نشریه پرستاری ایران
سال:1391 | دوره:25 | شماره:80 |تعداد مقالات:9

زمینه و هدف: عفونت های بیمارستانی به عنوان یکی از مهمترین عوامل خطر در بخش های مراقبت بهداشتی شناخته می شوند و بهداشت دست اولین گام در کنترل این عفونت ها می باشد. بدلیل نیاز به شناسایی روند مطالعات مربوط به بهداشت دست و روش های بکار رفته در آنها، و شناسایی خلاء های تحقیقاتی و نیز تصمیم گیری در زمینه ارتقای بهداشت دست، مروری بر مطالعات موجود در این زمینه در ایران ضروری است. این بررسی به منظور مروری بر متون و مطالعات قبلی مربوط به بهداشت دست در ایران صورت گرفته است.روش بررسی: مقالات پژوهشی منتشر شده بین سال های 1375 تا 1391، با جستجو در پایگاه های اطلاعاتی و منابع کتابخانه ای، در زمینه بهداشت دست در ایران، مورد بررسی قرار گرفتند.یافته ها: از مجموع 14 مقاله مورد بررسی، هفت مطالعه بصورت توصیفی، شش مطالعه آزمایشگاهی و یک مطالعه به صورت مداخله آموزشی انجام شده بودند. با وجود اهمیت بهداشت دست، مطالعات محدودی در این زمینه صورت گرفته است. مطالعات مورد بررسی، آگاهی، پذیرش، و عملکرد کارکنان بهداشتی به ویژه در بخش های مراقبت ویژه را ضعیف گزارش کرده اند.نتیجه گیری کلی: نتایج مطالعات مورد بررسی بیانگر ضعیف بودن بهداشت دست در محیط های مراقبتی هستند. همچنین، با توجه به محدودیت های متدلوژیکی مطالعات، ضروری است مطالعات بیشتری در زمینه بررسی آگاهی، عملکرد و نگرش پرستاران و گروه های مختلف کارکنان درمان انجام گیرد. بعلاوه، انجام مطالعاتی جهت ارزیابی اثر رویکردهای مداخله ای مختلف در جهت افزایش آگاهی و پذیرش کارکنان نسبت به بهداشت دست ضروری به نظر می رسد.

زمینه و هدف: گذار عبور از یک مرحله زندگی، شرایط یا وضعیت به دیگری است. بیشتر مراقبت های پرستاری طی فرایند گذار روی داده و هدف مراقبت پرستاری رسیدن به نتایج مطلوب برای بیمار و رسالت آن در قالب این مفهوم، علم و هنر تسهیل گذار به سلامتی و رفاه انسان است. این در حالی است که بیماران مراحل انتهایی کلیوی ناگزیر به گذار از این وضعیت به وضعیت جدید همودیالیز هستند. هدف این مقاله تبیین عوامل تسهیل کننده در فرایند گذار به همودیالیز می باشد.روش بررسی: این مطالعه بخشی از یک مطالعه کیفی (نظریه مبنایی) در رساله دکترا می باشد. نمونه پژوهش شامل بیمارانی که در یکسال اخیر تحت همودیالیز قرار داشتند و سایر مطلعین مرتبط با آنها بود. نمونه گیری بصورت هدفمند و سپس نظری صورت گرفته و تا اشباع داده ها ادامه یافت. محیط پژوهش بخش همودیالیز بیمارستان های وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی شهر تهران بود. جمع آوری داده ها با مصاحبه های نیمه ساختار یافته، ثبت های یادآور و یادداشت های عرصه انجام و با 24 نفر به اشباع رسید. تحلیل داده ها به روش مقایسه مداوم صورت گرفت. دقت مطالعه با روش لینکلن و گوبا تایید شد.یافته ها: عوامل تسهیل کننده در فرایند گذار به همودیالیز عوامل فردی (ویژگی های جسمی، روانی، اجتماعی و معنوی) و عوامل اجتماعی (حمایت تخصصی تیم پزشکی و پرستاری، تشریک مساعی خانواده و آشنایان، پشتیبانی سازمان های اجتماعی، اثرات تعامل با همتایان) بودند.نتیجه گیری کلی: توجه ویژه پرستاران به عوامل فردی و اجتماعی، فراهم آوردن بستری مناسب برای شناسایی و تقویت آنها و انجام اقدامات حمایتی مناسب نقش بسزایی در فرایند گذار سالم به همودیالیز خواهند داشت.

زمینه و هدف: ابتلای به بیماری دیابت و الزام بیمار به خودمراقبتی موجب تنش های فراوانی در زندگی روزمره می شود که استفاده از سبک های مقابله ای را به منظور سازگاری ضروری می سازد. پژوهش حاضر با هدف تعیین میزان همبستگی سبک های مقابله ای و رفتارهای خودمراقبتی در بیماران دیابتی انجام گرفت.روش بررسی: در این پژوهش توصیفی - همبستگی، 275 بیمار دیابتی نوع 1 و 2 به روش نمونه گیری در دسترس از بین بیماران مراجعه کننده به بیمارستان طالقانی تهران انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل مقیاس خلاصه فعالیت های خودمراقبتی دیابت و مقیاس سبک های مقابله ای جالویس بود. داده ها توسط آمار توصیفی و آزمون اسپیرمن تحت نرم افزار SPSS 16 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: خودمراقبتی با سبک های مقابله ای مواجه شدن (r=0.28, p<0.05)، خوشبینانه (r=0.28, p<0.01)، حمایت جوینده (r=0.31, p<0.01)، و خوداتکایی (r=0.25, p<0.01) همبستگی مثبت و معنی داری داشتند و سبک های مقابله ای طفره آمیز (r=-0.18, p<0.05) و هیجانی (r=-0.34, p<0.01) با خودمراقبتی همبستگی منفی و معنی داری داشتند. همبستگی خودمراقبتی و نمره کلی سبک های مقابله ای از نظر آماری معنی دار بود (r=0.26, p=0.018).نتیجه گیری کلی: با توجه به یافته های پژوهش توصیه می شود که کارکنان مراکز بهداشتی درمانی دیابت بخصوص پرستاران با تشویق بیماران به کاربرد سبک ها و روش های کارآمد مقابله با تنش در ارتقای خودمراقبتی بیماران دیابتی و سازگاری با این بیماری مزمن گام مناسبی بردارند.

زمینه و هدف: وضعیت تغذیه دوران بارداری از مهمترین شاخص ها در تعیین سلامت مادر و جنین می باشد و سوء تغذیه دوران بارداری با دریافت کافی مواد غذایی قابل اجتناب است. این پژوهش با هدف تعیین الگوی تغذیه زنان باردار مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی تهران واقع در شهر تهران در سال 1388 انجام شده است.روش بررسی: در این پژوهش توصیفی مقطعی، تعداد 360 زن باردار از سه ماهه دوم بارداری به بعد از بین مراجعه کننده گان به 10 مراکز بهداشتی درمانی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی تهران که به صورت خوشه ای از مراکز وابسته انتخاب شده بودند شرکت کردند. گردآوری اطلاعات از طریق تکمیل پرسشنامه صورت گرفت. پرسشنامه شامل دوقسمت مشتمل بر مشخصات جمعیت شناختی و پرسشنامه بسامد مواد غذایی Food Frequency Questionnaire (FFQ) مربوط به گروه های مختلف مواد غذایی بود که مواد غذایی مصرفی را در طی روز، هفته، و ماه گذشته مورد بررسی قرار می داد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش های آمار توصیفی (فراوانی، میانگین و انحراف معیار) و مقایسه میانگین با مقدار ثابت با استفاده از آزمون تی تحت نرم افزارSPSS  نسخه 14 انجام شد.یافته ها: نتایج نشان داد، میانگین تعداد واحد مصرفی (سروینگ) گروه کربوهیدرات در زنان باردار 4.7، گروه گوشت و مواد پروتئینی 1.1، گروه لبنیات 1.14، گروه میوه 1.3، گروه سبزیجات 1.7، گروه چربی ها 2.17، بود. همچنین مصرف کلسیم 896 میلی گرم، پروتئین 66.5 گرم، اسید فولیک 196.5 میکروگرم، و آهن 12 میلی گرم بود که بجز در گروه چربی ها در تمام موارد از میزان های توصیه شده کمتر بوده است. نتایج آزمون آماری تی این تفاوت ها را معنی دار نشان داد (P<0.0001).نتیجه گیری کلی: با توجه به نتایج پژوهش، تاکید بر آموزش تغذیه صحیح و انتخاب مواد غذایی متنوع و با مقدار مناسب در زمان انجام مراقبت های معمول دوران بارداری از طرف کادر بهداشتی توصیه می شود.

زمینه و هدف: سندروم پیش از قاعدگی، ممکن است اثرات ناتوان کننده ای بر عملکرد فرد در خانواده و اجتماع داشته باشد. برخی تحقیقات نشان داده اند که ورزش به عنوان ضددرد غیراختصاصی در کنترل علایم پیش از قاعدگی مفید خواهد بود. این پژوهش با هدف مقایسه تاثیر ورزش های پیاده روی و ایروبیک بر علائم جسمی، روانی و احساس درد سندرم پیش از قاعدگی انجام شده است.روش بررسی: در این پژوهش نیمه تجربی، 70 دختر 18 تا 32 ساله که بیش از 40% علایم پیش از قاعدگی را دارا بودند انتخاب و به صورت تصادفی ساده به سه گروه ایروبیک، پیاده روی، و کنترل تقسیم شدند. گروه پیاده روی به مدت سه ماه هر روز به مدت 30 دقیقه پیاده روی سریع کردند. گروه ایروبیک به مدت سه ماه هر روز به مدت 30 دقیقه 7 مدل تمرینات ایروبیکی آموزش داده شده را انجام دادند. داده ها به وسیله پرسشنامه استاندارد جک تیپس توسط همه گروه ها، در سه نوبت قبل، میان و پایان مداخله جمع آوری شد. محاسبات آماری با استفاده از نرم افزارSPSS/win/V.16  نسخه 16 و آزمون آنالیز واریانس یک طرفه در سطح معنی داری 0.95 انجام شد.یافته ها: کاهش احساس درد در پایان ماه اول و ماه سوم معنی دار بود (P=0.008، p=0.047) در بعد علائم جسمانی در ماه اول تفاوت معنی دار مشاهده شد. (P=0.001) ولی در ماه سوم تفاوتی وجود نداشت. در بعد علائم روانی در هیچ کدام از دوره ها کاهش معنی دار نبود. در بررسی متغیرهای علایم جسمی - روانی و احساس درد در سه گروه، در سه بار اندازه گیری مکرر، فقط کاهش علائم جسمی در سه گروه معنی دار بود (P=0.034).نتیجه گیری کلی: انجام سه ماه فعالیت ورزشی پیاده روی و ایروبیک در کاهش احساس درد بسیار موثر بوده و منجر به کاهش علایم جسمی و روانی ناشی سندرم قاعدگی می شود. دو ورزش پیاده روی و ایروبیک در بهبود علائم جسمی و روانی و احساس درد پیش از قاعدگی موثر می باشد و ورزش ایروبیک در طول زمان تاثیر بیشتری دارد. لذا مبادرت به انجام این دو ورزش جهت کاهش علائم سندرم پیش از قاعدگی توصیه می شود.

زمینه و هدف: علیرغم پیشرفت های سیستم بهداشتی - درمانی و هزینه های روزافزون پیشگیری از زخم فشاری، تعداد مبتلایان به زخم فشاری در بیماران بخش های ویژه رو به افزایش است. پژوهش حاضر با هدف تعیین ارتباط وضعیت همودینامیک و اکسیژن خون با بروز زخم فشاری در بیماران تحت تهویه مکانیکی در بخش های مراقبت ویژه صورت گرفت.روش بررسی: این مطالعه همبستگی از نوع طولی بود که ارتباط بروز زخم فشاری در طول مدت بستری را با سایر متغیرهای اصلی پژوهش مورد بررسی قرار داد. جامعه پژوهش را بیماران تحت تهویه مکانیکی بستری در بخش های مراقبت ویژه تشکیل دادند. 120 بیمار با روش نمونه گیری مستمر انتخاب شدند. نمونه گیری از بهمن 1390 تا مرداد 1391 ادامه داشت. ابزار گردآوری داده ها شامل اطلاعات جمعیت شناختی، ابزار برادن، فرم اطلاعات بالینی در خصوص وضعیت همودینامیک و اکسیژن خون و چک لیست مشاهده روزانه پوست بیمار بود. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 17 و آزمون های تی مستقل، کای اسکویر و آنالیز رگرسیون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.یافته ها: در 35.8 درصد از بیماران زخم فشاری درجه یک ایجاد شد. بر اساس نتایج آنالیز رگرسیون لجستیک بین متغیرهای مربوط به وضعیت همودینامیک و اکسیژن خون با ایجاد زخم فشاری ارتباط معناداری دیده نشد. با اینحال طول مدت تهویه مکانیکی، سن و سطح هوشیاری بیشترین سهم را در ایجاد زخم فشاری داشتند (P<0.001).نتیجه گیری کلی: بیماران تحت تهویه مکانیکی از شانس نسبتا بالایی برای بروز زخم فشاری برخوردار هستند و لازم است پرستاران مراقبت کننده از این بیماران اقدامات پیشگیری را در مورد این بیماران مورد توجه قرار دهند. بررسی ارتباط سایر متغیرهای مداخله گر در این رابطه پیشنهاد می شود.

زمینه و هدف: دارو دادن و خطاهای دارویی در کودکان به خصوص نوزادان از اهمیت ویژه ای برخوردار است. این مطالعه با هدف تعیین عوامل مرتبط با خطاهای دارویی در بخش های نوزادان و مراقبت ویژه نوزادان صورت گرفته است.روش بررسی: در این مطالعه توصیفی، 119 پرستار شاغل در بخش های نوزادان و مراقبت ویژه نوزادان در 5 بیمارستان آموزشی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی بوده است از طریق تمام شماری مشارکت کردند. ابزارهای گردآوری داده ها، پرسشنامه اطلاعات جمعیت شناسی و پرسشنامه «خطای تجویز دارو» بود. اختلاف معنادار میان عوامل مرتبط با خطاهای دارویی با استفاده از ANOVA-R و میزان این اختلاف، از طریق تعیین میانگین و انحراف معیار تعیین شد. آزمون های T مستقل و ANOVA جهت بررسی همبستگی ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 18 صورت گرفت.یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که عوامل مربوط به شرایط کاری و عوامل مربوط به رونویسی بیشترین نقش را خطاهای دارویی دارد (p<0.0001). امتیازات هر یک از علل خطاهای دارویی عبارت بود از: عوامل ارتباطی (SD=0.7±0.4 M=2.91)، عوامل مربوط به بسته بندی (SD=0.7±0.4 M=2.79)، عوامل مربوط به رونویسی (SD=0.95±0.4 M=3.22)، عوامل مربوط به شرایط کاری (SD=0.2±0.4 M=3.3) و عوامل مربوط به داروخانه (SD=0.75±0.4 M=2.67).نتیجه گیری کلی: شناخت عوامل مرتبط با خطاهای دارویی می تواند منجر به تلاش در جهت اصلاح این عوامل و کاهش بروز خطاهای دارویی شده و کیفیت مراقبت و ایمنی نوزاد را افزایش دهد.

زمینه و هدف: پرسنل پرستاری همواره در خطر اختلالات اسکلتی - عضلانی مرتبط با کار قرار دارند و حمل و جابجایی بیمار عامل خطر اصلی در بروز این اختلالات می باشد. این مطالعه با هدف ارزیابی خطر ابتلا به اختلالات اسکلتی - عضلانی ناشی از جابجایی بیمار در پرسنل پرستاری بیمارستان های وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شیراز انجام شده است.روش بررسی: در این مطالعه توصیفی مقطعی 400 پرستار شاغل در 75 بخش از 11 بیمارستان وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شیراز که بطور تصادفی انتخاب شده بودند، مورد بررسی قرار گرفتند. داده ها با استفاده از پرسشنامه های ویژگی های دموگرافیک، نوردیک و چک لیست ارزیابی انتقال بیمار (PTAI) گردآوری شدند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 16 انجام گرفت. برای بررسی اختلاف شیوع اختلالات اسکلتی - عضلانی در سطوح مختلف شاخص ارزیابی انتقال بیمار (PTAI) از «آزمون کای دو» استفاده شد. نسبت شانس ابتلا به اختلالات نیز برای سطوح مختلف شاخص مربوطه محاسبه شد.یافته ها: میانگین سن و سابقه کار افراد مورد مطالعه به ترتیب برابر با 30.78±6.44 و 6.92±5.75 سال و میزان شیوع اختلالات اسکلتی - عضلانی %88.2 بدست آمد. نتایج ارزیابی خطر اختلالات اسکلتی - عضلانی به روش PTAI نشان داد که 4% از کل افراد در سطح خطر 1، %8.5 در سطح خطر 2 و %87.5 در سطح 3 شاخص PTAI قرار دارند. نتایج نشان داد که وقوع علائم این اختلالات در پرسنل پرستاری مورد مطالعه با شاخص PTAI دارای ارتباط معنی دار است (p<0.001).نتیجه گیری کلی: با توجه به یافته های مطالعه، روش ارزیابی PTAI می تواند به عنوان شیوه ای مفید جهت تشخیص و ارزیابی خطر اختلالات اسکلتی - عضلانی ناشی از جابجایی بیمار در پرسنل پرستاری مدنظر قرار گیرد.