چرا تشخیص عسل طبیعی ضروری است؟
متأسفانه امروزه درصد زیادی از عسل های بازار ایران تقلبی هستند (70 تا 80 درصد)، به این معنا که یا عسل طبیعی با شربت های شیرین کننده مخلوط شده، یا در تغذیه زنبور عسل از آب و شکر استفاده شده است. البته گاهی وضع بدتر هم می شود؛ عسل های ارزانی هستند که شربت ذرت خالص هستند!
اگر نسبت به طبیعی بودن عسل حساس نباشید، با خرید عسل تقلبی علاوه بر اینکه صنعت زنبورداری ایران ضربه می خورد، سلامت شما هم به خطر می افتد. شربت های شیرین کننده صنعتی باعث افزایش وزن، مشکلات گوارشی و کمبود مواد مغذی می شوند.
روش های خانگی تشخیص عسل طبیعی
اگر به دنبال لیست کاملی از روش های صحیح تست عسل طبیعی هستید، مقاله تشخیص عسل طبیعی را مطالعه کنید. در اینجا ما روش های خانگی تشخیص عسل طبیعی را بیان می کنیم.

الف- روش های خانگی نامطمئن
روش های خانگی نادرستی بین مردم مشهور است که در ادامه مختصر آن ها را توضیح می دهیم و سپس به بیان روش های صحیح می پردازیم.
1- تشخیص عسل طبیعی با کبریت
در این روش گفته می شود اگر سر کبریت بعد از آغشته شدن به عسل، با کشیدن به جعبه روشن شود یعنی عسل طبیعی است. این روش از لحاظ علمی نادرست است.
2- تشخیص عسل طبیعی با آب
مبنای این روش تست عسل طبیعی از تقلبی این است که عسل های تقلبی با ریخته شدن در آب، سریع حل و پراکنده می شود ولی عسل طبیعی تا ته ظرف می رود و به راحتی حل نمی شود. این روش برای خیلی از عسل های تقلبی جواب نمی دهد. برای توضیحات بیشتر مقاله تست عسل طبیعی با آب سرد را ببینید.

3- روش تشخیص عسل طبیعی با رفتار مورچه
باور نادرست این است که مورچه به عسل طبیعی نزدیک نمی شود؛ در حالی که مورچه هم به عسل طبیعی و هم به شکر و عسل تقلبی و شیرین کننده های صنعتی نزدیک می شود و علاقه دارد و آن ها را می خورد.
4- تشخیص عسل طبیعی با سرکه
در این روش ادعا می شود که با حل کردن عسل تقلبی در یک قاشق سرکه و کمی آب، مخلوط حاصل کف می کند ولی اگر عسل اصل و خالص باشد کف نمی کند. اما در واقع عسل تقلبی هم در ترکیب با سرکه کف نمی کند. برای اطلاعات بیشتر در این مورد مقاله تشخیص عسل طبیعی با سرکه را ببینید.
5- راه تشخیص عسل اصل با نان تست
در این راه گفته می شود که اگر عسل طبیعی را روی نان تُست بمالیم بعد از چند دقیقه نان سفت می شود ولی اگر عسل تقلبی باشد، نان خیس و شل می شود. این روش صحیح نیست چون بعضی عسل های اصل مانند عسل مرکبات به طور طبیعی رطوبت بالاتری دارند و می توانند باعث مرطوب شدن نان تست شوند.
6- تشخیص عسل طبیعی از روی رنگ آن
تشخیص عسل طبیعی از تقلبی با توجه به رنگ عسل ناممکن است. عسل های طبیعی با توجه به گلی که زنبور برای تولید عسل از آن استفاده کرده می توانند رنگ های متفاوتی داشته باشند؛ از زرد روشن گرفته تا قهوه ای تیره. پس با توجه به رنگ عسل، نمی توان به طبیعی بودن آن پی برد.
ب- روش های خانگی مطمئن (آزمایش عسل در خانه)
در ادامه روش های خانگی صحیح را برای تشخیص عسل طبیعی بیان می کنیم.
1- تشخیص عسل طبیعی از ذرات درون عسل
یک راه خانگی خوب برای تشخیص طبیعی بودن عسل این است که به ذرات درون عسل توجه کنیم. عسل های تقلبی هیچ ذره ناخالصی ندارند ولی عسل های طبیعی (به شرطی که کاملا فیلتر نشده باشند) دارای ذرات ریز گرده گل، موم و گاهی قطعات بدن زنبور عسل هستند. این ذرات گاهی همراه با کمی کف روی عسل جمع می شود و گاهی با نگاه کردن عسل در نور قابل مشاهده هستند.
2- اعتماد نکردن به قیمت های پایین
قیمت های خیلی پایین عسل نسبت به بازار می تواند نشان دهنده تقلبی بودن عسل باشد. به قیمت هایی که از قیمت بازار عسل های طبیعی خیلی پایین تر است باید شک کرد. تخفیف های 50 درصدی هم می تواند از شگردهای فروش عسل متقلبان باشد.
3- تشخیص طبیعی بودن عسل از طعم آن
خیلی از افراد می توانند طعم عسل های تقلبی و شکری را با عسل های طبیعی تشخیص دهند. اگر چند بار عسل طبیعی مصرف کرده باشید می توانید طعم بد عسل های تقلبی را تشخیص دهید. تشخیص عسل طبیعی از روی طعم و بافت و بوی عسل یک تخصص است و به این کار آنالیز حسی عسل گفته می شود. این متخصصان می توانند با چشیدن طعم عسل، به کیفیت آن پی ببرند.
4- شکرک زدن عسل طبیعی
اگر عسل طبیعی را در سرما قرار دهید بعد از چند روز شکرک می زند. همچنین اگر عسل طبیعی را برای مدت زیادی نگهداری کنید، شروع به شکرک زدن می کند. بعضی عسل ها مانند عسل یونجه سریعتر از عسل های دیگر شکرک می زند. بنابراین اگر عسلی شکرک نزد می توانید به طبیعی بودن آن شک کنید. البته بیشتر عسل های تقلبی هم شکرک می زند ولی اگر عسلی بعد از یک سال شکرک نزد، باید نتیجه بگیریم که یا حرارت زیادی دیده است یا تقلبی است.
5- کیت های تشخیص عسل طبیعی
در بازار، کیت های خانگی برای تشخیص عسل طبیعی وجود دارد که کیفیت عسل را با توجه به رنگ آزمایش و در خانه تعیین می کنند. تشخیص عسل طبیعی با کیت سنجش کیفیت عسل بهترین روش خانگی تشخیص عسل طبیعی است.
روش های آزمایشگاهی تشخیص عسل طبیعی
بهترین راه تشخیص عسل طبیعی از تقلبی آزمایش های تخصصی عسل در آزمایشگاه های معتبر است. این آزمایش ها شامل تعیین میزان ساکارز، نسبت فروکتوز به گلوکز، میزان آنزیم های عسل مثل دیاستاز، میزان پرولین عسل، و میزان HMF است. هر چند این راه ها هزینه زیادی دارد ولی بهترین و تنها راه مطمئن شناسایی عسل طبیعی است. با این حال معمولاً افراد عادی امکان هزینه کردن زیاد برای آزمایش عسل را ندارند و باید به برندهای معتبر عسل اعتماد کنند.
نکات نهایی برای خرید عسل طبیعی
برای خرید عسل طبیعی و مطمئن، علاوه بر نکاتی که برای تشخیص عسل طبیعی گفته شد، به نکات زیر توجه کنید:
روش های خانگی محدودیت زیادی دارند: روش های خانگی برای تشخیص های اولیه مناسب هستند و برای اطمینان از کیفیت عسل باید یا آن ها را در آزمایشگاه تخصصی عسل آزمایش کنید یا به زنبورداران یا شرکت هایی اعتماد کنید که برگه آزمایش عسل های خود را ارائه می دهند.
از برندهای معتبر خرید کنید: شرکت ها و برندهای معتبر عسل مانند شهدآوران که تأمین کننده عسل عمده خیلی از شرکت های معتبر خرده فروشی عسل هستند، با داشتن استانداردهای زنبورداری و با انجام آزمایش های تخصصی، کیفیت و قیمت عسل های خود را تضمین می کنند. از این برندها و شرکت ها، گواهی آزمایشگاه و تضمین کیفیت عسل بگیرید و به برندهایی که کیفیت محصول خود را ضمانت نمی کنند اعتماد نکنید.
بنابراین اگر قصد خرید عسل عمده دارید، برندهایی مثل شهدآوران عسل نجف آباد گزینه مناسبی است. اما اگر قصد خرید چند کیلو عسل دارید، از برندهای معتبری که عسل شان را از تأمین کنندگان معتبر یا زنبورداران مورد اعتماد تهیه می کنند، بخرید. برندهایی مانند آقای عسل، ملک خاتون و عسل میثم عسل خود را از شرکت شهدآوران عسل نجف آباد تأمین می کنند و قابل اعتماد هستند.
جمع بندی
برای تشخیص عسل طبیعی می توانید از روش های خانگی صحیح مانند توجه به طعم عسل، نخریدن عسل های ارزان، توجه به ذرات ریز داخل عسل و استفاده از کیت های تست خانگی عسل استفاده کنید. روش های دیگری که بین مردم متداول است، مانند تشخیص عسل با کبریت و سوزاندن، آب سرد، سرکه، دستمال کاغذی و کاغذ یا تشخیص عسل با مورچه روش های درستی نیست و مبنای علمی ندارد.
*مسئولیت صحت و سُقم محتوای این پست برعهدهی سفارشدهنده است.*