اقتصاد مقداری
سال:1386 | دوره:4 | شماره:3 (پیاپی 14) |تعداد مقالات:7

در این تحقیق رابطه آزادسازی تجاری و درآمد مالیاتی دولت با استفاده از روش خود توضیح با وقفه های گسترده بررسی شده است. نتایج برآورد مدل طی دوره 84-1345 نشان دهنده وجود اثر منفی آزادسازی تجاری بر درآمدهای مالیاتی دولت بوده است. برای جلوگیری از کاهش درآمدهای مالیاتی ناشی از آزادسازی تجاری، اجرای سیاست های خصوصی سازی در راستای افزایش بهره وری در کشور لازم است. بر اساس برخی از نتایج تحقیق کاهش سیاست های حمایتی مانند معافیت های مالیاتی توصیه شده است.

هدف اصلی این مقاله بررسی رابطه علی پول و تورم در اقتصاد ایران است. برای این منظور از روش گرنجر برای کشف رابطه علی تورم در ایران و روش یوهانسن برای آزمون برونزایی ضعیف استفاده شده است. بر اساس نتایج تحقیق در کوتاه مدت پول بر تورم تاثیر داشته، ولی در بلند مدت تاثیر چندان نداشته است. همچنین، در کوتاه مدت سیاست پولی موثر بوده است، در حالی که در بلند مدت پول حالت انفعالی داشته و سیاست پولی بی اثر بوده است.

در این تحقیق با استفاده از ماتریس تحلیل سیاستی برنج تولید شده در ایران، تاثیر سیاست های حمایتی دولت در این بخش و همچنین وجود یا عدم وجود مزیت نسبی تولید در ایران بررسی شده است. برآورد با استفاده از روش  OLSبرای دوره 2005-1990 انجام شده است. بر اساس نتایج این برآورد، تولید برنج داخل که تحت تاثیر، قیمت برنج وارداتی، قیمت برنج داخلی و میزان مصرف برنج داخلی است، دارای مزیت نسبی نیست. همچنین، با استفاده از تحلیل های سری زمانی و مدل ARIMA تولید و مصرف برنج با فرض ادامه وضعیت موجود پیش بینی شده است. بر اساس نتایج به دست آمده، در صورت ادامه روند اخیر تولید و مصرف برنج، ایران در ده سال آینده بیش از اکنون نیازمند واردات این محصول استراتژیک است.

فرآیند سرمایه گذاری، مستلزم تجزیه و تحلیل ماهیت اصلی تصمیمات سرمایه گذاری است. در این حالت ضمن تجزیه فعالیت های مربوط به فرآیند تصمیم گیری، عوامل مهم تاثیر گذار بر تصمیم گیری محیط فعالیت سرمایه گذاری مورد بررسی قرار می گیرد. از میان این عوامل می توان به عوامل کلان اقتصادی مانند تورم اشاره کرد. هدف این تحقیق بررسی رابطه میان ارزش شرکت بر مبنای شاخص Q توبین و نرخ تورم برای شرکت های فعال در بورس اوراق بهادار تهران طی دوره 83-1373 است. علی رغم عدم وجود رابطه معنا دار بین Q توبین و نرخ تورم بر اساس آزمون همبستگی پیرسون، این ارتباط برای هشت شرکت رد نشده است. نتایج آزمون رگرسیون کل دوره نشان دهنده عدم معنی داری نرخ تورم بر ارزش کلیه شرکت ها بوده است. در حالی که بررسی ارتباط بین این نرخ با ارزش تک تک شرکت ها نشان دهنده تاثیر گذاری نرخ تورم بر ارزش ده شرکت بوده است.

در این مقاله ارتباط عملکرد اعتبارات عمرانی استان ها در بخش حمل و نقل و رشد اقتصادی در ایران بررسی شده است. در این بررسی از روش های مرسوم متغیرهای ابزاری و رهیافت نوین ترکیب ضرایب ثابت و تصادفی، بر اساس مدل های تابلویی پویا استفاده شده است. با توجه به زیربنایی بودن بخش حمل و نقل و ارتباط متقابل این بخش با رشد اقتصادی، بررسی علیت میان این دو متغیر در نحوه اعطای اعتبارات دولتی به این بخش و نظارت بر هزینه نمودن آنها موثر است. بر اساس نتایج این تحقیق، رشد اقتصادی تاثیری مثبت و معنا دار، در راستای اصل شتاب و قانون واگنر بر سرمایه گذاری دولتی در بخش حمل و نقل در کشور و در سطح استانی داشته است. بررسی رابطه معکوس نشان دهنده وجود ناهمگنی در میان استان های کشور و عدم معنی داری تاثیرگذاری اعتبارات عمرانی استان ها در بخش حمل و نقل بر رشد اقتصادی از لحاظ آماری بوده است.

مواد معدنی بخش عمده ای از نهاده های صنایع است. وجود مواد معدنی فراوان زمینه ساز رشد و توسعه صنعتی است. به دلیل پایان پذیری منابع، استفاده بهینه از آنها اهمیت فراوانی دارد. فراوانی مواد معدنی گوناگون از مزیت های ایران است. مجتمع مس سرچشمه بزرگترین و مهمترین معدن کشور در این زمینه است. با توجه به نقش و اهمیت این مجتمع، در این تحقیق فعالیت های این مجتمع از بعد هزینه - فایده بررسی شده است. بدین منظور از دو معیار ارزش خالص فعلی (NPV) و نسبت فایده به هزینه (BCR) استفاده شده است. استخراج این شاخص ها نشان دهنده مقدار ارزش حال خالص جریانات نقدی مجتمع طی دوره 80-1370 به میزان 56846 میلیارد ریال و نرخ بازدهی داخلی 31.5 درصد است. برای دوره 90-1384 ارزش حال خالص این مجتمع 5313 میلیارد ریال برآورد شده است. بنابراین، فعالیت های مجتمع مس سرچشمه دارای توجیه اقتصادی بوده است. در این مطالعه از روش تحلیل حساسیت به منظور تعیین اثر نااطمینانی هر یک از متغیرها بر مدل نیز استفاده شده است.

در این تحقیق اثر درآمد ملی، نرخ ارز و قیمت های نسبی وارداتی بر تابع تقاضای واردات و همچنین اثر درآمد جهانی، نرخ ارز و قیمت های نسبی صادراتی بر تابع تقاضای صادرات با استفاده از روش همگرایی خود توضیحی با وقفه های گسترده (ARDL) طی دوره 85-1338 بررسی شده است. بر اساس نتایج تحقیق برآورد درآمد ملی تاثیر مثبت و معنادار و قیمت های نسبی وارداتی و نرخ ارز تاثیر منفی و معنادار بر تابع تقاضای واردات ایران داشته است. همچنین در تابع تقاضای صادرات متغیرهای درآمد جهانی و نرخ ارز تاثیر مثبت و معنادار و قیمت های نسبی صادراتی، تاثیر منفی و معنادار بر تابع صادرات داشته است. سرعت تعدیل در توابع تقاضای صادرات و تقاضای واردات نسبتا بالا بوده است. بر اساس بررسی کشش های تابع تقاضای صادرات و تابع تقاضای واردات، در صورت افزایش نرخ ارز و کاهش قیمت های نسبی صادراتی یا افزایش قیمت های نسبی وارداتی و افزایش درآمد جهانی، تراز تجاری (بدون نفت) در ایران قابل بهبود است.