سمعک یکی از پرکاربردترین وسیلههای پزشکی پیشرفته برای ارتقا شنوایی افرادی است که از درجات مختلف کمشنوایی رنج میبرند. افراد زیادی ممکن است به دلایل مادرزادی و یا در اثر بالا رفتن سن دچار کمشنوایی شده و نیازمند استفاده از سمعک شوند. مدلهای مختلف سمعک که توسط کمپانیهای بینالمللی متعدد تولید میشوند، برای بهبود صدا در درجات خفیف تا عمیق کمشنوایی کاربرد دارند.
سمعک چیست و چگونه کار میکند؟
فرآیند کار همهی سمعکها را میتوان به مراحل زیر خلاصه کرد؛ دریافت صدا از طریق میکروفون، تبدیل صداهای دریافت شده به سیگنالهای دیجیتال، پردازش و تقویت این سیگنالها توسط آمپلی فایر، انتقال سیگنالهای صوتی به بلندگو و در مرحله آخر، پخش صدا در گوش کاربر.
قطعات تشکیل دهنده سمعک چیست؟
قطعات تشکیل دهنده هر سمعک بر اساس مدل و استایل آن متفاوت است؛ اما هر سمعک چهار بخش اصلی دارد که شامل گیرنده یا میکروفون، آمپلیفایر یا تقویتکننده، بلندگو یا رسیور و باتری هستند. هر یک از این قطعات وظیفهای جداگانه در تبدیل صدا به سیگنالهای الکترونیکی، تقویت و پخش صدا دارند.
انواع سمعک بر اساس شکل ظاهری
سمعکها در استایلهای مختلفی ساخته میشوند و هر کدام سایز، شکل و امکانات متفاوتی دارند. هر یک از این استایلهای سمعک ممکن است برای درجات مختلف کمشنوایی و سلایق مختلف مناسب باشند. انواع استایلهای سمعک شامل موارد زیر هستند:
سمعک BTE چیست؟
سمعک BTE یا سمعک پشت گوشی همان طور که از نامش مشخص است پشت گوش قرار میگیرد و با استفاده از یک لوله کوچک صدا را به گوش میرساند. این مدل معمولاً از استایلهای دیگر سمعک بزرگتر است و به علت بزرگتر بودن قطعات میتواند قدرت بیشتری در تقویت صدا داشته باشد؛ قدرت بیشتر سمعکهای پشت گوشی آنها را به گزینهی مناسبتری برای کمشنواییهای شدید و عمیق تبدیل کرده است.
سمعک RIC چیست؟
این استایل سمعک از جهت جای قرارگیری در پشت گوش، شبیه سمعک استایل BTE است با این تفاوت که ابعاد کمی کوچکتر و قابلیتهای بیشتری دارد. در سمعکهای RIC رسیور یا بلندگوی پخش صدا داخل کانال گوش قرار میگیرد. این نوع سمعک مناسب کمشنواییهای ملایم تا متوسط است.
سمعک ITE چیست؟
سمعک ITE یا داخل گوشی بزرگترین سمعکی است که در داخل کانال گوش و صدف گوش قرار میگیرد. این سمعکها در دو نوع ITE HS (داخل گوشی نیم پوسته) و ITE FS (داخل گوشی تمام پوسته) هستند. مدل ITE FS بزرگتر است و کل صدف گوش را میپوشاند و مدل ITE HS فقط نیمی از صدف گوش را میپوشاند. سمعکهای داخل گوشی به صورت سفارشی و با قالبگیری از گوش هر شخص ساخته میشوند.
سمعک ITC چیست؟
این نوع سمعک از مدل ITE کمی کوچکتر است. سمعکهای ITC داخل کانال گوش قرار میگیرند و به همین علت از بیرون دید کمتری نسبت به مدلهای قبلی دارند. این مدل سمعک برای کمشنوایی ملایم تا متوسط مناسب است.
سمعک CIC چیست؟
سمعک CIC ابعاد بسیار کوچکی دارد و کاملاً داخل کانال گوش قرار میگیرد به طوری که از بیرون به سختی دیده میشود؛ به همین علت این سمعک انتخاب مناسبی برای افرادی است که مایلند سمعک آنها دید کمتری داشته باشد. این استایل سمعک به دلیل ابعاد بسیار کوچکشان برای افرادی که لرزش دست ضعف بینایی دارند مناسب نیست.
سمعک IIC چیست؟
استایل IIC کوچکترین نوع سمعک است و به طور کامل داخل کانال گوش قرار میگیرد بهطوری که از بیرون اصلاً دیده نمیشود. استفاده از این مدل سمعک نیز به دلیل ابعاد بسیار کوچکش ممکن است هنگام خارج کردن از گوش یا تعویض باتری، برای افرادی که لرزش دست ضعف بینایی دارند دشوار باشد.
انواع سمعک بر اساس عملکرد
سمعک ها بر اساس عملکرد معمولاً به چند دسته تقسیم میشوند که کیفیت صدای تقویت شده و امکانات هر یک با دیگری متفاوت است. در ادامه به مهمترین انواع سمعک بر اساس عملکرد میپردازیم.
سمعک آنالوگ چیست؟
شکل ابتدایی سمعکها که حجیم و در ابعاد بزرگتری نسبت به سمعکهای امروزی بودند، در واقع همان سمعکهای آنالوگ هستند. سمعک آنالوگ در واقع نسل قبلی سمعکهای دیجیتال بودهاند. این سمعکها تمامی صداهای دریافتی را به یک اندازه تقویت میکردند که باعث تقویت همزمان صدای هدف و صدای پسزمینه و نویز میشد.
سمعک دیجیتال چیست؟
سمعکهای دیجیتال از سمعکهای آنالوگ پیشرفتهتر و کوچکتر هستند و امکانات بیشتری نیز به کاربران خود ارائه میدهند. یکی از مهمترین ویژگیهای این سمعک قابلیت کاهش یا حذف نویز است. صدای هدف و گفتار را تقویت کرده اما صدای پسزمینه و نویزهای دیگر را کاهش میدهد. بنابراین فرد کمشنوا صدای باکیفیتتری را دریافت میکند. همچنین قابلیت برنامهذیزی این سمعکها برای انواع کمشنواییها و موقعیتهای مختلف بیشتر است.
سمعک وایرلس چیست؟
سمعکهای وایرلس با تکنولوژی بلوتوث کار میکنند و به همین دلیل به آنها سمعک بلوتوثی نیز گفته میشود. با استفاده از این فناوری سمعک وایرلس میتواند به گوشیهای هوشمند، لوازم جانبی سمعک و دیگر دستگاهها متصل شود تا کاربر بتواند صدا را مستقیماً از سمعک خود دریافت کند. در این حالت کیفیت و وضوح صدای دریافتی افزایش مییابند. همچنین این قابلیت در بعضی سمعکها امکان تماس هندفری را ایجاد میکند.
سمعک هوشمند چیست؟
سمعک هوشمند با قابلیتهای پیشرفته خود مانند بلوتوث و تنظیم خودکار به کاربران کمک میکند تا بهتر بتوانند با محیط اطراف خود ارتباط برقرار کنند. این سمعکها صدا را برای محیطهای مختلف به طور اتوماتیک تقویت میکنند و سرعت بالاتری دارند. در نتیجه کاربر صدای طبیعیتری را تجربه میکند.
سمعک فراهوشمند چیست؟
میتوان گفت جدیدترین نوع سمعک که در سالهای اخیر وارد بازر شده است، سمعکهای فراهوشمند هستند. سمعکهای فراهوشمند از نوینترین تکنولوژیهای روز و هوش مصنوعی بهره میبرند. این سمعکها قابلیت یادگیری دارند و میتوانند محیطهایی که کاربر معمولاً در انها حضور دارد را آنالیز کنند و بر اساس آن تنظیمات خودکار را انجام دهند. در واقع سمعک هوشمند میتواند همزمان صدای بهتر و طبیعیتر را با کاهش نویز قویتر را با امکانات دیگری مانند ردیاب سلامت و تناسب اندام و ... ارائه دهد.
مزایا و معایب سمعک چیست؟
استفاده از سمعک میتواند قدمی متحولکننده در زندگی فردی باشد که از کمشنوایی رنج میبرد؛ ضعف در شنوایی میتواند بر روابط اجتماعی، ارتباطات و اعتماد به نفس فرد اثر منفی زیادی بگذارد. تحقیقات نشان داده است که افرادی که برای مدت بسیار طولانی مشکلات شنوایی داشته و به سمعک دسترسی نداشتهاند، دچار افسردگیهای حاد، انزوای اجتماعی و در مواردی زوال عقل میشوند. از این رو استفاده از سمعک میتواند نقش پر رنگی در بهبود زندگی فرد داشته باشد.
هر یک از مدلهای مختلف سمعک نسبت به ابعاد و نوع باتریای که دارند (شارژی یا غیر شارژی)، مزایا و معایبی دارند. به طور کلی استفاده از سمعکهای داخل گوشی، به دلیل ابعاد کوچکتر ممکن است برای افراد سالمند یا کودکان کمی دشوار باشد. از سوی دیگر سمعکهای پشت گوشی دید بیشتری دارند و برخی افراد ممکن است مایل نباشند که سمعکشان ظاهر مشخصی داشته باشد.
علاوه بر این، اغلب سمعکهای داخل گوشی قابلیت شارژ ندارند و باتری میخورند؛ این به این معناست که کاربر هر چند ساعت یکبار باید باتری سمعک خود را عوض کند. این موضوع ممکن است برای برخی افراد نکته منفی تلقی شود.
سمعک استخوانی چیست؟
سمعکهای استخوانی از نظر ظاهر و نحوه کار متفاوت از دیگر سمعکها هستند؛ در سمعک استخوانی، امواج صوتی به امواج مکانیکی تبدیل شده و با انتقال ارتعاشات حاصل از امواج مکانیکی به قسمت حلزونی گوش، به کاربر کمک میکنند صداها را بشنود. این نوع سمعک طی یک جراحی سرپایی، در قسمتی از جمجه سر و خارج گوش نصب شده و به این ترتیب مستقیماً لرزشهای صوتی را به استخوان حلزونی گوش منتقل میکند.
سمعک استخوانی برای افرادی استفاده میشود که مشکلات شدیدی در عملکرد گوش خارجی و میانی دارند، به طور مادرزادی لاله گوش ندارند یا از ناشنوایی کامل در یک گوش رنج میبرند. ناشنوایی یکطرفه اختلالاتی حرکتی و کلامی ایجاد میکند و لازم است درمان شود. علاوه بر این، در برخی موارد نادر مثل حساسیت به سمعک داخل گوشی و پشت گوشی یا عفونت مزمن گوش، استفاده از سمعک استخوانی تجویز میشود.
*مسئولیت صحت و سُقم محتوای این پست برعهدهی سفارشدهنده است.*