تحقیقات مرتع و بیابان ایران
سال:1389 | دوره:17 | شماره:4 (پیاپی 41) |تعداد مقالات:16

نتیجه دینامیک باد، حمل ذرات خاک یا رسوب و ایجاد و تکامل اشکال ناهمواری های بیابانی بر اساس شدت فرسایش یا رسوب گذاری است. منطقه خارتوران به دلیل وضعیت زمین شناسی، ژئومرفولوژی و اقلیم شناسی خود، یک منطقه خاص را در نواحی خشک حوزه آبخیز بسته دشت کویر بوجود آورده است. تعادل اکوسیستم منطقه تحت تاثیر بهره برداری های انسانی و فعالیت های باد بوده، بنابراین دارای ساختار ژئواکولوژیک با الگوهای مخصوص به خود می باشد. ارگ خارتوران، حاصل فعالیت باد در اراضی بالادست و منابع ماسه آن می باشد. در این تحقیق، منطقه ای به وسعت حدود 200000 هکتار از این اراضی مورد مطالعه قرار گرفته است. مطالعات بر اساس نقشه های توپوگرافی، تصاویر ماهواره، نقشه زمین شناسی، عکس های هوایی و بازدیدها و نمونه های صحرایی صورت گرفت، ابتدا منطقه به شبکه های مربعی 3 کیلومتر در 3 کیلومتر تقسیم و در هر نقطه شبکه (214 نقطه) اقدام به برداشت نمونه خاک یا رسوب سطحی گردید. نتایج حاصل از دانه بندی نمونه ها منتج به هفت نقشه توزیع اندازه های دانه شد که توان هر بخش از منطقه مورد مطالعه را در آورد رسوب در سرعت های مختلف باد نشان می دهد. همچنین این مطالعات نشان داد که بیشترین درصد توزیع ذرات بین 0.063 تا 0.150 میلی متر (آسیب پذیرترین) جمعیت ذرات در مقابل فرسایش بادی) قرار دارند. بر اساس مطالعات و نتایج بدست آمده می توان بیان کرد که فعالیت فرسایش بادی در منطقه در گذشته، بسیار بیشتر از زمان حال بوده و ارگ خارتوران نتیجه ای از فعالیت باد در گذشته می باشد. در حال حاضر میزان شدت جریان ماسه و تعادل بین فرسایش و رسوب گذاری)، عوامل غالب در شکل گیری منابع ماسه هستند.

شدت های مختلف چرای دام باعث تغییر خصوصیات شیمیایی و فیزیکی خاک و همچنین ترکیب گیاهی مراتع می گردد. بر همین اساس با استفاده از مولفه های چندمتغیره میزان تاثیر شدت های چرای دام بر خصوصیات خاک و پوشش گیاهی، در جنوب شرقی شهر هشتگرد مورد بررسی قرار گرفت. تجزیه و تحلیل مولفه های اصلی (PCA) یک روش آماری برای تعریف متغیرهای جدید بر حسب ترکیب خطی از متغیرهای اولیه است. جهت بررسی اثر شدت های چرای دام، سه قطعه 5 هکتاری در منطقه مورد مطالعه تحت تیمارهای بدون چرا، چرای سبک و چرای سنگین و مداوم تعیین گردید. سپس پوشش گیاهی، خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک تاثیرگذار و مهم از جمله رطوبت، وزن مخصوص، خلل و فرج، نفوذپذیری، مقاومت مکانیکی، نیتروژن، فسفر، پتاسیم، pH، EC، بافت خاک و مواد آلی در سه تیمار چرایی به مدت دو سال (1383 و 1384) مورد بررسی قرار گرفت. به نحوی که میزان تغییرپذیری هر یک از عامل های مورد مطالعه متفاوت بود. بدین ترتیب از میان آنها رطوبت، اسیدیته، هدایتالکتریکی، نفوذپذیری، ترکیب گیاهی گندمیان، مقاومت مکانیکی و پتاسیم به عنوان عامل تغییرپذیر تعیین گردیدند. نتایج نشان داد که شدت چرا باعث افزایش گیاهان پهن برگ علفی و کاهش گندمیان و بوته ایها گردیده است. به طوری که نفوذپذیری با افزایش شدت چرا کاهش یافت، به نحوی که نفوذپذیری و ترکیب گیاهی گندمیان با شدت چرا رابطه معکوس و مقاومت مکانیکی، اسیدیته، هدایت الکتریکی و پتاسیم با افزایش چرا بیشترین رابطه را داشتند.

نیتروژن یکی از مهمترین عناصر غذایی پرمصرف در گیاهان بوده که کمبود آن در خاک از عوامل اصلی محدودکننده رشد گیاهان می باشد. این درحالیست که در حدود 80 درصد از گاز موجود در اتمسفر گاز مولکولی نیتروژن بوده که بصورت مستقیم برای گیاهان قابل جذب نمی باشد. یکی از مهمترین راه های تثبیت نیتروژن موجود در اتمسفر از طریق برقراری همزیستی بین گیاهان تیره بقولات و باکتریهای ریزوبیوم می باشد. کودپاشی مراتع بخصوص در مناطق خشک و نیمه خشک که همواره با عامل محدودکننده رطوبت مواجه است، موجب می گردد تا مقدار کمی از این کودها مورد استفاده قرار گیرد و از طرفی ضمن تحمیل هزینه های سنگین سبب آلودگی محیط زیست (خاک و آب) شوند. از مهمترین گونه های تثبیت کننده نیتروژن در مراتع استان خوزستان، شبدرهای بومی می باشند که در این تحقیق به مدت 3 سال با پیمایش های صحرایی اقدام به جانمایی و جمع آوری نمونه هایی از گونه های مختلف این شبدرها گردید و در کل تعداد 70 نمونه از 12 گونه شبدر جمع آوری و در بررسی های آزمایشگاهی ضمن شناسایی گونه های شبدر، پس از ریشه شویی و جداسازی گره های ریشه محتویات آنها بر روی محیط کشت Y.M.A کشت گردید. سپس باکتریهای جداسازی شده طی کشت های متوالی خالص سازی شدند و بر اساس خصوصیات مورفولوژیکی و میزان رشد تعداد 9 سوش از Rhizobium trifolli از روی شبدرهای بومی استان خوزستان شناسایی گردید.

آللوپاتی به اثر متقابل گیاهان توسط مواد شیمیایی پس داده شده آنها بر روی یکدیگر گفته می شود. اثر آللوپاتی گیاهان بر یکدیگر یکی از دغدغه های مهم در اصلاح و احیا مراتع کشور بوده که در امر مرتع کاری کمتر مورد توجه قرار گرفته است. در این تحقیق اثر آللوپاتی .Artemisia sieberi Besser بر روی درصد سبز شدن و وزن گیاهچه های بذری Agropyron desertorum، Agropyron elongatum و Atriplex canescens که در اصلاح و احیا مراتع ایران بسیار کاربرد دارند، مورد پژوهش قرار گرفت. برای این منظور پودر بافت های ریشه، برگ و ساقه گیاه درمنه دشتی، که در اواخر آبان ماه (زمان گل دهی) از رویشگاه های طبیعی جمع آوری شده بود، با نسبت های 0 (شاهد)، 0.1، 1 و 10 درصد، در 4 تکرار، در ماسه شسته جهت کشت گلدانی مخلوط شد و در قالب طرح کاملا تصادفی در گلخانه اجرا شد. پس از کشت 25 عدد بذر سالم و دارای قوه نامیه گونه های مورد آزمایش در هر گلدان، سه متغیر درصد سبز شدن، وزن ریشه و وزن ساقه از گلدان ها، در محیط نرم افزاریSPSS ، ابتدا با آزمون تجزیه واریانس و در صورت معنی داری با آزمون مقایسه میانگین ها به روش چند دامنه دانکن مورد بررسی قرار گرفت. طبق یافته های این تحقیق، میزان کاهش فاکتور سبز شدن در مقایسه با تیمار کنترل در علف گندمی بیابانی از نسبت های 1 و 10 درصد پودر برگ به ترتیب معادل 60 و 83 درصد، در علف گندمی بلند از نسبت 10 درصد پودر برگ معادل 84.2 درصد و در آتریپلکس از نسبت 1 و 10 درصد همه بافت های گیاهی به میزان 83.3 و 88.9 درصد مشاهده شد. همچنین متغیر وزن ساقه گیاه علف گندمی بلند به نسبت 1 و 10 درصد بافت برگ درمنه دشتی واکنش منفی با روندی به ترتیب معادل 48 و 94.5 درصد و متغیر وزن ریشه آتریپلکس واکنش منفی به نسبت 1 و 10 درصد همه بافت های درمنه دشتی با روندی به ترتیب معادل 82.2 و 88.1 درصد نشان دادند. بنابراین با توجه به یافته های فوق تحت مطالعات آزمایشگاهی، احتمالا احیا درمنه زارهای دشتی با این گونه های اصلاحی موفقیت آمیز نخواهد بود.

از آنجا که در مطالعات گذشته ارتباط معنی داری بین تاج پوشش کل و فاصله از آبشخور پیدا نشده بود. در این تحقیق گونه های گیاهی بر اساس فرم رویشی (درختچه، بوته، علف گندمی چند ساله، پهن برگ علفی یکساله و چند ساله) و همچنین کلاس های خوش خوراکی (I،II  و (III طبقه بندی شده و با استفاده از آنالیز تجزیه واریانس یک طرفه تغییرات آنها با فاصله از آبشخور و جهت های هشت گانه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که جهت های هشت گانه تاثیر معنی داری بر تاج پوشش فرم های رویشی و کلاس های خوش خوراکی ندارند. اما فرم های رویشی و کلاس های خوش خوراکی با توجه به فاصله از آبشخور، دارای واکنش های متفاوتی به چرا می باشند. به طوری که با فاصله از آبشخور فرم های رویشی درختچه، بوته و علف گندمی چند ساله و کلاس خوش خوراکی I افزایش و فرم رویشی پهن برگ علفی یکساله و کلاس خوش خوراکی III کاهش می یابد. بنابراین فرم رویشی پهن برگ علفی چند ساله و کلاس خوش خوراکی II نیز دارای پراکنش یکنواخت می باشد. از این رو، با استفاده از نتایج مقایسه میانگین دانکن یک محدوده بحرانی در فاصله 400 متر از آبشخور مشخص شد. در این محدوده در ترکیب گیاهی گونه های بوته ای و درختچه ای کاهش، کلاس خوش خوراکی I حذف و پهن برگ علفی های یکساله افزایش یافته اند و با توجه به تغییرات فرم رویشی علف گندمی چند ساله و کلاس خوش خوراکی I که به چرا بسیار حساس هستند، می توان نتیجه گرفت که تا فاصله 800 تا 1000 متری از آبشخور تمرکز چرا بسیار زیاد می باشد.

بررسی رفتار و عملکرد یک گونه گیاهی و مطالعه نحوه ارتباط آن با سایر اجزای زنده و غیرزنده در رویشگاه آن، به عنوان آت اکولوژی آن گونه در نظر گرفته می شود که بخش مهمی از مطالعات اکولوژیک در علوم منابع طبیعی را تشکیل می دهد. در این تحقیق آت اکولوژی گونه مرتعیDorema aucheri  با نام فارسی بیلهر (کندل کوهی) در اکوسیستم های مرتعی استان کهگیلویه و بویراحمد مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس روش تحقیق ابتدا نقشه رویشگاهی مناطق تحت پوشش با استفاده از نقشه های توپوگرافی به مقیاس 1.50000 تهیه گردید و بعد کلیه ویژگیهای رویشگاهی شامل پستی و بلندی، اقلیم، خاک و دیگر ویژگیها شامل گونه های همراه، چگونگی حضور گونه مورد مطالعه در پوشش گیاهی، سیستم ریشه، فنولوژی، زادآوری، ارزش رجحانی، ترکیبات شیمیایی گیاه و فراوانی آن مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج حاصل از بررسی های بعمل آمده نشان می دهد که گونه Dorema aucheri از ارتفاع 1600 تا 3400 متر از سطح دریا و در اقلیم های نیمه خشک، مدیترانه ای معتدل تا سرد رویش دارد. به طوری که بیشترین تراکم این گونه در ارتفاعات 2300 متر تا 3000 متر از سطح دریا می باشد. بافت خاک در مناطق مورد مطالعه سیلتی رسی لوم، سیلتی رسی، رسی، سیلتی لومی و لومی بوده،Ec  خاک بین 0.21 تا 0.5 میلی موس بر سانتی متر و pH خاک بین 6.7 تا 7.73، متوسط بارندگی 750 میلی متر در سال و دمای هوا بین -11 تا 35 درجه سانتیگراد متغیر بوده است. شروع رویش گیاه در استان کهگیلویه و بویراحمد از اواخر نیمه اول اسفندماه تا پایان فروردین ماه سال بعد مشاهده گردیده است. به نحوی که بذر Dorema aucheri در نیمه اول تیرماه سفت شده و می رسد و تا پایان نیمه دوم تیرماه ریزش می نماید و پس از آن پژمردگی و خواب گیاه آغاز می گردد. گیاه رشد پاییزه ندارد. ریشه Dorema aucheri گسترش زیادی در جهات افقی و عمودی پیدا می کند، بطوری که گاهی گسترش عمودی از 200 سانتی متر و شعاع گسترش افقی از 150 سانتی متر تجاوز می نماید. این گیاه خوشخوراک نیست ولی در غیاب گیاهان خوشخوراک مورد استفاده دام ها قرار می گیرد، به طوری که انسان نیز از این گیاه استفاده های غذایی و دارویی می برد.

بیابان زایی، به کاهش استعداد زیست توده و اضمحلال منابع محیطی و اکوسیستم ها اطلاق می شود که عوارض منطقه ای و فرامنطقه ای آن سطوح و جنبه های زندگی انسان را متاثر می سازد. این تحقیق با هدف ارزیابی و تهیه نقشه بیابان زایی در حوزه آبخیز دریاچه نمک (زیرحوزه قمرود) به وسعت 1614176 هکتار انجام شد. جنبه های بیابانی شدن از فرایندهای زوال پوشش گیاهی، فرسایش آبی، فرسایش بادی، افت کمی و کیفی منابع آب و شور شدن خاک، به روش فائو - یونپ تعیین شد. با تلفیق و ادغام لایه های اطلاعاتی بدست آمده با میان گیری از وزن هر یک از جنبه های دو گانه بیابان زایی (وضعیت موجود و استعداد طبیعی)، اقدام به طبقه بندی بیابان زایی گردید و نقشه های مزبور در محیط GIS تهیه شد. فرایندهای غالب بیابان زایی نیز از منظر جنبه های وضعیت موجود و استعداد طبیعی، مورد بررسی قرار گرفت و مشخص گردید که از منظر وضعیت موجود، بیشترین سطح را در منطقه مطالعاتی، فرایند زوال پوشش گیاهی با 23.25 درصد و درجه بیابان زایی بسیار شدید را شامل می شود. در فرایندهای غالب بیابان زایی از منظر استعداد طبیعی، بیشترین سطح را در منطقه مطالعاتی، فرایند تخریب منابع آب با 59.63 درصد و درجه های بیابان زایی شدید و بسیار شدید را شامل می شود. طبقه بندی خطر کل بیابان زایی و تهیه نقشه آن نیز با دخالت وضعیت موجود، استعداد طبیعی و فشار انسان انجام گردید و نتایج نشان داد که 23.51 درصد مساحت حوضه در طبقه متوسط، 76.47 درصد در طبقه شدید و 0.02 درصد در طبقه خیلی شدید واقع شده است.

در این مطالعه ترکیب فلوریستیکی و غنای گونه ای مراتع ییلاقی اسدلی - پلمیس واقع در 30 کیلومتری بین بجنورد و اسفراین از طریق جمع آوری نمونه های گیاهی از منطقه و استقرار قاب های ویتاکر در مراتع حفاظتی (از سال 1378) و تخریبی مورد بررسی قرار گرفت. هدف از این تحقیق تعیین ترکیب فلوریستیکی و غنای گونه ای در تیپ های مختلف گیاهی و همچنین تاثیر شیب و جهت بر روی غنای گونه ای بود که برای تجزیه و تحلیل از مدل رگرسیون های خطی و گروهی استفاده شد. طبق نتایج بدست آمده از نظر تیپ بیولوژیکی رابطه: همی کریپتوفیت > کامئوفیت > تروفیت > ژئوفیت > فانروفیت و از نظر فرم رویشی رابطه: گندمیان < گیاهان چوبی < پهن برگان علفی و از نظر غنای گونه ای بر اساس قاب ویتاکر در دو منطقه مورد بررسی رابطه: منطقه تخریبی < منطقه حفاظتی برقرار و در سطح 5 درصد اختلافشان معنی دار شده است. معمولا در دامنه های غربی و شمالی، غنای گونه ای بیشتر از دامنه های شرقی و جنوبی است. بطورکلی می توان نتیجه گرفت که پوشش گیاهی منطقه بیشتر از گیاهان چند ساله (فورب ها وگیاهان خشبی) تشکیل شده است که از مشخصه مناطق کوهستانی با اقلیم سرد ارتفاعات است.

پژوهش حاضر، با بررسی و اندازه گیری عامل های دینامیکی طول لکه های گیاهی و فضاهای بین لکه ای در دو منطقه قرق شده و خارج از قرق، تاثیر چرای دام را بر تغییر دینامیک یا پویایی لکه ای در مراتع اینچه برون واقع در شمال دشت گرگان مورد مطالعه قرار داده است. جهت تحقق این هدف، پس از انتخاب یک نقطه تصادفی به عنوان نقطه مبدا در خارج از قرق، 11 ترانسکت 50 متری در یک جهت تصادفی و به صورت متوالی قرار داده شدند. به طوری که در راستای هر ترانسکت طول لکه های گیاهی و طول فضای عاری از پوشش یادداشت شد. نمونه گیری در منطقه قرق به صورتی مشابه و با استقرار 6 ترانسکت 50 متری انجام شد. نتایج حکایت از آن داشت که از لحاظ طول لکه گیاهی، طول فضای عاری از پوشش و نسبت طول لکه گیاهی به طول فضای عاری از پوشش، در دو منطقه مورد مطالعه تفاوت معنی داری وجود دارد و علت این امر ناشی از چرای مفرط دام در خارج از قرق است. بنابراین با توجه به اینکه، فشارهای محیطی تاثیر خود را با تغییر اندازه، شکل و فراوانی لکه های گیاهی نمایان می سازند، به نظر می رسد بررسی تغییرات دینامیکی گیاهان از طریق مطالعه تغییرات طول لکه های گیاهی و فضا های بین لکه ای دارای دقت بالایی بوده و با صرف زمان و هزینه نسبتا کمی قابل انجام است و علاوه بر آن، می تواند به خوبی نماینده تغییرات دینامیکی و پویایی گیاهان در پاسخ به فشارهای محیطی و روند بیابان زایی باشد.

با هدف افزایش عملکرد و بررسی کیفیت علوفه، 7 رقم شبدر سفید در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار در مراتع ییلاقی استان مازندران به مدت سه سال (4-1382) مورد ارزیابی قرار گرفت. در این تحقیق دوام سطح پوشش و عملکرد علوفه خشک ارقام بررسی شدند. صفات کیفی نمونه ها شامل درصد ماده خشک قابل هضم، درصد کربوهیدرات های محلول در آب، درصد پروتئین خام، درصد دیواره سلولی (NDF)، درصد دیواره سلولی بدون همی سلولز (ADF) و درصد خاکستر با استفاده از تکنولوژی طیف سنج مادون قرمز نزدیک NIR اندازه گیری گردید و بر اساس حاصل ضرب عملکرد علوفه با درصد صفات کیفی، عملکرد پروتئین خام، ماده خشک قابل هضم و عملکرد کربوهیدرات ها محاسبه شد. در سال اول (سال استقرار) هیچ گونه برداشتی صورت نگرفت. در سال های دوم و سوم پس از تجزیه واریانس، مقایسه میانگین ها به روش دانکن انجام شد. نتایج نشان داد که رقم Chiftan در طول سال های مورد مطالعه دارای بیشترین دوام سطح پوشش گیاهی بود و ارقام Tahora، Aran،Avoca  و Tara به ترتیب در مراتب بعدی قرار گرفتند. ارقام Aran، Grasslands، Tara و Chiftan بیشترین عملکرد پروتئین خام، ماده خشک قابل هضم و عملکرد کربوهیدرات ها را داشتند و با هم در یک گروه جای گرفتند. مقایسه میانگین عملکرد علوفه خشک نشان داد، که ارقام Aran، Grasslands وTara  به ترتیب با 2324، 2005 و 1909 کیلوگرم ماده خشک در هکتار بیشتر از سایرین علوفه تولید نمودند و با هم در یک گروه قرار گرفتند. با ملاحظه همزمان دوام سطح پوشش و عملکرد علوفه، پروتئین خام، ماده خشک قابل هضم و کربوهیدرات های محلول درآب، ارقام Aran و Tara به عنوان ارقام برتر تحقیق برای علوفه کاری در مراتع ییلاقی استان مازندران شناخته شدند.

بیابان زایی یکی از مهمترین مسائل مناطق خشک و نیمه خشک در جهان است. رشد سریع جمعیت بشر و افزایش کشاورزی سبب تخریب بیشتر منابع آب و خاک شده است. از طرف دیگر بهسازی خاک بسیار وقت گیر و گران می باشد، بنابراین دانستن عوامل موثر در تخریب خاک و تاثیرهای آن بر بیابان زایی ضروری به نظر می رسد. به منظور بررسی شدت تخریب منابع خاک در اراضی کشاورزی منطقه آباده طشک، از مدل بیابان زایی IMDPA استفاده گردید. در این مدل برای معیار خاک 4 شاخص هدایتالکتریکی خاک، درصد سنگ و سنگ ریزه عمقی، بافت و عمق خاک در نظر گرفته شده است. به طوری که در نمونه برداری و امتیاز دهی شاخصهای مورد بررسی از روش نمونه برداری شبکه ای - تصادفی استفاده شد، سپس بر اساس مدل به هر شاخص بر اساس تاثیر آن در بیابان زایی وزنی داده شد، همچنین با محاسبه میانگین هندسی از امتیاز شاخص ها و بهره گیری از نرم افزار GIS نقشه های وضعیت فعلی بیابان زایی مربوط به هر شاخص تهیه گردید. سپس با تلفیق نقشه شاخص ها به روش میانگین هندسی نقشه وضعیت فعلی بیابان زایی معیار خاک بدست آمد. نتایج بدست آمده نشان می دهد که 47 درصد (2212 هکتار) از کل مساحت منطقه در کلاس کم بیابان زایی،43 درصد (2019 هکتار) از کل مساحت منطقه در کلاس متوسط و 10 درصد (467 هکتار) از مساحت منطقه در کلاس شدید بیابان زایی قرار دارد.

گیاه کافوری یکی از گونه های نادر در استان چهار محال و بختیاری می باشد که در محدوده ای به وسعت 3500 هکتار در منطقه دوتو - تنگ صیاد پراکنش دارد. در این تحقیق مناطق انتشار گونه در استان، پوشش گیاهی و گونه های همراه آن در موقعیت های مختلف، فنولوژی گیاه در منطقه و ارتباط گیاه با عوامل محیطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. گونه Camphorosma monspeliaca در کل چشم انداز رویشگاه انتشار دارد. ولی واقعیت انتشار و بهترین الگوی پراکنش گونه که به صورت غالب یا گونه همراه می باشد، توده های گیاهی را تشکیل می دهد، به نحوی که دامنه های شمالی، جنوبی و توپوگرافی مسطح می باشد. این گونه در دامنه های مختلف با گونه های متفاوتی همراه است. به طوری که از پایین ترین تا بالاترین شیب در رویشگاه حضور دارد. نتایج این مطالعه نشان داد که میانگین عامل های گیاهی این گونه در جهات مختلف، متفاوت است. در جهت دامنه رو به جنوب از تراکم و درصد پوشش بیشتری بر خوردار است. به نحوی که پروتئین و هضم پذیری زیاد آن را از نظر کیفیت علوفه ای، گونه ای مطلوب توجیه می کند. این گونه در خاک های غیرشور Ec) کمتر از 2 دسی زیمنس بر متر)، قلیایی  pH) بین7.5 -8.5 )، با بافت رسی، لومی رسی، لومی و با مقدار آهک %20 - %30 و با مقدار گچ و ماده آلی کم، رشد و پراکنش دارد. عناصر کربن، نیتروژن، کلسیم و منیزیم در خاک تحت رویش این گیاه نسبت به عناصر دیگر مقدار بیشتری دارند، دلیل آن نیاز بیشتر و سهولت دسترسی به این عناصر می باشد سدیم در مقایسه با پتاسیم و فسفر با واحد یکسان (ppm) در توده های مورد مطالعه مقدار بیشتری دارد، از دلایل آن می توان به توانایی جذب سطحی سدیم در گیاهان با مسیر فتوسنتزی C4 از خانواده Chenopodiacea دانست. به طور کلی مطالعه این گونه به دلیل ارزشهای چند منظوره، از جنبه های مختلف ضروریست.