شیعه شناسی
سال:1387 | دوره:6 | شماره:21 |تعداد مقالات:9

فرقه بهره داوودی یکی از مذاهب منشعب از تشیع است که در سطح جهان چند میلیون نفر پیرو دارد. اساس این فرقه بر انتخاب داوطلبانه آن قرار گرفته است، لذا افراد هر یک از جوامع بهره، آزادانه این مذهب را پذیرفته اند و در قبول و یا رد آن آزاداند.در این قاله علاوه بر بررسی کلی تاریخ این فرقه، برخی از اصول اعتقادی و آداب و رسوم شیعیان بهره داوودی به طور مختصر مورد بررسی قرار گرفته، تصویری کلی از وضعیت دینی این مذهب ترسیم شده است.

در این نوشتار مساله خرافه و نقش پیامبر اعظم (ص) در خرافه زادایی مورد بحث قرار گرفته است.با توجه به گستردگی دامنه خرافات، به طور کلی می توان خرافات عصر جاهلی را در سه فصل اعتقادی، احکام، شرایع دینی و عادات و آداب اجتماعی دسته بندی کرد. از آنجا که طرح تمامی اقسام خرافه در این نوشتار نمی گنجد، تنها نمونه هایی از خرافات مربوط به عادات اجتماعی به بحث گذارده شده است. فال نیک و بد، آویختن اشیای جادویی برای دفع چشم زخم، خوش یمنی و بدیمنی روزها، عطسه زدن و آتش افروزی برای بارش باران، از مهم ترین جلوه های آداب و رسوم خرافی است که تعداد قابل توجهی از افراد جامعه جاهلی بدان پاینده بود، بعضا امروزه نیز بدان اعتقاد دارند. شیوه برخورد آن حضرت با این قبیل خرافات و رهنمودهایی که در این باره ارایه فرموده است، در جهت اصلاح افکار و اندیشه ها بسیار موثر است.

زبان انگلیسی به سبب بین المللی بودن و دارا بودن کتاب های مرجع و مورد اعتماد علمی، از موقعیتی ممتاز و منحصر به فرد برخوردار است. در این مقاله سعی شده به بررسی مدخل «عاشورا» در شماری از کتاب های مرجع انگلیسی پرداخته شود. دستاورد کلی این پژوهش نشان می دهد مفهوم «عاشورا» بیشتر از زاویه دید اهل سنت و به عنوان روز «روزه مستحبی» معرفی شده است و تنها برخی از این منابع، روز «عاشورا» را با تکیه بر نقطه نظر و دیدگاه شیعه تعریف کرده اند.

در این مقاله اهمیت نگارش حدیث از نظر اسلام مورد بررسی قرار می گیرد و روایاتی از پیامبر (ص) و ائمه (ع) در تشویق اصحاب خود به نوشتن نقل می گردد. آن گاه شیوه عملی شیعیان در عصر معصومین (ع) در مورد نوشتن احادیث مطرح و بیان می شود که روایات در همان عصر توسط شیعیان ثبت و ضبط گردیده است.

دین مقدس اسلام که خاتم الادیان است، با توجه به نوع نگاه و رویکردی فکری و عملی آن به زندگی دنیوی و اخروی بشر، رژیم حقوقی خود، از جمله جایگاه حقوقی زن و مرد را در عرصه های مختلف، با یک نگاه عادلانه، فرارمزی و فرامادی و فرازمانی تنظیم نموده و در نصوص قرآن، سنت را به صورت یک دستورالعمل الزامی در معرض دید جهانیان قرار داده است. مقاله حاضر، آیه «الرجال قوامون ...» را – که یکی از ده ها آیه ای است که نظام حقوقی زن و مرد را در نهاد خانواده و گستره جامعه مطرح می نماید – با بهره گیری از آرای ارجمند پژوهشگران فریقین در حوزه های تفسیر، حدیث فقه، تاریخ و حقوق اسلام مورد بحث و بررسی دقیق قرار داده و دستاورد و نتایج حاصله را در اختیار خوانندگان گرامی قرار می دهد.

یکی از حوادث مهم و بزرگ تاریخ اسلام، حادثه غدیر است. این حادثه بزرگ که در اواخر عمر پیامبر اکرم (ص)، رخ داده است، منشا بسیاری از حوادث، تحولات، گرایش هاف فرهنگ ها، عقاید و ایده ها گردید. در طول 1400 سال گذشته، محققان و اندیشه مندان بسیاری، به پژوهش و تجزیه و تحلیل و بررسی این واقعه تاریخی پرداخته اند، پایه همه این بررسی ها بر فرض صحت و تحقق حادثه غدیر استوار است. آیا حادثه غدیر ساخته و پرداخته شیعیان است؟ آیا حادثه غدیر در گفتار دیگران آمده است؟ و ده ها سوال دیگر.در این گفتار مختصر، یه یکی از این جوانب، یعنی غدیر از منظر عالمان و منابع اهل سنت پرداخته می شود.

شهر حله یکی از شهرهای عراق (ارض سواد) است. این شهر در تاریخ پرفراز و نشیب شیعه، دارای جایگاهی ویژه است،  شهری که به مدت سه قرن مکزیک دانش ها شیعی را عهده دار بوده است؛ شهری که بزرگران تاثیرگذار در عرصه فقه، اصول و کلام شیعی همچون ابن ادریس و محقق کرکی و علامه حلی در آن ظهور کرده اند و به رشد و کمال نایل شده است، از آنجا جهان تشیع را رهبری کرده اند. روزگاری در این سرزمین، حوزه علمیه پررونقی بر پا بود که مرکزیت حوزه های شیعی را عهده دار بوده است، اما با تاسف فراوان، اطلاعات کمی از این مدرسه بزرگ شیعی در دسترس است. در این مجال، در صدد ارایه بررسی هر چند ناقص از فراز و فرود این حوزه بزرگ هستیم.

انسان از نعمت بزرگی به نام نیروی عقل و اندیشه برخوردار است که این موهبت، او را از سایر موجودات ممتاز نموده است.در مقایسه با سایر ادیان، اسلام بیشترین اهمیت و ارزش را برای عقل و اندیشه قائل شده است و عقل و شرع را مکمل هم و رابطه آنها را دو سویه و هماهنگ می داند. فراخوانی قرآن مجید به تعقل و اندیشیدن استدلالی و منطقی از موضوعاتی است که در بسیاری از از آیات الهی با گونه های متفاوتی به صراحت بیان شده است، به شکل که هیچ تاویلی را نمی پذیرد؛ از این رو در احادیث معصومین (ع) توجه خاصی به این مساله شده است؛ بنابراین در دیدگاه عالمان بزرگ شیعه، اندیشه عقلانی و برهانی جایگاه بسیار والایی دارد و منابع شیعه در این زمینه گویای جایگاه جایگاه ویژه عقل در مبانی تفکری آنان است.