ساختار یک مقاله علمی چگونه است؟

یک مقاله علمی معمولاً شامل بخش‌های اصلی زیر است:

چکیده (Abstract)

چکیده خلاصه‌ای از مقاله و مطالب مهم آن است. چکیده باید بتواند خواننده را با موضوع، مسئله، روش‌ها و نتایج کلی آشنا کند. عموماً این بخش حدود 150-300 کلمه است. برای نگارش چکیده حرفه‌ایی، تعداد زیادی مقاله از مجلات معتبر را ببینید تا تجربه کافی برای نگارش این بخش مهم را به دست آورید. پس از چکیده کلمات کلیدی یا واژگان ارائه می‌شود که 4 تا 6 کلمه از مهمترین کلمات تعریف کننده موضوع مقاله در آن ارائه می‌شود.

مقدمه (Introduction)

در این بخش، موضوع مقاله، مسئله مورد بررسی و اهمیت آن را معرفی می‌کنید. همچنین، به بیان هدف و سؤالات یا فرضیات تحقیقی می‌پردازید و توضیح می‌دهید که چگونه مقاله شما می‌تواند به توسعه دانش و حل مسئله ارائه شده کمک کند و خلا تحقیقاتی موجود را تکمیل کند. مقدمه با سؤال اصلی تحقیق پایان می‌پذیرد.

ادبیات و پیشینه پژوهش (research literature)

بخش ادبیات تحقیق مربوط به مبانی نظری و تئوریک پژوهش است. متغیرهای اصلی تعریف می‌شوند و ارتباط آن‌ها تشریح می‌شود و خواننده را از تکراری نبودن موضوع مقاله و اهمیت و ضرورت انجام مقاله، متقاعد می‌کنید. در بخش پیشینه پژوهش، به‌مرور تحقیقات و مطالعات پیشین در زمینه مورد بررسی پرداخته و به نتایج و چکیده این مقالات و تحقیقات می‌پردازید هر مطلبی که در این بخش، از دیگر مقالات، کتب و تحقیقات استفاده می‌شود، می‌بایست به‌دقت رفرنس‌دهی شود.

روش‌شناسی (Methodology)

در این بخش، روش‌ها و رویکردهای استفاده شده برای حل مسئله را شرح می‌دهید. باید جزئیات دقیقی از روش‌های تجربی، مدل‌سازی، الگوریتم‌ها و ابزارهای استفاده شده در تحقیق خود ارائه دهید. همچنین جامعه آماری، نمونه آماری و روش نمونه‌گیری توضیح داده شود. روش و نرم‌افزارهای مورداستفاده و دلایل استفاده از آنها نوشته شود. متغیرهای مستقل و وابسته معرفی و نحوه اندازه‌گیری و کمی‌سازی آنها توضیح داده شود.

نتایج و یافته‌ها (Results and Analysis)

در این بخش، نتایج به‌دست‌آمده از تحقیق خود را به‌صورت دقیق و مفصل ارائه می‌دهید. از نمودارها، جداول و روش‌های تحلیل داده‌ها برای نمایش بهتر نتایج استفاده می‌کنید. همچنین، تحلیل و تفسیر نتایج را در این بخش ارائه می‌دهید و به پاسخ سؤالات تحقیقی خود پرداخته؛ فرضیه‌های تعریف شده را آزمون کرده و به‌صورت مستند، دلایل تأیید یا رد فرضیات را بیان کنید.

بحث (Discussion)

در این بخش، نتایج خود را با مطالعات پیشین و فرضیات اولیه خود مقایسه می‌کنید و به تفسیر و توضیح معنای نتایج پرداخته و توجیه می‌کنید. همچنین، به بیان مزایا، محدودیت‌ها و مسائل باز مرتبط با تحقیق خود می‌پردازید.

جمع‌بندی و نتیجه‌گیری (Conclusion)

در این بخش، خلاصه‌ای از مطالب مهم مقاله و نتایج کلی را ارائه می‌دهید. همچنین، به بیان اهمیت نتایج و پیشنهادات برای تحقیقات آینده می‌پردازید.

منابع (References)

در این بخش، منابع استفاده شده در مقاله را به‌صورت دقیق و طبق استانداردهای مربوطه نقل‌قول می‌کنید. منابع باید قابل‌اعتماد و قابل‌دسترسی باشند و ترجیحاً از پایگاه‌ها و انتشارات معتبر جهانی باشد.

چگونه شانس چاپ مقاله خود را بالا ببریم؟

در یک نگاه کلی، شانس اخذ پذیرش و چاپ مقاله به 2 عامل اصلی 1-موضوع، محتوا و به روز بودن مقاله و 2-میزان اعتبار مجله مقصد و نرخ پذیرش و ریجکت مقالات در آن مجله بستگی دارد. به غیر از این دو عامل اساسی،

در زیر به برخی از راه‌ها و نکات کلیدی برای افزایش شانس چاپ مقاله علمی خود اشاره می شود.

انتخاب موضوع مناسب

انتخاب موضوعی که نوآورانه، جذاب و مهم است، می‌تواند به افزایش شانس چاپ مقاله شما کمک کند. همچنین، انتخاب موضوعی که در حوزه تخصصی شما قرار دارد و شما به آن تسلط دارید، می‌تواند به افزایش کیفیت مقاله کمک کند.

مطالعه‌ منابع و مقالات مرتبط

پیش از نگارش مقاله، مطالعه منابع و مقالات مرتبط با موضوع انتخابی، شما را با پژوهش‌ها و نتایج قبلی مرتبط آشنا می‌کند و می‌تواند به افزایش شانس چاپ مقاله شما کمک کند.

نگارش مقاله با کیفیت

نگارش مقاله به صورت واضح، منطقی و دقیق از اهمیت بالایی برخوردار است. رعایت قواعد نگارش علمی و ساختار مناسب مقاله، می‌تواند مقاله شما را جذاب و قابل درک کند.

انتخاب مجله مناسب

انتخاب مجله‌ای که موضوع مقاله شما را پوشش می‌دهد و به مقالات مرتبط با آن علاقه‌مند است، می‌تواند فرصت چاپ مقاله را افزایش دهد. در واقع، مجله انتخابی می بایست طوری باشد که مقاله کاملا در اسکوپ مجله قرار گیرد.

ارائه نتایج و مفاهیم جدید

ارائه نتایج و مفاهیم جدید و نوآورانه می‌تواند جذب مخاطبین و نقدهای مثبت دیگران را به مقاله شما به همراه داشته باشد.

تصحیح و اصلاح

قبل از ارسال مقاله به مجله، آن را مورد تصحیح و اصلاح دقیق قرار دهید. اشکالات املایی، گرامری و ترجمه‌ای، تأثیر منفی در ارزیابی مقاله دارد.

توصیه‌نامه از همکاران و اساتید

اگر ممکن است، از همکاران و اساتید شناخته شده خود، درخواست توصیه‌نامه برای مقاله‌تان کنید. این توصیه‌نامه‌ها می‌توانند اهمیت و اعتبار مقاله شما را افزایش دهند.

حوصله و استمرار

تلاش برای چاپ مقاله علمی ممکن است مدت طولانی‌تری طول بکشد و نیاز به حوصله و استمرار داشته باشد. به صبر و پشتکار خود اعتماد کنید و تلاش کنید تا از فرآیند چاپ مقاله لذت ببرید. هر چه اعتبار مجله انتخابی بیشتر باشد و ضریب ایمپکت فاکتور یا شاخص sjr اسکوپوس آن بالاتر باشد، داوران سختگیرتری مقاله شما را ارزیابی خواهند کرد. از ارسال همزمان مقاله به چندین مجله خودداری کنید.

همکاری با دیگر پژوهشگران همکاری با دیگر پژوهشگران و اساتید می‌تواند به افزایش شانس چاپ مقاله شما کمک کند. همکاری در گروه‌های تحقیقاتی و پروژه‌های تیمی، می‌تواند منجر به تولید نتایج مفید و تاثیرگذارتری شود.

استفاده از داده های واقعی

به هیج عنوان از دیتاهای شبیه سازی یا تولید شده برای تحلیل نتایج مقاله استفاده نکنید چون در اغلب اوقات، داوران متوجه این نکته شده و از شما داده ها را می خواهند. همچنین در مورد آزمایش ها و تست ها هم همینطور. در بیان مطالب مقاله، صادق باشید و بیطرفانه به ارائه نتایج و تحلیل بپردازید.

اخذ نقد و نظرات

قبل از ارسال مقاله، مقاله خود را به نقد و نظرات دقیق محققین و اساتید معتبر زیر ذره‌بین بگیرید و اشکالات و نقاط ضعف را برطرف کنید.

ارائه چکیده (Abstract) جذاب خلاصه مقاله شما می‌تواند اولین بخشی باشد که مخاطبین با آن در تماس قرار می‌گیرند. ارائه چکیده ‌ای جذاب و مفصل می‌تواند به افزایش جذب مخاطبین کمک کند.

رعایت دقیق آئین نگارش در مجله منتخب در بسیاری از نشریات علمی، مقاله قبل از ارجاع به داوران توسط کارشناس مجله ارزیابی می شود . در گام اول، چنانچه مقاله در اسکوپ مجله نباشد یا دستورالعمل و ساختار مجله را رعایت نکرده باشد، ریجکت می شود.

اکسپت و چاپ مقاله در مجلات معتبر (تقویت رزومه)

از نظر اعتبار، کل نشریات را می‌توانیم به دسته‌های نشریات معتبر، نشریات کم‌اعتبار، نشریات نامعتبر و جعلی؛ تقسیم‌بندی نمود.

مجلات علمی معتبر

مجلات علمی معتبر عموماً مجلاتی هستند که به‌عنوان منابع معتبر و ارزشمند در جامعه علمی شناخته می‌شوند و تحقیقات و مقالات کیفیت بالا و محتوای علمی قوی را در حوزه‌های مختلف علمی ارائه می‌دهند. این مجلات معمولاً دارای استانداردهای عالی داوری همتا (Peer Review) هستند و نتایج تحقیقات به‌صورت دقیق و دست‌نخورده منتشر می‌شوند.

مجلات کم‌اعتبار

مجلات کم‌اعتبار (Predatory Journals) به مجلاتی اطلاق می‌شود که با استفاده از تبلیغات منحرف‌کننده، شیوه‌های نامناسب و دستاوردهای دروغین، سعی دارند مقالات نویسندگان حوزه‌های مختلف علوم را باهدف کسب درآمد دریافت و منتشر کنند و از آنها هزینه‌های کلانی برای انتشار (Article Processing Charges ) بابت انتشار مقاله بگیرند. این مجلات، ماهیتاً تقلبی یا جعلی نیستند و حتی دارای issn هم هستند؛ اما به دلیل تنها هدفشان که کسب درآمد هست، معمولاً در حوزه‌های مختلف مقالات با هر کیفیتی را بدون داوری، پذیرش و چاپ می‌کنند.

مجلات نامعتبر و جعلی

مجلات نامعتبر و جعلی به مجلاتی اطلاق می‌شود که با تلاش‌های مغلوب کارانه و بدون رعایت اصول علمی و اخلاقی، سعی می‌کنند از نویسندگان به‌عنوان هدف قرار دهند و از آنها هزینه‌های انتشار یا APC پرداخت کنند تا مقالاتشان را در این مجلات منتشر کنند.

*مسئولیت صحت و سُقم محتوای این پست برعهده‌ی سفارش‌دهنده است.*