مقدمه: مهار درد از دیرباز مورد توجه دانشمندان علوم پزشکی بوده و همواره سعی شده تا داروهای موثرتری که عوارض جانبی کمتری هم داشته باشند معرفی گردند. در طب سنتی ایران برای گیاه سنجد آثار ضد التهاب و ضد درد عنوان شده است. در این مطالعه اثر ضد دردی عصاره آبی برگ گیاه سنجد مورد بررسی قرار گرفت.مواد و روش ها: برای بررسی اثر تسکینی گیاه سنجد از 35 سر موش صحرایی نر استفاده شد. پس از تهیه عصاره آبی اثر ضد دردی تزریق صفاقی دوزهای 25، 50، 100 میلی گرم بر کیلوگرم وزن از این عصاره در مقایسه با داروی ضد درد غیر استروئیدی دیکلوفناک با دوز 5 میلی گرم بر کیلوگرم از طریق تست فرمالین مورد مطالعه قرار گرفت.یافته ها: عصاره برگ سنجد بصورت وابسته به دوز اثر تسکینی مناسبی برهر دو مرحله درد ناشی از تزریق فرمالین داشت و این اثر، از اثر ضد دردی داروی دیکلوفناک قویتر بود.بحث و نتیجه گیری: اثر ضد دردی گیاه به دو طریق مرکزی و محیطی اعمال می گردد. برگ سنجد حاوی مواد موثره ترپنوئید و فلاونوئید است و بخشی از اثر ضد دردی این گیاه ناشی از اثر ضد التهابی مواد فوق الذکر می باشد.

مقدمه: رفلکس تهوع یکی از مشکلات بیماران است که به طور معمول هنگام امور دندان پزشکی به خصوص هنگام تهیه رادیوگرافی و نیز قالب گیری بروز می کند. در این پژوهش اثر لایه نازک دارویی عصاره سنجد بر حذف موقت رفلکس تهوع مورد بررسی قرار گرفت.مواد و روش ها: در این پژوهش کارآزمایی بالینی دوسوکور، تعداد 100 نمونه از بین بیماران مراجعه کننده به بخش رادیولوژی دانشکده دندان پزشکی انتخاب گردیدند و به صورت تصادفی به دو گروه تقسیم شدند. معاینه رفلکس تهوع بر روی بیماران انجام شد و در 50 نفر داروی شمارهA یا دارونما و در 50 نفر دیگر داروی شماره B حاوی عصاره سنجد در محل هایی که از قبل رفلکس تهوع نشان داده شد به مدت 3 دقیقه قرار گرفت. سپس بیماران مجددا از نظر حساسیت به رفلکس تهوع ارزیابی شدند. داده های حاصل شده به وسیله روش های آماری توصیفی، آزمون های X2،Mann-Whitney و Wilcoxon تجزیه و تحلیل شدند (a=0.05).یافته ها: در گروه A (دارونما) توزیع فراوانی درجه رفلکس تهوع در نواحی زبان، کام نرم و لوزه قبل و بعد از استفاده از دارو، تغییری نکرد؛ اما در مورد گروه B (لایه نازک دارویی حاوی عصاره سنجد) بین توزیع فراوانی درجه رفلکس تهوع در ناحیه لوزه (p value=0.001) و کام نرم (p value=0.003) بعد از استفاده از دارو، تفاوت معنی داری وجود داشت. همچنین بین توزیع فراوانی جنسیت در دو گروه تفاوت معنی داری وجود نداشت (p value=0.673).نتیجه گیری: پژوهش حاضر نشان داد که لایه نازک دارویی حاوی عصاره سنجد به طور چشم گیری بر روی کاهش رفلکس تهوع در ناحیه لوزه ها و کام نرم تاثیر دارد و می توان از آن در موارد لزوم در اقدامات بالینی دندان پزشکی مانند تهیه رادیوگرافی استفاده کرد.

سابقه و هدف: به دلیل عوارض ناشی از داروهای شیمیایی، مطالعات مختلفی جهت بررسی اثر ضد دردی گیاهان صورت گرفته است. عصاره آبی سنجد دارای مقادیر زیادی از ترکیبات پلی فنولی و فلاونوئیدی می باشد. با توجه به اثر ضد درد و ضد التهابی ترکیبات فلاونوئیدی موجود در گیاهان، این مطالعه به منظور بررسی اثر ضد دردی عصاره آبی سنجد در موش های صحرایی صورت گرفت.مواد و روش ها: این تحقیق تجربی بر روی 50 سر موش صحرایی نر که به طور تصادفی به پنج گروه 10 تایی شامل 4 گروه دریافت کننده عصاره آبی سنجد با دوزهای 50، 100، 200 و 400 میلی گرم بر وزن بدن و گروه کنترل تقسیم شدند، انجام شد. عصاره آبی سنجد هر روز و به مدت 4 هفته به صورت گاواژ تجویز شد. در نهایت، اثر ضد دردی این عصاره توسط آزمون های آلودینیای حرارتی، آلودینیای مکانیکی، هایپرآلژزیای حرارتی و آزمون فرمالین ارزیابی شد.نتایج: نتایج مطالعه حاضر نشان داد که عصاره آبی سنجد به طور قابل توجهی نمره درد را در آزمون های آلودینیای حرارتی، آلودینیای مکانیکی، هایپرآلژزیای حرارتی و آزمون فرمالین کاهش می دهد (p<0.05).نتیجه گیری: عصاره آبی سنجد به صورت وابسته به دوز دارای اثر ضد دردی قابل توجهی در موش های صحرایی می باشد.

سابقه و هدف حالت تهوع یکی از مهم ترین مشکلات هنگام اعمال دندان پزشکی است که درمان را در بیماران مشکل و ناممکن می کند. در مقال ه های مختلف به روش های متنوع غیر دارویی، دارویی و همچنین به رو شهای گیاهی اشاره شده است. یکی دیگر از روش های گیاهی برای غلبه بر رفلکس تهوع، استفاده از عصاره سنجد است که تاثیر آن بر رفلکس تهوع در مقاله های کمی ذکر شده است، بنابراین به دلیل خلا اطلاعاتی، این تحقیق با هدف تعیین تاثیر قرص مکیدنی عصاره سنجد بر رفلکس تهوع انجام شد. روش مطالعه این تحقیق به صورت کار آزمایی بالینی روی 45 بیمار انجام شد. گروه مورد تجربی 2 قرص عصاره سنجد را مکیده وگروه شاهدکه مداخله ای روی آ نها انجام نمی شد وگروه پلاسبو تجربی 1 که به آن ها قرص مکیدنی شبی هسازی شده بدون عصاره که ازنظر رنگ و اندازه و شکل مشابه نمونه اصلی است داده شد. شرط اساسی برای ورود به مطالعه، داشتن رفلکس تهوع فرد و نیز رضایت وی برای شرکت در مطالعه بود. ساخت قرص به صورت آزمایشگاهی انجام شد. سپس میزان تهوع را روی بیماران تصادفی با تحریک کام نرم بررسی کرده و بیمار میزان آن را روی خط کش Glascow scale نشان داد. مطالعه روی بیماران با رفلکس تهوع بالای 10 انجام شد که قرص ها را به مدت چهار دقیقه مکیدند و بلافاصله دوباره با تحریک توسط آبسلانگ میزان تهوع را روی خط کش توسط بیمار اندازه گرفتیم. یافته ها میزان رفلکس تهوع پیش از مداخله و در زیرگروه خفیف، در گروه شاهد 6/ 10، در گروه پلاسبو 8/ 10 و مورد 8/ 10 بود و همی نطور در زیر گروه متوسط به ترتیب 2/ 15، 8/ 14، 4/ 15 بود. سرانجام در زیر گروه شدید به ترتیب 6/ 17، 18، 4/ 17 بود که اختلاف ناچیزی داشتند و این از لحاظ آماری معنادار نبود (0. 09

امروزه غذاها تنها به عنوان برطرف کننده گرسنگی برای انسان در نظر گرفته نمی شوند بلکه برای یشگیری از بیماری های مرتبط با تغذیه و بهبود سلامت جسمی و ذهنی مصرف کنندگان در نظر گرفته می شود. در این زمینه غذاهای فراسودمند نقش برجسته ای را ایفا می کنند که در این میان نوشیدنی ها از جایگاه ویژه برخوردار هستند. در پژوهش حاضر به تولید آب پرتقال فرا سودمند، حاوی عصاره سنجد پرداخته شد. ترکیبات فنلی و ظرفیت آنتی اکسیدانی نوشیدنی آب پرتقال حاوی غلظت های مختلف (5، 10، 15، 20 و 25%) عصاره سنجد (الکلی، آبی و هیدروالکلی) پس از یک ماه بررسی شدند. نتایج نشان دادند ترکیبات فنلی و ظرفیت آنتی اکسیدانی نمونه های حاوی 20 و 25 درصد عصاره آبی سنجد ، نسبت به سایر تیمارها بیشتر ولی اختلاف معنی داری با تیمار شاهد در روز اول نداشتند (P>0.05). همچنین از امتیاز حسی مطلوبی نیز برخوردار بود. این نتایج می تواند نشانگر پتانسیل های زیست فعال نوشیدنی های تولیدی به عنوان فرآورده ای فراسودمند باشد و می توان از عصاره آبی سنجد با غلظت 25 % به عنوان یک آنتی اکسیدان طبیعی که دارای خواص تغذیه ای با ارزشی می باشد در آب پرتقال استفاده نمود.