بیماری سپسیس یک اختلال جدی و تهدیدکننده است که زمانی رخ میدهد که سیستم ایمنی بدن به یک عفونت بهشدت واکنش نشان میدهد. این واکنش غیرطبیعی میتواند موجب آسیب به ارگانها و بافتهای مختلف بدن شود. زمانی که بدن در تلاش برای مقابله با عفونت است، سیستم ایمنی ممکن است بهاشتباه به بافتهای سالم حمله کند و به همین دلیل، وضعیت بهطور جدی پیچیده میشود. این بیماری معمولاً در افراد مسن، افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند و همچنین در کسانی که دچار بیماریهای مزمن هستند بیشتر شایع است.
سپسیس یا عفونت خون چیست؟
سپسیس یک وضعیت پزشکی بسیار خطرناک است که زمانی رخ میدهد که بدن به عفونتی واکنش شدید نشان میدهد. در شرایط طبیعی، سیستم ایمنی بدن با استفاده از پروتئینها و مواد شیمیایی مختلف به مقابله با عفونتها میپردازد. اما در این بیماری، این پاسخ از کنترل خارج میشود و موجب بروز التهاب شدید در سراسر بدن میشود. این التهاب میتواند به بافتها و ارگانهای مختلف آسیب وارد کند و اگر بهموقع درمان نشود، عوارض جدی و حتی مرگ را بهدنبال داشته باشد. بنابراین خدماتی مانند پرستاری سالمند و مراقبت از سالمندان در روند درمان مؤثر باشد.طبق آمار، سالانه میلیونها نفر در سراسر جهان به این بیماری مبتلا میشوند و متأسفانه در بسیاری از موارد، این عفونت منجر به مرگ میشود.
در اغلب موارد، این بیماری ناشی از عفونتهای باکتریایی است اما عفونتهای ویروسی یا قارچی نیز میتوانند باعث بروز آن شوند. علائم این بیماری شامل تب، ضربان قلب سریع و مشکلات تنفسی است. درمان بهموقع و مراقبتهای ویژه برای جلوگیری از پیشرفت وضعیت بسیار حیاتی است. در موارد شدید، میتواند منجر به شوک سپتیک شود که نیاز به مداخلات پزشکی فوری دارد.
علت بیماری عفونت خون در سالمندان
عفونت خون در سالمندان یکی از مشکلات جدی بهداشتی است که میتواند به سرعت وضعیت فرد را وخیم کند. در سالمندان، سیستم ایمنی بدن بهطور طبیعی ضعیفتر از افراد جوانتر عمل میکند و این میتواند آنها را در برابر عفونتها آسیبپذیرتر کند. در ادامه، به بررسی مهمترین علل بروز این بیماری در سالمندان خواهیم پرداخت.
1- عفونتهای شکمی
عفونتهای شکمی میتوانند بهدلیل التهاب و عفونت در دستگاه گوارش ایجاد شوند و در صورت عدم درمان به موقع، میتوانند به عفونت خون منجر شوند. در سالمندان، مشکلات گوارشی مانند یبوست مزمن، بیماریهای التهابی روده و سایر اختلالات دستگاه گوارش میتواند ریسک ابتلا به عفونتهای شکمی را افزایش دهد. این بیماری بهسرعت میتواند به سپسیس تبدیل شده و ارگانهای مختلف بدن را تحت تأثیر قرار دهد.
2- مسمومیت خون
مسمومیت خون که معمولاً ناشی از باکتریها یا دیگر عوامل عفونی است، میتواند بهسرعت در سالمندان پیشرفت کند. سیستم ایمنی ضعیفتر در این افراد نمیتواند بهدرستی از بدن در برابر باکتریها و سموم محافظت کند، بنابراین بهراحتی میتوانند به این بیماری مبتلا شوند. وجود شرایطی مانند دیابت، بیماریهای قلبی یا سایر اختلالات مزمن میتواند بهسرعت منجر به مسمومیت خون و در نتیجه، عفونت خون در سالمندان شود.
3- عفونتهای کلیه
عفونتهای کلیوی؛ خصوصاً عفونتهای مجاری ادراری که در سالمندان رایج هستند، میتوانند بهسرعت به سیستم خون وارد شده و موجب عفونت خون شوند. ضعف عملکرد کلیهها در افراد مسن، باعث میشود که عفونتها سریعتر گسترش پیدا کنند. از آنجا که در این سنین تشخیص علائم عفونتهای کلیوی ممکن است با تاخیر صورت گیرد، خطر عفونت خون بیشتر میشود.
علائم عفونت خون در سالمندان
علائم عفونت خون در سالمندان ممکن است پیچیده و متفاوت از سایر گروههای سنی باشد زیرا سیستم ایمنی بدن سالمندان بهطور طبیعی ضعیفتر است. علاوه بر این، علائم عفونت خون در این افراد ممکن است بهطور غیرمعمولی بروز کند یا بهراحتی با علائم دیگر بیماریها اشتباه گرفته شود. به همین دلیل، شناسایی بهموقع این علائم اهمیت ویژهای دارد.
1- تب و لرز
یکی از رایجترین علائم این بیماری در سالمندان، تب و لرز است. این علائم زمانی ظاهر میشوند که سیستم ایمنی بدن در تلاش است تا با عفونت مقابله کند. اما در افراد مسن، تب ممکن است بهطور غیرمعمولی پایین باشد یا بهطور کلی غایب باشد که این موضوع باعث میشود که تشخیص مشکل دشوارتر شود. علاوه بر تب، لرز هم میتواند نشانگر بروز التهاب و عفونت در بدن باشد.
2- سردرگمی یا سرگردانی
سالمندان ممکن است علائمی نظیر سردرگمی یا سرگردانی را تجربه کنند که از نشانههای رایج این بیماری است. در برخی موارد، افراد مبتلا به عفونت خون بهوضوح دچار تغییرات در رفتار و حالت ذهنی میشوند که این علائم خصوصاً در افرادی که به اختلالات شناختی مبتلا هستند، بیشتر مشاهده میشود. اگر این علائم بهطور ناگهانی بروز کند، باید بهعنوان یک هشدار جدی در نظر گرفته شود.
3- مشکل در تنفس
مشکلات تنفسی یکی دیگر از علائم عفونت خون در سالمندان است که در سالمندان میتواند بهشکل تنگی نفس و دشواری در تنفس بروز کند. این علامت بهدلیل التهاب ریهها و سیستم تنفسی بهوجود میآید و ممکن است همراه با احساس خستگی شدید و کمبود اکسیژن در خون باشد. در این شرایط، سالمند نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارد.
4- ضربان قلب سریع و فشار خون پایین
در صورتی که ضربان قلب سریع یا فشار خون پایین مشاهده شود، این موارد نیز میتواند نشانهای از عفونت خون در سالمندان باشد. کاهش فشار خون بهطور قابل توجهی میتواند به نارسایی اندامها منجر شود و سلامت فرد را تهدید کند. این علامت ممکن است در مراحل پیشرفتهتر بیماری بروز یابد، زمانی که عفونت وارد سیستم گردش خون شده و در سراسر بدن گسترش یافته باشد.
آیا عفونت خون (سپسیس ) همان سرطان است؟
بیماری سپسیس و سرطان خون هر دو مشکلات جدی و تهدیدکننده سلامت هستند اما اساساً با یکدیگر تفاوت دارند. درحالیکه سرطان خون به اختلالاتی در تولید و عملکرد گلبولهای سفید خون مربوط میشود و از مغز استخوان آغاز میشود، این بیماری بهطور مستقیم از عفونتهای باکتریایی یا ویروسی که وارد جریان خون میشوند ناشی میشود. در سرطان خون، تعداد گلبولهای سفید غیرطبیعی افزایش مییابد و باعث مشکلاتی در عملکرد سیستم ایمنی میشود، درحالیکه در عفونت خون، پاسخ ایمنی بدن به عفونتها بهطور غیرطبیعی شدت مییابد که میتواند منجر به التهاب شدید و نارسایی اندامها گردد. بنابراین، این بیماری با سرطان خون کاملاً متفاوت است.
درمان سپسیس در سالمندان
سپسیس در سالمندان نیازمند درمان فوری و جامع است تا از تبدیل آن به وضعیتهای بحرانی مانند شوک سپتیک و مرگ جلوگیری شود. درمان این بیماری بهطور معمول شامل استفاده از آنتیبیوتیکهای وریدی برای مبارزه با عفونت است. همچنین داروهایی برای افزایش فشار خون، انسولین برای کنترل قند خون و کورتیکواستروئیدها برای کاهش التهاب بهکار میروند. در برخی موارد، برای کاهش ناراحتیهای بیمار، مسکنها تجویز میشوند. این بیماری در مراحل شدید ممکن است نیازمند مایعات داخل وریدی فراوان و دستگاه تنفسی برای کمک به تنفس باشد.
در صورتی که کلیهها دچار آسیب شوند، دیالیز ممکن است ضروری شود تا دستگاههای بدن وظایف فیلتر کردن مواد زائد را انجام دهند. در مواقعی که منبع عفونت بهطور واضح قابل شناسایی باشد، ممکن است نیاز به جراحی برای تخلیه آبسه یا برداشتن بافت عفونی وجود داشته باشد. بهدلیل حساسیت بیشتر سالمندان به داروها و افزایش خطر هذیان در بیمارستان، درمان این افراد نیاز بهدقت بیشتری دارد و بهطور منظم باید علائم بیماری در آنها بررسی شود.
جمع بندی
سپسیس یک بیماری خطرناک و تهدیدکننده زندگی است که بهواسطه واکنش شدید سیستم ایمنی بدن به عفونت ایجاد میشود. این بیماری میتواند بهسرعت پیشرفت کرده و به شوک سپتیک و نارسایی اندامها منجر شود. علائم آن شامل تب، ضربان قلب سریع، مشکل در تنفس و سردرگمی است که در صورت عدم درمان بهموقع میتواند کشنده باشد.
*مسئولیت صحت و سُقم محتوای این پست برعهدهی سفارشدهنده است.*