دانش و تندرستی در علوم پایه پزشکی
سال:1388 | دوره:4 | شماره:1 |تعداد مقالات:14

مقدمه: مقادیر طبیعی پارامترهای حیاتی قلبی، ریوی و یا خونی در جمعیت های مختلف یکسان نبوده بلکه تحت تاثیر متغیرهایی مانند سن، جنس، قد، ژنتیک و موقعیت جغرافیایی قرار می گیرند. هدف از این تحقیق تعیین اندازه های فیزیولوژیک پارامترهای تنفسی در جمعیت طبیعی ایران و به دست آوردن معادلات مرجع برای این گروه می باشد.مواد و روش ها: افراد نمونه از شهرهای مختلف انتخاب و پس از اطمینان از سلامت آن ها برای تست به آزمایشگاه اعزام شده و در آزمایشگاه پارامترهای حیاتی ریوی شامل حجم جاری (TV)، ظرفیت حیاتی سریع (FVC) و آهسته (SVC)، تعداد تنفس (RR) و حجم جریان بازدمی (FEV) با شیوه های استاندارد و رعایت اخلاق پزشکی در جنس های زن و مرد به طور جداگانه اندازه گیری شد. شرایط آزمایشگاه برای همه افراد یکسان و در حالت نشسته و پس از استراحت بوده است.نتایج: نتایج حاصل از این اندازه گیری ها در گروه های سنی مختلف و به تفکیک زن و مرد تعیین شد. پس از تعیین میانگین برای گروه های سنی و با استفاده از فرمول های رگرسیون، معادلات مرجع برای هر کدام از پارامترهای حیاتی مورد نظر به شرح زیر به دست آمد. (قد)0.003 + (جنس)0.031 +0.035-=TV، (قد)0.020 + (سن)0.004 -0.651-=FEV1، (وزن)0.035 - (قد)0.108 - (سن)0.033 -44.791=RR، (قد)0.019 +0.424-=SVC، (وزن)0.003 + (قد)0.010 + (جنس)0.083 +0.842=FVC.نتیجه گیری: با توجه به معادلات مرجع به دست آمده برای جمعیت سالم ایران، می توان با در دست داشتن خصوصیات فرد مانند، قد، وزن و سن، هر کدام از شاخص های حیاتی ریوی را برای وی محاسبه و پیش بینی نمود. به عبارت دیگر میزان متوسط هر شاخص استانداردی را که برای فرد قابل تصور است، به دست می دهد و لذا این مقادیر مبنای مقایسه ای برای طبیعی یا غیرطبیعی بودن شاخص های اندازه گیری شده در فرد است.

مقدمه: در این مطالعه، تاثیر بالینی تزریق توکسین بوتولینیم-A در درمان هایپرپلازی خوش خیم پروستات (BPH) مورد ارزیابی قرار گرفته است.مواد و روش ها: در این مطالعه تعداد 55 بیمار مبتلا به BPH با سابقه درمان طبی ناموفق به دلیل اینکه در معرض خطر بالایی برای جراحی قرار داشتند، تحت درمان با توکسین بوتولینیم-A در نقاط مختلف در زون ترانزیشنال قرار گرفتند. میزان آنتی ژن مخصوص پروستات (PSA)، معیار بررسی علایم پروستات (Prostate system score)، شاخص کیفیت زندگی بیماران دارای مشکل ادراری، حجم پروستات، میزان باقی مانده ادرای، میزان حداکثر جریان ادراری در تمام بیماران قبل، 3 و 6 ماه بعد از تزریق ثبت و مقایسه شده است.نتایج: میانگین سنی بیماران برابر با 2.5±78 سال بود. میانگین نمره علایم ادراری و کیفیت زندگی پس از 3 ماه به صورت معناداری بهبود یافت. میزان سرعت جریان ادرار افزایش مشخص و معناداری را در 3 و 6 ماه پس از درمان نشان داد. حجم ادرار باقیمانده 3 ماه و 6 ماه بعد پس از تزریق به طور معناداری کاهش یافت. میزان PSA سرم از5.1±1.5ng/ml  به 2.7±0.9ng/ml در 3 ماه پس از تزریق کاهش یافت (P<0.05). حجم پروستات از65±8ml  به 59±6ml در عرض یک ماه و به42±5ml  در عرض 3 ماه کاهش یافت (P<0.05). حداکثر اثر درمانی پس از یک هفته دیده شد. در انتهای 6 ماه پیگیری، 48 بیمار بهبود علایمشان را گزارش کردند و در 32 بیمار، درمان طبی قطع شد و فقط در 7 بیمار، علایم باقی ماند.بحث: تحقیق ما نشان داد که استفاده از تزریق داخل پروستات توکسین بوتولینیم- (BTX-A) Aباعث کاهش حجم سریع پروستات و کاهش در مقاومت مجرا در بیماران با انسداد خروجی مثانه به دلیل بزرگی پروستات می شود و می تواند به عنوان درمان برای انسداد ادراری مقاوم در بیماران با هایپرپلازی خوش خیم پروستات که دارای خطر بالا جهت انجام جراحی هستند، در نظر گرفته شود. این روش دارای حداقل میزان عوارض است و حتی می توان از این درمان به عنوان یک درمان همراه در کانسر پروستات استفاده کرد.

مقدمه: اگرچه افزایش خطر سرطان کولورکتال در افراد با سابقه فامیلی مثبت در مطالعات گذشته مکررا به اثبات رسیده است ولی اطلاعات بسیار محدودی در این زمینه در ایران گزارش شده است. هدف از این مطالعه تعیین ارتباط وجود سابقه فامیلی سرطان و ابتلا به سرطان کولورکتال می باشد.مواد و روش ها: مطالعه حاضر به صورت یک مطالعه مورد- شاهدی همسان نشده طراحی شده است. 393 مورد با تشخیص قطعی سرطان کولورکتال و 393 شاهد سالم که در یک طرح بررسی سلامتی شرکت کرده بودند به طور تصادفی انتخاب شدند. اطلاعات مربوط به سابقه فامیلی سرطان در موردها با استفاده از فرم های ثبت سرطان و در شاهدها با مصاحبه با آنان توسط پرسنل بهداشتی آموزش دیده جمع آوری شد. نسبت شانس مانتل- هانزل برای از بین بردن اثر مخدوش کنندگی سن و جنس محاسبه گردید.نتایج: سابقه فامیلی سرطان توسط 36.4% موردها و 24.4% شاهدها گزارش گردید. خطر ابتلا به سرطان کولورکتال در افرادی که سابقه ابتلا به سرطان در حداقل یکی از بستگان درجه یک آن ها گزارش گردیده بود در حدود 2 برابر افزایش می یافت. نتایج مطالعه نشان داد که داشتن سابقه فامیلی سرطان کولورکتال با احتمال 4.8 برابر (8.1-2.8:0.95CI) ابتلا به سرطان کولورکتال مصادف خواهد بود.نتیجه گیری: بر اساس یافته های این مطالعه می توان چنین نتیجه گیری کرد که داشتن سابقه فامیلی سرطان با خطر ابتلا به سرطان کولورکتال همراه است. بر مبنای آن که، برنامه معمول جهت غربالگری سرطان کولورکتال در ایران وجود ندارد، لذا توصیه می شود بستگان درجه یک بیماران مبتلا به سرطان کولورکتال در اولویت برنامه های غربالگری قرار بگیرند.

مقدمه: از آنجایی که تاکنون مطالعات معدودی به مقایسه یادگیری الکترونیکی سریع و مرسوم پرداخته است، مطالعه حاضر در سال 1387 با هدف مقایسه میزان یادگیری، رضایت کارکنان تحت آموزش و زمان صرف شده برای تولید دوره آموزشی با این دو رویکرد در دانشگاه علوم پزشکی تهران انجام شد.مواد و روش ها: در این مطالعه مداخله ای 100 نفر از کارکنان به روش تصادفی بلوکی در دو گروه 50 نفری تحت آموزش با دوره آموزشی مبتنی بر دو رویکرد، بررسی شدند. محتوای یادگیری الکترونیکی مرسوم توسط طراحی آموزشی آبشاری و نرم افزار Macromedia flash و محتوای رویکرد یادگیری الکترونیکی سریع، با پردازش موازی سه مرحله تحلیل، طراحی و تدوین و نرم افزار Adobe Presenter تولید شد. داده ها توسط پیش آزمون، پس آزمون، آزمون پایان دوره، پرسش نامه های خودارزیابی میزان یادگیری و رضایت سنجی کارکنان جمع آوری شدند.نتایج: مقایسه نمره پیش آزمون، پس آزمون، آزمون پایانی و خودارزیابی کارکنان از میزان یادگیریشان در دو گروه تفاوت معناداری نداشت. رضایت از محتوای آموزشی، شیوه آموزش، برنامه آموزش الکترونیکی و رضایت کلی در دو گروه تفاوت معناداری نداشت. زمان تدوین محتوا در رویکرد یادگیری الکترونیکی مرسوم، 141 روز کاری و در رویکرد سریع 24 روز کاری بود.نتیجه گیری: نظر به عدم تفاوت دو رویکرد مذکور در میزان یادگیری و رضایتمندی کارکنان و کاهش قابل توجه زمان تدوین دوره، در رویکرد یادگیری الکترونیکی سریع، استفاده از آن برای آموزش الکترونیکی کارکنان دانشگاه ها، پیشنهاد می شود.

مقدمه: امروزه تنظیم خانواده به عنوان یک اصل اساسی در زندگی افراد بشر در نظر گرفته می شود. این مطالعه با هدف بررسی آگاهی و نگرش ارایه دهندگان خدمات تنظیم خانواده در زمینه روش های پیش گیری از بارداری در شهرستان شاهرود در سال 1387 انجام شد.مواد و روش ها: پژوهش از نوع مطالعات تحلیلی - مقطعی و کاربردی می باشد. در این مطالعه پرسش نامه ای مشتمل بر 8 سوال عمومی و 52 سوال اختصاصی تهیه شده و جهت تکمیل در اختیار ارایه دهندگان قرار گرفت. جمعیت مورد مطالعه کلیه ارایه دهندگان خدمات تنظیم خانواده (162 نفر) بوده که در خانه های بهداشت، مراکز بهداشتی درمانی روستایی و شهری معاونت بهداشتی شاغل بودند. هم بستگی بین متغیرها با استفاده از آزمون هم بستگی پیرسون و مقایسه میانگین نمره بین گروه ها با آزمون آنالیز واریانس انجام شده است.نتایج: در این مطالعه 152 نفر در مطالعه شرکت نموده که اکثریت آن ها (73.7%) زن بودند. 74.3% ارایه دهندگان بهورز، 7.9 درصد کاردان بهداشت خانواده، 2.6 درصد کارشناس بهداشت خانواده و 15.1 درصد ماما بودند. میانگین نمره آگاهی 2.7±17.9 از 25 بوده که حاکی از نمره آگاهی متوسط می باشد. میانگین نمره نگرش 10.3±71.0 از 108 بوده که حاکی از نمره نگرش مثبت در افراد مورد مطالعه می باشد. نتایج نشان داد رابطه معناداری بین آگاهی با جنس، شغل، مدرک تحصیلی، واحد خدمتی، سابقه کار و نوع روش پیش گیری مورد استفاده توسط ارایه کننده خدمت وجود دارد (P=0.001). هم چنین بین نگرش با جنس، واحد خدمتی، سابقه کار و آگاهی رابطه معناداری مشاهده نشد.نتیجه گیری: با عنایت به آگاهی متوسط ارایه دهندگان خدمات تنظیم خانواده و نگرش نسبتا مثبت و عدم استفاده از روش های پیش گیری مطمئن در بین حدود یک سوم از آنان به نظر می رسد برگزاری کلاس های آموزشی در زمینه تنظیم خانواده برای کلیه رده های ارایه کننده خدمات می تواند کمک شایانی در ارتقای برنامه های بهداشت مادران داشته باشد.

مقدمه: ساعات پایانی بارداری انسان با انقباضات پرقدرت رحمی که موجب باز شدن دهانه رحم و بیرون راندن جنین از مجرای زایمان می شود، مشخص می گردد. وضعیت مادر در طول زایمان می تواند بر روی انقباضات رحمی و هم چنین عوامل روحی وی تاثیر بگذارد. در این مطالعه تاثیر وضعیت انتخابی مادر در مرحله زایمان بر پیامد بارداری مورد بررسی قرار گرفته است.مواد و روش ها: پژوهش حاضر یک مطالعه مقایسه ای است. در این مطالعه از میان زنان نخست زای مراجعه کننده به زایشگاه یا زهرا (س) تعداد 100 نفر که واجد شرایط مورد نظر در پژوهش بودند انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه 50 نفری بررسی شدند. در گروه شاهد در بدو پذیرش (دیلاتاسیون 4 سانتیمتری) در اتاق درد به صورت خوابیده در تخت مراقبت های معمول را دریافت می کردند ولی افراد گروه مداخله اجازه داشتند تا در هر وضعیتی که احساس راحتی بیش تری می کنند، قرار گیرند. اطلاعات از طریق فرم اطلاعاتی، ترازو، ساعت، معیار سنجش درد بورفورد، فرم ثبت مشاهدات و معاینات جمع آوری با آزمون های آماری t، کای - دو تجزیه و تحلیل شدند.نتایج: متوسط طول فاز فعال زایمان در گروه مداخله 142.2 دقیقه و در گروه شاهد 212.4 دقیقه، میانگین نمره درد در گروه مداخله 1.1±6.9 و در گروه دوم 1.2±8.1 گزارش شدند که اختلاف آن ها معنادار می باشد. درصد فراوانی مصرف اکسی توسین (8% در مقابل 64%) و هم چنین میزان رضایت مادران از تجربه زایمان در گروه مداخله به طور معناداری بیش تر بود. میزان موارد غیرطبیعی صدای قلب جنین در گروه مداخله به طور معناداری کم تر از گروه شاهد بود. 76% واحدهای پژوهش در گروه مداخله در مقابل این سوال که آیا در حاملگی آینده وضعیت آزاد را انتخاب خواهند کرد، پاسخ مثبت دادند.نتیجه گیری: وضعیت انتخابی مادر در مرحله فعال زایمان نه تنها هیچ گونه اثر نامطلوبی بر پیامد بارداری ندارد بلکه بسیاری از نتایج بارداری را نیز بهبود می دهد و می توان آن را به عنوان روشی مناسب در زایمان های طبیعی و بدون عارضه به کار برد.

مقدمه: در سال های گذشته میزان زایمان سزارین روند افزایشی داشته است. به دلیل عوارض جراحی، هزینه های مالی، دوره اقامت و بستری شدن مادر در بیمارستان، زایمان طبیعی ارجحیت دارد. با این حال در خواست و گرایش زنان به زایمان سزارین یکی از عوامل اساسی افزایش سزارین می باشد. هدف مطالعه حاضر، بررسی انتخاب نوع روش زایمان و دلیل آن و تعیین برخی عوامل مرتبط با آن در زنان باردار شهرستان مراغه می باشد.مواد و روش ها: در این مطالعه توصیفی مقطعی 250 زن در سه مرکز بهداشتی - درمانی شهرستان مراغه در شهریور ماه 1385 مورد مصاحبه قرار گرفتند. پرسش نامه این پژوهش شامل سوالاتی برای کسب اطلاعات دموگرافیک، سابقه باروری، انتخاب نوع زایمان و دلیل انتخاب بود. داده ها با استفاده از آزمون مجذور کای و آزمون t مستقل در نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل گردید.نتایج: از میان 250 زن انتخاب شده 179 مورد (71.6%) زایمان طبیعی و 71 مورد (28.4%) زایمان سزارین را انتخاب نمودند. داشتن سابقه سزارین و محل مراجعه برای کنترل بارداری با انتخاب نوع زایمان ارتباط معناداری داشت (P<0.001). علت انتخاب زایمان سزارین به ترتیب ترس از دردهای زایمانی، توصیه پزشک و تجربه سزارین قبلی بود.نتیجه گیری: در صد انتخاب زایمان سزارین بالاست و برنامه های مداخله ای برای تغییر نگرش زنان نسبت به زایمان سزارین و افزایش آگاهی زنان در مورد زایمان بی درد برای کاهش شیوع زایمان سزارین لازم است.

مقدمه: بررسی میزان و ترکیب اجزای پسماندهای شهری به عنوان اطلاعات اساسی برای طراحی، بهره برداری و بهینه سازی سیستم های مدیریت پسماند مورد نیاز است. هدف نهایی این تحقیق بررسی کمی، کیفی و پتانسیل بازیافت پسماندهای جامد شهر تهران به تفکیک مناطق 22 گانه آن می باشد.مواد و روش ها: این مطالعه در بازه زمانی 9 ماه ابتدای سال 1386 و در مناطق 22 گانه شهرداری تهران انجام شد. روش نمونه برداری پسماندها به صورت مرکب سیستماتیک بود. در این مطالعه اجزا خشک موجود در پسماندها، جداسازی و ابتدا با آزمون کلموگروف - اسمیرنوف طبیعی بودن توزیع میانگین پسماندها و سپس برای بررسی وجود اختلاف معنادار بین پارامترهای با توزیع نرمال، از آزمون آنالیز واریانس یک طرفه و آزمون t و برای پارامترهای با توزیع غیر نرمال از آزمون من ویتنی و کورسکال والیس استفاده شد.نتایج: اجزا خشک موجود در پسماندهای مطالعه شده شامل کاغذ و مقوا 37%، پلاستیک 25%، فلزات 13%، منسوجات 8% و شیشه 4% بودند. بیش ترین مقادیر کاغذ و مقوا در آذر ماه، پلاستیک و فلزات در اردیبهشت ماه، منسوجات و شیشه در آبان ماه و زایدات قابل دفن در خرداد ماه بودند. هم چنین میانگین اجزا خشک پسماندهای مورد مطالعه در ماه های فصل پاییز نسبت به فصل تابستان دارای اختلاف معنادار می باشند (P<0.05).نتیجه گیری: پیشنهاد می شود که برنامه تفکیک از مبدا و راه اندازی و ساماندهی صنایع بازیافت موجود در شهر تهران انجام شود که علاوه بر کاهش حجم پسماند و کاهش هزینه های مدیریت پسماندهای شهر تهران، موجب درآمدزایی و ایجاد اشتغال در این بخش خواهد شد.

مقدمه: به زنان باردار کندر بخورانید، کودک هرگاه در شکم مادر با کندر تغذیه شود دلش قوی و عقلش زیاد گردد (پیامبر گرامی اسلام (ص)). کندر (Frankincense) صمغ گیاهی است که از گونه های مختلف گیاه Boswellia به دست می آید. در طب سنتی و پزشکی اسلامی از کندر به عنوان ماده ای که اثر تقویت هوش و حافظه دارد نام برده شده است. مهم ترین جایگاه یادگیری و حافظه در مغز، هیپوکامپ است، احتمالا عصاره کندر با تاثیر بر این ناحیه موجب افزایش انتقال پیام ها و تقویت حافظه می شود. با توجه به استفاده گسترده از توصیه های طب سنتی و اسلامی در کشور، در مطالعه حاضر، وضعیت استفاده از کندر در دوران بارداری در زنان تحت پوشش مراکز بهداشتی در مانی شهرستان مشهد در سال 1386-1385 بررسی شده است.مواد و روش ها: در این پژوهش مقطعی تعداد 900 زن باردار مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی مورد مصاحبه قرار گرفتند. افراد واجد شرایط طی نمونه گیری چند مرحله ای انتخاب شدند. سن بارداری در زنان باردار مورد پژوهش بین 4 تا 41 هفته و میانگین آن 26.2 هفته بود. جهت پردازش داده ها از نرم افزارSPSS  استفاده شد.نتایج: 263 نفر (29.2 درصد) از مادران به منظور با هوش شدن کودک از کندر استفاده کرده بودند. میزان مصرف کندر از یک نوبت در طی بارداری تا مصرف روزانه در کل دوران بارداری متفاوت و به طور متوسط 74.2 روز از دوران بارداری بود. 39.8 درصد از مادران استفاده کننده از کندر دارای تحصیلات زیر دیپلم و 60.2 درصد دارای تحصیلات دیپلم و بالاتر بودند. در 94.6 درصد از مادران مصرف کننده هیچ عارضه ای در بارداری مشاهده نشد و تنها در 5.4 درصد از مادران تهوع یا سایر عوارض جزیی همراه با مصرف کندر گزارش گردید.نتیجه گیری: با توجه به اهمیت یادگیری و نقش تعیین کننده قوای ذهنی و حافظه در زندگی و موفقیت انسان توصیه می شود تحقیقات تکمیلی برای تعیین میزان تاثیر آن بر بهره هوشی کودکان متولد شده از مادران مصرف کننده کندر و مقایسه آن با سایر کودکان توصیه می شود.