مدیریت مشکلات خانوادگی و راهکارهای کاهش تنش در خانواده

استرس و مشکلاتی که توسط افرادی که نزدیک ما هستند ایجاد می‌شود برخی اوقات باعث ناراحتی می‌شود و مدیریت آن سخت است. اما شما می‌توانید راهکارهای مدیریت آن را یاد بگیرید تا ناراحتی، استرس و تنش در خانواده را به حداقل برسانید. بیشتر افراد خانواده خود را دوست دارند اما، برخی مواقع مخصوصاً در زمان برخورد با کودکان، والدین سالخورده یا مقالات‌های خانوادگی تنش‌ها و مشکلات خانوادگی بیشتر خودشان را نشان می‌دهند. 

مشکلات خانوادگی مانند یک عارضه همه‌گیر در ایران شده است؛ از مشکلات اقتصادی گرفته تا چالش‌های مراقبت از کودکان یا پدر و مادر پیر همه دست به دست هم دادند تا بزرگسالان در خانواده بیشتر از همه تحت فشار باشند. برای مثال، امروزه هم مادر هم پدر برای معیشت زندگی خود باید کار کنند و بیشتر وقت خود را سرکار هستند، برای همین ایجاد تعادل بین خواسته‌های کودک، والدین مسن و کار کردن برای آن‌ها مشکل و طاقت فرسا شده که با گذشت زمان به رنج، ناراحتی و حتی تنفر به برخی اعضای خانواده ختم می‌شود. برای جلوگیری از این شرایط راه‌های مختلفی وجود دارد تا بتوانید استرس و تنش بین اقوام را کاهش دهید و مشکلات خانوادگی را کنترل کنید.

انواع مشکلات خانوادگی: مواقعی که باعث تنش در خانواده می‌شود.

برای مدیریت این سختی‌ها اول بهتر است با انواع مشکلات خانوادگی آشنا شوید. برخی از مثال‌هایی که می‌تواند باعث ایجاد مشکلات در خانواده و تنش شود را در ادامه بخوانید:

• ایجاد تعادل بین مراقبت از بچه و کار کردن
• مشکلات اقتصادی در خانواده 
• مشکلات زناشویی
• مراقبت کردن از سالمندان در خانواده
• آموزش و تربیت کودک
• مریضی یا فوت یکی از اقوام خانواده
• میزبانی برای خانواده یا ملاقات اقوام
• احساس تنهایی به دلیل بی توجهی
• طلاق یا جدایی والدین
• رفتارهای پرخاشگرانه برخی از اعضای خانواده
• مشکلات بین نسل‌های مختلف
• دعوای والدین
• نگرانی از سلامت و امنیت کودک در مکان‌های عمومی
• نگرانی از سلامت والدین زمانی که در خانه تنها هستند
• فضولی بیش از حد خانواده در امور خصوصی
• تلاش والدین یا خانواده برای کنترل زندگی فرزند
• اعتیاد یکی از اعضای خانواده

طبق برخی آمار ایجاد شده توسط انجمن روانشناسی آمریکا (APA) والدین کودکان تازه متولد شده بیشترین میزان استرس را نسبت دیگر افراد خانواده احساس می‌کنند. به طوری که 67 درصد از بزرگسالان می‌گویند استرس آن‌ها از زمان تولد فرزند 50 درصد بیشتر شده.

کودکان و نوجوانان خیلی وقت‌ها فکر می‌کنند که مشکلات خانواده تقصیر آن‌هاست.

نکته: تغییرات در خانواده می‌تواند فرزند را ناراحت یا نگران کند که این باعث مشکلات در مدرسه و ایجاد روابط دوستی را رقم بزند.

نشانه‌های مشکلات در خانواده

• مشکلات در ارتباط و صحبت کردن
• دوری خانواده
• رفتارهای تهاجمی یا دفاعی بین اعضای خانواده
• والدین غایب
• وابستگی شدید کودک
• اذیت و آزار از هر نوع (فیزیکی، روحی یا فحاشی)

چطور مشکلات در خانواده را مدیریت کنیم؟

برای مدیریت مشکلات خانوادگی این راهکارها را پیدا سازی کنید:

1. مشکل را پیدا کنید.

برای حل هر مشکل یا درمان هر بیماری اول باید آن را مشخص کنید! آیا مشکل در مراقبت از کودک است؟ آیا نمی‌توانید به درستی با والدین صحبت کنید؟ آیا خانواده بیش از حد زندگی شما را کنترل می‌کند؟ آیا شما با همسر، کودک یا والدین خود زیاد بحث می‌کنید؟ برخی مواقع احساس می‌کنید اعضای خانواده زیاد به شما توجه نمی‌کنند؟ آیا برای مراقبت از کودک یا سالمندان نیاز به کمک دارید؟ این سوالات می‌تواند در مشخص کردن ریشه مشکلات و شروع درمان قدم اول باشند. از اینجا می‌توانید پروسه حل مشکلات را شروع کنید و در مورد آن با خانواده صحبت کنید، که این قدم بعدی شماست.

نکته: بهتر است برای تعیین اختلالات خانواده به مشاوره بروید تا به کمک یک متخصص مشکلات را پیدا کنید و روش رویارویی با آن را یاد بگیرید.

2. با خانواده صحبت کنید.

با مخفی کاری، صحبت نکردن یا دوری هیچ چیزی حل نمی‌شود! در مورد مشکلات یا شرایطی شما را ناراحت می‌کند صحبت کنید. خیلی وقت‌ها افراد خانواده نادانسته باعث رنج یا ناراحتی شما می‌شوند که با صحبت کردن می‌توانید به راحتی آن‌ها را حل کنید. برای این کار، جملات خود را به جای «تو یا شما» با «من» شروع کنید. برای مثال بگویید: وقتی زمان شام پیش هم نیستیم من احساس ناراحتی می‌کنم. نگویید: هیچ وقت شام پیش من نیستی، تو خیلی بی ملاحظه‌ای. در حرف‌ها از کلمات پرخاشگرانه مانند بی ملاحظه نیز دوری کنید.

خوب است که اول از مشکلات کوچک و کم اهمیت شروع کرده تا از دفاعی شدن خانواده یا مصرف انرژی زیاد جلوگیری کنید. در مسافرت، تعطیلات یا ملاقات‌های خانوادگی این مسائل را رو نیاورید و زمان صحبت کردن با فرد تنها باشید (مگر اینکه فرد تاریخچه اذیت و آزار داشته باشد) یا برخی از اعضای خانواده یا دوستانی که فرد به آن‌ها اعتماد دارد را دعوت کنید و به صورت گروهی جویای راه حلی شوید.

3. مشاوره بروید.

مشاوره خانواده یکی از بهترین راهکارهای کاهش رنج، ناراحتی و تنش در خانواده است! اینکه درمان فردی، زوج درمانی یا خانوادگی را انتخاب کنید به شما و خانواده‌تان بستگی دارد، اما حتما با یک مشاور صحبت کنید، این افراد یک ناظر بیرونی هستند و می‌‌توانند به شما یک دیدگاه جدید بدهند. راهکارهای مشاور تخصصی هستند و می‌تواند برای حل مشکلات خیلی مفید باشد.

4. از خانواده خود کمک بگیرید.

برای مراقبت از والدین یا کودکان، یادتان باشد که شما تنها نیستید و این وظایف فقط برای شما نیست! از دیگر افراد خانواده کمک درخواست کنید. یک برنامه زمانی تهیه کنید تا بتوانید مراقبت از این افراد را بصورت شیفتی انجام دهید و زمانی برای استراحت خود داشته باشید. 

یادتان باشد که نیازی به جر و بحث کردن زمان مشخص کردن وظیفه نیست، شرایط و درگیری‌های تمام اعضای خانواده را زمان ایجاد برنامه مراقبتی در نظر بگیرید و یک زمان برای استراحت آن‌ها نیز ایجاد کنید.

5. از خدمات پرستاری استفاده کنید.

اگر شما از والدین خود نگهداری می‌کنید، یا فرزند دارید، ایجاد تعادل در زندگی شخصی، کاری و مراقبت از آن‌ها بسیار چالش برانگیز است! برای کاهش مشکلات خانوادگی از خدمات پرستار در منزل استفاده کنید تا باری از دوش شما برداشته شود.

شرکت‌های مختلف پرستاری وجود دارد که با توجه به شرایط، نیازها و درخواست شما می‌توانند پرستار سالمند، کمک بهیار یا پرستار کودک به منزل شما اعزام کنند. فقط کافیست یک شرکت معتبر، با سابقه و حرفه‌ای مانند شرکت خدمات پرستاری آسانیسم پیدا کنید تا بتوانید از این خدمات بهرمند شوید.

قیمت این خدمات ممکن است بالا باشد، اما ارزشی که این افراد به زندگی شما اضافه می‌کنند، بسیار ارزشمند است. حضور پرستار می‌تواند بهبودی در کیفیت زندگی شما ایجاد کنند، سهیم در مراقبت از افراد مسن یا تربیت درست کودکان شما شوند، زمانی که در خانه می‌گذرانید را با کیفیت‌تر کرده و تنش‌های خانوادگی را به شدت کاهش دهند.

6. مرزهای خودتان را تعیین کنید.

در آخر یادتان باشد که خانواده قرار نیست در تمام زمان‌ها و تصمیمات شما شریک باشند. مرزبندی با خانواده برای حفظ استقلال و سلامت روحی تا حدی برای تک تک اعضای خانواده ضروری است. در برخی تصمیم‌ها خانواده هیچ اجازه‌ای برای انتخاب به جای شما را ندارد. این شرایط، تصمیمات و مرزها را شناسایی کنید و به خانواده خود بگویید.

 در گردهمایی‌های خانوادگی، از اعضای خانواده که باعث ناراحتی یا عصبانیت شما می‌شود فاصله بگیرید، یا به خانواده بگویید که رفتار این فرد برای شما غیر قابل قبول است تا فرد رفتار خود را تغییر دهد. در صورت نیاز اگر از برخی گردهمایی‌هایی که این فرد نیز شرکت می‌کند اجتناب کنید هیچ ایرادی ندارد، تازه می‌تواند برای سلامت روحی شما نیز مفید باشد.

در برخی موارد نادر شاید قطع رابطه با برخی از افراد خانواده برای سلامت روحی و فیزیکی شما و بقیه اعضای خانواده مناسب باشد. برای مثال، طلاق از همسری که به شما آزار فیزیکی یا روحی می‌رساند بهترین کاری است که می‌توانید برای خودتان و دیگر اعضای خانواده خود مانند فرزندان‌تان انجام دهید. 

کلام آخر

تمام خانواده‌ها در برخی مواقع با هم به مشکل می‌خورند و تنش بین اعضای خانواده اجتناب ناپذیر است. اما خیلی راهکارها وجود دارد که شما می‌توانید انجام دهید تا شرایط و تنش‌ها بین خانواده کاهش یابد و خدایی نکرده به دوری یا از هم پاشیدن خانواده تبدیل نشود. 

اعضای خانواده اولین گروهی هستند که با شما ارتباط برقرار می‌کنند. خانواده درجه اول معمولاً شما را از همه بهتر می‌شناسند، شما را بدون دلیل دوست دارند و بهتر از همه می‌توانند به شما کمک کنند. پس تلاش کردن برای درمان مشکلات خانوادگی را جدی بگیرید تا زندگی سالم‌تری داشته باشید.

مشاوره را جدی بگیرید و اگر توانایی انجام برخی کارها را ندارید از شرکت‌های خدماتی استفاده کنید تا زمان بهتری را در کنار خانواده سپری کنید. 

*مسئولیت صحت و سُقم محتوای این پست برعهده‌ی سفارش‌دهنده است.*