مطالعات فرهنگی و ارتباطات
سال:1384 | دوره:1 | شماره:2-3 |تعداد مقالات:19

هدف از مقاله حاضر بررسی رابطه بین تصویر ترسیم شده از شخصیت های داستانی در یک متن روایی و گفتمان فرهنگی آن روایت است. شخصیت های داستانی از طریق انتساب مشخصه هایی اجتماعی، فیزیکی و اخلاقی به وسیله یک متن معرفی می شوند. به عبارت دیگر مجموع توصیفات یک متن درباره شخصیت های داستانی باعث شکل گیری تصویری از آنان در ذهن خواننده می شود که به نظر نویسنده این تصویر را می توان به مثابه یکی از غلیظ ترین نمودهای گفتمان فرهنگی یک روایت تحلیل کرد.

مطلبی که در پی می آید با هدف ارایه یک دسته مفروضات نظری پیرامون وجود رابطه احتمالی میان اینترنت و اعتیاد به مواد مخدر است. اینکه ویژگی ها و توانمندی های اینترنت تا چه میزان ابتلا به مواد مخدر را در پی دارد و یا بر عکس تا چه میزان می تواند در پیشگیری یا کاهش ابتلا به مواد مخدر موثر باشد؟ اینکه آیا محتوای درونی اینترنت در این امر موثر است و یا تاثیراتی که این ابزار دیجیتالی ویژه از حیت سخت افزاری می تواند در ساختار زندگی روزمره کاربر بگذارد عامل اصلی در این ارتباط است؟اینها سوالاتی است که ما بدون اینکه وارد تحقیقی میدانی شده باشیم، تلاش می کنیم حتی الامکان با ارایه دو فرضیه پاسخ هایی مفروض به آن بدهیم. بدیهی است، اعتبار پاسخ های فوق را می توان از طریق کارهایی میدانی که در آینده صورت خواهد گرفت سنجش و ارزیابی کرد.

در این مقاله ابتدا کارکرد حمایتی پیوندهای قوی و ضعیف اجتماعی در قبال انواع فشارهای روانی - اجتماعی از دیدگاه تحلیل شبکه اجتماعی طرح می شود و سپس رابطه آن با اعتیاد به مواد مخدر (و پاک شدن و به ویژه پاک ماندن فرد معتاد) مورد بررسی قرار می گیرد. آنگاه ضمن مقایسه شبکه تعامل های رو در روی اجتماعی با شبکه ارتباطات کامپیوتر واسط، مزایای پیدایی و گسترش شبکه اخیر برای برخورداری مطلوب و مناسب از خدمات حمایتی شبکه روابط اجتماعی در پیوند زدن افراد ورای محدودیت ها و موانع معمول زمانی، مکانی و فضایی، نه تنها به عنوان عامل مکمل بلکه به عنوان عامل موجده برشمرده می شود. در انتها نیز طرحی عملی برای ایجاد شبکه ارتباطات کامپیوتر در سطح کشور به منظور پیشگیری از اعتیاد به مواد مخدر، درمان معتاد و پاکداشت فرد پاک شده ارایه می شود.

این مقاله درباره قماربازی اینترنتی است. قماربازی اینترنتی هر نوع فعالیتی است که از طریق اینترنت صورت می گیرد و شامل نوعی شرکت در قرعه، شرط بندی یا انجام فعالیتی مبتنی بر بخت و اقبال با هدف رسیدن به پول، جایزه، یا نوعی امتیاز است. طبق نتایج این مقاله قماربازی اینترنتی می تواند مشکلاتی مثل اتلاف وقت و هزینه، کم کاری و کاهش تولید، و سهولت پول شویی را در پی داشته باشد.

در این مقاله به مقایسه جهان واقعی و جهان مجازی می پردازیم و مسایل اجتماعی زنان را در جامعه مجازی، با تاکید بر اینترنت مورد بررسی قرار می دهیم. از میان مسایل اجتماعی زنان نیز به طور خاص به بررسی مشکلات امنیتی زنان در مواجهه با اینترنت می پردازیم. اگر چه این موضوع ممکن است هنوز در ایران خیلی مساله مهمی به حساب نیاید ولی روند رو به رشد آن در جهان نشان می دهد که لازم است به آن توجه شود. به طور کلی، هدف این بررسی مقاله بررسی انواع جرایم اینترنتی در رابطه با زنان و ارایه یک نوع شناسی از این جرایم است.

این مقاله می کوشد تا به بررسی جرایم اینترنتی از دیدگاهی جرم شناسانه بپردازد. سپس، به اقدامات انجام شده برای مبارزه با چنین جرایمی در سطح جهان اشاره می کند و نارسایی ها و چالش های حقوقی، اخلاقی و اجتماعی مبارزه با چنین جرایمی را بر می شمارد.

مقاله حاضر به شهر مجازی به عنوان شکل جدیدی از حیات شهری که می تواند در کنار و به موازات شهر واقعی شکل بگیرد، می پردازد. شهر مجازی نه تنها ظرفیت های شهر واقعی را گسترش می دهد، بلکه به حد برخی از مشکلات زندگی در شهرهای واقعی، نظیر ترافیک، کمک قابل توجهی می کند. از دیگر سو، مقاله به این نکته اشاره می کند که شکل گیری دولت/حکومت الکترونیک بدون شکل گیری شهر مجازی اگر ناممکن نباشد، حداقل دشوار خواهد بود.

این مقاله با ارایه دیدی اکتشافی - پژوهشی آسیب های اینترنتی را با استفاده از تجربه های کاربران محیط مجازی و همچنین با رجوع به معیارهای اجتماعی ایران مفهوم سازی می کند تا در نتیجه به تعریف جدیدی از آسیب های اجتماعی - اینترنتی برسد. سپس مقاله سعی می کند تا بر اساس این تعریف انواع آسیب های اجتماعی نوین را بر اساس ارتباط و عدم ارتباط تجربی و مفهومی با سایت های اینترنتی دسته بندی و شناسایی شوند. در نهایت این مقاله تغییرات هویتی نسل های جدید ایران را به مثابه متغیر وابسته به تعدد مراجعه به دنیای مجازی مورد مطالعه نظری قرار خواهد داد تا یک مجموعه نظری قابل استفاده برای مطالعه آسیب های اینترنتی فراهم آید.

امروزه جهانی شدن و فن آوری های نوین - از جمله اینترنت - ارتکاب جرایم مرتبط با مواد (مخدر) را به تسهیل کرده است. اگر چه، مجرمانی که از فضای رایانه ای و اینترنتی برای اهدف سودجویانه خود استفاده می کنند، به طور عمده بر سو استفاده جنسی از کودکان و جرایم اقتصادی نظیر کلاهبرداری متمرکز شده اند. لیکن، نشانه هایی دال بر این که از فن آوری های نوین به طور فزاینده ای برای عملیات تولید، توزیع و قاچاق مواد (مخدر) استفاده می گردد، نیز دیده می شود. گزارش های سازمان ملل متحد نشان دهنده این است که تعداد بسیار زیادی از وب سایت ها در سراسر جهان وجود دارد که از آنها به منظور فروش مواد غیر قانونی - از حشیش گرفته تا هرویین، اکستسی و کوکایین - استفاده می شود. به این منظور دلالان مواد (مخدر) از گپ خانه های خصوصی (چت روم های خصوصی) در وب سایت ها استفاده می کنند.

این مقاله می کوشد به بررسی آنومی اجتماعی در اجتماعات مجازی اینترنت بپردازد. با توجه به گسترش روزافزون اینترنت و شکل گیری اجتماعات مجازی در آن، این مساله پیش می آید که آیا اینترنت محیطی از نظر هنجاری آنومیک است، و یا می توان از نوعی نظم اجتماعی غیر قابل رویت که بر اساس هنجارهای اجتماعی در فضای مجازی است، سخن گفت.

هدف اصلی مقاله حاضر بررسی نحوه و میزان اثرگذاری تلویزیون بر مراسم عزداری و در نتیجه تغییر فرهنگ یا آسیب آفرینی در آن است. با توجه به هدف یاد شده پرسش های اصلی مقاله عبارت هستند از: رسانه ای چون تلویزیون در ایران چگونه و در چه سطحی فرهنگ جامعه را تحت تاثیر قرار داده است؟ آیا تاکید بر وجه مراسمی در برنامه ها موجب نشده است تا فرهنگ ساختار نمایشی بیابد؟ به عبارت دیگر، آیا رسانه موجب نشده است تا فرم مراسم زیبا و نمایش گونه گردد و در مقابل توجه کمتری به معنای مراسم دینی از طرف مخاطبان صورت پذیرد.

این مقاله به بررسی تاثیر دینداری بر رفتارهای جمع گرایانه در موقعیت های دوراهی اجتماعی می پردازد. یکی از عوامل موثر بر رفتار افراد در موقعیت های دوراهی اجتماعی، دینداری است، که در این مقاله با استفاده از منظر انتخاب عقلانی، تلاش شده تا تاثیر دینداری بر رفتارهای جمع گرایانه افراد بررسی شود. دو متغیر مستقل تحقیق، «دینداری»، «رفتار همیارانه مبتنی بر دین» بود. نتایج تحقیق نشان داد که رابطه دینداری با رفتارهای همیارانه در موقعیت های دوراهی اجتماعی، و نیز رابطه رفتارهای همیارانه مبتنی بر دین با رفتارهای همیارانه در موقعیت های دوراهی اجتماعی معنی دار است، و افزایش میزان دینداری باعث افزایش میزان رفتارهای همیارانه در دوراهی های اجتماعی می شود.

مقاله حاضر می کوشد نشان دهد که رسانه های غربی چگونه با ترویج نوعی فمینیسم عربی سعی در ایجاد تغییرات فرهنگی در جامعه ایران دارند. الگوهای فرهنگی ترویج شده توسط این رسانه ها با الگوهای فرهنگی اسلام جامعه ایران در تضاد است و نوعی بی نظمی فرهنگی را پدید می آورد.

این مقاله به بررسی مفهوم هویت و فرهنگ در نظریه متاخر جهانی شدن که نوعی نظریه «ارتدوکسی جدید» درباره مدرنیته است، می پردازد. اگر چه نظریه «ارتدروکسی جدید» فرهنگ و مدرنیته می کوشد از ضعف های نظریه امپریالیزم فرهنگی اجتناب کند، با این حال نه تنها از نقش عوامل اقتصادی و در تاثیر جهانی شدن بر فرهنگ غفلت می ورزد، بلکه آگاهانه آن را به بهانه تقلیل گرایی نقد می کند. اقتصاد سیاسی تولید و مصرف کالاهای فرهنگی در سطح جهانی نشان می دهد که یا جهانی شدن معنای روشنی ندارد، یا به معنای جهانی سازی امریکایی شدن و غربی شدن خواهد بود. از این رو، نظریه ارتدوکسی جدید نمی تواند به خوبی از عهده تبیین رابطه فرهنگ و هویت با توجه به واقعیات جهانی برآید.

این مقاله به بررسی فردگرایی ایرانیان که در سفرنامه های سیاحان خارجی به ایران منعکس شده است، می پردازد و می کوشد به این پرسش پاسخ می دهد که فردگرایی مورد نظر آیا خودخواهانه است یا نه. یافته های تحقیق نشان می دهد که ایرانیان در عرصه های خانوادگی و دینی جمع گرا و در عرصه سیاست و حکومت فردگرا بوده اند.