نخستین گام برای هموار کردن راه پژوهش و هم اندیشی در حوزه مسایل بیابان و مهار بیابان زایی، آشنایی با دانش واژه ها و مفاهیم اساسی موجود در آن است؛ به نحوی که درک مشترکی از کلید واژه ها بدست آید. این نوشتار با مبنا قرار دادن آموزه پیش گفته، تلاش کرده است تا با فراگشایی و کافتن شماری از مهمترین چالش های موجود در ادبیات بیابانی، در راه حصول این دانستگی قدم بردارد.اینکه بیابان زایی چیست، چگونه پدید می آید و چه نسبتی با بیابان دارد؟ آیا بیابان نوعی اندوخته طبیعی است یا در شمار منابع طبیعی محسوب می شود، در هر صورت، تجدیدپذیر است یا تجدیدناپذیر؟ آیا پیشروی بیابان یا بیابانی شدن، همان بیابان زایی است؟ بیابان زایی همان تخریب خاک است یا تخریب سرزمین؟ هر دو یا هیچکدام؟ اصولا «سرزمین» چیست، چه تفاوتی با «اراضی» دارد، چه نسبتی با «فضای جغرافیایی»؟ و در چه حالتی می توان سرزمینی را بیابانی شده (Desertified) تلقی کرد؟ و سرانجام آنکه کدامیک اصولی تر است: کویر زدایی، بیابان زدایی، بیابان داری یا مهار بیابان زایی؟نوشتار پیش رو، پاسخی است به این پرسشها تا شاید دست کم برخی برداشت های نارسا یا نادرست از این کلید واژه ها زدوده شود.