چکیده فارسی:تدوین الگوی اسلامی پیشرفت، از جمله دغدغه های سال های اخیر حضرت آیت الله خامنه ای برای بهبود کارآیی نظام اسلامی در مسیر دستیابی به آرمان های آن و تحقق تمدن نوین اسلامی در جهان است. از سوی دیگر، آرمان مهدویت و انتظار موعود، افق مطلوب انقلاب اسلامی و جهت گیری فعالیت ها و سیاست گذاری های آن در اندیشه ایشان و نیز در اندیشه امام خمینی (ره) به عنوان رهبران این انقلاب بوده است. این نوشتار در صدد بررسی مناسبات آموزه انتظار ظهور و حکومت مهدوی، با الگوی پیشرفت و کارکردهای این آموزه در تدوین الگوی اسلامی پیشرفت با توشه گیری از اندیشه های مهدوی مقام معظم رهبری و با روشی توصیفی-تحلیلی و مقایسه ای است. یافته های پژوهشی حاکی از آن است که از منظر مقام معظم رهبری، انتظار موعود، روح حاکم، ابزار سنجش، هدف و معیار الگوی اسلامی پیشرفت بوده و دارای کارکردهایی همچون امیدافزایی، ایجاد بلندهمتی، غرب ستیزی، تلاش جهادی و برنامه ریزی در مسیر تدوین و اجرای الگوی پیشرفت است. چکیده عربی:لقد کانت کتابة القدوة الإسلامیة المتطورة واحدة من الهواجس التی راودت وشغلت ذهن سماحة آیة الله السید علی الخامنئی فی السنوات الأخیرة وذلک من اجل تحسن أداء النظام الإسلامی فی مسیرة الحصول علی التطلعات والأهداف التی ینشدها وتحقق الحضارة الإسلامیة الجدیدة وإرسائها فی ارجاء العالم ومن جهة ثانیة فقد کانت الأهداف والقدوة والمثالیة المهدویة ومسألة إنتظار الموعود ونیل الأفاق المتعالیة والمطلوبة للثورة الإسلامیة وترسیم وتعین النشاطات والفعالیات وتحدید السیاسة العامة لها حاضرة دوماً فی افکاره ورؤیته الثاقبة وایضاً فی رؤیة الإمام الخمینی (ره) بإعتبارهما من یقود هذه الثورة ومسیرتها صوب برّ الآمان.وهذه المقالة هی بصدد دراسة العلاقة بین تعالیم إنتظار الظهور والحکومة المهدویة وذلک بواسطة طرح القدوة والإنموذج المتطور واستخدامات تلک التعالیم فی کتابة القدوة الإسلامیة المتطورة من خلال الاستعانة بالرؤی والأفکار المهدویة التی یحملها المرشد الأعلی للثورة الإسلامیة واعتمدت تلک المقالة فی ذلک علی الاسلوب الوصفی – التحلیلی والمقارن وقد خرجت بنتائج ومعطیات وهی ان الرؤیة التی یعتمدها سماحة قائد الثورة الإسلامیة فی تحقق الهدف والمعیار من القدوة الإسلامیة المتطورة هی وجود حالة من الإنتظار الموعود فی النفوس وإیجاد الروح الحاکمة وأداة القیاس حیث تکون لهذه العوامل والحالات إفرازات متعددة من قبیل زیادة الآمل والتطلع لمستقبل زاهر وزرع الهمة العالیة والعداء للغرب والسعی الجهادی والتخطیط والبرمجة فی طریق کتابة وتنفیذ القدوة المتطورة.

چکیده فارسی:یکی از عناصر محوری در تمدن سازی، تبیین نوع نگاه به مقوله توسعه و ارائه مسیر تحقق آن است. به همین دلیل در سال های اخیر الگوی اسلامی-ایرانی پیشرفت مورد توجه مسوولان و پژوهشگران قرار گرفته است. به رغم ظرفیت های بی بدیل اندیشه مهدویت در نظام فکری اسلام و طراحی مسیر انقلاب اسلامی برای رسیدن به حکومت جهانی امام مهدی (عج)، تاکنون اندیشه مهدویت در طراحی الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت بسیار مغفول مانده است. از منظر آیات و روایات، از جامعه ای پیش رو و متکامل و صف هایی شده است که از آن به عنوان جامعه عصرظهور یاد می شود. شناسایی عناصر این جامعه متکامل و پیشرفته از منظر اسلامی، موجبات طراحی یک الگوی توسعه و پیشرفت متناسب با فرهنگ اسلامی و رسالت انقلاب اسلامی را فراهم می آورد. در این مقاله کوشیده ایم با بررسی ابعاد و ویژگی های جامعه عصر ظهور، از آن به عنوان مبنایی جهت تبیین ابعاد پیشرفت اسلامی بهره بریم. روش پژوهش استدلالی-استنتاجی و با بررسی اسنادی و کتابخانه ای می باشد، بدین صورت بعد از بررسی و واکاوی مجموعه منابع و وصف هایی که در زمینه جامعه مهدوی طرح گشته است، به ارائه یک مدل منسجم شامل اصول نظری(پیش فرض ها)، راهبرد کلان و راهبردهای کاربردی برای پیشرفت پرداخته ایم. چکیده عربی:مما لاشک فیه فإن واحدة من العناصر المهمة والمحوریة فی عملیة التحضر هی بیان نوع النظرة بالنسبة الی مقولة وأمر التنمیة وتشخیص المسیر فی تحققها وإنزالها علی أرض الواقع ومن هذا المنطلق فقد إهتم المسؤولین والمحققین فی السنوات الأخیرة بمسألة القدوة الإسلامیة الإیرانیة المتطورة کثیراً وجعلوها من اولویات توجهاتهم ولکن وعلی الرغم من وجود القابلیات والشروط التی لامثیل لها للرؤیة المهدویة فی النظام الفکری الإسلامی وتوفیر المقدمات اللازمة والضروریة فی طریق الثورة الإسلامیة للوصول بها الی الحکومة العالمیة للإمام المهدی الموعود (عجل الله تعالی فرجه الشریف) فإننا نری بإن الرؤیة المهدویة قد وقعلت فی دائرة الغفلة وعدم الإکتراث فی بلورة وصیاغة القدوة الإسلامیة المتطورة وقد جری فی الآیات والروایات الواردة ذکر عدد من الأوصاف والصفات للمجتمع المتطور والمتکامل وعنوانهما علی إنها من مشخصات المجتمع الذی یحظی بعصر الظهور المبارک. وبالطبع فإن معرفة تلک المشخصات لذلک المجتمع المتکامل والمتطور من المنظار الإسلامی یؤدی بالنتیجة الی طرح وتقدیم القدوة المناسبة لحصول التنمیة والتطور الذی یتناسب ویتناغم مع الثقافة الإسلامیة والرسالة التی تحملها وجاءت من أجلها الثورة الإسلامیة وتسعی هذه المقالة الی دراسة الأبعاد والخصوصیات التی تتوفر فی مجتمع عصر الظهور وتبیانها علی أن یتم الأستفادة منها فی تحقیق الابعاد التی تعمل علی حصول التطور الإسلامی فی جمیع المناحی وتعتمد هذه المقالة علی الاسلوب التحقیقی – الإستدلالی وقد قامت وبعد دراسة الاسناد والمصادر المکتبیة والبحث فی مجموعة المصادر والاوصاف فی مجال المجتمع المهدوی بتقدیم انوذج منسجم یشمل الاصول النظریة (الإفتراضات) واستراتیجیة مناسبة واستراتیجیات للتطبیق من اجل حصول عملیة التطور.

توسعه و پیشرفت به عنوان شاخصی مهم، برای جوامع بشری شناخته شده است و این سوال وجود دارد که مولفه ها و عوامل شکل دهنده توسعه و پیشرفت از نظر اسلام و با توجه به آرمان شهر مهدوی چیست؟ در اندیشه اسلامی توسعه یافتگی و پیشرفت، به ویژه در بعد سیاسی با حکومت امام عصر (عج) تجلی می یابد. از آنجا که حرکت به سوی کمال موجب رسیدن به قله سعادت و قران کریم هدف رسالت پیامبر (ص) را اظهار امر دین بیان کرده، تحقق کامل این امر در مدینه فاضله مهدوی به عنوان شاخصی برای توسعه و پیشرفت اسلامی خواهد بود. هدف تحقیق پیش رو ارائه فرایند توسعه اسلامی بر اساس آموزه مهدویت است. مهم ترین مولفه ها که در این مقاله برای توسعه یافتگی و پیشرفت بر اساس آموزه مهدویت شناسایی شده عبارتند از: محوریت امام معصوم (ع)، همراهی و همدلی جامعه با امام عصر (عج)، هماهنگی با اقتضائات زمان، تعقل وتفکر، تقویت ایمان و تزکیه قلوب. چکیده عربی:لایختلف اثنان بإن التنمیة والتطور قد عرفا علی إنهما مؤشرین مهمین بالنسبة الی المجتمعات الإنسانیة وتثبیت دعائم وارکان الحیاة الهنیئة والکریمة ویقفز الی الذهن سؤال وهو ماهی العوامل والمقومات التی تساهم فی عملیة التنمیة والتطور من وجهة نظر الإسلام وذلک بالنظر الی المدینة المهدویة الفاضلة؟ ونقول فی صدد الإجابة إنه تتجلی بکل وضوح فی الرؤیة الإسلامیة حالة وعملیة التنمیة والتطور وخاصة فی البعد السیاسی من خلال حکومة الإمام صاحب العصر والزمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) وبما إن الحرکة صوب الکمال توجب الوصول الی قمة السعادة وایضاً بیان القرآن الکریم فی إن الهدف الاساسی من رسالة وبعثة الأنبیاء والمرسلین هی إظهار الدین ومعالمه وأحکامه فإن تحقق ذلک الامر یتم فی ظل المدینة المهدویة الفاضلة علی إنه مؤشر واضح من أجل حصول التنمیة والتطور الإسلامی ولایمکن تحقیق التطور بمعزل عن طرح عملیة التوسعة الإسلامی التی تبتنی وتعتمد بشکل اساسی علی التعالیم المهدویة وقد ذکرت هذه المقالة عدد من العوامل والنقاط التی تشارک فی عملیة التنمیة والتطور علی اساس تلک التعالیم وهی عبارة عن: محوریة الإمام المعصوم ومسایرة المجتمع وتعاطفه مع الإمام صاحب العصر والزمان (عج) والتسیق مع مقتضیات ومتطلبات العصر والزمان والتفکر والتعقل وتقویة آواصر الإیمان وتزکیة القلوب.

چکیده فارسی:بشر همواره دنبال پیشرفت و کمال خویش بوده است و در این راه، ضرورت تاسی به یک الگوی کامل را یکی از بدیهیات می داند. از آن جا که در جامعه امروزی الگوهای متعددی مطرح بوده، شناخت الگوی صحیح کاری دشوار می نماید. از سویی در طول تاریخ این الگوهای ادعایی نتوانسته اند نیازهای مادی و معنوی بشر را تامین کند و حتی گاهی به جای پیشرفت سیر قهقرایی داشته اند. تنها شیعه اثنی عشری است که با تکیه بر آموزه ناب مهدویت، برای آینده جهانیان چشم اندازی روشن و سعادت بخش ترسیم می کند. تدوین «الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت» به عنوان چشم انداز نظام جمهوری اسلامی ایران، به این الگوی ناب نیازمند است. در این نوشتار در قالب بیان ضرورت های الگوگیری از آرمان شهر مهدوی، برخی از ابعاد این اندیشه الاهی به تصویر کشیده شده است. در این مجال با معرفی برخی وجوه قابل الگوگیری، به راهکارهای تحول در بخش های «دین و فرهنگ»، «علم و دانش»، «اقتصاد و سرمایه گذاری»، «عدالت گستری و قضا»، «امنیت و رفاه» و «ایجاد وحدت و تعامل» اشاره گردیده، بدیهی است با تاسی به آرمان شهر مهدوی، در ضمن سیر به سوی توسعه و پیشرفت متعالی، کم کم زمینه نیز برای تحقق وعده الاهی و استقرار دولت کریمه فراهم می گردد. در این تحقیق، براساس شواهد روایی، ضرورت و امکان الگوگیری از آرمان شهر مهدوی در جهت توسعه و پیشرفت جامعه حاضر تبیین گردیده است. چکیده عربی:لقد کان الإنسان یسعی دوماً من اجل الوصول الی اعلی المستویات والمراتب فی التطور والتکامل ویؤمن فی هذا الطریق بضرورة التآسی بإسوة ونموذج کامل وبری ذلک واحدة من البدیهیات والمسلمات المتفق علیها. وبما ان هناک نماذج واسوات متعددة قد طُرحت فی المجتمع المعاصر فإنه من الصعوبة بمکان معرفة الأسوة والقدوة الصحیحة والمناسبة. وایضاً فإن هذه القدوات الإدعائیة لم تستطیع بإی حال من الأحوال وعلی مدی عصور ودهور متوالیة من تأمین الحاجات والمتطلبات المادیة والمعنویة التی یحتاجها البشر واصبحت احیاناً حجة عثرة فی تطوره وسارت به نحو السیر القهقری. واستطاعت الشیعة الاثنی عشریة وحدها ومن خلال إعتمادها علی التعالیم المهدویة الرفیعة من رسم معالم مشرقة وحیاة کریمة وسعیدة للإنسانیة. وهنا لابد من الإشارة الی إنه یحتاج > النموذج الإیرانی الإسلامی المتطور< والذی یشکل العنوان الاساسی فی المظهر الکلی والبارز للنظام فی الجمهوریة الإسلامیة فی ایران الی تلک القدوة الأصیلة وجری فی هذه المقالة رسم بعض ابعاد هذه الرؤیة والعقیدة الإلهیة وذلک فی إطار وقالب ضرورة الأخذ بالقدوة والأسوة من المدینة المهدویة الفاضلة وجری فی هذا المضمار الإشارة الی الأسالیب والآلیات التی من شأنها حصول التغیر والتحول فی مجالات «الدین والثقافة» و «العلم والمعرفة» و «الإقتصاد والإستثمار» و «ترویج العدالة والقضاء» و «والامن والرفاه» و «إیجاد الوحدة والتفاعل معها» وذلک بعد التعریف ببعض الوجوه والآراء التی بإستطاعتها تقدیم القدوة المناسبة. ومن الطبیعی فإن التآسی واخذ القدوة من المدینة المهدویة الفاضلة یؤدی بالنتیجة اضافة الی السیر صوب التنمیة والتطور والتکامل یوطأ وبالتدریج الی تحقق الوعد الإلهی واستقرار وحاکمیة الدولة الکریمة وقد تناول هذا المقال والتحقیق وعلی اساس الشواهد الروائیة بیان ضرورة وإمکانیة أخذ القدوة والإنموذج من المدینة المهدویة الفاضلة من أجل حصول التنمیة والتطور فی المجتمع الحاضر وإزدهارها فی جمیع المجالا.

چکیده فارسی:زبان عربی در برهه ای از زمان چهره جهانی به خود گرفت و دایره نفوذ خود را با گسترش اسلام در سراسر جهان وسعت بیشتری بخشید. مرزهای چین را درنوردید و با گذر از خاورمیانه، مصر و شمال افریقا به جنوب باختری اروپا رسید. پایه گذار این گستره فراگیر جهانی چیزی نبود جز تمدنی که این زبان با خود داشت و باعث هدایت انسان ها به سوی پیشرفت و شکوفایی شد. مردم جزیره العرب با نشر اسلام به وسیله زبان قرآن راه این تمدن را هموار کردند و باعث شدند تا دیگر ملل نخبه جهان با شیفتگی فراوان زبان عربی را در آغوش گیرند، و با این زبان، میراث فرهنگی دیرپای خود را منتقل کنند.ایرانیان با مشارکت عظیم خود در تمدن اسلامی و عربی، و با نقش آفرینی بی همتا در ساماندهی زبان عربی، از دیگر ملل سرآمد بودند. و این گفته ابن خلدون است که: «بیشتر علمای اسلام از ایرانیان بودند». (← ابن خلدون، 1967م.)با این همه، و علی رغم گسترش زبان عربی در ایران، این پرسش مطرح است که چرا زبان عربی به عنوان زبان گویشی مردم در قلمرو شاهان ساسانی آن گونه که در سرزمین ما بین النهرین، سوریه، فلسطین و لبنان مورد استفاده قرار گرفت، به کار گرفته نشد؟ زبان فارسی دری با پایان قرن سوم هجری رو به شکوفایی نهاد، و نشانه های شعر و شاعری در آن نمایان شد، و سرانجام راه پرفراز و نشیب خود را با رودکی (329 هـ. / 1020 م.)، شاعر پرآوازه ایرانی آغاز کرد. چکیده عربی: أصبحت اللغة العربیة فی فترة معینة لغة عالمیة واتسع نطاقها باتساع نطاق الإسلام فی کل العالم. تجاوزت هذه اللغة حدود الصین وبعد أن تجاوزت الشرق الأوسط، ومصر، وشمالی إفریقیا، ألقت رحالها علی الضفة الجنوبیة للقارة الأوروبیة. والحضارة التی حملت فی طیاتها هذه اللغة هی التی أدت إلی هذه الشمولیة العالمیة وسوق البشریة إلی الرقی والکمال. واستطاع سکان شبه الجزیرة العربیة بنشرهم الإسلام وبواسطة اللغة العربیة أن یمهدوا الطریق أمام هذه الحضارة کما دعوا باقی الأمم المتقدمة إلی اعتناق اللغة العربیة بولع شدید لینقلوا تراثهم التلید بها.وکان للإیرانیین فضل السبق فی إکمال اللغة العربیة بدورهم الریادی فیها وبمشارکتهم العظیمة فی الحضارة الإسلامیة والعربیة. وهذا جعل ابن خلدون یقول: «إن غالبیة علماء الإسلام کانوا من الفرس.» (ابن‏خلدون، 1967م.)ولکن بالرغم من هذا کله یبقی سؤالا وهو أن اللغة العربیة لماذا لم یتم استخدامها لغة الحوار فی منطقة نفوذ الساسانیین کما تم استخدامها فی بلاد ما بین النهرین، وسوریا، وفلسطین، ولبنان؟ إن الفارسیة الدریة أقبلت نحو الرقی بعد انتهاء القرن الثالث الهجری، وظهرت فیها أمارات الشعر والشاعریة، وأخیرا بدأت مشوارها الطویل منذ ظهور رودکی (329 هـ . / 1020 م.)، الشاعر الإیرانی الشهیر.

چکیده فارسی:رایزنی در سنت اسلامی جایگاهی دارد و پیامبر اسلام به دستور خدا رایزنی در سنت اسلامی جایگاهی دارد و پیامبر اسلام به دستور خدا می بایست با مردم در امور اجرایی مشورت می نمود. همچنین امامان معصوم در امور مسلمانات طرف مشورت قرار می گرفته و تسلیم نتیجه شورا می شدند و پاره ای از احکام اسلامی مورد اتفاق مسلمانان برخاسته از شورای صحابه پس از رحلت نبی اکرم است. به همین جهت می توان احکام مستنبط را هم از راه مشورت مفتیان بدست آورد و شورای صادر کننده فتوا را مرجع شرعی دانست و این نظر دلیل مخالفی ندارد و هر آنچه لزوم تقلید را می رساند دلیل بر روا بودن افتاء از طریق شورا است. چکیده عربی:للشوری فی الإسلام مقام خاصّ حیث فرَضَ اللهُ علی رسوله (ص) أن یشاور الناس فی ساحة العمل کما اَنَّ الأئمة المعصومین (ع) کانوا یشاورون المسلمین و یقبلون ماینتَج من الشوری و علاوة علی ذلک بعض الشرائع الإسلامیة المتّفق علیها المسلمون نُشِئَت من شوری الصحابة بعد النبی (ص).ومن هنا یمکن ان یستنبَطَ الأحکام من عملیة الشوری التی تجری بین الفقهاء حیثُ یمکن أن یکون الشوری مرجعاً للإفتاء و الحُکم ولایوجد لهذا القول معارض.  

الملخصقد یتساءل الکثیرون عن نشأة الزهد والتصوف وتطورهما بعد ظهور الدین الإسلامی الحنیف کما أن هناک آراء متباینة حول تقدیم الزهد علی التصوف أو التصوف علی الزهد. إلا أن هناک دلالات تاریخیة تنم عن تقدم الزهد علی التصوف وتحرک النزعة الصوفیة فی إطار التدین ثم فی إطار الزهد إلی أن أصبحت نهجا روحیا.ومن هذا المنطلق یلقی هذا المقال الضوء علی هذه القضایا الإسلامیة الهامة التی طالما شغلت أفکار الباحثین والنقاد لیزیل الستار عن مجهولات هذه العلوم الإسلامیة التی أسفرت عن کم هائل من الفنون الأدبیة شعرا ونثرا وکانت ولم تزل تدرس فی الجامعات.

إن الفتوی التی أعلنها مرشد الثورة الإسلامیة الإیرانیة سماحة السید علی الخامنئی فی تحریم سب رموز أهل السنة وأمهات المؤمنین والمراد بذلک الصحابة الکرام (رض) أجمعین والسیدة عائشة (رض) التی هی واحدة من أمهات المؤمنین رضی الله عنهن أجمعین، نتوجه بالشکر لسماحة الإمام الخامنئی علی هذه الفتوی التی تساعد علی إطفاء نار الفتن بین المسلمین، ونهیب بجمیع علماء الشیعة، بل وعامتهم، أن نسعی جمیعاَ سنة وشیعة إلی جمع کلمتنا کأمة إسلامیة ووحدة صفنا من أجل أن نواجه الأخطار التی تحوق بنا جمیعاً، ولیس عندی أیّ شک فی أن من یثیر هذه الفتن بین الفینة والأخری هو أحد رجلین أما مأجور لحساب من یحرص علی الإیقاع بین المسلمین أو رجل غبی غلبته العصبیة دون أن یفهم جوهر الدین الإسلامی الذی حضّنا القرآن الکریم بصراحة ووضوح أن نتمسک بهذا الجوهر وأن نعتصم بحبل الله المتین ممثلاً بقول الله تعالی: Cواعتصموا بحبل الله جمیعاً ولا تفرقوا ... B.

چکیده فارسی:خواب و رویا، یکی از داده های الهی است که همواره در پرده ای از رمز و راز نهفته شده و ذهن آدمی را به خود مشغول ساخته است. پدیده ای که همیشه حیرت انگیز و شگفتی ساز بوده و گاه همین حیرت و سرگردانی، شناخت دادار یکتا را برای ما به همراه داشته است:نی چنان حیران که پشتش سوی اوست     بل چنین حیران و غرق و مست دوست)مولوی، 139:1382) هر گروه با جهان بینی متفاوت خویش به این قلمرو نگریسته، فرضیه هایی را برای پاسخ به پرسشهای خویش طرح کرده اند؛ به گونه ای که از هر زاویه ای که به رویا نگریسته شود، تعریف متفاوتی پیدا میکند. بدین روی، تعریف رویا از دیدگاه ادیان گوناگون، روانشناسان، فیلسوفان و عرفا یکسان نخواهد بود و تاکنون نیز نتوانسته اند درمورد چگونگی رویا و چند و چون آن به یک اندیشه یکسان برسند و شاید هرگز نتوان در این زمینه به پاسخی روشن و آشکار رسید. بنابراین، ارایه پاسخی دقیقی و روشن درمورد ماهیت و چگونگی خواب و رویا، کاری بسیار سخت و دشوار است. عرفا  این روشندلان آگاه که از آبشخورهای ناب فرهنگ ایرانی و اندیشه های اسلامی بهره جسته اند از رویا به فراوانی در آثار خود استفاده کرده اند و این پدیده، نمود ویژهای در آثار ایشان داشته است. در این پژوهش برآنیم تا با توجه به اندیشه های قرآنی در زمینه خواب و رویا، زمینه های پیوند آن را درمیان اشعار مولانا با تاکید بر کتاب مثنوی معنوی بسنجیم. چکیده عربی:یعتبر النوم والأحلام من العطایا الإلهیة، ولم یستطع الإنسان الوصول إلی أسرارها، وشغلت خفایاها بال الإنسان، بل کانت مظهر إعجابه وحیرته دوما، وقادته هذه الحیرة أحیانا إلی معرفة الله تعالی. نظر کل فئة بنظرته المختلفة إلی هذا الإقلیم، وطرح نظریات للإجابة إلی أسئلته، بحیث یتغیر مفهوم الرؤیا وفقا لتلک النظریات. فالإجابة الدقیقة، والواضحة عن ماهیة الأحلام وکیفیتها، عمل مضن. والعرفاء بما أنهم نهلوا من مناهل الثقافة الإیرانیة، والآراء الإسلامیة، استخدموا عنصر الرؤی فی نتاجاتهم بکثرة، بحیث تجلت هذه الظاهرة تجلیا بارزا فی تلک النتاجات. یهدف هذا المقال إلی کشف مجالات الصلة بین الآراء القرآنیة، والمضامین الشعریة لمولانا فی النوم والأحلام.

چکیده فارسی:شکنجه کی از شدیدترین جرایمی است که در دهه های اخیر هم در حقوق داخلی بسیاری از کشورها و هم در حقوق بین الملل (در دو سطح جهانی ومنطقه ای) مورد توجه قرار گرفته و «جرم حقوق بشری» به شمار می رود. در حقوق جمهوری اسلامی ایران، شکنجه در بهترین وجه ممکن تقبیح و منع گردیده است. قانونگزار در اصل سی و هشتم قانون اساسی جمهوری اسلامی شکنجه را در ابعاد روحی و جسمی آن ممنوع دانسته و در نظام حقوقی اسلام نیز ضمن نهی شکنجه، برای انجام آن کیفر تعیین شده است. مع الوصف، تلاش قوه مقننه در دوره ششم مجلس شورای اسلامی، جهت منع مطلق شکنجه بی نتیجه ماند. در حالی که نگارنده نه تنها دلیلی از کتاب و سنت و ... بر مشروعیت این پدیده نیافت، بلکه معتقد است ادله به وضوح، بر منع شکنجه دلالت دارند و به نظر می رسد عدم تصویب طرح ممنوعیت شکنجه، بلاوجه است. چکیده عربی:التعذیب من أشدّ الجرائم التی عنیت بها فی السنوات الأخیرة فی القوانین الداخلیة للبلدان المختلفه و القوانین الدولیة و یعتبر من جرائم الحقوق الإنسانیة. قد منع التعذیب فی قوانین الجمهوریة الإسلامیة الإیرانیة بشکل کامل و منع الشارع فی الأصل الثامن و الثلاثون لدستورالجمهوریة الاسلامیة أبعاده الروحیة و البدنیة. قوانین الحقوقیة الإسلامیة نهت التعذیب و تعینت له العقوبة. مع ذلک سعی مجلس الشوری الاسلامی فی المرحلة السادسة لمنع التعذیب لکنه بقی بلانتیجة.