پژوهش نفت
سال:1394 | دوره:25 | شماره:2-85 |تعداد مقالات:18

تزریق دی اکسیدکربن یکی از رایج ترین روش های ازدیاد برداشت نفت است. هدف این مقاله شبیه سازی فرآیند تزریق پیوسته گاز دی اکسیدکربن در مقیاس میدانی به منظور محاسبه ضریب بازیافت این فرآیند و ظرفیت ذخیره پذیری دی اکسیدکربن در یکی از میادین جنوب غربی ایران است. گاز دی اکسیدکربن مورد نیاز از جریان گازهای خروجی نیروگاه برق رامین جدا خواهد شد. با استفاده از نرم افزار تجاری، شبیه سازی ترکیبی مدل مخزن واقعی انجام و تاثیر مهمترین پارامترهای عملیاتی نظیر حجم گاز تزریقی، نرخ تزریق گاز، تعداد و محل چاه های تزریقی، محل مشبک کاری چاه های تزریقی، نسبت گاز به نفت مجاز چاه های تولیدی و همچنین انحلال دی اکسیدکربن در آبده بررسی شد. نتایج شبیه سازی نشان می دهد که افزایش حجم گاز تزریقی اگرچه ذخیره سازی دی اکسیدکربن را افزایش می دهد، اما لزوما ضریب بازیافت نفت را افزایش نخواهد داد. نرخ تزریق و کیفیت عملیات مشبک کاری لایه ها بیشترین تاثیر را در ضریب بازیافت نفت دارند. تزریق در لایه های تحتانی به طور همزمان ضریب بازیافت و ذخیره پذیری گاز را افزایش داده و افزایش فاصله چاه های تزریقی و تولیدی سبب افزایش ضریب بازیافت نفت می شود. افزایش نسبت گاز به نفت تولیدی مجاز، ذخیره پذیری گاز را کاهش و ضریب بازیافت نفت را افزایش می دهد. انحلال بخشی از گاز دی اکسیدکربن تزریقی در آبده موجب کاهش ضریب بازیافت و افزایش ذخیره پذیری گاز دی اکسیدکربن می شود. در بهترین سناریو، ضریب بازیافت فرآیند تزریق گاز %7.5 و ذخیره پذیری گاز دی اکسیدکربن 33 BSm3، معادل 60 میلیون تن گاز دی اکسیدکربن است.

کنترل برج های تقطیر واکنشی یکی از مشکلات اصلی پیش روی این نوع فرآیندها می باشد که دلایل اصلی آن غیرخطی بودن زیاد سیستم، برهم کنش های بسیار شدید، چندگانگی در شرایط پایدار، تاخیر زمانی، عدم قطعیت فرآیند و تعداد بالای ساختارهای ممکن کنترلی می باشد. از سوی دیگر محصولاتی مانند متیل ترشیوبوتیل اتر و اتیل ترشیوبوتیل اتر از جمله محصولات مهمی هستند که از این روش تولید می شوند. در این پژوهش برای بهینه سازی ضرایب کنترلرهای تناسبی- انتگرالی- مشتقی برج تولیدکننده محصول متیل ترشیوبوتیل اتر از الگوریتم ژنتیک چند تابعی استفاده شده است. برای این منظور ضرایب بهینه کنترلرها از طریق کمینه سازی دو تابع هدف میزان فرارفت و انتگرال کل خطاهای حاصل از کنترلرها با استفاده از الگوریتم ژنتیک غیر مغلوبی 2 تعیین شده است. نتایج عددی نشان می دهد که این الگوریتم دارای توانایی بسیار بالا در بهینه سازی ضرایب کنترلی فرآیندهای غیرخطی مانند تقطیر واکنشی تولید محصول متیل ترشیوبوتیل اتر در مقایسه با روش های قدیمی است.

مهاجرت گاز و سیالات سازندی به درون ستون سیمان یکی از مشکلات متداول و در عین حال پرهزینه چاه های گازی و بعضی چاه های نفتی است، که می تواند پیامدهای زیانباری را به دنبال داشته باشد. در همین راستا، شرکت های مختلف نفتی افزودنی های مختلفی را تحت عنوان «ضد مهاجرت گاز» ارائه نموده اند تا خطر مهاجرت گاز به درون سیمان به مقدار قابل توجهی کاهش یا به طور کامل حذف گردد. با توجه به خصوصیات مخازن گازی و نفتی ایران، وجود این افزودنی ها در فرمول دوغاب سیمان اغلب چاه ها لازم است. مطالعات انجام شده بر روی یکی از مخازن گازی نشان داده است با وجود اینکه در ترکیب دوغاب سیمان چاه های این مخزن از افزودنی ضد مهاجرت گاز استفاده شده ولی در بیشتر موارد هنوز مشکل مهاجرت گاز مشاهده گردیده است. در این مقاله به منظور پیدا کردن عوامل احتمالی، سعی بر آن شد که افزودنی ضد مهاجرت گاز به کار گرفته شده در ترکیب دوغاب سیمان، با استفاده از دستگاه منحصر به فرد آنالیز مهاجرت گاز مورد کنترل کیفی قرار گیرد و تاثیر آن بر روی خواص مختلف دوغاب سیمان اعم از خواص فیزیکی و مکانیکی مشخص گردد. با توجه به نتایج به دست آمده از این تحقیق می توان گفت که صرفا با افزودن ماده ضد مهاجرت گاز قادر نخواهیم بود که از مهاجرت گاز در ستون دوغاب سیمان جلوگیری کنیم. لذا در طراحی دو غاب سیمان مطلوب، باید ضمن به دست آوردن مقدار مصرف بهینه، تمامی پارامترهای موثر در کنترل مهاجرت گاز که شامل کاهش مقدار آب آزاد در حد صفر، افت صافی زیر 50 میلی لیتر API، مدت زمان رسیدن به مقاومت فشاری 500 psi در کمتر از 5 hr، مدت زمان نیم بندش بین 30 تا 70 Bc حداکثر 25 min و رشد بسیار سریع مقاومت ژله ای بین 250 تا (lb/100 ft2) 500 است برآورده گردد، که خوشبختانه تمامی موارد فوق با کمک افزودنی ضد مهاجرت گاز (PK-90) ساخت داخل کشور تامین گردیده است.

ناپایداری سازندهای شیلی، منشا اصلی بسیاری از مشکلات حفاری است که منجر به صرف هزینه های زیاد و اتلاف زمان می شود. پیش از حفاری، تنش های مکانیکی سازند، کمتر از مقاومت سنگ بوده و شرایط شیمیایی نیز در حال تعادل است. سنگ تحت این شرایط متعادل، در حالت پایدار قرار دارد. اما پس از عملیات حفاری، نیروهای برشی، کششی و تراکمی سنگ اطراف چاه، تغییر می نماید. فعل و انفعال های شیمیایی نیز در اثر تماس سازند شیلی با سیال حفاری رخ می دهد که خود دلیلی برای ناپایداری دیواره چاه می باشد. مکانیزم عمده ناپایداری سازند شیلی، انتقال فشار هیدرولیکی و همچنین پدیده اسمزی است. به تاخیرانداختن افزایش فشار منفذی در نزدیک دیواره چاه، امری ضروری است. این امر می تواند با افزایش خاصیت غشایی شیل از طریق افزودن نمک های مختلف و انسداد فیزیکی منافذ شیل با استفاده از انواع نانو ذرات و یا پلیمرها محقق گردد. برای جلوگیری و حل مشکلات ناشی از سازندهای شیلی، شناخت و بررسی ویژگی های سازند و همچنین تغییر و تحولات پدید آمده در اثر واکنش های متقابل سنگ و سیال، ضروری به نظر می آید. از این رو در این مقاله با به کارگیری تئوری پوروالاستیک شیمیایی خطی، معادلات میدانی حاکم بر مساله استخراج شده است. با توجه به اینکه معادلات انتشار به صورت کوپل کامل می باشند، با استفاده از روش های تحلیلی و عددی، این معادلات جداسازی و نهایتا حل شده اند. نتایج به دست آمده از این شبیه سازی نشان می دهد که مدل ارائه شده، می تواند تست انتقال فشار منفذی و رفتار سازند شیلی در مجاورت سیال حفاری را به خوبی شبیه سازی کند.

از جمله مشکلات حفاری در میدان نفتی مارون، مچالگی لوله های جداری در زون 4 از بخش 7 سازند گچساران این میدان است که در این مقاله، این مشکل از دیدگاه زمین شناسی مورد بررسی قرار گرفته است. در این راستا از 500 مقطع نازک تهیه شده از خرده های حفاری افق های مختلف بخش هفت این سازند برای بررسی خصوصیات سنگ شناسی، از نمودارهای پرتو گاما، صوتی و نمودارهای ترسیمی سرچاه جهت تهیه چارت های تطابق چینه ای، شناسایی تغییرات ضخامت، تهیه نقشه هم فشار استفاده گردید. مطالعات پتروگرافیکی صورت گرفته نشان داد که لیتولوژی عمده زون 4 مارن به همراه مقدار اندکی آهک و انیدریت می باشد و این مارن ها بیش ترین نقش را در بروز مچالگی داشته اند. با توجه به نقشه هم ضخامت تهیه شده برای زون 4 مشخص گردید که این بخش در قسمت شمال غرب در یال جنوبی و در انتهای شرقی میدان بیش ترین ضخامت را دارا است. با توجه به نقشه هم فشار تهیه شده، نقاط پرفشار زون 4 به طور عمده در بخش محوری و در انتهای غربی میدان و تمرکز نقاط کم فشار بیشتر در ناحیه خمش تاقدیس مارون در مرکز و ناحیه شرقی میدان می باشد. بنابراین با مقایسه ستون های انطباق چینه ای و نقشه های هم فشار می توان نتیجه گرفت که تغییرات فشار سازندی در زون 4 متاثر از تغییرات ضخامت، لیتولوژی، شکل ساختمان و تنش های وارده بر ساختار تاقدیس مارون است.

در حفر چاه های نفت و گاز، سیال حفاری نقشی بسیار مهم دارد. یکی از مواد مصرفی در سیالات حفاری، ماده معدنی بنتونیت به همراه آب است که برای کنترل تراویده سیال استفاده می شود. تولید بنتونیت با کیفیت مورد نیاز صنعت حفاری در معادن کشور رو به کاهش گذاشته است. از این رو به ارایه روشی جدید برای افزایش کیفیت این ماده در سیالات حفاری نیاز است. معمولا برای جبران عملکرد ضعیف بنتونیت های نامرغوب، استفاده از پلیمرها به صورت افزودنی در سیال حفاری، توجه پژوهشگران را بیش تر جلب کرده است. اما این مواد عیوبی نیز دارند که از آن جمله می توان به آسیب سازند و بالا بودن هزینه تولید اشاره کرد. بنابراین پژوهش هایی متفاوت در زمینه استفاده از روش های دیگر در حال انجام هستند. در این پژوهش ارتقای کیفیت بنتونیت های نامرغوب از راه بهبود قدرت جذب آب و افزایش خصوصیات رئولوژیکی آنها، مدنظر بوده است. بدین منظور ابتدا 12 نوع بنتونیت حفاری با کیفیت مختلف تهیه و خصوصیات آنها بررسی شد. نمونه 6-B به عنوان بنتونیت با کیفیت نسبتا خوب و نمونه 9-B به عنوان بنتونیت با کیفیت بسیار ضعیف انتخاب و سپس مواد شیمیایی با پایه کربناتی و منیزیمی به آنها اضافه و خصوصیات آنها اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که با افزایش هر دو ماده شیمیایی می توان بنتونیت هایی با کیفیت قابل قبول مطابق با استاندارد API RP 13A به دست آورد. به صورتی که سیالات بهسازی شده توانستند به طور میانگین خصوصیات رئولوژیکی را 6.5 برابر بهبود ببخشد و همچنین تراویده سیال در بنتونیت بسیار ضعیف را حدود 2.5 برابر کاهش دهند. همچنین نتایج نشان داد که خواص رئولوژیکی این بنتونیت ها 2.5 تا 4 برابر پلیمر کربوکسی متیل سلولز و نشاسته حفاری در سیال بنتونیتی است. بنابراین افزودنی های شیمیایی ذکر شده می توانند برای کنترل خواص رئولوژیکی جایگزین سیالات پلیمری شوند.

در این پژوهش توانایی رنگبری رنگ آزوی بتا نفتول نارنجی توسط باکتری نمک دوست (Halomonaz Strain Gb) و اثر فاکتور غلظت، pH و دما بر رنگبری بررسی می شود. با استفاده از ثابت نگهداشتن یک عامل و تغییر عوامل دیگر شرایط بهینه رنگبری، حاصل می شود. بالاترین درصد رنگبری 88% است که در غلظت 40 ppm و دمای 38oC و ph=9، پس از 6 روز گرماگذاری به دست آمد. غلظت در محدوده وسیع 15-125 ppm بررسی شد و به همین دلیل توانایی باکتری در رنگبری در دو بخش غلظت های کمتر و بیشتر از 40 ppm تحلیل شد. اثر گذارترین فاکتور، pH بود و با افزایش pH در محدوده 6-9، رنگبری به طور چشمگیری افزایش یافت. فاکتور دما در محدوده 40oC-35 تاثیر چندانی بر رنگبری نداشت. مقایسه طیف های حاصل از HPLC و UV-Vis قبل و بعد از رنگبری و همچنین مشاهده پدیده توتومری در طیف های حاصل از IR موید رنگبری قابل توجه می باشد. به علت اینکه باکتری مذکور نمک دوست و تحمل پذیر نمک است، در تمامی مراحل آزمایش %5 (W/V) کلریدسدیم در نظر گرفته شده است.

از مشکلات مهم در فرآیندهای ازدیاد برداشت نفت، احتمال ترسیب و نشست آسفالتین می باشد. این مساله ممکن است منجر به آسیب سازند یا انسداد ناحیه جریان در اطراف چاه، جذب آسفالتین بر سطح کانی های مخزن و سپس تغییر ترشوندگی مخزن از حالت آب تر به نفت تر، ترسیب در واحدهای فرآورش سیال و در نتیجه کاهش بازیابی موثر نفت شود. مطالعه حاضر به بررسی و مقایسه اثر نفت های سنتزی حاوی نرمال پارافین در حالت بدون آسفالتین و با آسفالتین و نفت خام بر کشش بین سطحی گاز دی اکسید کربن- نفت در دمای ثابت و فشارهای مختلف با استفاده از روش ناپدید شدن کشش بین سطحی می پردازد. نتایج نشان می دهند که نرمال پارافین به عنوان عامل ناپایداری ذرات آسفالتین در سطح فاز نفتی عمل کرده و افزایش مقدار آن در ترکیب نفتی سبب انتقال بیشتر آسفالتین به سطوح بین نفت و گاز می شود که این خود موجب افزایش کشش بین سطحی سیالات و کاهش انحلال پذیری دی اکسید کربن می گردد. همچنین در فرآیند کاهش کشش بین سطحی با افزایش فشار، سرعت رسیدن به امتزاج پذیری نسب به فشار، در اطراف نقطه آغاز ترسیب آسفالتین، کاهش می یابد. تجمع آسفالتین در سطح تماس نفت- گاز برای نفت های حاوی آسفالتین، بر روند شیب نمودار ناپدید شدن کشش بین سطحی در حرکت به سمت شرایط امتزاج پذیری، اثر می گذارد و ترسیب آسفالتین سبب کاهش شیب نمودار کشش بین سطحی شده که دستیابی به شرایط امتزاج پذیری را سخت تر می کند.

یکی از پارامترهای مهم ژئوشیمیایی، مقدار کربن آلی کل (TOC) می باشد. این پارامتر جهت ارزیابی پتانسیل هیدروکربن زایی سنگ منشا استفاده می شود و اندازه گیری این پارامتر مهم مستلزم انجام آزمایشات ژئوشیمیایی بر روی خرده های حفاری بوده که بسیار پرهزینه و وقت گیر می باشد و انجام آن بر روی تعداد محدودی نمونه صورت می گیرد. در حالی که ما اکثر چاه های حفاری شده در یک میدان نفتی، داده های پتروفیزیکی در اختیار می باشد. در این مقاله از فناوری شبکه عصبی مصنوعی جهت تخمین نگار TOC از داده های پتروفیزیکی استفاده شده است. در این مقاله با نظارت داده های TOC حاصل از مغزه های حفاری با کمک داده های پتروفیزیکی، جهت تخمین نگار TOC استفاده شده است،که مقدار ضریب همبستگی بین نگار TOC تولید شده با داده های TOC حاصل از پیرولیز راک ایول، 71% بوده است که مقدار قابل قبولی می باشد. نتایج حاصل از این مطالعه نشان می دهد هوش مصنوعی در تخمین TOC موفق است. سنگ های منشا موجود در این میدان نفتی سازندهای کژدمی و سازند گدوان می باشد که جزء مهم ترین سنگ های منشا در ایران می باشند. روش ارائه شده همراه با مثال موردی در یک حلقه از چاه های میدان آزادگان واقع در دشت آبادان توضیح داده شده است.

وجود قوانین زیست محیطی سخت گیرانه در مورد انتشار ترکیباتی همچون بنزن، تولوئن، اتیل بنزن و زایلن (BTEX)، اهمیت انتشار این ترکیبات را در صنایع نفت و گاز نشان می دهد. این ترکیبات در طی عملیات نم زدایی از گاز، جذب حلال (گلایکول) شده و سپس در طی عملیات احیای حلال، به اتمسفر راه می یابند. در این پژوهش انتشار بنزن، تولوئن، اتیل بنزن و زایلن از یکی از واحدهای مایعات گازی در جنوب کشور به صورت کمی و کیفی مورد ارزیابی قرار گرفته و راهکار مناسب جهت کاهش انتشار این آلاینده ها ارائه شده است. با توجه به تاثیر عوامل عملیاتی بر میزان انتشار این ترکیبات، فرآیند احیای گلایکول شبیه سازی شده و تاثیر این عوامل بر میزان انتشار ترکیبات فوق و همچنین تاثیر روش های کنترل بر کاهش انتشار آنها مورد بررسی قرار گرفت. نتایج به دست آمده نشان می دهد میزان انتشار بنزن، تولوئن، اتیل بنزن و زایلن از خروجی برج احیاء حلال در این واحد به ترتیب در حدود 3770، 1007، 15 و 20 kg در سال می باشد. همچنین بررسی های انجام شده نشان می دهد که مناسب ترین گزینه جهت کاهش انتشار این ترکیبات در واحد عملیاتی مورد نظر، استفاده از خنک کننده های هوایی می باشد. وجود این سامانه باعث کاهش میزان انتشار BTEX به زیر حد استاندارد وضع شده در کانادا در سال 1997 می شود.

روش های فیزیکی و شیمیایی مورد استفاده برای پاک سازی آلاینده های نفتی، روش هایی بسیار دشوار، خطرناک و پرهزینه هستند. ولی بیوتکنولوژی، بسیاری از اوقات راهکارهای موثرتری را برای آلودگی زدایی از محل های آلوده فراهم می آورد. هدف از این پژوهش، ارزیابی تکنیک زیست فزونی در حذف آلاینده های نفتی می باشد. در این پژوهش خاک های آلوده به گازوییل به مدت 100 روز در ستون های مکعب مستطیل به ابعاد 1´1´1 m در دمای محیط و رطوبت نسبی 50% تحت عمل زیست فزونی با میکروب ها قرار گرفت و با نمونه خاک آغشته به گازوییل بدون تلقیح میکروبی مقایسه گردید و در نهایت جدایه به دست آمده توسط تست های بیوشیمیایی و مولکولی شناسایی شد. نتایج شمارش کلی میکروارگانیسم ها و آنالیز گاز کروموتوگرافی بیان گر این واقعیت است که در مدت 100 روز پس از تلقیح میکروبی ستون های خاک مورد نظر، جمعیت میکروبی خاک از 2´106 به 2.6´1010 افزایش داشته است که با توجه به نتایج تست های بیوشیمیایی و مولکولی، مشخص شد که در این بین باسیل های گرم منفی اکسیداز مثبت (پسودوموناس آئروژینوزا)، جمعیت غالب را تشکیل می دهند. آنالیز کیفی و کمی به کمک دستگاه گاز کروموتوگرافی نشان می دهد که برخی از اجزاء موجود در نمونه تحت درمان، توسط زیست فزونی از بین رفته یا کاهش یافته اند. بررسی های انجام شده روی نمونه های آغشته به گازوییل توسط دستگاه گاز کروموتوگرافی نشان دهنده پاک سازی زیستی آلاینده گازوییل توسط میکروب های به دست آمده از مرحله غربال گری می باشد.

به منظور ارزیابی پتانسیل هیدروکربن زایی سازند مبارک، تعداد 19 نمونه سطح الارضی از برش میغان در شمال شرق شاهرود (البرز شرقی) مورد آنالیزهای ژئوشیمیایی پیرولیز راک- ایول2 قرار گرفت. نتایج حاصل نشان داد که سازند مبارک در برش مذکور با داشتن مقادیر نسبتا بالای کل کربن آلی و تحمل درجه حرارت کافی، دارای پتانسیل هیدروکربن زایی بوده که از مرحله دیاژنز عبورکرده است. رسم مقادیر Tmax در مقابل شاخص هیدروژن (دیاگرام ون کرولن)، برای نمونه های مورد مطالعه نشان داد که، سازند مبارک در منطقه میغان دارای کروژنی از نوع III و به مقدار کمتر مخلوطی از کروژن نوع II/III می باشد. مواد آلی موجود در سازند مبارک در برش مذکور با داشتن Tmax بین 455 تا 498oC، از پنجره نفت زایی عبور کرده و به مرحله تولید گاز مرطوب رسیده است. توزیع داده ها بر روی منحنی تغییرات رخساره آلی براساس مقادیر OI در مقابل HI عمدتا در محدوده گروه D و CD قرار دارد که معرف محیط اکسیدان می باشد. با توجه به نسبت S2/S3 مواد آلی افق های بالایی این سازند در مقایسه با لایه های زیرین کیفیتی بالاتر دارد. با افزایش اندک در محتویات کل کربن نمونه ها، به نظر می رسد ورود مواد آلی با منشاء خشکی و با نرخ رسوب گذاری نسبتا ثابت به حوضه رسوبی رخ داده باشد.

گسترش سنگ آهک های آرژیلی و شیل های سیاه رنگ غنی از مواد آلی در بازه زمانی بریازین تا تورونین (کرتاسه زیرین) در بخش های مختلفی از دنیا به عنوان سنگ منشا بسیاری از مخازن نفت و گاز گزارش شده است. در ایران نیز براساس گزارش های زمین شناسی و ژئوشیمیایی سازند گرو در این بازه زمانی در مناطق غرب کشور به ویژه در منطقه لرستان به عنوان سنگ منشا مطرح شده است، لیکن در این گزارش ها، اطلاعات منسجمی از نتایج آنالیزها و مطالعات انجام شده در دسترس نیست .در این مطالعه، نمونه هایی از سازند گرو در بخش جنوبی ناحیه لرستان از طاقدیس انجیر (12 نمونه خرده حفاری مربوط به چاه ANR-1)، و طاقدیس کبیرکوه (5 نمونه خرده حفاری مربوط به چاه KAK-1 و 11 نمونه سطحی از تنگ گرو)، انتخاب و با استفاده از تکنیک های ژئوشیمیایی متداول نظیر پایرولیز راک- اول (Rock-Eval/yrolysis)، کروماتوگرافی گازی (GC)، کروماتوگرافی گازی- طیف سنجی جرمی (GC-MS) و اندازه گیری انعکاس ویترینیت (اRo%) تحت آنالیز قرار گرفتند. با توجه به نتایج آنالیزها، میانگین کل کربن آلی به ترتیب، 1.75 و %2.55 و میانگین Tmax به ترتیب، 445 و 475oC و میانگین انعکاس ویترینیت به ترتیب 0.895 و %0.974 در این دو تاقدیس می باشد که نشان دهنده سنگ منشائی با توان هیدروکربن زایی خوب تا بسیار خوب با درجه پختگی اواخر پنجره نفت زایی و شروع گاززایی است. نوع کروژن نمونه ها غالبا ترکیبی از نوع III/II و نوع III می باشند. مطالعات بیومارکری (بررسی نحوه توزیع آلکان های نرمال، استران ها و هوپان ها) بیانگر وجود مواد آلی با منشاء دریایی و مقادیر جزئی مواد آلی حمل شده از خشکی است که در یک شرایط احیایی نهشته شده اند. بررسی پارامترهای بلوغ بیومارکری نیز، حاکی از بلوغی در حد اواخر پنجره نفت زایی برای مواد آلی تجمع یافته در این دو تاقدیس می باشد که نتایج حاصل از آنالیزهای راک- اول و انعکاس ویترینایت را تایید می نمایند.

در چاه های مخازن گاز میعانی عمدتا جریان چندفازی مشاهده می شود. روابط مختلفی جهت پیش بینی افت فشار پیشنهاد شده، ولی تا به حال هیچ رابطه ای یافت نشده که افت فشار را در محدوه وسیعی از شرایط عملیاتی پیش بینی نماید. در این مقاله با استفاده از داده های اندازه گیری شده در ابزار نمودارگیری پتانسیل شبه خودزا در چهار لایه یک مخزن گاز میعانی به مقایسه روابط مختلف تجربی پیش بینی افت فشار و ماندگی مایع پرداخته شده و بهترین روابط با استفاده از دو نرم افزار ارائه شده است. سپس با کاربرد داده های اندازه گیری شده، روابط نرم افزار پراسپر بهینه سازی گردید. در نهایت فشار ته چاهی از رابطه کمینه خطای نرم افزار پایپ سیم و روابط قبل و پس از بهینه سازی نرم افزار پراسپر محاسبه شد. از مقایسه نتایج شبیه سازی دو نرم افزار، تطابق مطلوبی بین روابط بهینه هاگیدورن- برون و پترولیوم اکسپرت از نرم افزار پراسپر و رابطه گری از نرم افزار پایپ سیم مشاهده گردید. نتایج حاصل از این پژوهش، روش جدیدی در غربال گری روابط تجربی پیش بینی رفتار جریانی و ماندگی چاه های گاز میعانی فقیر معرفی می نماید.

در این پژوهش، غشاهای تبادل یونی شبکه آمیخته پلی وینیل کلراید با استفاده از حلال تتراهیدروفوران و پودر ذرات رزین تبادل کاتیونی، به روش قالب گیری محلول پلیمری تهیه گردید. اثر وجود نانو لوله های کربن و نیز نانو ذرات سنتزی ترکیبی نانو لوله کربن- نانو لایه مس بر خواص شیمی- فیزیکی غشاء های ساخته شده بررسی شد. نانو ذرات ترکیبی مورد استفاده در این تحقیق با استفاده از تکنولوژی کندوپاش مگنترون که یک روش لایه نشانی فیزیکی می باشد، تهیه گردید. در این روش نانو لایه های مس بر روی جداره نانو لوله های کربنی چند دیواره لایه نشانی شد. آنالیزهای عکس برداری الکترون روبشی و عکس برداری نوری جهت بررسی خواص ساختاری نمونه های تهیه شده مورد استفاده قرار گرفت. عدد انتقالی، انتخاب پذیری و تراوش پذیری/ فلاکس یونی غشاء ها بررسی گردید. نتایج نشان داد که غشای تهیه شده به وسیله نانو ذرات ترکیبی نانو لوله کربن- نانو لایه مس، انتخاب پذیری و فلاکس یونی بالاتری در مقایسه با غشای بدون نانو ذره و نیز غشای نانوکامپوزیتی حاوی نانو لوله های کربنی دارد.

در این مطالعه مجموعه ای از آزمایش ها با استفاده از یک سیستم شکافت هیدرولیکی سه محوره واقعی به منظور بررسی مکانیسم شروع و گسترش شکافت هیدرولیکی بر روی نمونه های سیمانی شکاف دار و فاقد شکاف در شرایط رژیم تنش نرمال و تکتونیکی انجام شد و تاثیر میدان تنش و شکاف های طبیعی بر روی شروع و گسترش شکاف هیدرولیکی مورد بحث قرار گرفت. نتایج آزمایشگاهی نشان می دهد که تمرکز تنش در اطراف چاه به میزان مشخصی، فشار شکست در سنگ را افزایش می دهد. به گونه ای که وجود شکاف طبیعی در دیواره چاه این تمرکز تنش را از بین برده و منجر به کاهش فشار شروع شکست به حدود دو سوم فشار در نمونه های بدون شکاف طبیعی شده است. همچنین دو نوع برهم کنش میان شکافت هیدرولیکی و شکاف طبیعی (شکاف موجود) در نمونه های شکاف دار مشاهده شد که عبارتند از قطع شدگی و بازشدگی شکاف طبیعی. در شرایط رژیم تنش نرمال، شکافت هیدرولیکی شکاف موجود را قطع کرده و از آن عبور می نماید. در صورتی که در شرایط رژیم تنش تکتونیکی به علت افزایش برهم کنش میان شکافت هیدرولیکی و شکاف موجود حتی در تنش تفاضلی بالا، شکافت هیدرولیکی با باز شدن شکاف موجود به دام افتاده و قادر به عبور از آن نمی باشد.