مجله دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی شیراز - Journal Of Dentistry
سال:1382 | دوره:4 | شماره:2 (مسلسل 7) |تعداد مقالات:12

مقذمه: پالپوتومی از رایج ترین روش های درمان پالپ دندان های شیری بوده و داروی انتخابی در این روش فورموکرزول است، که به صورت یک جلسه ای یا دو جلسه ای انجام می گیرد. هدف از این پژوهش، بررسی میزان موفقیت درمان پالپوتومی به روش دو جلسه ای با فورموکرزول در دندان های شیری زنده ی کودکان، پس از گذشت دو تا چهار سال است. روش کار: گروه مورد بررسی، کودکان 5 تا 10 ساله ی مراجعه کننده به درمانگاه تخصصی دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی شیراز بوده، که همگی، به وسیله نگارنده مقاله، در فاصله زمانی فروردین 1378 تا خرداد ماه 1380 درمان شده اند. شمار 72 دندان مولر شیری پالپوتومی شده در دهان 36 کودک (40 دندان مربوط به بیماران پسر و 32 دندان مربوط به بیماران دختر) از فروردین تا خرداد 1382، به شیوه بالینی و پرتونگاری بررسی شده اند.یافته ها: میزان موفقیت بالینی، بطور کلی، 3/94 درصد و موفقیت پرتونگاری 5/85 درصد پس از گذشت میانگین 30 ماه گزارش می شود. بیشترین میزان شکست درمان، مربوط به تحلیل درون ریشه بوده، که 5/85 درصد کل درمان های ناموفق بررسی را در بر می گیرد.نتیجه گیری: در بیشتر بررسی های انجام گرفته در زمینه پالپوتومی میزان موفقیت از 70 تا 90 درصد گزارش شده، که نتیجه بررسی کنونی نیز، در همین دامنه جا دارد. بیشترین عامل شکست درمان، همانند بررسی های انجام یافته ی دیگر، مربوط به تحلیل درونی ریشه بوده، که بیشتر به علت وجود التهاب مزمن پالپ در زمان درمان است، که متاسفانه، در آغاز در نمای بالینی و پرتونگاری تشخیص دادنی نیست. در کل، می توان گفت که، میزان موفقیت قابل توجهی پالپوتومی با فورموکرزول، هنوز هم این درمان را از موارد پذیرفتنی و پرطرفدار در دندانپزشکی کودکان جا داده است.

هدف: هدف از انجام این پژوهش، بررسی دشواری های بیماران پس از تحویل پروتز پارسیل کرم کبالت در مدت دو ترم در بخش پروتز متحرک دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی شیراز، در سال 1381 تا 1382 می باشد.مواد و روش: شمار 50 نفر از بیماران، به شیوه تصادفی انتخاب شدند. این بیماران، سالم و بدون مشکلات سیستمیک بودند. دنچر آنها، به وسیله دانشجویان ترم آخر ساخته شده بود. آنها در دو نوبت، یک روز پس از اصلاحات لازم و یک هفته پس از تحویل، به وسیله پرسشنامه بررسی شدند. واکنش بیماران نسبت به پرسش های مطرح شده، ارزیابی گردید.یافته ها: یافته های آماری نشان داد که، وقوع زخم و زدگی در عمق وستیبول و جای ریج های بر جا مانده، از بیشترین درصد برخوردار بود (72 درصد)، که پس از یک هفته، به 12 درصد کاهش یافت. کمبود گیر به هنگام غذا خوردن و اکسنتریک، 44 درصد بود، که پس از تصحیح اکلوژن، یک هفته پس از آن، به 15 درصد کاهش یافت. وجود حالت تهوع و دشواری در گفتار، 44 درصد بود، که پس از یک هفته، تا چهار درصد کاهش داشت. تحریکات آسیب های دهانی، مانند آفت و تب خال، از درصدی پایین برخوردار بود.نتیجه گیری: با توجه به همه نکات مورد بررسی، این نتیجه به دست آمد، که دقت کافی بر روی همه ی مراحل ساخت پروتزهای پارسیل کرم کبالت، به ویژه مراحل قالب گیری و تنظیم اکلوژن، از اهمیتی ویژه برخوردار است.

مقدمه: ایجاد فضای سیمان در زیر روکش های ریختگی برای همخوانی بهتر و نشست آسانتر روکش، پرهیز ناپذیر به نظر می رسد، اما اندازه این فضا می تواند بر گیر کراون های ساخته شده موثر باشد. بنابراین، در پژوهش کنونی، اثر فضای سیمان به روش die spacing برگیر بررسی شد.روش کار: برای بررسی اثر کاربرد die spacer بر گیر روکش های ریختگی پس از سیمان کردن، 50 عدد دای فلزی همانند برگزیده و به پنج گروه، ده تایی بخش شدند، که برای هر گروه، به ترتیب، صفر، 2، 4، 6 و 8 لایه die spacer استاندارد به کار برده شد. برای هر گروه، کراون ریختگی با آلیاژ بیس متال ساخته و با سیمان فسفات روی زیر فشار و زمانی همانند (5 کیلوگرم و 10 دقیقه) بر روی هر دای چسبانده شدند. پس از 48 ساعت قرارگیری نمونه ها در آب مقطر، میزان نیروی لازم برای جداسازی روکش هر دای به وسیله ی اینسترون اندازه گیری شد.یافته ها: از آنجام محاسبات آماری آشکار شد که با افزایش شمار لایه های die spacer میزان نیروی لازم برای گیر روکش ها افزایش می یابد (05/0>p).نتیجه گیری: از آنجا که میزان گیر با افزایش بیشتر از چهار لایه، در اندازه ی آشکار افزایش نداشت، ضخامت اپتیمم die spacer و یا فضای سیمان چهار لایه برابر 40 میکرون پیشنهاد می شود.

مقدمه: رابطه درست پهنای مزیودیستالی دندان های مندیبل نسبت به ماگزیلا (نسبت های بولتون) از عوامل مهم و موثر در ایجاد اکلوژن طبیعی است. با توجه به مشاهده تفاوت در یافته های بررسی گوناگون در این زمینه، ارزیابی قابلیت کاربرد این نسبت ها در جمعیت ما نیز ضروری است. هدف اصلی از این پژوهش، تعیین هماهنگی یا ناهماهنگی نسبت های بولتون در جمعیت مورد بررسی با اعداد ارایه شده به وسیله بولتون، مقایسه ابعاد دندان های همانند در مندبیل یا ماگزیلا، تعیین ضریب همبستگی در میان آن ها و مقایسه ابعاد در هر دو جنس است.مواد وروش: در این بررسی کست 50 بیمار (21 مرد و 29 زن) با روش نمونه گیری ساده - غیر احتمالی از میان کست های پایانی بیماران ارتودنسی درمان شده با روش بدون کشیدن دندان، با الگوی رشد طبیعی و اکلوژن کلاس یک برگزیده گردید. بیشترین پهنای مزیودیستالی همه دندان ها اندازه گیری شد.سپس، در سمت چپ و راست، در فک بالا و پایین و در هر دو جنس مقایسه و ضریب همبستگی در میان اندازه دندان های همانند در مندیبل و ماگزیلا تعیین شد. افزون بر این، نسبت های بولتون برای همه افراد محاسبه گردید.یافته ها: ضریب همبستگی در میان مجموع اندازه های دندان های همانند در هر فک، 9/0 و در دو فک رو به رو 8/0 محاسبه شد. اندازه میانگین نسبت جلویی (%77/22 ± 0/51) و نسبت کلی (% 91/3 ± 0/26) در این نمونه، اختلاف معنی داری با اعداد ارایه شده بّ وسیله بولتون است (p>0/05).نتیجه گیری: 1) ثنایای میانی ماگزیلا بیشترین دامنه تغییرات را نشان داد، 2) در اندازه دندان ها تفاوتی در دو جنس دیده نشد و 3) اعداد ارایه شده به وسیله بولتون در جمعیت مورد بررسی کاربرد دارد، اما بیشتر بودن دامنه تغییرات و انحراف معیار نشان دهنده پراکندگی بیشتر نسبت ها در افراد این پژوهش است.

مقدمه: امروزه، توجه به پیوند میان رده بندی آسیب های ناحیه فورکیشن (F.I.) و میزان از دست رفتگی افقی یا عمودی بافت پریودنتال و شکل استخوان در میان ریشه ها نسبت به استخوان بر جا مانده ی پیرامون ریشه، گونه های ریخت شناختی ویژه از تنه ریشه (Root Trunk)، در تشخیص و پیش آگهی ناحیه ی فورکیشن دارای اهمیت است. پژوهش کنونی به منظور بررسی اندازه گیری طول تنه ریشه در سطوح باکال، مزیال و دیستال دندان های مولر اول و دوم فک بالا و در سطوح باکال و لینگوال دندان های مولر اول و دوم فک پایین و برآورد درصد شیوع انواع تنه ی ریشه ای کوتاه، بلند و متوسط در همه سطوح یاد شده در دندان های بالا در شیراز، تنظیم و انجام گرفته است.مواد و روش: نمونه کنونی در بر گیرنده 322 دندان مولر اول و دوم فک بالا و پایین بود، که به دلایل گوناگون کشیده شده و همگی دارای این ویژگی بودند، که از ناحیه CEJ تا نوک ریشه، کاملا دست نخورده و بدون هر گونه ترمیم و شکستگی یا پوسیدگی بوده اند. در آغاز بررسی و ارزیابی دندان ها، گروهی نقاط مرجع به وسیله مداد کپی، بر روی دندان ها علامت گذاری شدند، که عبارت بودند از: CEJ، جای انشعاب ریشه ای و نوک ریشه. فاصله میان CEJ تا ناحیه انشعاب ریشه ها برای تعیین طول تنه ریشه و فاصله ی CEJ تا آخر ریشه، برای تعیین طول ریشه اندازه گیری شد. اندازه گیری ها به وسیله یک نفر انجام شد. گونه های مختلف تنه ریشه، بر پایه نسبت طول تنه ریشه به طول کل ریشه در هر سطح، جدااگانه مشخص شد.یافته ها: در بررسی طول تنه ریشه، اندازه های به دست آمده نشانه این بود که، در فک بالا در سطوح باکال و مزیال، طول تنه ریشه از سطح دیستال آشکارا بلندتر بود. در فک پایین نیز، تنه ریشه در سطح لینگوال، بطور کلی، بلندتر از سطح باکال بود. درصدی زیاد از تنه های ریشه ای در گروه متوسط جا گرفته اند. این مساله، در هر دو فک نمایان بود.نتیجه گیری: تنه ریشه ای گونه ی B، تقریبا در همه سطوح، نسبت به گونه A و C، برتری ویژه ای داشت. در میان همه سطوح دندانی مورد بررسی، سطح باکال دندان مولر اول پایین، دامنه طولی کوتاه تری نسبت به دیگران داشت و این در حالی است که، این دندان بیشتر در ابتلا به آسیب های فورکاست. بررسی های بیشتر در زمینه ارتباط میزان از دست رفتن اندازه چسبندگی با گونه تنه ریشه ای پیشنهاد می گردد.

مقدمه: بیرون آوردن پیاپی دندان ها یا رویش هدایت شده (Guidance of Eruption)، درمانی است که، در مواردی انجام می گیرد که کراودینگ ارثی و کمبود فضای بیشتر از 10 میلی متر وجود دارد. پیش از انجام هر گونه بررسی درباره ی وجود کراودینگ ارثی یا نیاز به درمان، آگاهی نسبت به شیوع انواع مال اکلوژن در این گروه ویژه ضروری به نظر می رسد. در بسیاری موارد، با کمبود فضای پنج تا نه میلی متر هم، این گونه درمان باید انجام شود تا زیبایی چهره و تناسب بافت نرم فراهم گردد. با انجام به هنگام درمان با بیرون آوردن پیاپی دندان ها از مشکلات اکلوزالی، بیماری های پریودنتال، میزان پوسیدگی های دندانی و نیاز به درمان های تخصصی ارتودنسی کاسته شده و در پایان، از بار مالی درمان های تخصصی بر جامعه می کاهد.مواد و روش: این بررسی در شهر شیراز، به روش مقطعی و بر پایه ی نمونه گیری خوشه ای، بر روی 3776 نفر دانش آموز هفت تا نه ساله انجام شد. گردآوری داده ها به وسیله ی پرسشنامه، در مدت سه ماه انجام گرفت. همه ی دانش آموزانی که، مال اکلوژن کلاس یک داشته و دست کم دو علامت از علایم کراودینگ ارثی را نشان می دادند، برای معاینه ی تخصصی، به بخش ارتودنسی دانشکده دندانپزشکی شیراز معرفی شدند.یافته ها: در بررسی های انجام شده بر روی پرسشنامه ها، توزیع فراوانی مال اکلوژن ها، به ترتیب، 30/5 درصد دارای اکلوژن کلاس یک طبیعی، 4/47 درصد دارای مال اکلوژن کلاس یک، 7/13 در صد دارای مال اکلوژن کلاس یک گروه یک (در پسران 5/1 برابر دختران)، یک درصد دارای مال اکلوژن کلاس دو گروه 2، (در پسران سه برابر دختران)، 1/2 درصد دارای مال اکلوژن کلاسه سه، و 3/5 درصد دارای اکلوژن شیری بودند. همچنین، آشکار شد که، 9/47 درصد کودکان بررسی شده، دارای کراودینگ هستند، که شیوع آن تقریبا در دو جنس یکسان است.نتیجه گیری: به طور کلی، 5/30 درصد افراد دارای اکلوژن طبیعی، 4/47 درصد دارای مال اکلوژن کلاس یک، 7/14 درصد دارای مال اکلوژن کلاس دو و 1/2 درصد دارای مال اکلوژن کلاس سه بودند. با معاینه تخصصی، گروهی که مال اکلوژن کلاس یک همراه با دست کم دو علامت از علایم کراودینگ شدید ارثی را نشان می دادند، درصد افراد نیازمند به درمان بیرون آوردن پیاپی دندان ها، 7/14 درصد به دست آمد. در این بررسی، دانش آموزان نیازمند به درمان بیرون آوردن پیاپی دندان ها با کد مشخص، از سوی متخصص ارتودنسی پی گیری شدند.

مقدمه: استفاده از فیشور سیلانت برای پوشاندن شیارهای سطوح اکلوزال دندان های مولر شیری و دایمی کودکان از روش های موثر و مناسب در پیشگیری از بروز آسیب پوسیدگی در این دندان ها است. به دلیل دشواری های ویژه، مانند همکاری لازم نکردن کودک و زود خسته شدن او در فرایند درمان و نیز دشوارتر بودن کنترل بزاق در کودکان، سرعت بخشیدن به این عمل با به دست آوردن کوتاه ترین زمان مناسب اچینگ این دندان ها، که بتواند گیر و دوامی خوب را نیز برای ماده سیلانت ایجاد کند، از مواردی است که در موفقیت عمل سیلانت گذاری برای کودکان می تواند بسیار موثر بوده و کیفیت این درمان پیشگیری کننده را بالا برد.مواد و روش: این بررسی بر روی 360 دندان (200 مولر دوم شیری و 160 دندان مولر اول دایمی) کودکان دبستانی شهر شیراز انجام گردید. پس از انتخاب دندان مناسب و جداسازی کامل آنها، عمل اچینگ در مدت زمان های 30، 60، 90 و 120 ثانیه، با اسید فسفریک 37 درصد بر روی مینای این دندان ها انجام شده و پس از شست و شو، به مدت 30 ثانیه با پوار آب و هوا و سپس خشک کردن دندان ها به مدت 20 ثانیه، ماده سیلانت بر روی شیارهای سطح اکلوزال این دندان ها گذاشته شده و پس از گسترش آن به درون شیارها، عمل پلیمریزاسیون (setting)، به وسیله ی دستگاه لایت کیور، به مدت 20 ثانیه انجام پذیرفت. ضمن معاینه ی دوباره، میزان گیر و دوام سیلانت های گذاشته شده در زمان های 3، 6 و 9 ماهه بر روی دندان ها ارزیابی شده و اثر زمان اچینگ بر روی آن بررسی گردید. سپس، میزان گیر و دوام سیلانت ها در دندان های مولر اول دایمی و مولر دوم شیری نیز، با یکدیگر مقایسه شد.یافته ها: بهترین زمان اچینگ برای گیر و دوام سیلانت بر روی دندان های مولر شیری و دایمی، زمان 30 ثانیه بوده و افزایش آن به 60، 90 و 120 ثانیه، نه تنها اثری در افزایش میزان گیر نداشته، بلکه تا اندازه ای آن را کاهش می دهد. دندان های مولر اول دایمی نسبت به مولر دوم شیری، برای عمل سیلانت گذاری مناسب تر بوده و ماده فیشور سیلانت بر روی آن دوام بیشتر خواهد داشت.نتیجه گیری: زمان 30 ثانیه، که کم ترین زمان انتخاب شده در این بررسی است، زمان مناسب برای اچینگ دندان در عمل سیلانت گذاری است و در مورد دندان های مولر شیری، بهتر است تا آنجا که می شود، در همه ی مراحل این عمل برای بالا بردن دوام ماده سیلانت دقت بیشتر بکار گرفته شود.

مقدمه: درباره جنبه های گوناگون بدکاری تمپوروماندیبلر (TMD) بررسی هایی زیاد درافراد با دندان های طبیعی و نیز بیماران نیازمند به دست دندان انجام شده است. اما، این بررسی ها در بیماران نیمه بی دندان که، معمولا به ناهنجاریهای اکلوژنی بیشتر دچار هستند، ناچیز بوده است. این، در حالی است که، یافته های گوناگون درباره ی رابطه میان حمایت (ساپورت) از سوی دندان های طبیعی و نشانه های بد کاری تمپوروماندیبلر در دست هست. در این پژوهش همه گیر شناختی، فراوانی و نیز شدت علایم و نشانه های بالینی دیسفانکشن مفصل گیجگاهی فکی در افراد نیمه بی دندان بررسی گردید تا بتوان درباره رابطه ی میان علایم و نشانه های بدکاری تمپوروماندیبلر با انواع حمایت دندانی، به عنوان یک عامل آغازگر یا تشدید کننده عارضه یاد شده، پاسخ داد.مواد و روش: پژوهش کنونی، از گونه های همه گیر شناختی مقطعی است که، فراوانی و شدت علایم بدکاری تمپوروماندیبلر را، در 140 بیمار نیمه بی دندان با انواع گوناگون حمایت دندانی (بر پایه رده بندی آیشنر)، بررسی می کند. این افراد دارای پیشینه ضربه به مفصل گیجگاهی فکی (TMJ)، عادات پارافانکشنال و نیز ناهنجاری فکی شدید نبوده و از لحاظ عمومی، کاملا سالم بودند، که در غیر این صورت، از بررسی کنار گذاشته می شدند. این بررسی، افراد 25 تا 55 سال را از هر دو جنس در بر می گیرد. معاینه ها برای یافتن فراوانی و شدت بد کاری، بر مبنای نشانگان بالینی هلکیمو انجام پذیرفت، تا برای هر گروه بی دندانی نشانگان بالینی محاسبه گردد که نشان دهنده اندازه ناهنجاری در کارکرد دستگاه جونده است. در پایان، به وسیله این نشانگان رابطه میان انواع گوناگون حمایت از سوی دندان های طبیعی با بدکاری تمپوروماندیبلر بررسی و مقایسه شد.یافته ها: در گروه A که دارای چهار ناحیه حمایت کننده از سوی دندان های طبیعی و یا بریج بودند، 61 درصد افراد هیچ علامت و نشانه ای از بد کاری نداشتند (Dio)، 35 درصد به گونه خفیف (Di I)، 4 درصد به نوع متوسط عارضه (Di II) مبتلا بودند. اما در هیچیک، علایم و نشانه درگیری شدید (Di III) وجود نداشت. در گروه B1 که دارای دست کم یک و حداکثر سه ناحیه حمایت کننده پشتی بودند؛ بدون بدکاری 29 درصد، گونه خفیف 51 درصد، گونه متوسط 20 درصد و گونه شدید صفر درصد بود. در گروه B2 که ناحیه حمایت کننده بر روی دندان های جلویی بود، صفر درصد بد کاری نداشتند، 51 درصد دارای گونه خفیف، 41 درصد دارای گونه متوسط و هشت درصد دارای گونه شدید بودند، برای گروه C که دندان های حمایت کننده نداشتند و یا کاملا بدون دندان بودند، درصد 19 بد کاری وجود نداشت، گونه خفیف 37 درصد، گونه 31 درصد و گونه شدید 13 درصد، محاسبه و مشخص گردید.نتیجه گیری: به نظر می رسد که فراوانی و شدت بدکاری تمپور و ماندبیلر، با از دست دادن دندان ها رابطه مستقیم داشته باشد به سختی دیگر، ارتباطی قاطع (001/0≥p) میان درجه بدکاری و از دست رفتن نواحی حمایت کننده دندانی وجود دارد.

بیماری های عروق کرونر، یکی از شایع ترین عامل تقریبا 50 درصد مرگ و میر در کشورهای صنعتی به شمار می آید. عوامل موثر بر بیماری های عروق کرونر، طی سالها شناخته شده اند و بررسی بسیار درباره آن ها انجام گرفته است. با توجه به ساز و کارهای گوناگون در ایجاد بیماری های قلبی – عروقی، و اثر عفونت، به عنوان عامل مستعد کننده بر آن ها، در ارتباط با بیماری های عفونی، مانند بیماری های پریودنتال و بیماری های قلبی – عروقی، بررسی زیادی انجام گرفته است. از آنجا که، عفونت های پریودنتال از شایع ترین بیماری های انسان است، ارتباط آن بابیماری های قلبی – عروقی توجه پژوهشگران را به خود جلب کرده است. بررسی های گوناگون موید اثر عفونت های پریودنتال بر بیماری های قلبی – عروقی است، اما گفتنی است که، این بررسی ها، بیشتر در مردان انجام گرفته و برای فراگیر ساختن آن به بررسی بیشتر، به ویژه در زنان نیاز است. عوامل خطرساز در بیماریهای قلبی – عروقی و بیماری های لثه ای دندانی (ارثی، جنسی، دخانیات) مشترک است.