در این فرآیند، زوجین ابتدا در سامانه تصمیم طلاق ثبت‌نام کرده و پس از شرکت در جلسات مشاوره خانواده، در صورت پابرجا بودن تصمیم به جدایی، گواهی مربوطه را دریافت می‌کنند. سپس دادخواست طلاق توافقی از طریق دفاتر خدمات قضایی ثبت شده و دادگاه پس از بررسی پرونده و توافقات طرفین، حکم طلاق توافقی را صادر می‌کند. در نهایت، با مراجعه به دفترخانه، صیغه طلاق اجرا و ثبت می‌شود.
لازک به‌ذکر است، که تمامی مراحل طلاق توافقی شامل هزینه‌هایی نیز خواهد بود. از این‌رو در ادامه، هزینه طلاق توافقی نیز خواهیم پرداخت.
طلاق توافقی چیست؟
طلاق توافقی یکی از روش‌های جدایی است که در آن، زوجین پیش از مراجعه به دادگاه، درباره مسائل مالی مانند مهریه، نفقه، اجرت‌المثل و اموال مشترک؛ همچنین موضوعات غیرمالی مانند حضانت فرزندان، به توافق می‌رسند. دادگاه نیز با رعایت این توافقات و در صورتی‌که مخالف قوانین کشور نباشد، حکم طلاق توافقی را که به‌عنوان گواهی عدم امکان سازش شناخته می‌شود، صادر می‌کند.
مراحل طلاق توافقی
بر اساس قانون حمایت از خانواده که در سال 1391 تصویب شد، طلاق توافقی رویکردی متفاوت نسبت به سایر انواع طلاق دارد و از قواعد خاصی تبعیت می‌کند. در مواردی‌که یکی از زوجین درخواست طلاق را مطرح می‌کند، داوری میان طرفین ضروری است و دادگاه پس از دریافت نظرات داوران، تصمیم نهایی را اتخاذ می‌کند. اما در طلاق توافقی، به‌دلیل توافق اولیه میان زن و شوهر، نیازی به طی مراحل داوری نیست و روند اجرای آن با سادگی بیشتری صورت می‌پذیرد.
در این بخش مراحل طلاق توافقی را بیان خواهیم کرد:
1. مراجعه به مراکز مشاوره خانواده بهزیستی
براساس اطلاعیه رسمی دادگستری استان تهران، از آذرماه 1397 به بعد، ثبت دادخواست طلاق توافقی در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی تنها با ارائه گواهی عدم انصراف از طلاق امکان‌پذیر است. این گواهی توسط مراکز مشاوره خانواده زیر نظر سازمان بهزیستی صادر می‌شود و تأیید می‌کند که زوجین پس از طی مراحل مشاوره، همچنان بر تصمیم خود پایبند هستند.
برای دریافت این گواهی، زوجین باید ابتدا در سامانه تصمیم طلاق ثبت‌نام کرده و زمان و محل مشاوره مورد نظر را تعیین کنند. همچنین، حضور در جلسات مشاوره ضروری است، زیرا عدم حضور آن‌ها ممکن است صدور گواهی را با مشکل مواجه کرده و روند طلاق توافقی را متوقف سازد.
2. ثبت دادخواست طلاق توافقی در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی
برای ثبت دادخواست طلاق توافقی در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، روندی مشابه سایر انواع طلاق دنبال می‌شود، به این معنا که زوجین یا وکیل آن‌ها پس از طی مراحل مشاوره و دریافت گواهی عدم انصراف از طلاق، باید درخواست خود را ثبت کنند. سپس، این دادخواست به دادگاه مربوطه ارسال شده و در یکی از شعب دادگاه بررسی می‌شود.
ارائه مدارک هویتی زوجین مانند شناسنامه، کارت ملی و سند ازدواج در هنگام ثبت دادخواست نیز ضروری است. همچنین، با توجه به وضعیت زوجه، ممکن است مدارک تکمیلی نیز مورد نیاز باشد. در صورتی‌که زوجه باکره باشد، ارائه گواهی سلامت الزامی است که توسط پزشک متخصص زنان و زایمان صادر شده و وضعیت بکارت او را تأیید می‌کند. هدف از ارائه این گواهی نیز، ثبت دقیق شرایط زوجه در زمان طلاق و پیشگیری از ابهامات احتمالی در آینده است.
اگر زوجه باکره نباشد، ارائه گواهی عدم بارداری به‌همراه گواهی عدم امکان سازش لازم خواهد بود. گواهی عدم بارداری که توسط پزشک متخصص صادر می‌شود، وضعیت بارداری زوجه را مشخص کرده و به‌منظور ثبت دقیق شرایط او و جلوگیری از مشکلات آینده ارائه می‌شود.
با این‌حال، طلاق توافقی تفاوت‌هایی با سایر انواع طلاق دارد. تا زمانی‌که زوجین گواهی عدم انصراف از طلاق را از مراکز مشاوره بهزیستی دریافت نکنند، امکان ثبت دادخواست و ارجاع آن به دادگاه وجود ندارد. علاوه‌بر این، در این نوع طلاق، زوجین یا وکلای آن‌ها باید به‌صورت حضوری در دفتر خدمات قضایی حاضر شده و دادخواست را امضا کنند، در حالی‌که در سایر انواع طلاق، حضور متقاضی طلاق به تنهایی کافی است.
3. حضور در جلسه رسیدگی و صدور رای طلاق توافقی
پس از ارسال پرونده به شعبه مربوطه، دادگاه خانواده با بررسی دقیق جزئیات آن و با توجه به فوریت موضوع، زمان جلسه رسیدگی به طلاق توافقی را تعیین کرده و این زمان را از طریق سامانه ثنا یا دیگر روش‌های قانونی به اطلاع طرفین می‌رساند.
در جلسه دادگاه که با حضور زوجین و در صورت داشتن وکیل، وکلای آن‌ها برگزار می‌شود، قاضی ضمن بررسی گزارش مشاور و توافقات طرفین در زمینه مسائل مالی و غیرمالی مانند مهریه، نفقه، حضانت فرزندان و سایر موارد، تلاش می‌کند زمینه‌ای برای صلح و سازش فراهم کند. اما چنانچه ادامه زندگی مشترک ممکن نباشد، گواهی عدم امکان سازش، که همان حکم طلاق توافقی محسوب می‌شود، صادر خواهد شد. همچنین این رای، که شامل توافقات زوجین و شرایط مربوط به طلاق است، اساس اقدامات بعدی برای ثبت و اجرای صیغه طلاق خواهد بود.
4. حضور در دفترخانه طلاق و اجرای صیغه طلاق
پس از صدور گواهی عدم امکان سازش که به منزله حکم طلاق توافقی است، زوجین باید ظرف سه ماه از تاریخ صدور این گواهی، به یکی از دفاتر رسمی ثبت طلاق مراجعه کنند تا روند قانونی اجرای صیغه طلاق و ثبت آن انجام شود. از آنجا که این نوع طلاق بر اساس توافق طرفین شکل گرفته، معمولاً امکان اعتراض و درخواست تجدیدنظر وجود ندارد.
یکی از نکات مهم در این فرآیند، حضور الزامی هر دو نفر در دفترخانه هنگام ثبت طلاق است. در صورتی‌که یکی از زوجین در زمان مقرر حاضر نشود نیز، مراحل ثبت رسمی طلاق با مشکل مواجه شده و اجرای آن امکان‌پذیر نخواهد بود.
مدارک لازم برای طلاق توافقی
برای ثبت دادخواست طلاق توافقی و بررسی آن در دادگاه خانواده، ارائه مدارک قانونی الزامی است. در صورتی‌که این مدارک تکمیل نباشد، دادخواست از سوی دفاتر خدمات قضایی به دادگاه ارسال نمی‌شود و در صورت ارجاع ناقص، ممکن است پرونده مجدداً به دفتر خدمات بازگردانده شود. مدارک مورد نیاز شامل اصل و کپی شناسنامه و کارت ملی زوجین، همچنین اصل و کپی عقدنامه یا سند ازدواج است.
علاوه‌بر این، برای ثبت رسمی طلاق توافقی در دفترخانه، ارائه برخی مدارک خاص بر اساس شرایط زوجه ضروری است. در صورتی‌که زوجه باکره باشد، باید گواهی سلامت صادر شده توسط پزشک متخصص زنان را ارائه دهد. اما اگر باکره نباشد، ارائه گواهی عدم بارداری به‌همراه گواهی عدم امکان سازش لازم است.
هزینه های طلاق توافقی
هزینه وکالت در طلاق توافقی مبلغ مشخص و ثابتی ندارد و میزان آن به توافق میان فرد و وکیل یا مؤسسه حقوقی موردنظر بستگی دارد. به‌طور کلی، هزینه‌ای در حدود 25 تا 35 میلیون تومان برای این نوع وکالت متداول است. با این‌حال، باید مراقب پیشنهادهای غیرواقعی، مانند مبالغ بسیار پایین، باشید، چرا که ممکن است در طول مسیر پرونده، هزینه‌های اضافی به‌صورت غیرشفاف از شما درخواست شود.
علاوه‌بر هزینه وکالت، طلاق توافقی نیز شامل هزینه‌های اداری و قضایی خاص خود است که در روند رسیدگی و ثبت آن پرداخت می‌شود. این هزینه‌ها شامل مواردی مانند ثبت دادخواست، ارسال لایحه، تنظیم قرارداد الکترونیک در سامانه ثنا، هزینه‌های شورای حل اختلاف، ابطال تمبر و هزینه جلسات مشاوره پیش از طلاق است.
*مسئولیت صحت و سُقم محتوای این پست برعهده‌ی سفارش‌دهنده است.*