تحقیقات ژنتیک و اصلاح گیاهان مرتعی و جنگلی ایران
سال:1387 | دوره:16 | شماره:2 (پیاپی 32) |تعداد مقالات:19

در این مطالعه عوامل موثر بر انتقال ژن به گیاه ترشک مورد بررسی قرار گرفت. از اگرو باکتریوم، سویه LBA4404 حاوی پلاسمید pBI121، و غلظتهای مختلف کانامایسین و زمان های مختلف تلقیح با استفاده از ریز نمونه برگ برای ارزیابی انتقال ژن گزارشگر gus استفاده گردید. کشت قطعات برگ روی محیط کشت MS دارای 1.5 میلی گرم در لیترBAP  و 0.75 میلی گرم در لیترIAA  و غلظت های کانامایسین صفر، 10، 25، 50، 75 و 100 میلی گرم در لیتر نشان داد که غلظت 25 میلی گرم در لیتر کانامایسین و بالاتر از آن از تولید کالوس و باززایی گیاه جلوگیری نموده و به عنوان غلظت آستانه کانامایسین در محیط کشت گزینش تعیین گردید. اثر غلظت های مختلف آگروباکتریوم (1، 0.6 و OD-=0.2) با زمان های مختلف تلقیح (2، 8 و 25 دقیقه) مورد ارزیابی قرار گرفت. برای این منظور ریز نمونه های برگ با سوسپانسیون اگروباکتریوم دارای پلاسمید pBI121 واجد ژن gus تلقیح شدند. ریز نمونه ها بعد از همکشتی به محیط باززایی حاوی 500 میلی گرم در لیتر کربنی سیلین 200 میلی گرم در لیتر سفاتوکسیم و 25 میلی گرم در لیتر کانامایسین منتقل شدند. آزمون GUS سنجی بیان موفق این ژن را در گیاهان باززایی شده در شرایط تلقیح 0.2 و OD=0.6 و مدت زمان 2 دقیقه تلقیح نشان داد.

این پژوهش به منظور بررسی امکان دورگ گیری بین جنسی در خانواده بید از طریق بکارگیری روش های نوین بیوتکنولوژی انجام گرفت. بدین منظور تلاقی بین دو جنس صنوبر و بید با استفاده از گونه هایSalix alba  و Populus caspica بر روی تخمدان های ایزوله از گرده های بیگانه انجام گرفت. تکنیک نجات جنین (کشت تخمدان)، جهت جوانه زنی رویان ها بکار گرفته شد و تخمدان ها به محیط کشت MS جامد در فواصل 10، 14 و 21 روز انتقال یافتند. پس از انتقال گیاهچه ها در ارتفاع 3 سانتی متر به خاک استریلیزه جهت طی کردن مراحل تدریجی سازگاری، نمونه ها به فیتوترون انتقال داده شدند. نتایج نشان داد که دورگ گیری بین جنسی موفقیت آمیز بوده است و بین سنین مختلف کشت جنین، اختلاف معنی دار در سطح پنج درصد وجود داشت. بیشترین درصد جوانه زنی در حدود %69، 14 روز پس از گرده افشانی و کمترین درصد جوانه زنی در حدود %51 در تخمدان های 21 روزه مشاهده گردید. مقایسه طول و عرض تخمدان و جنین و همچنین تعداد جنین در دو تلاقی S. alba x P. caspica و S. alba x S. alba، به عنوان شاهد، حاکی از وجود اختلاف معنی دار بین ارتفاع و عرض تخمدان و همچنین طول و عرض جنین و عدم وجود اختلاف معنی دار در تعداد جنین بود. همچنین تنوع مورفولوژی بارزی در شکل بذرهای حاصل از دو تلاقی ذکر شده مشاهده گردید.

جنس اسپرس با نام علمی Onobrychis از خانواده Fabaceae، دارای بیش از 342 گونه یک ساله و چند ساله است. بین گونه های آن از نظر مورفولوژی و کاریولوژی تنوع زیادی وجود دارد. برای بررسی تنوع کاریوتیپی با استفاده از سیستم آنالیز تصویری، بذور 21 جمعیت متعلق به 14 گونه مختلف کشت و پس از جوانه زنی، از مریستم انتهایی ریشه استفاده شد. تعداد کروموزوم پایه در جمعیت ها بین x=7 و x=8 متغیر بود. دو نمونه از گونه های O.amoena وO.crista-galli  بترتیب دارای بیشترین و کمترین ارزش نسبی کروماتین بودند و دو نمونه از گونه های O.crista-galli با فرمول کاریوتیپی 2m+6sm و گونه O.aucheri با فرمول کاریوتیپی 8m نیز بترتیب نامتقارنترین و متقارنترین کاریوتیپ (از لحاظ تقارن درون کروموزومی) را نشان دادند. نمونه ای از گونهO.hohenackeriana  با داشتن بیشترین تغییرات بین کروموزومی از نامتقارنترین کاریوتیپ برخوردار بود. گونه مذکور به همراه جمعیتی از گونهO. gypsicola  برخلاف سایر جمعیت ها که در کلاس A قرار گرفته بودند کلاس B را بخود اختصاص داد که این امر موید عدم تقارن بین کروموزومی در آنها می باشد. تجزیه واریانس بر اساس صفات کروموزومی در قالب طرح کاملا تصادفی نامتعادل با حداقل 3 تکرار، بیانگر اختلاف معنی دار بین جمعیت ها از لحاظ کلیه صفات کروموزومی در سطح %1 بود. با توجه به تنوع موجود در جمعیت ها، در تجزیه به مولفه های اصلی، دو مولفه اول و دوم، در مجموع بیش از 98 درصد از این تنوع را توجیه نمودند بطوریکه در مولفه اول صفات طول کل کروموزوم، طول بازوی بلند و طول بازوی کوتاه و در مولفه دوم صفات، نسبت بازوها و شاخص سانترومری دارای بیشترین اهمیت بودند. در تجزیه خوشه ای (Ward) با ضریب کوفنتیک (r=0.78) بر اساس صفات کاریوتیپی، جمعیت ها در چهار گروه متمایز قرار گرفتند بطوریکه کمترین فاصله بین دو جمعیت O.sintenisii (4384) و O. sintenisii (1183) و بیشترین فاصله بین دو جمعیت O. amoena (5786) و O. melanotricha (2863) مشاهده شد.

مطالعه تنوع ژنتیکی بلوط ایرانی در جنگل های زاگرس و نیز ترکیب این تنوع ژنتیکی امری ضروری به شمار می آید. به این منظور برگ 52 درخت از ارتفاعات مختلف استان کهگیلویه و بویراحمد جمع آوری گردید. پس از استخراج DNA ژنومی، تنوع ژنتیکی بین و داخل جوامع ارتفاعی با استفاده از 5 جفت آغازگر ریزماهواره ارزیابی گردید. نتایج نشان داد که میانگین هتروزیگوتی مشاهده شده در تمام آغازگرهای مورد استفاده کمتر از میزان مورد انتظار برای این گونه بود. همچنین جوامع درختی طبقات ارتفاعی میانی تنوع ژنتیکی بالاتری را نسبت به جامعه درختان طبقات ارتفاعی پایین و بالای خود نشان دادند. تفاوت ژنتیکی بین جوامع مختلف ارتفاعی نیز با استفاده از آغازگرهای مختلف بسیار اندک ولی معنی دار بود. جامعه درختان طبقه ارتفاعی پایین نیز بیشترین فاصله ژنتیکی را با جامعه درختان طبقات ارتفاعی دیگر نشان دادند. همچنین تنوع ژنتیکی برای این گونه با استفاده از آغازگر zag9 حداقل میزان را نسبت به آغازگرهای دیگر داشت. آغازگر zag119 نیز توانست تفاوت ژنتیکی بین جوامع مختلف ارتفاعی را نسبت به آغازگرهای دیگر بهتر نشان دهد.

یونجه های یکساله (Medicago spp.) گیاهانی مناسب برای کشت در مناطقی هستند که دچار مشکل فرسایش خاک هستند و از آنجا که این مناطق با محدودیت منابع آبی مواجهند، مقاوم بودن این گونه ها در برابر تنش خشکی نقش مهمی در استقرار آنها ایفا می کند. در این تحقیق، واکنش به تنش آبی نه جمعیت از پنج گونه یونجه یکساله در شرایط آب کشت (aquaculture) ارزیابی شد. برای القای تنش خشکی از غلظت های مختلف PEG استفاده شد و برخی صفات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی از قبیل درصد جوانه زنی، وضع ظاهری برگ ها، طول ریشه و ساقه و میزان پرولین آزاد و قندهای محلول علوفه اندازه گیری شد. نتایج حاکی از این است که تیمار PEG نقش مهمی در القای تنش خشکی داشت. پارامترهای بیوشیمیایی در مقایسه با پارامترهای فنوتیپی همبستگی بیشتری با تنش خشکی نشان دادند. به نظر می رسد که ذخیره قند در سیتوپلاسم از سطوح پایین تنش آغاز می شود و با افزایش تنش، گیاه اقدام به ذخیره پرولین می نماید. برتری جمعیت ها از نظر صفات یاد شده الگوی یکنواختی نداشت به طوری که M. truncatula از نظر صفات بیوشیمیایی و  M. orbicularis از نظر صفات فنوتیپی نسبت به گونه های دیگر برتری نشان دادند. احتمال دارد بهبود مقاومت به خشکی از طریق ذخیره پرولین در حین پدیده اشتقاق فیلوژنتیک در ژنوم یونجه پدید آمده باشد.

زیره سبز(Cuminum cyminum)  و زیره سفید (C. setifolium)، دو گونه نزدیک به هم از خانواده چتریان هستند که بومی قسمتهای مرکزی و جنوبی آسیا می باشند. در این مطالعه، از نشانگرهای مولکولی AFLP برای بررسی تنوع ژنتیکی درون و بین 15 لاین زیره سبز و سه جمعیت زیره سفید استفاده شد. با استفاده از 6 ترکیب آغازگری (EcoRI/MseI)،149  باند قابل امتیاز دهی ایجاد شد که 73 عدد از آنها (%49) چند شکل بودند. بیشترین تعداد باند چند شکل (20 باند) با استفاده از ترکیب آغازگری (E-AGT/ M-CCG) و کمترین تعداد باند چند شکل (3 عدد) با استفاده از ترکیب آغازگری (E-ACT/ M-CGG) تولید شد. تنوع ژنتیکی(h)  درون گونه زیره سبز (0.150) بیشتر از زیره سفید (0.084) بود، درحالی که تنوع بین این دو گونه (0.163) بیشتر از تنوع درون آنها بود. دندروگرام ترسیم شده با استفاده از روش UPGMA، در فاصله ژنتیکی %45 توانست این دو گونه را به طور کامل از هم تفکیک کند. این پژوهش نشان داد که جنس زیره، بدلیل خودگشن بودن، از سطح تنوع نسبتا کمی برخوردار است و ممکن است بتوان از زیره سفید بعنوان یک منبع جدید تنوع ژنتیکی جهت تلاقی های بین گونه ای و انتقال ژنهای مطلوب به زیره سفید استفاده کرد.

اثر همزیستی 4 سویه  از سینوریزوبیوم ملیلوتی (Sinorhizobium melliloti sp.) بر روی علوفه در 4 رقم محلی یونجه زراعی (Medicago sativa l.)، در قالب آزمایش فاکتوریل، با طرح پایه کاملا تصادفی در 3 تکرار در موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور طی سال 84 و 85 مورد بررسی قرار گرفتند. بذور ارقام یونجه با مبدا ارومیه، سنندج، بلوچستان و خراسان با محلول سویه های سینوریزوبیوم جمع آوری شده از سنندج، بوشهر، رشت تلقیح و به همراه تیمار شاهد در گلدان ماسه استریل کشت شدند. با استفاده از دستگاه طیف سنج مادون قرمز نزدیک(NIR)  صفات درصد پروتئین، درصد هضم پذیری، درصد کربوهیدرات ها، درصد فیبرخام، درصد فیبر محلول در شوینده اسیدی(ADF) ، درصد فیبر محلول در شوینده خنثی (NDF) و درصد خاکستر کل اندازه گیری شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر رقم، اثر سویه های سینوریزوبیوم و اثرات متقابل بین آنها بر روی کلیه صفات در سطح 1% معنی دار بود. در دسته بندی میانگین ارقام یونجه با آزمون دانکن، نتایج نشان داد که عملکرد علوفه و صفات کیفی ارقام در مقایسه یونجه ارومیه و سنندج نسبت به دو رقم دیگر بیشتر بود. عملکرد علوفه ارقام تلقیح شده با سویه های سینوریزوبیوم در مقایسه با شاهد بیشتر بود. در مقایسه اثرات متقابل رقم و سویه بیشترین عملکرد علوفه به رقم ارومیه با سویه بوشهر و سپس به رقم سنندج با سویه سنندج تعلق داشت بنابراین نتیجه گیری شد که اثر همزیستی بر روی پتانسل تولید موثر و مفید بوده و لازم است از ترکیب های مناسب استفاده شود ضمنا در این تحقیق دو سویه بوشهر و سنندج بهترین سویه شناخته شدند. در نتایج تجزیه همبستگی رابطه بین درصد قابلیت هضم با درصد صفتADF  منفی و معنی دار بود. کربوهیدرات ها با فیبرخام در سطح 1% و با درصد ADF  و درصدNDF  رابطه منفی و معنی دار داشتند. ضریب همبستگی بین فیبر خام با درصد خاکستر کل منفی و معنی دار بود.

این تحقیق به منظور تخمین میزان وراثت پذیری صفات نونهالی جمعیت های بلوط ایرانی (Quercus brantii Lindl.) انجام شد. برای این منظور، بذور بلوط ایرانی از 40 پایه مادری چهار جمعیت (مبدا) در جنگلهای حوزه زاگرس جنوبی (استان های کهکیلویه - بویر احمد، و فارس) در ارتفاعات 850، 1100، 1500 و 2100 متر از سطح دریا جمع آوری گردید. سپس بذور در نهالستان آب باریک استان فارس (1700 متر از سطح دریا) به صورت آشیانه ای در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار کاشته شدند، طوری که در هر تکرار به ازای هر پایه مادری، 20 عدد بذر بطور تصادفی در هر خط قرار گرفت. در پایان فصل رویش نخست، ضریب تنوع ژنتیکی در جمعیت های مختلف، برای صفت شادابی از 4.5 تا 15.7، برای قطر یقه از 1.9 تا 11.4 و برای ارتفاع از 9.14 تا 23.7 درصد در نوسان بود. وراثت پذیری شادابی در سه جمعیت کمتر از 0.01 و در یک جمعیت 0.26 بود. وراثت پذیری قطر یقه از 0.07 تا 0.50 و وراثت پذیری ارتفاع از 0.15 تا 0.60 در نوسان بود. نتایج موید این است که در این مقطع از تحقیق، با توجه به مقدار و دامنه ضریب تنوع ژنتیکی و وراثت پذیری صفات مورد بررسی، ارتفاع نتاج جهت ارزیابی تنوع ژنتیکی قابل توارث و گزینش زود هنگام پایه مادری به منظور تهیه بذر و تولید نهال در نهالستان فوق نسبت به سایر صفات، مناسب تر می باشد. با توجه به تغییرات ضریب تنوع ژنتیکی و وراثت پذیری، تنوع ژنتیکی در جمعیت های مورد بررسی متفاوت بوده طوری که می توان اظهار داشت که تخریب رویشگاه عامل مهم کاهش تنوع ژنتیکی قابل انتقال در برخی از جمعیت های مورد بررسی باشد.

بذر E. microtheca در محیط MS بدون هورمون کاشته شد و ریزنمونه های برگ کوتیلدونی، هیپوکتیل و دیسک برگی از گیاهچه های رشد یافته جدا گردید. ریزنمونه ها در محیط MS با نیمی از مقادیر نیترات و حاوی 12 غلظت متفاوت از هورمون های NAA و Kin کشت گردیدند. ریزنمونه های کشت شده، در فتوپریود 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی به ترتیب در 25 و 19 درجه سانتی گراد نگهداری شدند. پس از 4 هفته باززایی انجام شد. طی تجزیه های آماری بهترین محیط کشت برای باززایی غیرمستقیم در بافت های برگ کوتیلدونی و دیسک برگی به ترتیب حاوی 4 میلی گرم در لیتر NAA به همراه 0.5 میلی گرم در لیتر Kin و 2 میلی گرم در لیتر NAA بعلاوه 1 میلی گرم در لیتر Kin بود. برای باززایی مستقیم در ریزنمونه های هیپوکتیل تیمار حاوی 1 میلی گرم در لیتر NAA به همراه 1 میلی گرم در لیتر Kin به عنوان بهترین محیط تعیین گردید. تعداد نمونه باززایی شده نشان دهنده برتری باززایی مستقیم نسبت به باززایی غیرمستقیم بود.

زیره پارسی(Bunium persicum)  از جمله گیاهان دارویی با ارزش اقتصادی و صادراتی بالا می باشد و اولین قدم برای کارهای به نژادی، اطلاع از تنوع ژنتیکی و روابط خویشاوندی بین آنهاست. تاکنون گزارشی مبنی بر استفاده از نشانگرهای مولکولی روی این گیاه، منتشر نشده است. به منظور ارزیابی تنوع مولکولی بین 15 توده بومی زیره پارسی ایران و به جهت خطای حداقل،DNA  ژنومی بصورت بالک (40 گیاهچه از هر توده) با استفاده از روشCTAB  با اندکی تغییر و افزایش مراحل شستشوی DNA، استخراج گردید. کمیت و کیفیت نمونه های DNA با الکتروفورز و اسپکتروفتومتر بررسی و سپس با 21 آغازگرRAPD  تکثیر صورت گرفت. تجزیه و تحلیل داده ها با نرم افزار های POPGENE وNTSYS  انجام و دندروگرام برپایه UPGMA ترسیم شد. با انجام واکنش PCR، تعداد 108 قطعه DNA تکثیر شده قابل ارزیابی در نمونه ها به دست آمد که 45 باند، معادل %41 باندها چندشکل بود. بر اساس داده های مولکولی، دامنه شباهت بین نمونه ها از 0.66 تا 0.93 متغیر بود. نتایج تجزیه داده های مولکولی با نتایج مورفولوژی و فواصل جغرافیایی آنها نیز منطبق بود، به طوری که در شباهت ژنتیکی %85، نمونه های هر استان در شاخه های مشترکی قرار گرفتند. به طور کلی، بررسی تنوع در ژنوتیپهای زیره با استفاده از نشانگر RAPD نشان داد که این مارکر در شناسایی نواحی چند شکلی و تخمین فاصله ژنتیکی و مدیریت ژرم پلاسم این گونه می تواند مفید باشد.

آگروپیرون یکی از گیاهان مقاوم به تنش های حیاتی و غیر حیاتی می باشد، و نقش مهمی در تولید علوفه در مراتع ایران دارد. تنوع ژنتیکی بر اساس نشانگر های مختلف نقش کلیدی در عملیات اصلاح نبات دارد و یکی از مهمترین شاخص ها جهت انتخاب والدین می باشد. در این تحقیق، الگوی پروتئینی 17 جمعیت آگروپیرون (Agropyron elongatum L.) برای تعیین تنوع ژنتیکی موجود مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور پس از استخراج پروتئین های ذخیره ای برگ، غلظت پروتئین ها توسط روش برادفورد تعیین گردید. سپس برای تفکیک پروتئین های استخراج شده از روش SDS-PAGE تک بعدی استفاده شد. پس از رنگ آمیزی ژل پلی اکریلامید با نیترات نقره، به منظور تجزیه داده های الکتروفورزی به حضور هر یک از باندها عدد یک و به عدم حضور آنها عدد صفر داده شد. تعداد یازده باند در جمعیت های مطالعه شده مشاهده گردید. بیشترین تعداد باندها مربوط به جمعیت های 5، 6 و 16 و کمترین تعداد مربوط به جمعیت 15 بود. تجزیه خوشه ای بر اساس ضریب تشابه جاکارد انجام شد و جمعیت های مورد بررسی به 3 کلاستر تقسیم شدند. با توجه به ماتریس تشابه بر مبنای ضرایب جاکارد، در برنامه های به نژادی، تلاقی جمعیت 15 با جمعیت 6 و جمعیت 9 با جمعیت 6 قابل توصیه است.

این تحقیق به منظور ارزیابی تنوع ژنتیکی 50 ژنوتیپ انتخابی از گونه فسکیوی بلند (Festuca arundinacea Schreb.) پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی منطقه مرکزی کشور انجام گرفت. ژنوتیپ های انتخاب شده از طریق تقسیم بوته کلن شدند و در یک طرح آزمایشی بلوک های کامل تصادفی در 4 تکرار کشت گردیدند. بر اساس نتایج تجزیه واریانس اختلاف ژنوتیپ های مورد مطالعه برای همه صفات در سطح یک درصد معنی دار شد. نتایج برآورد اجزای واریانس، ضریب تنوع و قابلیت توارث نشان داد که ضریب تنوع ژنتیکی برای صفات عملکرد بذر، عملکرد علوفه تر و خشک در سه چین و تعداد ساقه بالا و بین 27.30-41.27 بود که نشان دهنده وجود تنوع بالا در بین نمونه های مورد مطالعه برای این صفات می باشد. تعداد روز تا ظهور خوشه، تعداد روز تا گرده افشانی و ارتفاع بوته جز واریانس ژنتیکی مطلوبی داشتند و از قابلیت توارث عمومی بالایی بین 89 تا 94 درصد برخوردار بودند. بررسی ضرایب همبستگی بین صفات نشان داد که عملکرد علوفه خشک سالیانه با صفات عملکرد علوفه در سه چین، تعداد ساقه در چین اول و قطر یقه در هر سه چین همبستگی مثبت و معنی داری دارد. با تجزیه به مولفه های اصلی سه مولفه اول در مجموع 83 درصد از کل واریانس متغیرها را توجیه کردند. صفات عملکرد علوفه در هر سه چین و قطر یقه عمده ترین نقش را در تبیین مولفه اول داشتند. در مولفه دوم صفات تعداد روز تا ظهور خوشه، تعداد روز تا گرده افشانی، ارتفاع بوته و طول خوشه دارای اهمیت بیشتری بودند. بر اساس تجزیه خوشه ای 50 ژنوتیپ در 3 گروه ژنوتیپی مختلف قرار گرفتند. نتایج مربوط به تجزیه واریانس و مقایسه میانگین صفات در گروههای حاصل از تجزیه خوشه ای نشان داد که میانگین مربعات بین گروهها از نظر کلیه صفات به جز تعداد روز تا ظهور خوشه، تعداد روز تا گرده افشانی و ارتفاع بوته معنی دار می باشد. نتایج این مطالعه نشان داد که تنوع ژنتیکی قابل توجهی از نظر صفات مهم زراعی در بین ژنوتیپ های مورد بررسی وجود دارد. لذا بسته به هدف برنامه های اصلاحی، گیاهان مورد مطالعه زمینه ژنتیکی مناسبی را جهت انتخاب ژنوتیپ های برتر به منظور تولید ارقام ساختگی فراهم می کند.

اصلاح نباتات بر اساس مطالعه همزمان چندین صفت یکی از کارآمدترین ابزارهای به نژادگران در انتخاب ژنوتیپ های مطلوب است. به منظور گزینش همزمان عملکرد و کیفیت علوفه درFestuca arundinacea ،36  جمعیت در قالب طرح لاتیس سه گانه در سال های 1384 و 1385 در ایستگاه تحقیقات اردبیل مورد ارزیابی قرار گرفتند. صفات مورد بررسی شامل: عملکرد علوفه، ارتفاع بوته، تاریخ ظهور خوشه، قابلیت هضم، قندهای محلول در آب، پروتئین خام، درصد خاکستر کل و درصد دیواره سلولی (ADF) بود. تخمین وراثت پذیری عمومی (h2b) به جز درصد پروتئین و خاکستر کل برای سایر صفات در حد متوسط تا زیاد بود. ضریب همبستگی بین قابلیت هضم و درصد قندهای محلول در آب مثبت و معنی دار بود. این دو صفت با درصد ADF همبستگی منفی و معنی دار داشتند. تاریخ ظهور خوشه با صفات عملکرد علوفه و ارتفاع بوته رابطه منفی و معنی دار داشت. درحالیکه، رابطه بین عملکرد علوفه و صفات قابلیت هضم و قندهای محلول در آب ضعیف و ناپایدار بود. با استفاده از ماتریس های واریانس کواریانس فنوتیپی و ژنوتیپی و نیز وراثت پذیری صفات به عنوان ارزش اقتصادی نسبی صفات، ضرایب شاخص ها برای ترکیب های مختلفی از صفات تعیین گردید. بیشترین بهره ژنتیکی مورد انتظار از طریق وارد کردن اطلاعات حاصل از تمامی صفات به چرخه انتخاب بدست آمد. با توجه به ضرایب این شاخص، جمعیت های 782026 (شهر کرد) و VIII (روسیه) به عنوان بهترین رقم در منطقه اردبیل معرفی شدند. با توجه به اینکه روش های متداول در اصلاح گیاهان علوفه ای تولید واریته های ترکیبی است، جمعیت های 1317 و 60065 (سمیرم)، 60075 و 60083 (توانکش)، 782026 (شهر کرد)، VIII (روسیه)، 1081 (فلسطین) 1414 دارای بیشترین میزان شاخص بودند. بنابراین در صورت یکنواختی در زمان ظهور خوشه می توان از جمعیت های فوق به عنوان والدین ارقام ترکیبی استفاده نمود.

یونجه یکساله یکی از مهمترین گیاهان علوفه ای جهان به شمار می رود و به لحاظ تولید و کیفیت علوفه مناسب، تثبیت نیتروژن، کاهش فرسایش خاک از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد. در این تحقیق اثر شرایط دیم بر روی کیفیت علوفه پنج گونه به نام های M. minima, M.rigidula, M. turbinate, M. radiate و M. orbicularis در قالب طرح بلوک های کاملا تصادفی مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد در شرایط دیم در بین گونه های یونجه یکساله برای صفات میزان آب نسبی برگ، تعداد ساقه و وزن خشک در سطح 1% اختلاف معنی دار وجود داشت. به عبارت دیگر برای این صفات تنوع معنی دار در بین گونه ها تحت شرایط دیم وجود دارد. همچنین برای صفات طول دوره فیزیولوژیک رشد، نسبت برگ به ساقه، کلروفیل فلورسنس، در سطح 5% اختلاف معنی داری مشاهده شد. اما در مورد صفات ارتفاع بوته، اختلاف معنی داری مشاهده نگردید. از نظر عملکرد، گونه های M. rigidula, M. turbinate, M. radiata  و M. orbicularis ترتیب با، 1451، 1667، 1681 و 1451کیلوگرم در هکتار در گروه اول قرار گرفتند، و تنها گونه M. minima با 1195 کیلوگرم در هکتار در گروه دوم قرار گرفت. به عبارت دیگر با توجه به نتایج، تحت شرایط دیم تنها گونه M. minima عملکرد ضعیفی داشت و دیگر گونه ها عملکرد تقریبا مشابهی داشتند. بطور کلی گونه M. Rigidula از نظر تمامی صفات مورد اندازه گیری به استثنا صفت تعداد ساقه گروه اول را به خود اختصاص داده است و در منطقه از عملکرد و استقرار خوبی برخوردار بود.