مهمترین علت دوفاز شدن کرم ضد آفتاب نگهداری آن در شرایط دمایی بسیار پایین یا دماهای خیلی بالا است. گذشتن تاریخ انقضای محصول و استفاده از ترکیبات سازنده نامرغوب نیز از دیگر علل ایجاد این مشکل است. بهترین راه برای جلوگیری از دوفاز شدن کرم ضد آفتاب، قرار دادن کرم در دمای مناسب (15-25 درجه سانتی‌گراد) است. در این مقاله به بررسی علل دوفاز شدن کرم ضد آفتاب و راه‌حل‌های پیشنهادی برای جلوگیری از آن می‌پردازیم.
علل دوفاز شدن کرم ضد آفتاب
دمای پایین محیط
کرم‌های ضد آفتاب، در صورتی که در یخچال نگهداری شوند یا در فصل زمستان و در محیط‌های سرد، مستعد دو فاز شدن هستند. هر چند بسیاری از افراد کرم‌های خود را در یخچال نگهداری می‌کنند ولی باید بدانید دماهای بسیار پایین باعث تسریع فرآیند جداسازی فازها می‌شود. در دمای پایین حلالیت برخی ترکیبات کاهش می‌یابد و در نتیجه باعث شکنندگی امولسیون می‌شود. در نتیجه، فاز آبی و روغنی جدا شده و محصول حالت غیر یکنواخت پیدا می‌کند.
دمای بالا
گرمای بیش از حد محیط نیز می‌تواند تأثیر مشابهی داشته باشد. نگهداری کرم ضد آفتاب در کنار وسایل گرمایشی، داخل ماشین و در برابر نور آفتاب از دیگر علل دوفاز شدن کرم ضد آفتاب هستند. دمای بالا باعث انبساط مولکول‌ها و تضعیف پیوندهای میان فازها می‌شود. این موضوع به‌ویژه در مناطق گرمسیری یا در فصل تابستان اهمیت بیشتری پیدا می‌کند.
فرمولاسیون نامناسب ضد آفتاب
برخی کرم های ضد آفتاب که از کیفیت پایینی برخودار هستند، فرمولاسیون آنها به گونه‌ای است که به دما حساسیت نشان می‌دهد. این ویژگی ذاتی به دلیل ترکیبات خاص امولسیون و ماهیت شیمیایی مواد فعال آن است. به عبارت دیگر، برخی از مواد فعال موجود در این کرم‌ها به طور طبیعی تمایل دارند که در دماهای خاص از یکدیگر جدا شوند. همچنین در برخی محصولات بی‌کیفیت، تثبیت کننده‌های لازم برای حفظ یکدستی ترکیب کرم وجود ندارد.
پایان تاریخ انقضا
به طور کلی با گذشت زمان، ترکیبات محصول تخریب شده و فازهای آن از هم جدا می‌شوند. به خصوص اگر تاریخ مصرف کرم گذشته باشد، احتمال جداسازی فازها و تخریب فرمولاسیون آن افزایش می‌یابد. چنین محصولی دیگر قابل استفاده نیست و ممکن است خطرات پوستی ایجاد کند. ترکیبات فعال در کرم‌های ضد آفتاب تاریخ گذشته به تدریج تجزیه شده و دیگر توانایی ارائه عملکرد مطلوب را ندارند.
عدم بستن درب کرم ضد آفتاب
اگر درب کرم ضد آفتاب به درستی بسته نشود، هوا و رطوبت می‌توانند وارد قوطی شوند و ترکیبات محصول را تغییر دهند. این موضوع می‌تواند باعث کاهش عمر مفید محصول و دوفاز شدن کرم ضد آفتاب شود.
راهکارهای جلوگیری از دوفاز شدن کرم ضد آفتاب
نگهداری در شرایط مناسب
کرم ضد آفتاب را در دمای مناسب (15-25 درجه سانتی‌گراد) نگهداری کنید. توجه به دستور العمل نگهداری از کرم نیز در این زمینه به شما کمک خواهد کرد. از قرار دادن کرم ضد آفتاب در معرض نور مستقیم خورشید، گرما یا سرمای شدید و نگهداری در یخچال خودداری کنید. نور خورشید علاوه بر گرما، می‌تواند باعث تخریب مواد فعال موجود در کرم شود.
تکان دادن قبل از مصرف
برخی از کرم‌های ضد آفتاب به ویژه بعضی از ضد آفتاب‌های فیزیکی نیاز به تکان دادن قبل از استفاده دارند. همچنین در صورتی که محصول به دلیل دما دو فاز شده است اما هنوز در بازه تاریخ مصرف قرار دارد، می‌توانید آن را به خوبی تکان دهید تا فازها دوباره ترکیب شوند.
استفاده از محصولات باکیفیت
برندهای معتبر را انتخاب کنید که دارای فرمولاسیون پایدار و امولسیفایرهای مناسب باشند. کرم‌های دارای نشان استاندارد و تاییدیه‌های لازم را خریداری کنید. بر اساس آنچه در سایت داروخانه آنلاین اصفهان نسخه اول در مورد نکات لازم برای خرید بهترین ضد آفتاب آمده است:
اگر به پوست خودتان اهمیت می‌دهید، سعی کنید برای خرید کرم ضد آفتاب به دنبال برندهای معتبر و معروف باشید. زیرا محصولات با منشأ ناشناخته نمی‌توانند کیفیت و مواد موجود در کرم را تضمین کنند و چه بسا ممکن است مواد شیمیایی مضر هم داشته باشند که بر روی پوست شما تأثیر منفی بگذارد.
رعایت تاریخ انقضا
از کرم ضد آفتاب تاریخ گذشته یا باز شده برای مدت طولانی استفاده نکنید. تاریخ انقضا نشان دهنده مدت زمان پایداری فرمولاسیون محصول است و پس از آن، کارایی مواد فعال کاهش می‌یابد. به یاد داشته باشید حتی اگر تاریخ انقضای کرم ضد آفتاب هنوز نگذشته باشد، استفاده طولانی مدت از محصول پس از باز شدن نیز می‌تواند باعث کاهش کیفیت آن و یکی از دلایل دوفاز شدن کرم ضد آفتاب باشد. بنابراین معمولاً توصیه می‌شود که کرم‌های ضد آفتاب را ظرف مدت 6 تا 12 ماه پس از باز شدن استفاده کنید.
اجتناب از آلودگی داخل محصول
درِ محصول را محکم ببندید تا از ورود هوا و آلودگی جلوگیری شود. آلودگی‌ها می‌توانند ترکیبات کرم را تغییر دهند و باعث فاسد شدن آن شوند.
خرید بسته‌بندی مناسب
کرم‌هایی که در بطری‌های پمپ‌دار یا تیوپی قرار دارند، کمتر در معرض هوا و دوفاز شدن هستند. رعایت این نکات کمک می‌کند که کرم ضد آفتاب شما ماندگاری بیشتری داشته باشد و عملکرد بهتری ارائه دهد.
نکاتی برای نگهداری ضد آفتاب
نکاتی که در ادامه آورده می شود از مقاله Tips for storing sunscreen (نکاتی برای نگهداری ضد آفتاب) از سایت (https://health.clevelandclinic.org) نقل قول می‌شود.
Store it in a cool, dry place. This will help keep its active ingredients from breaking down. If a bottle is stored in a hot or humid area, those ingredients will start to degrade and not block UV rays as effectively.
Keep it clean. Make sure you close the lid after using, and try to limit how many times you open and close it. Also, make sure to wash your hands before using. Bacteria on your hands can transfer to the bottle affecting the sunscreen’s effectiveness.
ضد آفتاب را در جای خشک و خنک نگهداری کنید. این کار به جلوگیری از تجزیه مواد فعال آن کمک می‌کند. اگر یک بطری در یک منطقه گرم یا مرطوب نگهداری شود، مواد آن شروع به تخریب می‌کنند و به طور مؤثر مانع از اشعه UV نمی‌شوند.
ضد آفتاب را تمیز نگه دارید. مطمئن شوید که بعد از استفاده درب آن را ببندید و سعی کنید تعداد باز و بسته شدن آن را محدود کنید. همچنین قبل از استفاده حتماً دست‌های خود را بشویید. باکتری‌های روی دست‌های شما می‌توانند به بطری منتقل شوند و تأثیر ضد آفتاب را تحت تأثیر قرار دهند.
از نور مستقیم خورشید خودداری کنید. کرم را در جایی که نور مستقیم خورشید وجود دارد، نگهداری نکنید. همچنین هنگام غوطه‌ور شدن در استخر مطمئن شوید که بطری را زیر اشعه های مضر خورشید رها نکنید. می‌توانید آن را در سایه قرار دهید یا روی آن را با حوله یا پتو بپوشانید.
به طور کلی، استفاده روزانه از ضد آفتاب مهم است. با انجام این کار، ممکن است به طور مکرر از ضد آفتاب استفاده کنید. اما اگر زیاد بیرون نیستید، مهم است که تاریخ انقضای کرمتان را پیگیری کنید. دکتر ویج می‌گوید: «اگر از ضدآفتاب تاریخ مصرف گذشته استفاده می‌کنید، یعنی فقط مرطوب کننده معمولی به پوست‌تان میزنید و هیچ‌گونه محافظتی در برابر اشعه فرابنفش دریافت نمی‌کنید. اگر ضد آفتاب قدیمی یا تاریخ مصرف گذشته باشد، فرد را بیشتر مستعد آفتاب‌سوختگی می‌کند.
سخن پایانی
در این مقاله درباره مهمترین علل دوفاز شدن کرم ضد آفتاب صحبت کردیم. علاوه بر دوفاز شدن کرم ضد آفتاب که یکی از نشانه‌های فاسد شدن آن است، در صورت تغییر رنگ، بو یا بافت کرم ضد آفتاب، از استفاده از آن خودداری کنید، زیرا ممکن است دیگر کارایی لازم را نداشته باشد. هرگونه تغییر رنگ، بو یا قوام معمولاً به این معنی است که ضدآفتاب خراب یا منقضی شده است.
*مسئولیت صحت و سُقم محتوای این پست برعهده‌ی سفارش‌دهنده است.*