راهکار استفاده از فاضلاب و آب های آلوده + راه حل رفع مشکل کمبود آب برای صنایع و کشاورزی؟!

در کشور ایران در بخش شهری میزان مصرف آب (آب فروش رفته+هدر رفت ظاهری) در سال در حدود 5.4 میلیارد متر مکعب است. از این میزان مصرف مقدار 4.3 میلیارد مترمکعب مربوط به مصارف بخش خانگی است، لذا با توجه به جمعیت تحت پوشش در مناطق شهری میزان سرانه مصرف آب یا همان میانگین مصرف آب به ازای هر نفر در روز برای کل مصارف 224 لیتر است.

آمار تکان دهنده تبدیل آب به فاضلاب در منازل

میانگین درصد تبدیل آب به فاضلاب در منازل حدود 80-70 درصد است. این به این معنی است که حدود 80-70‌ درصد آب مصرفی در منازل به فاضلاب تبدیل می‌شود. با این حال، این درصد ممکن است در مناطق و شرایط مختلف با توجه به فرهنگ مصرف آب، نوع کاربری آب اعم از اینکه مصارف انسانی باشد یا برای آبیاری باغچه، متغیر باشد.
علاوه براین، سرانه مصرف آب در ایران دست‌کم 70 لیتر بیشتر از میانگین جهانی است؛ ارقامی که با توجه به خشکسالی‌های پیاپی، چشم‌انداز پیش‌رو را ترسناک کرده است.

سرعت تبدیل آب به فاضلاب و مصرف بالای آب، به خصوص برای کشورهایی مثل ما که با بحران کم‌آبی و خشکسالی روبه‌رو هستند، گزینه تصفیه فاضلاب بهداشتی را پیش‌رو قرار داده است.

بیش از 60 درصد از حجم مصرف آب خانگی به فاضلاب بهداشتی می شود، بنابراین ذخیره و بازیافت این منبع آب باعث بهینه‌سازی و کاهش مصرف آب شیرین شده و حجم فاضلاب را هم کم می‌کند. با توجه به رشد شهرنشینی، بازیافت پساب‌های قابل استفاده، هزینه تامین منابع آب را به میزان چشمگیری کاهش می‌دهد. از دیگر مزایای استفاده از آب خاکستری می‌توان به کاهش هزینه قبض آب، امکان آبیاری گیاهان در هنگام خشکسالی و کاهش مواد آلاینده در آبراه‌ها اشاره کرد.

فاضلاب بهداشتی چیست؟

به کلیه فاضلاب های تولید شده در سرویسهای بهداشتی، شستشوی ظروف، استحمام، شستشوی سطوح و لباسشویی فاضلاب بهداشتی یا انسانی گفته میشود. مهم ترین ویژگی این فاضلاب ها حجم بسیار بالای مواد شوینده بوده و ورود مستقیم آنها به طبیعت نه تنها باعث آلوده شدن آن میشود، بلکه حجم بسیار زیادی از آب ها را هدر می دهد. با توجه به وجود بحران خشکسالی و کم آبی در ایران و سایر کشورها، تصفیه فاضلاب های بهداشتی اهمیت زیادی پیدا نموده و شیوه های مختلفی برای افزایش کیفیت و استفاده مجدد آنها ارائه شده است.

پکیج تصفیه فاضلاب بهداشتی

پکیج تصفیه فاضلاب بهداشتی (انسانی) که از انواع پرکاربرد پکیج های تصفیه فاضلاب در ایران است، در واقع مخزن فلزی، بتنی یا پلی اتیلنی است که با روش های متعدد اثر آلاینده های موجود در پساب های مجتمع های مسکونی، کمپ های آموزشی و غیره را قبل از ورود به طبیعت کاهش می دهد. این تجهیزات شرایطی را فراهم می کنند تا پساب (فاضلاب) تصفیه شده مجدد در سایر صنایع قابل استفاده باشد. و همچنین از شیوع بیماری های واگیردار انسان و حیوان و پرندگان نیز جلوگیری خواهد کرد. فرآب تدبیر، شرکت سازنده انواع پکیج تصفیه فاضلاب بهداشتی پیش ساخته (فلزی، بتنی وپلی اتیلن) و تجهیزات تصفیه فاضلاب  مطابق با استانداردها و تکنولوژی روز دنیا است.

کاربرد پکیج تصفیه فاضلاب بهداشتی

از پکیج تصفیه فاضلاب بهداشتی در مراکز و مناطقی که منشا فاضلاب انسانی دارند می توان استفاده کرد. به منظور تصفیه فاضلاب ویلا، تصفیه فاضلاب شهرک های مسکونی، کمپ های نظامی و به ویژه مراکز تفریحی مانند تفرجگاه ها، استادیوم، تصفیه فاضلاب بیمارستان و غیره می توان از پکیج تصفیه فاضلاب انسانی استفاده کرد.

• کارخانجات و کارگاه ها
• مجتمع‌ها و ویلاهای مسکونی
• ساختمان های اداری
• هتل‌ها و مراکز اقامتی
• رستوران‌ها و پادگان ها
• کمپ‌های کارگری و مجتمع‌های تفریحی
• تصفیه فاضلاب های صنعتی قابل تجزیه بیولوژیکی
• مناطق مسکونی بطور مثال شهرک های مسکونی و ویلا
• پایگاه های نظامی و زندان ها
• مجتمع های اداری و تفریحی
• بیمارستان
• و …

• اهمیت استفاده مجدد از فاضلاب:

  • کاهش کمبود آب: استفاده مجدد از فاضلاب می‌تواند به طور قابل توجهی از میزان برداشت آب از منابع زیرزمینی و سطحی بکاهد.
  • کاهش هزینه‌ها: تصفیه و استفاده مجدد از فاضلاب به مراتب ارزان‌تر از شیرین کردن آب دریا یا استحصال آب از منابع دیگر است.
  • حفاظت از محیط زیست: استفاده مجدد از فاضلاب، از آلودگی منابع آبی و خاکی ناشی از دفع فاضلاب خام جلوگیری می‌کند.

• کاربردهای استفاده مجدد از فاضلاب:

  • آبیاری: فاضلاب تصفیه شده می‌تواند برای آبیاری فضای سبز، زمین‌های کشاورزی و حتی زمین‌های ورزشی مورد استفاده قرار گیرد.
  • مصارف صنعتی: فاضلاب تصفیه شده می‌تواند برای خنک کردن تجهیزات، شستشوی سطوح و فرآیندهای صنعتی مختلف مورد استفاده قرار گیرد.
  • مصارف خانگی: در برخی از کشورها، از فاضلاب تصفیه شده برای مصارف غیرآشامیدنی مانند شستشو استفاده می‌شود.

روش های تصفیه در پکیج تصفیه فاضلاب بهداشتی

1- تصفیه فیزیکی فاضلاب بهداشتی

در اولین مرحله لازم است ذرات جامد و معلق در آب به کمک تجهیزاتی از قبیل آشغالگیرها جمع آوری شوند. از مهم ترین دلایل برای استفاده از این گام در روند تصفیه می توان به افزایش کارایی تجهیزات در مراحل بعدی اشاره کرد. عدم جمع آوری تکه های مواد آلوده کننده با اندازه های بزرگ در این گام باعث میشود تا تجهیزات گام های بعدی دچار گرفتگی شوند و فشار زیادی به آنها تحمیل گردد.

2- تصفیه بیولوژیکی فاضلاب انسانی

در دومین گام با توجه به نوع مواد آلاینده موجود در پساب ها یکی از روش های تصفیه بیولوژیکی استفاده میشود. در این روند تصفیه از میکروارگانیسم های هوازی یا بی هوازی استفاده شده و مواد آلی به عنوان ماده غذایی توسط آنها تغذیه میشود. درنهایت میکروارگانیسم ها و مواد آلی تجزیه شده به مرور در کف مخزن ته نشین شده و به عنوان لجن برگشتی مجدد استفاده میشود. البته لازم به ذکر است که بخشی از این لجن ها توسط هاضم جمع آوری و از پکیج خارج میشود.

روش های بیولوژیکی پیاده سازی شده در مراحل طراحی و ساخت پکیج تصفیه فاضلاب بهداشتی و انسانی در دو گروه هوازی و بی هوازی دسته بندی میشوند. پکیج تصفیه فاضلاب بهداشتی بی هوازی ABR از جمله نمونه های پرکاربرد در این زمینه است. در نمونه هوازی این روش ها می توان به روش هوادی گسترده EASS اشاره کرد که مزایای خاص خودش را دارد.

اگر تولید کننده پکیج تصفیه فاضلاب بهداشتی پیش ساخته، طراحی و ساخت این پکیج ها را به صورت سفارشی انجام دهد، متناسب با نوع و مقدار آلاینده ها روش های مناسب هوازی و بی هوازی در این مرحله پیاده سازی خواهد شد.

3- تصفیه شیمیایی فاضلاب بهداشتی

پساب خروجی از مرحله قبل تا حد بسیار زیادی مواد آلی خود را از دست داده اما نیاز به گند زدایی دارد. در نهایت گند زدایی با کلر و سایر مواد شیمیایی انجام شده و پساب با کیفیت بالا از پکیج خارج میشود.

انتخاب روش تصفیه مناسب:

انتخاب روش تصفیه مناسب به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله:

• نوع فاضلاب: فاضلاب خانگی، فاضلاب صنعتی، فاضلاب بیمارستانی و فاضلاب کشاورزی هر کدام نیاز به روش تصفیه خاص خود دارند.
• کیفیت فاضلاب: فاضلاب با سطوح مختلف آلودگی نیاز به روش‌های تصفیه متفاوتی دارند.
• استانداردهای کیفی: فاضلاب تصفیه شده باید مطابق با استانداردهای کیفی مربوطه باشد.
• هزینه: روش‌های مختلف تصفیه فاضلاب هزینه‌های متفاوتی دارند.

مزایای استفاده از پکیج فاضلاب انسانی و بهداشتی:

محصولات حوزه تصفیه آب و فاضلاب گروه صنعتی آب سازه در محیط‌های صنعتی، نظامی و مسکونی متعددی مورد استفاده قرار گرفته است. اصلی‌ترین دلیل این استقبال، مزایا و ویژگی‌های مثبت و منحصر به‌فردی است که در این پکیج های تصفیه از جمله  پکیج تصفیه فاضلاب بهداشتی در نظر گرفته شده است. مهم‌ترین مزایای استفاده از این پکیج هاعبارتند از:

• برخورداری از کارایی لازم در تصفیه انواع فاضلاب‌ بر اساس طراحی مناسب آن
• داشتن کلیه واحدها و سیستم‌های مورد نیاز تصفیه و عدم نیاز به هرگونه لوازم جانبی برای انجام عملیات تصفیه
• اشغال فضای کمتر و امکان تغییر ابعادی بر اساس شرایط محل نصب
• قابلیت حمل از کارگاه ساخت به محل نصب پکیج
• سرعت بالا در ساخت، نصب و راه‌اندازی پکیج تصفیه فاضلاب بهداشتی
• قابلیت ارتقاء با توجه به تغییرات شرایط محیط و تصفیه‌خانه
• مصرف انرژی پایین
• کم‌جا بودن ( به دلیل طراحی خاص و ویژه آن)

نتیجه‌گیری:

• استفاده مجدد از فاضلاب تصفیه شده یک راه‌حل پایدار و مقرون به صرفه برای مقابله با کمبود آب است. با رفع چالش‌های موجود و افزایش آگاهی عمومی، می‌توان به طور گسترده‌تری از این روش استفاده کرد و به حفظ منابع آبی کره زمین کمک کرد.

*مسئولیت صحت و سُقم محتوای این پست برعهده‌ی سفارش‌دهنده است.*