشاوری که بتواند شما را راهنمایی کند سراغ دارید؟
شما نیاز زیادی به استاد راهنما و مشاور دارید ، این افراد می توانند به شما کمک کنند تا بتوانید موضوع پایان نامه خود را نهایی کنید. اگر استاد مشاور را می توانید بسته به موضوع پایان نامه انتخاب کنید، با اساتید زیادی صحبت کنید تا یکی از آنها را به عنوان استاد مشاور خود انتخاب کنید. در غیر اینصورت، برای دریافت بازخورد در مورد موضوع پایان نامه، با یکی از اعضای هیات علمی که مورد اعتماد تان است صحبت کنید. لازم است موضوع پایان نامه شما قبل از نهایی شدن توسط استاد راهنما تایید شود.
انتخاب موضوع پایان نامه دلهره آور است اما در نهایت شما هستید که تصمیم می گیرید و بعد از آن برای انجام کار پژوهشی آماده هستید. مهم نیست که چه موضوعی را انتخاب می کنید، در شرف شروع یک تلاش بزرگ هستید.
خلاصه آنچه باید در انتخاب موضوع پایان نامه انجام دهید:
چک لیست فرایند انتخاب موضوع پایان نامه
شرایط انتخاب موضوع پایان نامه را بررسی کنید:
- قبل از شروع انجام کار پایان نامه، الزامات، تعدا کلمات و مهلت نهایی را یادداشت کنید.
- مهلت اتمام هر فصل پایان نامه را بررسی کنید.
- با استاد خود صحبت کنید تا ببینید آیا الزامات و محدودیت خاصی را در موضوع پایان نامه شما دارد یا نه.
- در مورد روش تحقیق موضوع پایان نامه خود پرس و جو کنید. اگر پیشینه تحقیق، قابل قبول باشد یا اینکه شما ملزم به انجام کار میدانی هستید.
- در صورتی که از موضوع پایان نامه شما انتظار می رود که به صورت میدانی انجام شود، آیا حداقل یا استاندارد اندازه مطالعه مطالعه وجود دارد؟
- کارهای پژوهشی که قبلا انجام داده اید و موضوعاتی که در رشته شما پر طرفدار است را بررسی کنید.
- با دوستان و استاید خود در مورد موضوع پایان نامه تان صحبت کنید.
- مقالات و مجلات مرتبط علمی که به موضوع شما مرتبط است را برای الهام گرفتن، مطالعه کنید.
- موضوعات بالقوه پایان نامه تان را بر اساس میزان علاقه، رتبه بندی کنید.
- موضوعات بالقوه را مرور کنید.
- امکان پذیری انجام موضوع پایان نامه خود را با استاد راهنمای خود بررسی کنید.
- موضوع پایان نامه خود را انتخاب کنید.
منبع: https://www.enago.com/thesis-editing/blog/choose-great-thesis-topic-4-easy-steps