مجله فیزیک پزشکی ایران
سال:1384 | دوره:2 | شماره:9 |تعداد مقالات:10

با یک انتخاب مناسب از سرفصل ها و متون، می توان یک دوره کامل آموزش فیزیک برای دانشجویان در رشته های علوم پزشکی فراهم کرد. این زمینه ناهمگون فرصتی است برای اینکه بتوان حجم زیادی از علوم پایه فیزیک را در سطح بروز دنیا، در بافتی متشکل  از روش های جدید در کنار درک اصول فیزیکی آنها فراهم کند. این مقاله توصیه هایی را ارائه می دهد که مجموعه ای است از سخنرانی ها، تجربیات، مطالعات و آزمایشات برای اینکه مجموعه منتخبی از اصول فیزیک و تکنیک های کمی حل مساله را در اختیار خوانندگان قرار دهد. این مقاله با استفاده از نظرات دکتر سوزان آمادور، استاد بخش فیزیک دانشگاه پنسیلوانیا تهیه شده است.

مقدمه: پرتودهی تمام بدن بخشی از پرتودرمانی خارجی است که در آن با استفاده از چشمه های تابشی، یک دوز یکنواخت به کل بدن می رسانند ودر عین حال اندام های بحرانی ( از قبیل ریه و...) اگر لازم باشد پوشانده می شود. کاربرد عمده پرتودهی تمام بدن تضعیف سیستم ایمنی بدن بیمار قبل از پیوند مغز استخوان می باشد تا از پس زدن مغز استخوان مهمان جلوگیری شود.مواد و روش ها: در این مطالعه برخی از داده های اساسی تحت شرایط پرتودهی تمام بدن (از قبیل درصد دوز عمقی، آهنگ دوز و ...) با استفاده از باریکه کبالت-60 در بخش پرتودرمانی بیمارستان امام خمینی اندازه گیری شدند.برای اندازه گیری برخی پارامترهای اساسی از قبیل درصد دوز عمقی از فانتوم آب ساخته شده از پرسپکس (به ابعاد 30´30´30 سانتی متر مکعب) و اتاقک فارمر 0.6 سی سی استفاده شد. اندازه گیری های دوز سطحی با اتاقک صفحات موازی انجام شد. اتاقک های استفاده شده در این مطالعه به یک الکترومتر UNIDOS متصل شدند. برای بررسی صحت در تحویل دوز از فانتوم انسان گونه که شامل سه مقطع (سر و گردن- تنه- لگن) می باشد، استفاده شد. مقدار دوز تحویل داده شده براساس محاسبات (با دو روش) با مقدار دوز اندازه گیری شده توسط اتاقک یونیزان 0.3 سی سی، که در عمق میانی فانتوم (در سطح ناف) قرار داده شد، مقایسه شدند. در روش اول در محاسبات دوز از درصد دوز عمقی و آهنگ دوز اندازه گیری شده در شرایط پرتودهی تمام بدن استفاده شد در صورتیکه در روش دوم محاسبه دوز، درصد دوز عمقی از ضریب ماینورد و آهنگ دوز از قانون عکس مجذور فاصله منظور گردید.برای بررسی یکنواختی دوز در کل بدن، از دیودهای نیمه هادی نوع- P که به یک الکترومتر چند کاناله MULTIDOS متصل می شدند، استفاده شد. این دیودها در چندین نقطه روی سطح ورودی و خروجی فانتوم انسان گونه قرار گرفتند و بدین ترتیب یکنواختی دوز نسبت به نقطه تجویزی (ناف) بررسی شد.نتایج: نتایج اندازه گیری ها نشان می دهد که در صورت بکارگیری روش اول، صحت در تحویل دوز برابر 2.6 درصد و در صورت بکارگیری روش دوم صحت در تحویل دوز برابر 3 درصد می باشد. همچنین اختلاف درصد دوز عمقی محاسبه ای  و اندازه گیری شده تحت شرایط پرتودهی تمام بدن، 0.71 درصد و انحراف معیار 0.96 درصد است.یکنواختی دوز حاصل شده در کل بدن در ناحیه جلو محدوده 6 درصد و در ناحیه پشت در محدوده 5 درصد می باشد. همچنین نتایج اندازه گیری دوز در لوب میانی ریه نشان می دهد که ریه 14/14 گری دوز دریافت کرده که بیش از مقدار دوز تجویزی (13.5 گری) است.بحث و نتیجه گیری: نتایج بررسی صحت در تحویل دوز در دو حالت (روش اول و دوم) بیانگر آن است که اختلاف مقادیر محاسبه به اندازه گیری شده قابل قبول است و در روش دو محدوده 5 درصد است. با توجه به اینکه روش دوم ساده تر است، لذا پیشنهاد می شود این روش در محاسبات پرتودهی تمام بدن بکار گرفته شود. اما در صورتیکه مراکز به صحت بالاتری نیاز دارند بهتر است از روش اول استفاده نمایند.از جمله اهدافی که در پرتودهی تمام بدن مدنظر است، دستیابی به دوز یکنواخت در کل بدن می باشد. نتایج اندازه گیری های فانتوم انسان گونه نشان می دهد که هدف یکنواختی دوز کل بدن تامین شده است. همچنین نتایج اندازه گیری دوز ریه نشان می دهد که ریه بیش از حد دوز دریافت کرده که برای کاهش آن باید از حفاظ مناسب استفاده شود. بنابراین با توجه به یکنواختی حاصل شده پیشنهاد می شود درمان پرتودهی تمام بدن با بکارگیری حفاظ مناسب برای ریه در مراکز پرتودرمانی کشور اجرا شود.

مقدمه: آزمون های رادیوگرافی تشخیصی از بیماران، بیشترین سهم را در استفاده از پرتوهای یونساز در پزشکی به خود اختصاص داده اند. پژوهش بر روی روش های کاهش دوز در رادیولوژی تشخیصی، همیشه از اهداف اولیه تحقیقات حفاظت پرتوی بوده است. رادیوگرافی از قفسه سینه یکی از فراوان ترین آزمون های تصویربرداری با پرتوهای ایکس است. هر چند دوز بیماران در این رادیوگرافی نسبتا پایین است امام به علت اینکه تعداد زیادی از مردم، این آزمون را انجام می دهند سهم آن در دوز موثر تجمعی، قابل توجه است.مواد و روش ها: این مطالعه بر روی 306 بیمار بالغ که از آنها توسط 20 دستگاه اشعه ایکس، رادیوگرافی قفسه سینه به عمل آمده انجام شد. این دستگاه ها در 16 بیمارستان عمومی و در 14 شهر کشور قرار داشتند. انتخاب دستگاه ها بطور تصادفی انجام شد. آزمون های کنترل کیفی زیر نیز روی این دستگاه ها انجام شد: 1- صحت kVp تنظیمی 2- صحت زمان پرتودهی 3- بررسی خطی بودن پرتودهی با میلی آمپرثانیه 4- بررسی تکرارپذیری پرتودهی 5- تعیین لایه نیم جذب پرتوهای خروجی از تیوب. دوز ورودی به پوست بیماران با استفاده از دوزیمترهای ترمولومینسانس از نوع TLD-100 اندازه گیری شد.نتایج: نتایج انجام آزمون های کنترل کیفی، مشخصات بیماران، شرایط پرتودهی و دوز بیماران بصورت 9 نمودار و 4 جدول ارائه شده است. نتایج انجام این مطالعه نشان داد که میانگین دوز بیمران در بیمارستان های مختلف با یکدیگر تفاوت زیادی دارد به طوریکه نسبت دوز بیشینه به دوز کمینه بیش از 52 برابر است.بحث و نتیجه گیری: توضیح علل تفاوت زیاد دوز در بیمارستان های مختلف، پیچیده است ولی بطور کلی پرتودهی با پتانسیل تیوب پایین و میلی آمپر ثانیه بالا و پایین بودن فیلتراسیون تیوب در اتاق هایی که دوز بیماران در آنها بالاتر است کاملا مشهود است. همچنین با توجه به اینکه چارت سوم دوز پوست به عنوان "دوز مرجع ملی" شناخته می شود از نتایج انجام این طرح، پیشنهاد مقدار 0.44 میلی گری برای دوز مرجع ملی رادیوگرافی قفسه سینه در نمای خلفی- قدامی و در ایران است. این مطالعه همچنین لزوم انجام منظم آزمونهای کنترل کیفی را مشخص می کند.

مقدمه: تسریع ترمیم زخم با استفاده از لیزرهای کم توان می تواند روشی مفید برای بیمارانی باشد که روند ترمیم زخم در آنها همراه با درد بوده و به کندی صورت میگیرد. موثرترین چگالی انرژی در فاز قبلی این مطالعه مقدار 3.13 ژول بر سانتیمترمربع بدست آمد. در این بررسی هدف تعیین بهترین تقطیع دوز مربوط به این چگالی انرژی در ترمیم زخم می باشد.مواد و روش ها: تعداد 120 سرموش سوری نر بالغ با وزن بین 20-25 گرم انتخاب و در سمت راست ستون مهره های آنها یک زخم دایره ای شکل به قطر 10 میلی متر تا نیام سطحی ایجاد شد و سپس این زخم ها با استفاده از لیزر کم توان هلیوم- نئون با چگالی انرژی ثابت 3.13 ژول بر سانتیمترمربع مورد تابش قرار گرفتند. موش ها به صورت تصادفی به شش گروه 20 تایی تقسیم شدند. یک گروه به عنوان شاهد (گروه F) که هیچ تابشی دریافت نکرد و پنج گروه دیگر همگی با چگالی انرژی ثابت 3.13 ژول بر سانتیمتر مربع اما با تقطیع های مختلف در هر روز مورد تابش قرار گرفتند. چهار گروه آزمون (گروه های A,B,D,E) از روز یکم تا پنجم و گروه C از روز ششم تا دهم بعد از ایجاد زخم به شرح زیر مورد تابش قرار گرفتند: گروه A: یک بار تابش در روز با چگالی انرژی 3.13 ژول بر سانتیمترمربع گروه B: دو بار تابش در روز با فاصله زمانی 12 ساعت و هر نوبت 1.56 ژول بر سانتیمترمربع (2´1.56)گروه C: دو بار تابش در روز و با فاصله 12 ساعت تابش. موش های این گروه در پنج روز اول مورد تابش قرار نگرفتند. (2´1.56 ژول بر سانتیمترمربع)گروه D: سه بار تابش در روز با فاصله زمانی 8 ساعت و هر نوبت 1.06 ژول بر سانتیمترمربع (3´1.06).گروه E: چهار بار تابش در روز با فاصله زمانی 6 ساعت و هر نوبت 0.78 ژول بر سانتیمترمربع (4´0.78).نتایج: مقایسه مساحت زخم ها در گروه های  آزمون و شاهد نشان می دهد که سرعت ترمیم زخم در بعضی از گروه ها نسبت به گروه شاهد دارای اختلاف معنی دار بوده و در واقع سرعت ترمیم زخم در این گروه ها در مراحل میانی و نزدیک به پایانی بیشتر از گروه شاهد است.بحث و نتیجه گیری: استفاده از لیزر کم توان هلیوم- نئون میتواند موجب تسریع ترمیم زخم در مراحلی از فرآیند ترمیم زخم شود اما در مراحل پایانی فرایند ترمیم زخم نیاز به مطالعات بیشتر وجود دارد.

سرطان روده بزرگ یکی از شایع ترین انواع سرطان در افراد سالخورده بوده و دومین علت مرگ و میر مبتلایان به سرطان می باشد. استفاده از تصویربرداری 3 بعدی (CT Scan) یکی از تکنیک های جدید تشخیص این سرطان با حداقل تهاجم است که به عنوان روش جایگزین بررسی جامعه مطرح می باشد. از مشکلات این روش، بدست آمدن حجم اطلاعات بسیار زیاد از هر بیمار (300 تا 400 تصویر) و زمان زیاد تجزیه و تحلیل آنها است. فرایند بخش بندی با وجود شباهت دیگر بافت ها در ناحیه تصویر برداری به کولون، مواد غذایی بجای مانده در آن، شکل پیچیده کولون و عدم اتصال قسمت های مختلف آن با یکدیگر، با مشکلات بسیاری همراه است. در این پروژه از الگوریتم های سریع، کارامد و قابل اطمینان جهت بخش بندی موثر استفاده شده است.مواد و روش ها: در این پروژه از یک الگوریتم 2 مرحله ای برای بخش بندی استفاده شده است. هدف از مرحله اول الگوریتم، حذف اشیا اضافی و محدود کردن ناحیه مورد نظر در فضای نیم رزولوشن می باشد تا با یک الگوریتم دقیق تر در مرحله دوم مرزهای دقیق مشخص گردند. در مرحله اول، الگوریتم از ترکیب روش های آستانه گذاری تطبیقی، اعمال مورفولوژی و عملگر گسترش ناحیه ای با استفاده از دانه هایی که به صورت خودکار ایجاد می شوند، بهره برده است. خروجی این مرحله استخراج مرزهای کولون در فضای نیم- رزولوشن و ایجاد ناحیه جستجوی محدود می باشد. در مرحله دوم، از عملگر گسترش ناحیه ای اصلاح شده جهت بخش بندی دقیق تر مواد حاجب بجای مانده در کولون و در نهایت از عملگر استخراج مرزهای خارجی استفاده شده است.نتایج: برای ارزیابی متد، پارامترهای مد نظر، برای خروجی های هر 2 مرحله الگوریتم محاسبه شدند. پس از ارزیابی، 72 مجموعه عالی (دسته 1)، 7 مجموعه خوب (دسته 2)، 2 مجموعه متوسط (دسته 3) و 1 مجموعه ضعیف (دسته 4) تشخیص داده شده است، که این امر نشان دهنده عملکرد موفق الگوریتم بوده است.بحث و نتیجه گیری: استفاده از الگوریتم  دو مرحله ای تا حد بسیاری می تواند به کاهش مناطق جستجو با حفظ دقت عملکرد کمک کند. این کار با توجه به ویژگی آناتومیکی کولون قابل انجام است. از مرزهای استخراج شده در مرحله اول می توان به عنوان ورودی اولیه هر الگوریتم بخش بندی دقیق تری استفاده نمود. نتایج بدست آمده بیانگر موفقیت الگوریتم بوده است.

مقدمه: فوتواکوستیک که اپتواکوستیک یا لیزر- فراصوت نیز نامیده می شود، روشی است که در آن از انرژی نوری برای تولید امواج فراصوت در مواد مختلف استفاده می شود. شکل موج فراصوت تولید شده حاوی اطلاعات مفیدی درباره ویژگی های نوری محیط جاذب و متاثر از مشخصات پالس لیزر می باشد. سیگنال فشار بدست آمده در اثر انتشار در محیط تا رسیدن به مبدل دستخوش تغییراتی می شود. در این پژوهش اثر پارامترهای لیزر و ویژگی های محیط جاذب بر موج فراصوت تولیدی و نیز اثر پراش اکوستیک بر شکل موج فراصوت درحین انتشار در محیط، شبیه سازی گردیده است.مواد و روش ها: در این پژوهش برای تولید فشار اکوستیکی در نتیجه دریافت انرژی لیزر پالسی در دو حالت رو به جلو و رو به پشت تابع تبدیلی در حوزه فرکانس معرفی شده است. سپس با استفاده از مدل ارائه شده، اثر تغییر عرض، شکل پالس و طول موج لیزر و نیز ضریب جذب نمونه بر ویژگی های فراصوت تولیدی مورد بررسی قرار گرفته است. سپس تابع تبدیلی برای پراش اکوستیکی، معرفی شده و با استفاده از آن اثر پراش بر شکل موج فراصوت، شبیه سازی گردیده است. اثر فاصله طولی و شعاعی مبدل فراصوت از سطح تحت تابش و نیز اندازه منبع فراصوت اولیه که تحت تاثیر قطر پرتو لیزر می باشد، بر شکل موج فراصوت، بررسی شده است. کلیه شبیه سازی ها در محیط نرم افزاری MATLAB7 انجام شده است.نتایج: با افزایش عرض پالس لیزر، دامنه فراصوت تولیدی افزایش اما محتوای فرکانسی آن کاهش می یابد. با افزایش ضریب جذب نمونه، دامنه فراصوت افزایش می یابد. موج اپتواکوستیک تولیدی در پاسخ به لیزرهای با نمایه گوسی و گوسی نامتقارن (حالت واقعی) تفاوت چشمگیری نداشته و می توان با تقریب خوبی در مدلسازی از پالس گوسی استفاده نمود. در اثر پراش اکوستیک در حین انتشار در محیط موج تک قطبی حالت رو به پشت به یک موج دوقطبی تبدیل می شود. در اثر افزایش ابعاد منبع فراصوت اولیه (قطر پرتو لیزر) دامنه اپتواکوستیک افزایش و عرض آن بیشتر می شود.بحث و نتیجه گیری: برا طراحی یک سیستم لیزر- فراصوت با حداکثر کارایی بایستی طول موج لیزر در ناحیه ای انتخاب شود که بافت تحت مطالعه ضریب جذب بالایی را در آن طول موج داشته باشد. عرض پالس و قطر پرتو لیزر نیز بایستی با توجه به ویژگی های مبدل فراصوت بطور مناسبی انتخاب شود.

مقدمه: در مورد نقش گیرنده های پوستی در تحریک پذیری موتورنورون های نخاعی، اختلاف نظرهای فراوانی وجود دارد. این مطالعه جهت مشخص کردن تاثیر بی حسی موضعی و سرما بر تحریک پذیری موتورنورون های نخاعی انجام شد.مواد و روش ها: 10 مرد داوطلب سالم غیر ورزشکار در این مطالعه شرکت کردند. هر فرد در طی چهار جلسه جداگانه ]شاهد 1 (پماد دارونما با دمای محیط)، آزمایش 1 (پماد بی حسی با دمای محیط)، شاهد 2 (پماد دارونمای سرد) و آزمایش 2 (پماد بی حسی سرد)[ مورد آزمایش قرار گرفت. برای ارزیابی تغییرات تحریک پذیری موتورنورون ها، از منحنی فراخوانی  رفلکس H و موج Mh عضله سولئوس استفاده گردید. پماد بی حسی استفاده شده بنزوکائین 5% بود که به مدت یک دقیقه بر روی پوست ستون فقرات در ناحیه T11 (محل خروج ریشه S1) مالیده شد. پماد دارونما نیز وازلین بود. قبل از استفاده از پماد، بلافاصله و 30 دقیقه بعد از مالش پماد رفلکس H در 9 شدت تحریک و در هر شدت 5 بار ثبت شد. سپس منحنی برانگیختگی رفلکس H و موج Mh ترسیم شد و دامنه قله به قله، شیب سه و پنج نقطه ای، آستانه و نقطه پاپانی منحنی شدت تحری الکتریکی حداکثر دامنه محاسبه شد.نتایج: 30 دقیقه پس از اعمال پماد بی حسی با دمای محیط، کاهش معنی داری در شیب 5 نقطه ای و دامنه قله به قله رفلکس H مشاهده گردید (p<0.05). بلافاصله بعد از اعمال پماد دارونمای سرد و 30 دقیقه بعد از آن، کاهش معنی داری در شیب های 3 نقطه ای، 5 نقطه ای و دامنه قله و قله رفلکس H ثبت گردید(p<0.05). 30 دقیقه بعد از اعمال پماد بی حسی سرد، کاهش معنی داری در دامنه قله به قله رفلکس H، مشاهده شد. (p<0.05)بحث و نتیجه گیری: با توجه به نتایج فوق، می توان چنین استنباط کرد که بی حسی موضعی با بی حس کردن گیرنده های سطحی آستانه پایین و کاهش فعالیت پایه آنها، موجب کاهش تحریک پذیری موتورنورون ها شده است. سرما نیز به دلیل تحریک گیرنده های دما و کاهش نرخ آتش گیرنده های سطحی، می تواند باعث کاهش تحریک پذیری موتورنورون ها شود. گیرنده های مختلف پوست بسته به شدت، مدت و محل تحریک، اثر متفاوتی بر تحریک پذیری موتورنورون های نخاعی دارند. آوران های پوستی به علاوه سایر آوران های محیطی و ماهیچه ای با همگرایی بر روی اینترنورون های مشترک نخاعی سطح تحریک پذیری موتورنورون ها را مشخص می نمایند.

اندازه گیری ضخامت پوست روشی مهم در تشخیص، کنترل درمان و بررسی تاثیر داروها در بیماری های پوست می باشد. در سال های اخیر با توسعه روش های تصویربرداری فراصورت بسامد بالا، امکان اندازه گیری ضخامت پوست به صورت غیرتهاجمی فراهم آمده است. در این مقاله روشی جدید برای تفکیک و اندازه گیری ضخامت لایه های پوست با استفاده از تصاویر بی- اسکن فراصوت ارایه می شود.مواد و روش ها: تصاویر بی- اسکن فراصوت پوست با استفاده از سیستم فراصوت پوستی اسکن- سی با پروب 20 مگاهرتزی، تهیه شده است. در این تحقیق برای استخراج مرز بین لایه های پوست، از تلفیق تطبیق ویژگی با تفکیک کننده فازی- عصبی استفاده شده است. در این روش ابتدا با استفاده از تطبیق ویژگی، آرایه احتمال برای مرز بین لایه ها تشکیل می شود، سپس با استفاده از تفکیک کننده فازی- عصبی مرز میان لایه ها از آرایه مزبور استخراج می گردد. به منظور ارزیابی روش، روش پیشنهادی بر روی 50 تصویر گرفته شده از پوست صورت افراد مختلف، آزمایش شده و نتایج حاصل به دو صورت بررسی شدند، صحت عملکرد روش پیشنهادی در تفکیک لایه های پوست تحت نظر دو پزشک متخصص پوست سنجیده شده و صحت اندازه گیری ضخامت لایه های پوست بوسیله بافت شناسی ارزیابی شده است. همچنین حساسیت روش مزبور به پارامترهای ویژگی مورد استفاده و نویز آزموده شده است.نتایج: نتایج بدست آمده از آزمایش های انجام شده نشان می دهد که روش پیشنهادی با صحت 86 درصد لایه های مختلف پوست را از یکدیگر متمایز می سازد. همچنین مقایسه نتایج حاصل از اندازه گیری ضخامت لایه های پوست با روش این مقاله و اندازه گیری بوسیله بافت شناسی تا دقت صدم میلیمتر هم خوانی را نشان می دهد. بردار ویژگی ضرایب تبدیل کسینوسی گسسته بهترین عملکرد را برای تفکیک لایه های پوست از خود نشان می دهد.بحث و نتیجه گیری: نتایج حاصل از این تحقیق نشان می دهد که تفکیک کننده ی فازی- عصبی می تواند به عنوان ابزاری با قابلیت اطمینان بالا در پردازش تصاویر فراصوت پوست بکار رود. همچنین روش پیشنهادی برخلاف روش های موجود نیازی به مقداردهی اولیه نداشته و در برابر نویزهای متداول در تصاویر فراصوت پایداری نسبی از خود نشان می دهد. لذا این روش قابلیت آن را دارد که در کاربردهای کلینیکی برای پایش اثرات دارویی برفرآیند درمان پوست استفاده شود.

اثر لیزر کم توان در ترمیم زخم و تولید کلاژن گزارش شده است ولی تاثیر آن روی رفتار بیومکانیکی بافت غضروفی هنوز گزارش نشده است. هدف از این مطالعه، بررسی رفتار بیومکانیکی سطوح ترمیم شده در نقص غضروفی- استخوانی شیار پاتلار ران خرگوش بعد از استفاده از لیزر کم توان از نوع گالیوم- آرسناید بود.مواد و روش ها: 41 خرگوش نر بالغ سفید از نژاد داچ (وزن 2 کیلوگرم 0.2± کیلوگرم، 4 ماهه) برای این مطالعه استفاده شد. خرگوش ها به گونه تصادفی به 6 گروه (3 گروه تجربی و سه گروه شاه) تقسیم شدند. آنها در مدت زمان 4، 8 و 16 هفته در هر دو گروه مورد مطالعه قرار گرفته و در هر گروه بین 8-6 خرگوش قرار داشت. در گروه آزمایشی و شاهد تحت شرایط ضدعفونی و بیهوشی جراحی ناحیه زانو انجام شد و یکی نقصی به قطر 5 و عمق 4 میلیمتر در شیار پاتلار استخوان ران توسط دریل ایجاد شد. برای گروه تجربی از لیزر کم توان به صورت پالس با طول موج 890 ناتومتر و چگالی انرژی 4.8 ژول بر سانتی متر مربع دو بار در هفته استفاده شد. در گروه شاهد نیز پروب لیزر همانند شرایط گروه تجربی قرار داده شد، اما دستگاه لیزر خاموش بود. حیوانات هر گروه در پایان دوره مطالعه کشته شدند و زانوی آنها جدا شد. پس از اندازه گیری ضخامت غضروف با استفاده از روش دندانه گذاری مادول کشسانی آنی و تعادلی پس از 900 ثانیه اعمال نیروی فشاری اندازه گیری شد.نتایج: بررسی نتایج نشان داد که میانگین مادول کشسانی آنی و تعادلی در هفته های 8، 4 و 16 در هر یک از دو گروه اختلاف معنی داری ندارد. مادول الاستیک تعادلی در هفته 8 بین دو گروه اختلاف معنی داری نشان داد، به گونه ای که میانگین مقدار این متغیر در گروه لیزر بیشتر از گروه کنترل بود. ضخامت متوسط غضروف سالم درشیار پاتلار در هر دو گروه 0.4 ± 0.03 برآورد شد.بحث و نتیجه گیری: تابش لیزر کم توان موجب تسهیل تولید کلاژن و تکثیر سلول های کندروسیت می شود که این اثر در مقایسه غضروفهای ترمیم شده دو گروه لیزر و شاهد در هفته هشتم مشاهده شد به نظر می رسد استفاده از لیزر کم توان موجب تسریع ترمیم غضروف شود و سفتی غضروف آسیب دیده را بعد از گذشت 8 هفته درمان افزایش دهد.