به جابجایی بین المللی فرد از کشور خود به کشور مقصدی که ساکن آن نیست یا ملیت آن مربوط به آن کشور نیست، مهاجرت می گویند. مسافرت، گردشگری و اقامت های کوتاه مدت به کشور دیگری تحت تعریف مهاجرت قرار نمی گیرد. اما، گاهی اوقات به مهاجرت نیروی کار فصلی نیز مهاجرت گفته می شود.
مهاجرت در سراسر جهان رو به افزایش است. به طور کلی، بر اساس داده های سازمان ملل و موسسه سیاست مهاجرت ، سهم مهاجرت بین المللی در جهان از 3.2 درصد در سال 2010 به 3.6 درصد در سال 2020 افزایش داشته است.
چه کشورهایی بیشترین میزان مهاجرت را داشته اند؟
سوریه، اوکراین، سودان جنوبی، ونزوئلا و جزایر ویرجین بریتانیا، به ترتیب کشورهایی هستند که مردم آن بیشترین مهاجرت را داشته اند.
چه کشورهایی میزبان مهاجران بوده اند؟
شکل 1، کشورهای جهان را که بیشترین میزبانی را از مهاجران داشته اند، نشان می دهد. بر این اساس، آمریکا، آلمان و عربستان سعودی به ترتیب کشورهایی هستند که بیشترین میزان مهاجران را پذیرفته اند. در اروپا نیز آلمان، اسپانیا، فرانسه و ایتالیا به ترتیب کشورهایی هستند که میزبان مهاجران بوده اند.
شکل 1. نقشه جهان بر پایه مهاجر پذیری کشورها
بررسی مقالات فارسی با موضوع مهاجرت
1136 مقاله فارسی با موضوع مهاجرت در پایگاه مرکز اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی نمایه شده است. مقالات بررسی مقاله علل اجتماعی مهاجرت نخبگان ایرانی به دانشگاه های آمریکا، بررسی مهاجرت نخبگان علمی در ایران و علل مهاجرت نخبگان از ایران از منظر اقتصاد سیاسی بین الملل (با تاکید بر دهه 1380) به ترتیب پر بازدید ترین مقالات فارسی با موضوع مهاجرت نخبگان هستند.
بر اساس آنچه در این مقالات ذکر شده عوامل مهاجرت به دو دسته عوامل داخلی و خارجی تقسیم می شود. مهم ترین عوامل مهاجرت در شکل زیر دیده می شود. همچنین مهم ترین دلیل مهاجرت معکوس نیز عوامل خانواده و مذهبی ذکر شده است.
منابع:
جوادزاده، پدرام. (1394). علل اجتماعی مهاجرت نخبگان ایرانی به دانشگاه های آمریکا. مدیریت فرهنگی، 9(28)، 95-111. SID. https://sid.ir/paper/199638/fa
اسماعیل زاده، علی اصغر، و ذاکرصالحی، غلامرضا. (1393). بررسی مهاجرت نخبگان علمی در ایران. مطالعات راهبردی ورزش و جوانان، 13(26 )، 0-0. SID. https://sid.ir/paper/521977/fa
میرترابی، سعید، و خاوری نژاد، سعید. (1393). علل مهاجرت نخبگان از ایران از منظر اقتصاد سیاسی بین الملل (با تاکید بر دهه 1380). تحقیقات سیاسی و بین المللی، 6(19)، 199-233. SID. https://sid.ir/paper/172800/fa