زمینه: مطالعات بسیاری اثر ضخامت آندومتر را بر میزان موفقیت بارداری در زنان نابارور تحت درمان با روش های کمک بارداری، مورد بررسی قرار داده اند که نتایج متناقضی به دست آمده است. هدف مطالعه حاضر بررسی این اثر در افراد تحت درمان با روش Zygote Intrafallopian Transfer (ZIFT) می باشد.روش کار: در این مطالعه مورد- شاهدی، 90 نفر از زنان نابارور مراجعه کننده به مرکز ناباروری که تحت درمان ZIFT با پروتکل Long Term قرار گرفته بودند، وارد مطالعه و با توجه به نتیجه درمان، به دو گروه زنان نازا با باروری موفق و باروری ناموفق تقسیم شدند و بطور گذشته نگر از لحاظ افزایش ضخامت اندومتر در پاسخ به درمان مورد بررسی قرار گرفتند.یافته ها: افزایش ضخامت آندومتر در پاسخ به درمان از روز هفتم تا روز دوازدهم تحریک گنادوتروپینی در گروه باروری موفق بیشتر از 2 میلی متر و در گروه باروری ناموفق کمتر از 0.3 میلی متر بود. با این وجود مقایسه میانگین این افزایش بین دو گروه، تفاوت آماری معنی داری از خود نشان نداد (P=0.178). ضمنا ضخامت اندومتر در روز هفتم تزریق گنادوتروپین و نیز روز تزریق HCG (Human Chorionic Gonadotropin) در دو گروه تفاوت آماری معنی داری نداشت. =P0.372) روز هفتم و =P0.096 روز دوازدهم).نتیجه گیری: پاسخ آندومتریال به درمان، ضخامت آندومتر در روز هفتم تزریق گنادوتروپین و نیز نقطه عطف 8 میلی متر برای ضخامت آندومتر در روز تزریق HCG که در برخی منابع ذکر شده است تاثیری در پیش آگهی موفقیت یا عدم موفقیت روش ZIFT نداشتند.

زمینه و هدف: سونوگرافی واژینال، پاسخ به تحریک تخمک گذاری، زمان جمع آوری تخمکها و انتقال جنین به رحم را مشخص می کند. ممکن است سونوگرافی سه بعدی به طور گسترده در هر یک از این موارد استفاده شود که نقش ویژه ای را در پیشگویی پاسخ تخمدان و تعیین پذیرش اندومتر دارد. با وجود استفاده گسترده از سونوگرافی با رزولوشن بالا، ارزش بالینی تعیین ضخامت و الگوی اندومتر مورد بحث می باشد و نقش پیشگویی کننده آن در تعیین پیامد درمان ICSI مورد توافق نیست. هدف از این مطالعه، بررسی نقش ضخامت اندومتر در پیامد درمان تزریق داخل سیتوپلاسمی اسپرم (ICSI) بود.روش بررسی: مطالعه از نوع مقطعی - تحلیلی بود. در این مطالعه ارزش پیشگویی کننده ضخامت اندومتر در پیامد درمانی ICSI-ET در بیماران مراجعه کننده به موسسه درمان ناباروری مهر از سال 1383 تا 1384 مورد ارزیابی قرار گرفت. در این تحقیق پس از ارزیابی اولیه شامل آزمایشات، سونوگرافی، هیستروسالپینگوگرافی و ... زنان با مشکل رحمی نظیر فیبروم از مطالعه حذف و زوجین با علت ناباروری مردانه، عوامل لوله ای، عامل تخمدانی و نامشخص وارد مطالعه شدند. در این مطالعه با انجام سونوگرافی واژینال در روز تزریق گنادوتروپین جفتی (hCG) ضخامت اندومتر در محل تلاقی اندومتر و میومتر در مقطع عرضی رحم بررسی شد. همه بیماران با پروتکل طولانی تحریک تخمک گذاری (COH) شدند. شرایط ورود به مطالعه ضخامت اندومتر مساوی یا بیش از mm6 و الگوی سه خطی بود. متغیرهای مخدوش کننده شامل سن زن، مدت و علت ناباروری، کیفیت جنین و تعداد آمپول های hMG تجویز شده جهت COH بود. جهت تعیین فاکتورهای موثر بر موفقیت ICSI آزمون رگرسیون لجستیک انجام گرفت. منحنی ROC نیز جهت تعیین نقطه برش (Cut-off point) استفاده شد. خطای a کمتر از 0.05 به عنوان سطح معنی داری در نظر گرفته شد.نتایج: در طی مدت بررسی 528 بیمار ارزیابی شدند. بارداری بالینی در (36.4%) 192.528 نفر دیده شد. میانگین تعداد تخمک برداشت شده، تعداد تخمک در متافاز دو، تخمک لقاح یافته، تعداد تسهیم سلولی و جنین منتقل شده بر پیامد درمان تاثیر داشت. میانگین سن زن نیز بر نتیجه ICSI تاثیر معنی داری (p<0.05) را نشان داد ( 5.5 ± 29.9 سال در زنان باردار در مقابل 6.3 ± 32.2 سال در زنان غیر باردار). میانگین مدت ناباروری بر پیامد درمان تاثیر معنی داری را نشان نداد. آزمون رگرسیون لجستیک نشان داد که بین ضخامت اندومتر، مدت و علت ناباروری، تعداد آمپول های hMG مصرف شده جهت COH و پیامد درمان ارتباط آماری معنی داری وجود ندارد؛ اما اختلاف آماری معنی داری بین سن زن و کیفیت جنین با موفقیت ICSI مشاهده شد (p<0.05). نتایج منحنی ROC نیز ارتباط آماری معنی داری را بین ضخامت اندومتر و پیامد بارداری نشان نداد.نتیجه گیری: ضخامت اندومتر مساوی یا بیش از mm 6 در روز تزریق hCG، ارزش پیشگویی کننده جهت تعیین موفقیت بارداری ندارد. مطالعات بیشتری برای پاسخگویی به اختلاف نظر در مورد نقش ضخامت اندومتر در سیکل های درمانی ICSI پیشنهاد می شود.

زمینه و هدف: خونریزی بعد از یائسگی یکی از شایع ترین علل مراجعه به کلینیک های زنان است. در بیش از 60% این موارد یک یافته غیر طبیعی وجود دارد. تشخیص زود هنگام علت خونریزی ضروری است اما توافق عمومی در مورد بهترین روش تشخیص وجود ندارد. هدف از این مطالعه ارزیابی و مقایسه نتایج سه روش تشخیصی سونوگرافی ترانس واژینال، بیوپسی اندومتر و هیستروسکوپی است.روش بررسی:در یک مطالعه مقطعی، زنان یائسه ای که با شکایت خونریزی در سال 1384 به درمانگاه زنان بیمارستان آرش مراجعه نمودند، بررسی شدند. پس از اخذ رضایت نامه کتبی برای همه، سونوگرافی و سپس بیوپسی اندومتر انجام شد. در تمامی موارد،بدون توجه به نتایج سونوگرافی و بیوپسی، هیستروسکوپی نیز انجام شد . سپس با استفاده از منحنی ROC آستانه ضخامت اندومتر برای تقسیم بندی داده ها جهت دست یابی به بهترین ویژگی و حساسیت مورد تحلیل قرار گرفت.یافته ها: در مجموع 90 زن یائسه در دامنه سنی 41 تا 80 سال، بررسی شدند. میانگین سنی افراد 53.84±6 سال بود و به طور متوسط 4.3±5.1 سال از یائسگی آنها گذشته بود. میانگین ضخامت اندومتر 6.25±3.7 میلیمتر بود. در یافته های بیوپسی، شایع ترین تظاهر پاتولوژیک آتروفی (%48.9) و پس از آن اندومتر پرولیفراتیو (%36.7) بود. در بررسی هیستروسکوپی نیز شایع ترین یافته ها آتروفی (%44.4) و اندومتر پرولیفراتیو (%33.3) بودند. با تقسیم بندی داده ها بر اساس ضخامت اندومتر، مشخص گردید که ضخامت اندومتر توانایی پیشگویی یافته های بیوپسی و هیستروسکوپی را داراست.نتیجه گیری: تعیین ضخامت اندومتر به وسیله سونوگرافی ترانس واژینال، روش غیر تهاجمی مناسبی است که داده های آن، یافته های بیوپسی و هیستروسکوپی را به خوبی پیش بینی می کند.

مقدمه: یکی از روشهای درمان نازایی ناشی از عامل مردانه تحریک تخمک گذاری و انجام تلقیح داخل رحمی (IUI) می باشد. برای افزایش میزان حاملگی و کاهش عوارضی مانند سندرم تحریک بیش از حد تخمدان، زمان انجام تلقیح داخل رحمی با توجه به تعداد و قطر فولیکولها و همچنین ضخامت اندومتر از اهمیت بسیاری برخوردار است. لذا این پژوهش با هدف بررسی ارتباط بین حاملگی و تعداد و قطر فولیکول ها و ضخامت آندومتر در بیماران ناباروری که تحت درمان با کلومیفن و IUI قرار گرفته اند انجام شد.روش کار: این پژوهش مورد – شاهدی در بیماران مراجعه کننده به مرکز ناباروری مشهد در طی سال 1380 انجام شده است. 100 بیمار در دو گروه مورد (50 زن حامله) و شاهد (50 زن غیر حامله) مورد مطالعه قرار گرفتند. تعداد، قطر فولیکول و ضخامت اندومتر با استفاده از سونوگرافی از طریق واژینال در روز تزریق گنادوتروپین جفتی انسانی بررسی شد. نتایج سونوگرافی، مشخصات فردی، در پرسشنامه جمع آوری و با استفاده از آمار توصیفی و جداول توزیع فراوانی و آزمون های تی، کای دو آنالیز کواریانس و آزمون ضریب همبستگی چندگانه پردازش و مقایسه شدند.نتایج: میان قطر فولیکول و وقوع بارداری در دو گروه، تفاوت معنی داری وجود داشت (X2=5.8 و P=0.05) همچنین در دو گروه تفاوتهای آشکاری بین تعداد فولیکولها و وقوع بارداری وجود داشت (r=0.01 و r=0.29) بین وقوع حاملگی و ضخامت اندومتر هم در دو گروه باردار و غیر باردار تفاوت واضحی وجود داشت (p=0.033 و r=0.21).نتیجه گیری: در این پژوهش میزان بارداری با قطر و تعداد فولیکول و ضخامت اندومتر به دنبال تحریک تخمک گذاری با کلومیفن سیترات و IUI ارتباط مستقیم داشت.

لانه گزینی موفق ارتباط زیادی با الگو و ضخامت اندومتر داشته و هدف از این مطالعه تعیین تاثیر رژیم های مختلف تحریک تخمک گذاری روی ضخامت و الگوی اندومتر می باشد. این مطالعه بصورت آینده نگر روی 150 بیمار انجام شده است. بررسی در سه گروه درمانی که از نظر متوسط سن و وزن یکسان بوده اند صورت گرفته است. گروه60 I  نفر کلومیفن تنها دریافت کرده اند گروه30 II  نفر کلومیفن+ پره مارین، گروه60 III  نفر کلومیفنHMG+ دریافت کرده اند. کنترل رشد فولیکولی و قطر و الگوی اندومتر توسط سونوگرافی واژینال انجام شد و اندازه فولیکول و قطر و الگوی آندومتر در روز تجویز HCG ثبت گردید. متوسط روز تجویز HCG روز 13-11 سیکل بوده، متوسط تعداد فولیکول 3-1 عدد بوده و متوسط قطر فولیکول 23-19 میلی متر بوده است. میانگین قطر آندومتر در گروه I،7.99 میلی متر در گروه II، 8.27 میلی متر و در گروه III،7.94 بود. الگوی سه خطی آندومتر در گروه I، 63.3% در گروه II،72.4% و در گروه III،66.7%  بود. بقیه الگوی آندومتر اکوژن داشته اند. قطر آندومتر کمتر یا مساوی 6 میلی متر در گروه %35 I ، در گروه 24.1% II و در گروه28.3% III بوده است. بهترین الگوی آندومتر مربوط به گروه کلومیفن+ پره مارین بوده است و بدترین الگو و کمترین قطر مربوط به گروه کلومیفن تنها می باشد. قطر آندومتر کمتر از 6 میلی متر که از نظر حاملگی پیش آگهی خوبی ندارد در گروه I بیشتر از دو گروه دیگر دیده شده و در گروه II کمترین تعداد را شامل می شد. بیش از 60 درصد کل بیماران ضخامت اندومتر بیش از 6 میلی متر و الگوی اندومتر سه خطی داشته ولی از نظر آماری تفاوت معنی داری بین سه گروه درمانی مختلف از نظر قطر و الگوی اندومتر وجود ندارد.

زمینه: کلومیفن سیترات اولین داروی انتخابی جهت القا تخمک گذاری در بیماران نازاست. به نظر می رسد در موارد مقاوم به درمان فوق، درمان های جای گزین از جمله تاموکسیفن مناسب باشد.هدف: مطالعه به منظور تعیین اثر تاموکسیفن بر ضخامت اندومتر و میزان تخمک گذاری در زنان نابارور با پاسخ ضعیف به کلومیفن سیترات انجام شد.مواد و روش ها: این کارآزمایی بالینی در سال 1385 در مرکز آموزشی - درمانی کوثر قزوین انجام شد. تعداد 34 زن نابارور که قبلا تحت درمان با کلومیفن سیترات قرار گرفته و به درمان مقاوم بودند (به علت اندومتر کم تر از 7 میلی متر یا نداشتن فولیکول غالب با حداکثر 150 میلی گرم کلومیفن سیترات روزانه به مدت 5 روز) انتخاب شدند. بیماران تحت درمان با تاموکسیفن سیترات 10 میلی گرم به مدت 5 روز (از روز 5 تا 9 قاعدگی) قرار گرفتند، در صورت عدم پاسخ کافی از نظر ایجاد فولیکول غالب، طی دوره های بعدی دوز دارو به 10 و 20 میلی گرم در روز افزایش داده شد. روز 16 قاعدگی سونوگرافی واژینال از نظر تعداد و قطر فولیکول غالب و ضخامت اندومتر به عمل آمد. داده ها با آزمون های آماری مجذور کای و تی زوج تحلیل شدند.یافته ها: در 6 بیمار با اندومتر نامناسب در سیکل کلومیفن، پس از درمان با تاموکسیفن بهبودی واضح در ضخامت اندومتر مشاهده شد (از 5±1.8 میلی متر به 12.1±1 میلی متر و P<0.002). با دوز 30 میلی گرم تاموکسیفن، 8 نفر (23.4%) فولیکول غالب داشتند (P=0.008) و 2 نفر نیز حامله شدند.نتیجه گیری: با توجه به یافته ها، ممکن است تاموکسیفن یک انتخاب خوب در زنان نازای مقاوم به کلومیفن باشد و می توان قبل از درمان با HMG و جراحی آن را مدنظر قرار داد.

هدف: از این مطالعه بررسی قطر فولیکول غالب در بیماران نازای تحت درمان با سیترات کلومیفن در روزهای 12-15 سیکل قاعدگی است و نیز بررسی ارتباط سرعت رشد فولیکول غالب با ضخامت اندومتر به منظور تعیین بهترین روز جهت انجام یک سونوگرافی واحد بجای سونوگرافی متوالی است تا ضمن کاهش هزینه و استرس این بیماران به روشی ساده و عملی تر جهت کنترل بیماران طی سیکل درمانی دست یافت .بیمار نازا از روز سوم سیکل قاعدگی به مدت 5 روز تحت درمان با سیترات کلومیفن به میزان 100 میلی گرم روزانه قرار گرفتند و در روزهای 12-15 سیکل بطور متوالی با سونوگرافی شکم از نظر فولیکول بالغ و ضخامت اندومتر بررسی شدند.یافته ها : 69 درصد بیماران نازایی اولیه و 31 درصد نازائی ثانویه داشتند. توزیع فراوانی فولیکول بالغ با اندازه 15-30 میلی متر به میزان 70 درصد در روز 13 سیکل قاعدگی بود. همچنین حداقل ضخامت اندومتر در روز 12 سیکل در 84 درصد از موارد و حداکثر ضخامت آن در روز 15 سیکل در 67 درصد از موارد بود. 36 درصد بیماران مورد مطاله تخمک گذاری داشتند که بیشترین میزان در روز 14 سیکل بود. در بیماران با رشد فولیکول غالب ضخامت اندومتر نیز افزایش نشان داد و ارتباط بین قطر فولیکول غالب و ضخامت اندومتر در روز 14 سیکل معنی دار بود (p<0.05).نتیجه گیری : با توجه به نتایج حاصله بهترین روز جهت انجام یک سونوگرافی واحد به جای سونوگرافی متوالی در روز 13 سیکل روز بجای تحت القا پیشنهاد می شود.

زمینه و هدف: در بین سرطان های رحم آدنوکارسینوم اندومتر شیوع بیشتری دارد و استروژن به عنوان عامل اصلی مطرح است. در بیماران با تحریک طولانی استروژن بدون پروژسترون بر روی اندومتر بررسی از نظر کانسر اندومتر بایست با دقت بیشتری صورت گیرد. هدف از این مطالعه به دست آوردن شیوع کانسر اندومتر در افراد دارای سن کمتر از 40 سال بود. روش بررسی: در یک مطالعه مقطعی پرونده های 119 بیمار مبتلا به سرطان اندومتر مراجعه کننده به مرکز پژوهشی درمانی بیمارستان قائم دانشگاه علوم پزشکی مشهد از فروردین 1390 تا اسفند 1394 بررسی شد و داده های تمام بیماران با سن کمتر از 40 سال گردآوری و وارد مطالعه شد. یافته ها: 19 بیمار (15/9%) دارای سن کمتر از 40 سال بودند که 16 مورد (84/2%) مبتلا به آدنوکارسینوم اندومتر و سه مورد (15/7%) مبتلا به استرومال سارکوم رحم بودند. جوان ترین بیمار 27 سال و مسن ترین 39 ساله بود. سابقه نازایی در 7 بیمار (36/8%) وجود داشت و در سه مورد به علت عدم ازدواج از نازایی اطلاعاتی در دست نبود. 12 بیمار (63%) افزایش وزن شدید (شاخص توده بدنی > kg/m2 35) داشتند. همراهی با سندرم تخمدان پلی کیستیک در شش بیمار (31/5%) وجود داشت. در دو بیمار همراهی کانسر تخمدان و اندومتر وجود داشت که هر دو اندومترویید آدنوکارسینوم تخمدان همراه با اندومترویید آدنوکارسینوم رحم بودند و هر دو بیمار دارای شاخص توده بدنی بالا بودند. نتیجه گیری: شیوع بالای کانسر اندومتر در زنان جوان و سنین زیر 40 سال در کشور ایران، توجه به عوامل مساعدکننده و فاکتورهای خطر و غربالگری به موقع را ضروری می سازد.

کلیات موضوع: در این مقاله مجموعه مطالعات انجام گرفته در زمینه تاثیر تحریک تخمک گذاری بر اندومتر رحم و تاثیر آن بر لانه گزینی مورد بررسی قرار گرفته است.بحث و نتیجه گیری: بررسی های محققین نشان داده است که تحریک تخمک گذاری باعث تغییرات نامطلوبی در اندومتر رحم می شود که این تغییرات باعث نقص در اتصال جنین به آندومتر و در نهایت درصد پائین لانه گزینی جنین می شود. با توجه به تحقیقات انجام شده و اهمیت استفاده از روش تحریک تخمک گذاری در درمان نازایی و از طرفی تاثیرات نامطلوبی که تحریک تخمک گذاری بر روی اندومتر رحم در زمان لانه گزینی جنین دارد در مجموع ضروری به نظر می رسد به منظور بهبود روشهای درمانی در کلینیکهای ناباروری تحقیقات بیشتری موردنیاز استتاریخچه: گروه مناش برای اولین بار از روش تحریک تخمک گذاری در کلینیکهای ناباروری استفاده کردند و میزان حاملگی را با استفاده از این روش افزایش دادند. اما به علت برهم خوردن تعادل هورمونها در استفاده از این روش و تاثیر این تغییرات هورمونی بر اندومتر رحم، درصد موفقیت لانه گزینی جنین کاهش می یافت.

مقدمه: دیلاتاسیون و کورتاژ (Dilatation and curettage) D&C، روش انتخابی برای بدست آوردن نمونه ی آندومتر است. اما دقت تشخیص روش دیلاتاسیون و کورتاژ در مقایسه با سایر روش های تشخیصی، هنوز یک چالش علمی می باشد. هدف از این مطالعه، بررسی تطابق بین تشخیص هیستوپاتولوژیک آندومتر بر اساس نمونه های گرفته شده از طریق دیلاتاسیون و کورتاژ در مقایسه با روش هیسترکتومی بود. روش ها: در این مطالعه ی گذشته نگر، نتایج هیستوپاتولوژیک نمونه های دیلاتاسیون و کورتاژ از 136 زن که به دلیل خون ریزی غیرطبیعی رحم (Abnormal uterine bleeding) AUB بین سال های 1394 تا 1397 تحت عمل هیسترکتومی قرار گرفتند، بررسی شد. یافته ها: میانگین و انحراف معیار سن بیماران 11/3 ±,52/6 سال با دامنه ی سنی 80-33 سال بود. نتایج دیلاتاسیون و کورتاژ در مقایسه با روش استاندارد هیسترکتومی، از اختصاصیت و ارزش اخباری منفی قابل توجه برای پاتولوژی پیش بدخیمی و همچنین اختصاصیت و ارزش اخباری مثبت 100 درصد برای پاتولوژی های بدخیم برخوردار بود. از طرف دیگر، D&C، حساسیت و ارزش اخباری مثبت قابل توجه برای تشخیص پاتولوژی های طبیعی و خوش خیم را نشان داد. در پاتولوژی های پیش بدخیمی که با دیلاتاسیون و کورتاژ تشخیص داده شد، خطر بدخیمی تشخیص داده نشده در موارد هیپرپلازی آتیپیک، 16/7 درصد بود. نتیجه گیری: در نمونه های بررسی شده از بیمارانی که تحت دیلاتاسیون و کورتاژ قرار گرفته و بافت نرمال یا پاتولوژی های خوش خیم گزارش کرده بودند، هیچ پاتولوژی بدخیمی بر اساس نمونه های بررسی شده متعاقب هیسترکتومی از آنان، مشاهده نشد. میزان هر دو پارامتر اختصاصیت و ارزش اخباری مثبت D&C در تشخیص پاتولوژی های بدخیم آندومتر، 100 درصد بود.