امروزه آلودگی هوا زندگی را برای ساکنان کلان شهرها سخت کرده است. آلودگی هوا از جمله مهم ترین آلودگی های زیان بار برای محیط و به ویژه انسان است. در این پژوهش بر پایه داده های روزانه، هم زمانی و فراگیری آلودگی های هوا در پنج کلان شهر برگزیده در نیمه شمالی ایران شامل تهران، مشهد، تبریز، اصفهان و رشت بررسی شد تا الگوهای همدید مربوط به فرازهای جوی مؤثر بر آنها طراحی و تحلیل شود. با این هدف، روزهای آغاز، اوج و پایان آلودگی های چندروزه و هم زمان (موج آلودگی) شناسایی شد و برای هر یک از آنها، موقعیت فراز جوی مؤثر، موقعیت یابی شد. نخستین نتایج نشان داد طی بازه آماری 1396 تا 1400، تعداد 107 موج آلودگی هوا با ویژگی هم‎زمانی رخ داده است. از این تعداد، 14 موج فراگیر بوده اند. الگو‎های همدید نشان داد وقتی منحنی هم ارتفاع 5825 ژئوپتانسیل متر به همراه دیگر منحنی‎‎ها در شمال غرب قاره افریقا فراز جوی جنب حاره ای تشکیل دادند آلودگی فراگیر هوا در غربی ترین کلان‎شهر ایران یعنی تبریز آغاز می شود. با رسیدن این فراز روی ایران، آلودگی هوا، چهار کلان‎شهر از پنج کلان‎شهر برگزیده ایران را فرا می گیرد و سپس با رسیدن فراز روی کشور پاکستان، شرایط هوا رو به وضعیت پاک و موج آلودگی رو به پایان می رود. در مجموع، جابجایی شرق سوی محور فراز طی سه روز آغاز، اوج و پایانِ آلودگی هوا به ترتیب روی سه سرزمین شامل عراق، ایران و پاکستان، تایید کننده نهایی و رفتار همبستۀ الگوی فراز جوی با فراگیری آلودگی های هوا برای ساکنان پنج شهر تبریز، رشت، تهران، اصفهان و مشهد است.

1یشینه و اهداف: وضعیت جوّی از مهم ترین مخاطرات طبیعی برای واحدهای شناور است. از کاستی های مرتبط با وضعیت جوّی عدم توجه افسران نگهبان، به برداشت درست داده های جوّی از طریق دستگاه های موجود در پل فرماندهی است. برای مثال فشار هوا بدون تصحیحات دستگاه و ارتفاع خوانده شده و هیچ گاه با میانگین بلندمدت مقایسه نمی شود. لذا هدف از این تحقیق ساخت سامانه ای بر روی واحدهای شناور که به صورت خودکار بتواند پارامترهای جوّی را اندازه گیری کرده و با محاسبه پارامترهای موردنیاز از پارامترهای اندازه گیری شده و مقایسه با داده های میانگین بلندمدت بتواند ناهنجاری جوی را شناسایی و در نتیجه تصمیمات درست در خصوص مانورهای مناسب اتخاذ شود. روش ها: در این پژوهش، با استفاده از سنسورهای موجود، دستگاه هواشناسی ساخته شده است که می تواند داده های جوّی را از محیط جمع آوری و در رایانه ذخیره نموده و با استفاده از برنامه محاسباتی می تواند داده های اندازه گیری شده را با میانگین بلندمدت مقایسه نموده و ناهنجاری های جوّی و اقیانوسی را شناسایی کند. با شناسایی ناهنجاری جوّی، پدیده مرتبط با این ناهنجاری نیز شناسایی شده و افسرنگهبان می تواند مانوری مناسب و مرتبط با پدیده شناسایی شده را داشته باشد. درنهایت در این پژوهش با استفاده از آزمایش عددی نحوه کارکرد دستگاه ارزیابی شده است. در این آزمایش عددی یک واحد شناور از مبدأ بندرعباس به گونه ای حرکت می کند که در طول مسیر با طوفان گونو برخورد کرده و فشار اندازه گیری شده با فشار میانگین 40 ساله مقایسه می شود. یافته ها: اولین نقطه ای که در طول مسیر کاهش فشار 3 هکتوپاسکال در مقایسه با میانگین 40 ساله را تجربه کرده است در حالی است که مرکز طوفان در سمت تقریبی ˚ 135 درجه و فاصله 120 مایلی نسبت به مرکز طوفان قرار گرفته است. درواقع فاصله 120 مایلی نسبت به مرکز طوفان فاصله نزدیکی است و در این حالت فقط 3 هکتو پاسکال فشار نسبت به میانگین 40 ساله کاهش یافته است. اولین نقطه ای که فشار 5 هکتو پاسکال به زیر میانگین 40 ساله رسیده است در حالتی است که  مرکز طوفان در سمت جنوب شرقی و فاصله تقریبی 50 مایلی از مرکز طوفان است. لذا دیده می شود که واحد شناور تا حد زیادی به طوفان نزدیک شده است و در این حالت فقط 5 هکتوپاسکال افت فشار را تجربه کرده است. نتیجه گیری: نتایج نشان می دهد که افت فشار 5 میلی باری برای اثبات قطعی قرار گرفتن واحد شناور در طوفان حاره ای معیاری مناسب است و البته با توجه به نزدیکی بیش حد واحد شناور به مرکز طوفان در این حالت، افت فشار 1 هکتوپاسکال به عنوان یک اخطار پیشنهاد می شود.

سابقه و هدف: با توجه به اهمیت شناخته شده پلورال افیوژن، سال ها قبل جهت تشخیص علل آن از معیارهای Light استفاده می گردد که بر این اساس به دو دسته تقسیم می شوند. نکته اصلی معیار Light این است که در بعضی موارد بیماران با تشخیص بالینی ترانسوداتیو به اشتباه اگزوداتیو تلقی می گردند. در این موارد استفاده از گرادیان آلبومین مایع پلور و سرم برای تشخیص صحیح کمک کننده است (1). این مطالعه نیز به منظور بررسی قدرت گرادیان آلبومین سرم و مایع پلور در بیماران مبتلا به پلورال افیوژن انجام گرفت.مواد و روشها: این مطالعه توصیفی بر روی 76 بیمار مبتلا به افیوژن پلور مراجعه کننده به بیمارستان شهید بهشتی کاشان سال 1377 صورت پذیرفت. آسپیراسیون مایع جنب در حالت نشسته جهت اندازه گیری LDH، پروتئین و آلبومین انجام شد و نیز هم زمان میزان LDH، پروتئین و آلبومین سرم ناشتای بیماران اندازه گیری گردید و حساسیت، ویژگی، ارزش اخباری مثبت و منفی روش گرادیان آلبومین نسبت به معیار Light تعیین شد.یافته ها: طبق معیار Light، 41 بیمار (54 درصد) ترانسوداتیو و 35 بیمار (46 درصد) اگزوداتیو بودند. در روش گرادیان آلبومین، 45 بیمار (59 درصد) ترانسوداتیو و 31 بیمار (41 درصد) اگزوداتیو بودند. بدین ترتیب 6 مورد اختلاف وجود داشت که طبق معیار Light مایع پلور اگزوداتیو ولی بر اساس معیار گرادیان آلبومین ترانسوداتیو بودند. 4 نفر از این موارد، بیماران مبتلا به نارسایی قلبی تحت درمان با مدر می باشند. حساسیت، ویژگی، ارزش اخباری مثبت و منفی گرادیان آلبومین نسبت به معیار Light در تشخیص پلورال افیوژن اگزوداتیو به ترتیب 82.9، 95، 93.5 و 86.66 درصد بودند.نتیجه گیری: حساسیت معیارهای Light در تشخیص پلورال افیوژن اگزوداتیو از روش گرادیان آلبومین بیشتر ولی ویژگی گرادیان آلبومین از معیار Light بیشتر است. بنابراین، در بیمارانی که از نظر بالینی حدس زده می شود مایع پلور ترانسوداتیو باشد ولی طبق معیارهای Light در گروه اگزوداتیو طبقه بندی می گردند، گرادیان آلبومین کمک کننده می باشد.