به عصب رسیدن دندان جزو آخرین مراحلی است که اگر رخ دهد دندان شما دیگر جای بازگشت ندارد و باید حتماً برای درمان آن اقدام کنید. نکته اینجاست که علائم این مرحله از پوسیدگی دندان طوری است که گاهی تشخیص آن کمی دشوار است و برای همین باید حتما اطلاعاتی جامع درباره آن داشته باشید تا بتوانید به موقع برای درمان اقدام کرده و کمتر از علائم و دردهای آن رنج ببرید.
به عصب رسیدن دندان یعنی چه؟
به عصب رسیدن دندان یک اصطلاح نسبتاً عامیانه برای حالتی است که دندان چنان پوسیده شده است که باکتری‌ها توانسته‌اند به ریشه عصبی آن نفوذ کرده و باعث عفونت آن شوند. اما به زبان تخصصی به عصب رسیدن دندان زمانی رخ می‌هد که باکتری و عفونت به مغز پالپ دندان نفوذ کرده باشد. در این مرحله، درمان تخصصی نیاز به تجهیزات دقیق و پیشرفته دندانپزشکی دارد که توسط دندانپزشک متخصص استفاده می‌شود. استفاده از ابزارهایی مانند فایل روت کانال، دستگاه‌های اپکس فایندر و انواع مواد پرکننده تخصصی، از الزامات درمان عصب دندان هستند.
هر دندان از چند بخش تشکیل شده است. مینای دندان که همان سطح استخوانی رویی دندان است، دنتین که مرز میان ریشه و عصب با مینا است، پالپ که محل تجمع خون و رگ‌های عصبی بوده و کانال ریشه که پالپ را به لثه متصل می‌کند. زمانی که باکتری به پالپ برسد، سرعت پوسیدگی کل دندان و عفونت کانال ریشه بسیار افزایش یافته و علائم مشخصی دارد که باعث آزار شما می‌شود. این علائم و نشانه‌ها را بشناسید تا با ظهور اولین نشانه‌های آن به سرعت جهت درمان عصب اقدام کرده و مانع نابودی لثه و دیگر دندان‌های خود شوید.
عوامل مؤثر روی به عصب رسیدن دندان
جدای از عدم رعایت بهداشت دهان و دندان که همه ما با عوارض آن آشنا هستیم، یک سری عامل مشخص وجود دارد که باعث نفوذ باکتری به بخش پالپ عصب دندان می‌شود. این عوامل به صورت خلاصه شامل موارد زیر می‌شود:
- پوسیدگی دندان و عدم رسیدگی به آن: نفوذ باکتری به پالپ عصب دندان از طریق این عامل به خاطر نابودی سطح مینای دندان و ایجاد ترک یا شکاف روی آن است.
- دندان لق شده: گاه ممکن است دندان شما به خاطر ضربه یا هر دلیل دیگری کمی لق شود. در چنین شرایطی دندان بسیار مستعد نفوذ باکتری به پالپ عصب خواهد بود.
- نکروز: که مشخص ترین نشانه آن تغییر رنگ دندان است. در چنین شرایطی باکتری با سرعت بسیار زیادی به پالپ عصب نفوذ خواهد کرد. با دستگاه رادیوگرافی می‌توانید نکروز دندان را به خوبی تشخیص دهید.
- ناهنجاری آناتومی دندان: دلیل رایج دیگری که به نفوذ باکتری به پالپ عصب دندان کمک می‌کند، ناهنجاری آناتومی است. کج و نامنظم بودن دندان که یک ناهنجاری عموما ارثی است، به مرور باعث می‌شود باکتری به درون عصب دندان نفوذ کند.
علائم به عصب رسیدن دندان کدام است؟
یک سری علائم مشخص وجود دارد که اگر با هر کدام روبرو شدید، باید حتما برای درمان به عصب رسیدن دندان اقدام کنید. اگر چنانچه مدتی است این علائم را مشاهده کرده و کاری نکرده‌اید، باید سریعتر بجنبید؛ چرا که عدم رسیدگی به آن باعث نابودی کل دندان‌هایتان می‌شود. پنج مورد از مهمترین این علائم در ادامه آورده شده است.
درد دائمی و البته مبهم دندان
درد دندان؛ به‌خصوص در ناحیه اتصال آن به لثه، از علائم مشخص به عصب رسیدن دندان است. این درد در ابتدا به صورت خفیف آغاز شده و به مرور شدید می‌شود. تفاوت اصلی این نوع درد با درد دندان متداول در این است که وقتی به مراحل پیشرفته خود برسد، دیگر نمی‌توانید تشخیص دهید منشاء آن کجاست و چرا گاه و بی گاه شدید و خفیف می‌شود.
ورم لثه
افزایش التهاب بعد از به عصب رسیدن دندان، باعث ورم لثه در اطراف آن دندان می‌شود. رنگ لثه در چنین شرایطی از صورتی نرمال به قرمز تیره تبدیل شده و بسته به مرحله به عصب رسیدگی دندان، همراه یا بدون درد خواهد بود. همچنین ممکن است طهم دهان برای مدتی طولانی عوض شده و باعث ایجاد بوی بد هنگام بیدار شدن از خواب شود.
حساس تر شدن دندان
حساسیت بالای دندان نسبت به گرمی و سردی مواد غذایی که در حالت عادی نباید باعث درد دندان شود، از علائم دیگر به عصب رسیدن دندان است. هر چند اگر به صورت عادی بعد از یک چایی داغ آب سرد بخورید دچار دندان درد می‌شوید، اما وقتی که دندان شما به عصب رسیده باشد، این حساسیت از حالت نرمال خارج شده و ممکن است حتی با خوردن غذاهای معمولی هم دچار دندان درد شوید.
بوی بد دهان
تجمع باکتری‌ها در پالپ عصب دندان، باعث ایجاد بوی بد نیز می‌شود. به طور تخصصی این بوی بد به خاطر تجمع آبسه است که می‌توان آن را یک کیسه عفونتی بزرگ شده در ساختار پوسیده دندان دانست. توجه داشته باشید بروز این نشانه بسیار خطرناک است و باید حتما بعد از مشاهده آن، کار درمان عصب را شروع کنید.
تغییر رنگ واضح
رنگ خاکستری تیره، نشانه واضح دیگری است که خبر از به عصب رسیدن دندان می‌دهد. در حالت عادی رنگ دندان زرد یا خاکستری روشن است. برای همین اگر مشاهده کردید که رنگ دندانتان به سمت خاکستری تیره گرایش پیدا کرده، مطمئن باشید که دندانتان به عصب رسیده و باید حتما برای درمان آن اقدام کنید.
روش های پیشگیری از به عصب رسیدن دندان
اگر دوست ندارید دندانتان به عصب رسیده و متحمل هزینه‌های زیاد برای درمان آن شوید، کافی است چند نکته را به خوبی رعایت کنید. پیشگیری در زمینه دهان و دندان بسیار کم هزینه‌تر و ساده‌تر از درمان است. راهکارهای مورد نظر شامل موارد زیر است:
رژیم غذایی مناسب
مواد مصنوعی بخصوص مواردی که دارای شیرینی غیر طبیعی زیاد است مصرف نکنید.
مصرف دهانشوی منظم
تأکید بر مسواک زدن اهمیت زیادی دارد، اما سعی کنید از مصرف دهانشوی مورد تایید دندانپزشک به صورت منظم غافل نشید.
نخ دندان بکشید
کشیدن نخ دندان به شما کمک می‌کند که مواد غذایی باقی مانده در جاهایی که به سادگی نمی‌توان با مسواک آنها را پاک کرد، بیرون کشیده و از سالم ماندن مینای دندان مطمئن شوید.
عدم مصرف سیگار و الکل
در نهایت سعی کنید اگر مصرف سیگار و الکل در سبک زندگیتان متداول است، سریعا برای حذف آن اقدام کنید.
راه های درمانی به عصب رسیدن دندان
اگر علائم به عصب رسیدن دندان بروز کرده و دیگر گرفتار شده‌اید، حتماً به یکی از راه‌های درمانی زیر روی آورید تا از شر علائم مربوطه راحت شده و دهان و دندانی سالم داشته باشید:
کامپوزیت
اگر به عصب رسیدن دندانتان در مراحل اولیه باشد، دندانپزشک می‌تواند به سادگی لثه را بی حس کرده و به صورت دستی و با استفاده از سوزن مخصوص، ابتدا عصب دندان را بی اثر کرده و سپس با کامپوزیت، مانع از نفوذ باکتری بیشتر به درون پالپ عصب شود.
عصب کشی
عصب کشی برای درمان دندان‌هایی است که یک مرحله جلوتر رفته و باکتری به پالپ عصب آنها نفوذ کرده است. در چنین شرایطی دندانپزشک ابتدا مینا را تراشیده، داخل کانال را کامل خالی کرده و سپس عصب دندان را بیرون می‌کشد. در چنین شرایطی لازم است بعد از عصب کشی کار پر کردن دندان نیز انجام شود.
کشیدن دندان
اگر پوسیدگی و به عصب رسیدن دندان به مرحله بدون بازگشت رسیده باشد، یعنی دیگر نتوان با عصب کشی عفونت درون کانال دندان را تخلیه کرد، دندانپزشک راهی ندارد جز اینکه دندان را به همراه کانال ریشه بیرون کشیده و احتمالاً در مرحله بعدی اقدام به کاشت دندان کند.
*مسئولیت صحت و سُقم محتوای این پست برعهده‌ی سفارش‌دهنده است.*