دانش و تندرستی در علوم پایه پزشکی
سال:1386 | دوره:2 | شماره:2 |تعداد مقالات:11

مقدمه: یافتن شاخص های پیش آگهی دهنده می تواند در جهت تشخیص سریع تر و تصمیم گیری بهتر در روند درمان بیماران همودیالیزی، پزشک را یاری دهد. در این پژوهش، به عنوان یک پیشنهاد جدید، نسبت های فعالیت آنزیم آرژیناز سرمی به سایر فاکتورهای بیوشیمیایی سرم بیماران همودیالیزی قبل و بعد از دیالیز و افراد سالم بررسی و مقایسه گردیده و در نهایت به عنوان شاخص های بالینی جدید در تشخیص میزان پیشرفت بیماری و همچنین بررسی روند درمان اندازه گیری و مقایسه گردیده است.مواد و روش ها: این پژوهش بر روی 286 نمونه سرم خون انسان انجام شد. 206 نمونه سرم متعلق به بیماران همودیالیزی (103 نمونه قبل و 103 نمونه بعد از دیالیز) و 80 نمونه متعلق به افراد سالم بود. فعالیت آرژیناز به روش اوره، ازت اوره خون به روش اوره آز، اسید-اوریک به روش اصلاح شده فولین، کراتینین به روش ژافه و پروتئین تام به روش بیوره اندازه گیری شد.نتایج: فعالیت آرژیناز سرم بین بیماران همودیالیزی قبل از دیالیز و بعد از دیالیز با افراد سالم تفاوت معنی داری نشان داد (01/P<0) همچنین فعالیت این آنزیم بین بیماران همودیالیزی قبل و بعد از دیالیز تفاوت معنی داری نشان داد (01/P<0). به این معنی که عمل دیالیز در کاهش فعالیت آنزیم آرژیناز موثر نبوده است. نسبت فعالیت آرژیناز سرمی به ازت اوره خون، کراتینین و اسید اوریک سرم بین بیماران همودیالیزی قبل از دیالیز با افراد سالم و همچنین این نسبت ها بین بیماران همودیالیزی قبل و بعد از دیالیز تفاوت معنی داری نشان داد (01/P<0) به دلیل اختلاف معنی داری که بین میزان پروتئین تام سرم هر دو گروه سالم و نمونه های بعد از دیالیز، با نمونه های قبل از دیالیز وجود داشت، بین فعالیت ویژه آنزیم آرژیناز (نسبت فعالیت آرژینار به پروتئین تام) گروه های سالم، قبل و بعد از دیالیز تفاوت معنی دار مشاهده نشد (01/P<0).نتیجه گیری: این پژوهش پیشنهاد می نماید که نسبت های فعالیت آرژیناز سرم بیماران همودیالیزی به سایر فاکتورهای بیوشیمیایی سرم به غیر از پروتئین تام می تواند به عنوان شاخص های پیش آگهی دهنده در روند بهبود و درمان بیماران همودیالیزی به کار گرفته شود.

مقدمه: لوله گذاری داخل تراشه، تکنیکی استاندارد برای انجام بیهوشی عمومی است که می تواند استرس زیادی برای بیمار ایجاد نماید این پژوهش به منظور بررسی شیوع و خصوصیات درد گلو پس از بیهوشی عمومی از طریق لوله داخل تراشه در بیماران تحت عمل جراحی باز شکستگی های اندام های انتهایی انجام شده است.مواد و روش ها: در پژوهش توصیفی مقطعی حاضر، تعداد 78 بیمار 65-15 ساله تحت عمل جراحی باز شکستگی های اندام ها به صورت غیر تصادفی و بر اساس مشخصات مورد نظر پژوهش گر انتخاب گردیدند. سپس با استفاده از پرسش نامه استاندارد درد مک گیل (فرم کوتاه شده (McGill Pain Questionnaire-Short Form: (MPQ-SF)) (وضعیت حسی، عاطفی، شدت درد و همچنین ارزیابی کلی درد گلو در هر یک از نمونه ها در طی دو فاصله زمانی یک ساعت و 24 ساعت پس از بیهوشی عمومی و خارج کردن لوله تراشه مورد سنجش قرار گرفت. داده ها با استفاده از آزمون های آماری توصیفی و استنباطی (تی مستقل، تی زوج، آنالیز واریانس یک طرفه و ضریب همبستگی پیرسون) مورد تجزیه و تحلیل و مقایسه قرار گرفت. تجزیه و تحلیل یافته ها توسط نرم افزار SPSS تحت ویندوز انجام شد.نتایج: بر اساس یافته های پژوهش، میانگین سنی واحدهای مورد پژوهش 29 سال بود و با توجه به نتایج حاصل از پرسش نامه استاندارد خلاصه شده درد مگ گیل، میانگین شاخص حسی درد گلو، یک و 24 ساعت پس از بیهوشی به ترتیب 42/3 و 2/1 و میانگین شاخص عاطفی درد گلو، یک و 24 ساعت پس از بیهوشی به ترتیب 14/1 و 46/0 محاسبه گردید. هم چنین میانگین شدت درد گلو بر اساس مقیاس بصری درد، یک و 24 ساعت پس از بیهوشی به ترتیب 51/3 و 18/1 برآورد شد. 6/75% واحدهای پژوهش از درد گلو در یک  ساعت پس از بیهوشی شکایت داشتند که 24 ساعت پس از بیهوشی این میزان به 5/29% رسید. در کل اکثریت واحدهای مورد پژوهش (3/33%) یک  ساعت پس از بیهوشی شدت درد را ناراحت کننده ارزیابی نموده بودند. آزمون آماری تی زوج، تفاوت معنی دار بین شاخص حسی و عاطفی و هم چنین شدت درد گلو در یک و 24 ساعت پس از بیهوشی نشان داد. میانگین شدت درد گلو در زنان نسبت به مردان بیشتر گزارش گردید. آزمون آماری ضریب همبستگی پیرسون ارتباط معنی دار و معکوسی بین شدت درد گلو و سن در 24 ساعت پس از بیهوشی نشان داد.نتیجه گیری: با توجه به نتایج حاصل از پژوهش حاضر، هوشیاری نسبت به عوارض ناشی از بیهوشی عمومی از طریق لوله تراشه و بکارگیری راه کارهای مناسب جهت پیش گیری از عوارض پس از بیهوشی عمومی و افزایش رضایتمندی آنان از عمل جراحی یک ضرورت اساسی محسوب می گردد.

مقدمه: احتراق یکی از مهم ترین حوادث ترسناک و وحشت آور برای بیمار و اعضای تیم جراحی است که ممکن است در حین عمل جراحی اتفاق بیفتد. این پژوهش به منظور بررسی میزان آگاهی کارکنان اتاق عمل در ارتباط با منابع احتراق و راه های پیش گیری از آن در اتاق عمل انجام شده است.مواد و روش ها: در پژوهش توصیفی حاضر، نمونه گیری به صورت تمام شماری بوده و نمونه های پژوهش شامل کلیه کارکنان تخصصی شاغل در اتاق عمل های بیمارستان های امام حسین (ع) و فاطمیه شاهرود (تعداد 48 نفر) بودند. در این پژوهش، میزان آگاهی نمونه ها از منابع احتراق (منابع گرمایی، منابع اکسیژن و منابع قابل اشتعال) و راه های پیش گیری از بروز حریق در اتاق عمل با استفاده از پرسش نامه ای طراحی شده در ارتباط با پیش گیری و ایمنی از حریق در اتاق عمل مورد سنجش قرار گرفت. میانگین نمره آگاهی واحدهای مورد پژوهش در زمینه های یاد شده در بالا، بر مبنای 100-0 به سه سطح ضعیف، متوسط و خوب تقسیم بندی شد. داده ها با استفاده از آزمون های آماری توصیفی و استنباطی (تی مستقل، آنالیز واریانس یک طرفه و ضریب همبستگی پیرسون) مورد تجزیه و تحلیل و مقایسه قرار گرفت.نتایج: بر اساس نتایج حاصل از پژوهش، بیش ترین درصد (9/97%) واحدهای مورد پژوهش، برگزاری برنامه آموزشی در ارتباط با پیش-گیری و ایمنی از حریق در اتاق عمل را ضروری عنوان نموده بودند و همگی (100%) این برنامه ها را با اهمیت و سودمند می دانستند. اغلب (4/85%) واحدهای پژوهش اظهار نموده بودند که تا به حال دوره آموزشی خاصی در ارتباط با پیش گیری و ایمنی از حریق در اتاق عمل طی نکرده اند. میانگین آگاهی کارکنان اتاق عمل در ارتباط با احتراق و پیش گیری از آن در متخصصین بیهوشی 7/15%، تکنسین های اتاق عمل 1/13%، تکنسین های هوشبری 4/12% و در بین جراحان 9/10% برآورد گردید. در کل 4/60% از کارکنان اتاق عمل دارای سطح آگاهی متوسط، 3/33% ضعیف و 3/6% خوب در ارتباط با احتراق و پیش گیری از آن در اتاق عمل بودند.نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاضر نشان داد، متاسفانه اکثر کارکنان اتاق عمل از منابع احتراق و راه های پیش گیری از آن آگاهی کافی ندارند. لذا بکارگیری شیوه های آموزشی مختلف جهت افزایش آگاهی کارکنان اتاق عمل در ارتباط با پیش گیری و ایمنی از حریق در اتاق عمل پیشنهاد می گردد.

مقدمه: افسردگی حالتی است که بر کیفیت خلق و خوی شخص تاثیر عمیق گذاشته و نحوه ادراک وی را از خویش و محیط اطرافش دگرگون می سازد. این بیماری فرد فعال را به موجودی با احساس بیهودگی، رانده شده از خود، فاقد اعتماد به نفس، خسته، گریزان از مردم و گاه پرخاشگر مبدل می سازد که همواره ناکام و ناراضی است. اگرچه این اختلال عمدتا بوسیله دارو مورد درمان قرار گرفته است تحقیقات گسترده در چند سال اخیر حاکی است که تمرینات استقامتی می توانند نقش عمده ای در بهبود اختلالات مختلف خلقی ایجاد نمایند. همچنین نتایج کلینیکی و نوروبیولوژیک اخیر پیشنهاد نموده اند که تمرینات جسمانی حتی می توانند به عنوان یک روش درمانی جایگزین در مورد برخی از اختلالات خلقی مورد استفاده قرار گیرند. در این پژوهش آثار الگوی تمرینی طراحی شده در دانشجویان با اختلال افسردگی مورد بررسی قرار گرفت.مواد و روش ها: در این پژوهش 249 نفر دانشجوی پسر بصورت تصادفی در آزمون اولیه شرکت نمودند و آزمون بک جهت اندازه گیری میزان افسردگی آنان مورد استفاده قرار گرفت. 52 نفر از نمونه ها که نمره افسردگی بیش از 18 را کسب نمودند جهت شرکت در این مطالعه انتخاب شدند. برنامه تمرینی شامل 60 دقیقه بازی یا توپ در آب (شبیه واترپلو) بود که 3 جلسه در هفته تکرار و به مدت 7 هفته ادامه می یافت. شدت تمرین در هر جلسه حدود 60 تا 70 در صد ضربان قلب بیشینه بود. آزمون بک در چهار مرحله از شرکت کنندگان بعمل آمد. آزمون اول دو ماه قبل از شروع تمرین، آزمون دوم روز اول تمرین، آزمون سوم در هفته چهارم تمرین، و آزمون چهارم در هفته هفتم تمرین به انجام رسید.نتایج: میانگین نمره بک نمونه ها در روز قبل از شروع تمرین 8/8± 19/25، در هفته چهارم بعد از تمرین به 8/8 ± 08/15 و در هفته هفتم تمرین به 2/8 ± 64/11 رسیده که کاهش معنی دار نسبت به روز اول تمرین با 05/P<0 نشان داد.نتیجه گیری: از نتایج فوق چنین به نظر می رسد که الگوی تمرین هوازی طراحی شده در آب می تواند به عنوان یک روش درمانی موثر مورد توجه قرار گرفته و در صورت انجام پژوهش های تکمیلی حتی به عنوان یک روش درمان جایگزین در برخی از بیماران مبتلا به افسردگی تحت نظارت پزشک مربوطه بکار رود. 

مقدمه: سرطان پستان شایع ترین سرطان زنان و دومین علت مرگ و میر ناشی از سرطان در بین زنان است. میزان مرگ و میر این سرطان به طور مستقیم در ارتباط با مرحله بیماری در زمان تشخیص است و در صورت استفاده از روش های غربالگری، کاهش می یابد. یکی از مهم ترین راه های تشخیص  زودرس سرطان پستان، خودآزمایی پستان است. این مطالعه با هدف تعیین میزان آگاهی، نگرش و مهارت رابطین بهداشتی در زمینه خودآزمایی پستان انجام شده است.مواد و روش ها: 89 نفر از رابطین بهداشتی 20 تا 57 ساله شاهرود به روش تصادفی انتخاب و آگاهی، نگرش و مهارت آنان در مورد خودآزمایی پستان با استفاده از پرسش نامه سنجیده شد. اطلاعات حاصله با استفاده از روش های آماری تجزیه و تحلیل گردید.نتایج: 63% رابطین بهداشتی در مواد و روشهای تشخیص زودرس سرطان پستان، علایم و نشانه ها، اطلاعاتی داشتند. آگاهی آنان از روش صحیح انجام خودآزمایی پستان در حد متوسط بود. 51% رابطین، خودآزمایی را در زمان مناسب انجام می دادند، 78% رابطین نسبت به خودآزمایی پستان نگرش مثبت داشتند. بین نگرش و تاهل ارتباط آماری معنی دار دیده شد. 4/12% از مهارت خوبی برخوردار نبودند.نتیجه گیری: در مجموع با توجه به آگاهی متوسط و مهارت ضعیف رابطین بهداشتی لزوم برگزاری دوره های آموزشی خاص توصیه می شود. از طرف دیگر با انجام مطالعات بیش تر باید عواملی را که باعث تشویق زنان به استفاده از روش‏های غربالگری سرطان پستان می گردند را شناسایی نمود.

مقدمه: زایمان طبیعی بهترین روش زایمانی در اکثریت زنان باردار محسوب می شود و بر اساس جدیدترین آمارها در کشور (سال 1382) 33% از زایمان ها به روش سزارین انجام می گیرد. فقدان آگاهی از عوارض سزارین و نگرش منفی نسبت به زایمان طبیعی، یکی از مهم ترین علل افزایش تمایل زنان باردار نسبت به سزارین می باشد. هدف از این مطالعه، بررسی آگاهی نگرش زنان باردار نسبت به روش های ختم بارداری می باشد.مواد و روش ها: در این مطالعه مقطعی، 136 مادر باردار به روش تمام شماری که بصورت متوالی به هشت مرکز بهداشتی درمانی شهر قم مراجعه می کردند مورد بررسی قرار گرفتند. جهت جمع آوری اطلاعات پرسش نامه ای شامل خصوصیات دموگرافیک، عبارات آگاهی سنجی و نگرش سنجی نسبت به زایمان طبیعی و سزارین که با نظرخواهی از ماماها و متخصصان زنان و زایمان تهیه و پس از تایید پایایی آن با روش بازآزمایی، از طریق مصاحبه با بیمار تکمیل گردید. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های X2 و آزمون فیشر استفاده شد.نتایج: سطح آگاهی مادران باردار در خصوص روش های ختم بارداری در 4/40% موارد متوسط و در 6/59% موارد خوب بود. نگرش مادران نسبت به زایمان واژینال در 1/94% و نسبت به سزارین در 2/63% موارد مثبت بود. 9/5% مادران نسبت به زایمان طبیعی و 36% نسبت به سرازین بی نظر بودند. بین نگرش مادران نسبت به سزارین با سطح آگاهی آن ها ارتباط آماری معنی دار مشاهده شد (0001/P<0)، اما بین نگرش نسبت به زایمان طبیعی با سطح آگاهی مادران ارتباطی دیده نشد (19/P=0).نتیجه گیری: سطح آگاهی و نگرش نسبت به روش های ختم بارداری نسبت به سال های قبل بهبود یافته است، با توجه به معنی دار بودن ارتباط بین آگاهی و نگرش نسبت به سزارین، با برنامه ریزی صحیح جهت افزایش آگاهی و ارتقا نگرش مثبت نسبت به روش های ختم بارداری می توان میزان تمایل به سزارین را در مادران باردار کاهش داد.

مقدمه: پرسش نامه درد مک گیل ابزار مناسب و قابل اعتمادی برای درمان انواع دردهای مزمن و حاد با شدت متوسط تا شدید می باشد و به زبان های مختلفی ترجمه و تایید شده است. هر چند طی سال های اخیر استفاده از فرم کوتاه شده پرسش نامه درد مک گیل توصیه شده است، اما پرسش نامه مذکور تنها به دو زبان فرانسه و انگلیسی، ترجمه و مورد استفاده قرار گرفته است. مطالعه حاضر به ارزیابی پرسش نامه کوتاه شده درد مک گیل در زنان باردار مراجعه کننده به بیمارستان فاطمیه شاهرود می پردازد.مواد و روش ها: تعداد 140 زن باردار نخست زا با حاملگی تک قلو و نمایش سر که با دردهای خود به خودی به زایشگاه فاطمیه شاهرود مراجعه می کردند در این مطالعه قرار گرفتند. هیچ یک از واحدهای مورد مطالعه روش های دارویی و غیر دارویی تسکین درد را دریافت نمی کردند. شدت درد در مرحله اول زایمان با استفاده از معیار کلامی عددی (10-0 نمره) و در مرحله دوم زایمان با استفاده از فرم پرسش نامه کوتاه شده درد مک گیل تعیین شد. پرسش نامه شامل 11 و 4 جز به ترتیب مربوط به اجزای حسی و عاطفی درد، هم چنین معیار کلامی درجه بندی شده شدت درد ( 10-0 نمره) و انتخاب یکی از 6 معیار شدت درد (بدون درد تا درد شکنجه آور) بود که با پرسش از واحدهای مورد مطالعه در مرحله دوم درد تکمیل شده است.یافته ها: در این مطالعه میانگین نمره شدت درد بر اساس فرم اصلاح شده درد مک گیل 9/35 (از مجموع 59 نمره) بود. هیچ یک از واحدهای مورد پژوهش درد ضربانی نداشتند و بیش ترین مورد مربوط به بیان درد شدید از اجزای حسی و ابراز ترس شدید از زایمان، از اجزای عاطفی درد به ترتیب در 90 و 3/44 درصد از واحدهای مورد پژوهش بود. 42 درصد از واحدهای مورد پژوهش درد زایمان را در مرحله دوم زایمان، شکنجه آور بیان نمودند.نتیجه گیری: نظر به اینکه در این مطالعه هیچ یک از واحدهای مورد پژوهش شکایت از درد ضربانی نداشتند و با توجه به اهمیت بررسی اعتبار فرم کوتاه شده درد مک گیل، بررسی بیشتر بر روی وجود این جز حسی درد در پرسش نامه مذکور با بررسی اجزای حسی درد در جمعیت بیشتری از زنان باردار پیشنهاد می گردد.

مقدمه: خودکشی اصلی ترین اورژانس روانپزشکی و یکی از بزرگترین معضلات بشری است، لذا مطالعه حاضر به بررسی خصوصیات اقدام کنندگان به خودآزاری عمدی (مسمومیت ها)، مواد و داروهایی که مورد استفاده آن ها قرار گرفته و برخی عوامل همراه با آن می پردازد.مواد و روش ها: این مطالعه مقطعی بر روی 383 بیمار اقدام کننده به خود آزاری عمدی از نوع مسمومیت مراجعه کننده به بیمارستان امام حسین (ع) شاهرود از تیر ماه سال 81 تا پایان خرداد سال 82 انجام شد. داده ها از طریق پرسش نامه های طراحی شده و انجام مصاحبه با بیمار و بستگان او گرد آوری و با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: در طول یک سال، تعداد 383 نفر (163 نفر مرد و 220 نفر زن) مورد بررسی قرار گرفتند که گروه سنی 30-15 سال بیشترین فراوانی را (4/80%) به خود اختصاص دادند. 9/61% آن ها مجرد و اکثریت آن ها (8/48%) تحصیلات زیر دیپلم داشته و 5/88% موارد اقدام به خود آزاری را شهرنشین ها انجام داده بودند، بیشترین موارد اقدام به خود آزاری، با استفاده از داروهای شیمیایی (341) نفر انجام شده که بنزودیازپینها (26%) شایعترین گروه دارویی مورد استفاده بود.نتیجه گیری: نتایج مطالعه حاضر نشان داد که اقدام به خودکشی در گروه جوانان و مجردین قابل توجه بوده و اقدامات حفاظتی می تواند در اولویت اول، به بررسی مشکلات این گروه ها اختصاص یابد. همچنین از مهم ترین مباحث بالینی، توجه به عوامل خطر خودکشی و درمان موارد خود آزاری عمدی جهت جلوگیری از تکرار آن می باشد.