مجله گیاه شناسی ایران (The Iranian Journal of Botany)
سال:1386 | دوره:13 | شماره:1 (پیاپی 25) |تعداد مقالات:15

رفتار میوزی برای اولین بار در زیر گونه Crocus cancellatus subsp. Damascenus (سیتوتیپ 2n=8A) گزارش می شود. نتایج نشان می دهد که این زیر گونه (سیتوتیپ 2n=8A) دارای مجموعه کروموزومی 2n=8 و عدد گامتی n=4 می باشد. دو جفت کروموزوم به هستک متصل بود که تایید کننده حضور دو جفت کروموزوم قمردار در این زیر گونه می باشد. حضور یک عدد B کروموزوم در هر دو مرحله میوز و میتوز در این سیتوتیپ برای اولین بار گزارش می شود.

گونه های Flavopunctelia Flaventior و F. soredica به عنوان گونه های گلسنگ جدید برای ایران گزارش می گردند. کلید شناسایی و شرح کوتاهی برای این گونه ها ارایه می گردد.

در طی این تحقیق دیاتوم های 5 برکه مصنوعی در باغ گیاه شناسی ملی ایران با نمونه برداری ماهیانه از آذر 1382 تا آبان 1383 مورد مطالعه و شناسایی قرار گرفتند. در این مطالعه 68 جنس و گونه متعلق به 18 تیره و 11 راسته از دیاتوم ها شناسایی گردید که تیره Bacillariaceae با 19 جنس و گونه بالاترین تنوع گونه ای را نشان داد. تیره های Cymbellaceae (11 گونه)، Naviculaceae (7 گونه)، Surirellaceae (6 گونه)، Pleurosigmataceae (4 گونه)، Fragilariaceae و Achnanthaceae (هر کدام با 4 گونه)، Pinnulariaceae و Gomphonemaceae (هر کدام با 2 گونه) و تیره های Catenulaceae، Amphipleuraceae، Diadesmidiaceae، Cosmioneidaceae، Rhopalodiaceae، Anomoeoneidaceae، Stephanodiscaceae، Mstogloiaceae، Melosiraceae هرکدام با یک گونه در مراتب بعدی قرار گرفتند. حداکثر تراکم جمعیت گونه های مورد مطالعه در ماه های سرد سال مشاهده شد.

دو گونه ریزوم دار A. Barsczewskii Lipsky و A. Tenuicaule Regel به عنوان گونه های جدیدی برای فلور ایران از شمال شرق کشور (خراسان) گزارش می شوند. بر اساس جدیدترین طبقه بندی درون جنس Allium، موقعیت تاکسونومیکی تمام گونه های ریزوم دار این جنس در ایران مورد بازنگری قرار گرفته است و نقشه های پراکنش جغرافیایی و کلید شناسایی آنها به کمک اطلاعات تکمیلی از شمال شرق کشور ارایه می گردد

ریخت شناسی دانه گرده 26 گونه از جنس Artemisia L. (درمنه) از 33 گونه درمنه ای که در ایران می رویند با استفاده از میکروسکوپ نوری (LM) و میکروسکوپ الکترونی (SEM) بررسی شد. بر اساس مطالعات تزیینات اگزین به وسیله میکروسکوپ الکترونی اسکنینگ، دو تیپ دانه گرده تشخیص داده می شود: در نوع I سطح اگزین دارای خارچه های نوک تیز و متراکم است و در نوع II سطح اگزین دارای تراکم کمی از خارچه ها می باشد. تصاویر تمام گونه ها و مشخصات داخلی دانه های گرده ارایه شده است.

بررسی های منطقه انتشار جنس گل ماهور Verbascum در ایران نشان می دهد که %96 گونه ها متعلق به ناحیه ایرانی تورانی هستند. تحقیقات تاکسونومیک نشان می دهد که در ایران 42 گونه انتشار دارد. گونه V. kermanense مترادف گونه V. gabrielae و گونه V. straussi مترادف گونه V.nudicaule قرار داده می شود.

گونه Bromus catharticus Vahl و واریته Bromus danthoniae Trin. Var. uniaristatus Melderis از تیره گندم به عنوان دو گزارش جید از ایران ذکر می گردند. رویشگاه دقیق این دو گونه بر اساس محل جمع آوری نمونه های هرباریومی مشخص و پراکندگی آنها در دنیا توضیح داده می شود.

زیرگونه Linaria chalepensis subsp. Gorganensis که از گرگان جمع آوری شده است به عنوان زیر گونه جدید شرح داده می شود. قرابت و ارتباط آن با زیر گونه Linaria chalepensis subsp. Shalepensis مورد بحث قرار می گیرد. این گونه متعلق به بخش Macrocentrum است. این زیر گونه با داشتن گل آذین و کاسبرگ های بلندتر از زیر گونه نزدیک خود یعنی Linaria chalepensis subsp. Chalepensis قابل تشخیص می باشد. به علاوه گونه Linaria genistifolia بر اساس نمونه های هرباریومی از شمال و شمال غرب ایران گزارش می شود. این گونه قبلا از مرکز و شرق اروپا تا ترکیه و قفقاز گزارش شده بود.

گونه Cousinia azerbaidjanica از بخش Cousinia به عنوان گونه جدیدی از استان آذربایجان شرح داده می شود. تصویر و نقشه پراکنش آن نیز ارایه می گردد. همچنین ارتباط آن با نزدیکترین گونه ها مورد بحث قرار می گیرد.

گونه Taraxacum aurantiacum که از استان های همدان و آذربایجان غربی جمع آوری شده است برای اولین بار از ایران گزارش می گردد.

جهت بررسی تاکسونومی جنس Sisymbrium در ایران نمونه های گیاهی جنس در هرباریوم های مختلف ایران مطالعه و جهت تکمیل مطالعات به رویشگاه های گیاهان مراجعه گردید. کلید شناسایی گونه ها و واحدهای تحت گونه ارایه می گردد و شرح جنس و گونه ها برای درج در فلور ایران تهیه شده است. همچنین لیست کوتاهی از نمونه های دیده شده ارایه می گردد. بر اساس تحقیقات انجام یافته گونه Sisymbrium integrrimum مترادف گونه S. brassiciforme تشخیص داده می شود، واریتهS. runcinatum var. hirsutum  از ایران گزارش می شود و گونه S. gaubae به عنوان گونه مستقلی ذکر می گردد. گونه Neotorularia aculeolata در جنس Sisymbrium و با نام S. aculeolatum حفظ می گردد. حضور گونه S. damascenum در ایران تایید نمی گردد.

گونه Onobrychis mozaffarianii از نواحی مرکزی ایران به عنوان گونه جدیدی برای دنیا به همراه تصویر شرح داده می شود. این گونه با گونه خویشاوند خود O. Andalanica مقایسه می گردد.

در بررسی نمونه های هرباریومی (هرباریوم "IRAN" و هرباریوم "TARI") و نمونه های تازه جمع آوری شده از مناطق مختلف کشور متعلق به جنس Bolboschoenus از تیره Cyperaceae، گونه های B. planiculmis و B. Schmidii به عنوان گزارش جدید برای محدوده فلور ایرانیکا معرفی می شوند. پراکنش جغرافیایی، رویشگاه و صفات متمایز کننده این دو گونه ارایه می گردد.

طی مطالعه فلور زیر خانواده Paronychioideae از تیره  Caryophyllaceaeو شناسایی نمونه های مربوط به جنس Paronychia در هرباریوم موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع، گونه Kabulia akhtarii Bor & Fisch از زیر خانواده Paronychioideae حذف و به عنوان مترادف گونه Polygonum molliaeforme Boiss. از تیره Polygonaceae برای اولین بار معرفی می شود.