روانشناسی معاصر
سال:1385 | دوره:1 | شماره:2 |تعداد مقالات:9

مطالعه حاضر به منظور بررسی ویژگی های روانسجی نسخه فارسی پرسشنامه تجدیدنظر شده شخصیت آیزنک – فرم کوتاه (EPQ-RS) انجام گرفت. EPQ-RS یک پرسشنامه خودسنجی 48 سوالی است که برای سنجش ابعاد نوروزگرایی (N)، برونگرایی (E)، و پسیکوزگرایی (P) به کار می رود. پرسشنامه، علاوه بر این، یک مقیاس دروغ سنج (L) را شامل می شود. EPQ-RS به همراه پرسشنامه تجدیدنظر شده شخصیتی نوروزگرایی – برونگرایی – انعطاف پذیری – فرم کوتاه (NEO-FFI-R) از سوی 343 دانشجوی دانشگاه تبریز (175 زن، 168 مرد) که در دامنه سنی 18 تا 35 سال با میانگین سنی 23 سال قرار می گرفتند، تکمیل شدند. پایایی از طریق روش همسانی درونی (آلفای کرونباخ) و بازآزمایی (با فاصله یک هفته) و همچنین میانگین همبستگی بین سوالی برای مقیاس های N، E، P و L برآورد شد؛ ضرایب پایایی برای مقیاس های E، N، و L رضایت بخش و برای مقیاس P پایین بود. روایی آزمون از طریق همبستگی مقیاس های EPQ-RS با NEO-FFI-R و نیز تحلیل عامل اکتشافی (EFA) و تحلیل عاملی تاییدی (CFA) برآورد شد. ابعاد E و N همبستگی های بالایی داشتند و این میزان برای مقیاس P چندان رضایت بخش نبود. تحلیل عاملی اکتشافی صحت ساختار چهار عاملی آیزنک را تایید کرد اما در تحلیل عاملی تاییدی شاخص های برازش چندان رضایت بخش نبود.

مشکلات روان شناختی کودکان و نوجوانان تحت تاثیر عوامل متعدد به وجود می آیند. عوامل خطر احتمال بروز مشکلات روان شناختی را افزایش می دهند و عوامل محافظ از معلولیت بیشتر پیشگیری می کنند. این عوامل، پیش آگهی و نتایج درمان را نیز تحت تاثیر قرار می دهند. هدف این پژوهش، بررسی رابطه عوامل خطر و محافظ با اختلالات عاطفی – رفتاری و رفتارهای نوع دوستانه نوجوانان بود. بدین منظور 85 نفر از دانش آموزان دختر کلاس پنجم از بین دانش آموزان مناطق محروم شهرستان همدان به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند و بوسیله مقیاس نیمه ساخت یافته عوامل خطر و محافظ لوپر و گریگنکو (1998)، پرسشنامه مشکلات و توانمندی های گودمن (2002)، و پرسشنامه مربوط به محیط مدرسه لیکونا (2003) ارزیابی شدند. نتایج پژوهش نشان داد که عوامل خطر و محافظ در یک مدل تعاملی با یکدیگر بر مشکلات عاطفی – رفتاری کودکان تاثیر می گذارند. عوامل خطر پیش بینی کننده مستقیم اختلالات عاطفی – رفتاری و عوامل محافظ پیش بینی کننده معکوس اختلالات عاطفی – رفتاری بودند. عوامل محافظ رفتارهای نوع دوستانه را در کودکان تقویت می کنند و بطور معکوس بر مشکلات کودکان تاثیر می گذارند. نتایج در چارچوب الگوهای نظری آسیب شناسی روانی تحولی بحث شد که بر ماهیت تعاملی این عوامل در پیش بینی سلامت خانواده و پیامدهای آن در آسیب پذیری یا بهبودپذیری کودکان تاکید می کنند.

پژوهش حاضر به بررسی کیفیت زندگی مربوط به سلامت در مبتلایان به نشانگان روده تحریک پذیر پرداخته است. هفتاد و سه بیمار مبتلا به این نشانگان (بنا بر تشخیص مبتنی بر Rome-II متخصصین گوارش) و 73 فرد سالم همتا شده با آنها با تکمیل نسخه 28 سوالی پرسشنامه سلامت عمومی در این پژوهش شرکت کردند. در تجزیه و تحلیل یافته ها از آزمون t برای دو گروه مستقل و رگرسیون چند متغیره به روش گام به گام استفاده شد. نتایج نشان داد که کیفیت زندگی مربوط به سلامت در مبتلایان به نشانگان روده تحریک پذیر به طور معنادار پایین تر از افراد سالم، و علایم جسمانی کردن، اضطراب، نارسا کنش وری اجتماعی و افسردگی در آنها بطور معنادار بیشتر از گروه سالم است. یافته های مربوط به فرضیه ها همخوان با نتایج پژوهش های پیشین و موید نیاز این بیماران به روش های درمانی دوگانه پزشکی و روانی است.

هدف مقاله حاضر مروری بر نوروپسیکولوژِی اختلالات اکتسابی خواندن و نوشتن از چشم انداز شفافیت خط در چارچوب انگاره دو مسیری است. منظور از شفافیت خط در یک نظام نوشتاری الفبایی میزان سهولت پیش بینی تلفظ از خط است. نظام های نوشتاری که بازنمایی میان خط و تلفظ آنها بسیار قابل پیش بینی است شفاف محسوب می شوند (برای مثال، ترکی، ایتالیایی، اسپانیایی) در حالی که بازنمایی غیر قابل پیش بینی میان خط و تلفظ منجر به نظام های نوشتاری تیره می شود (برای مثال، انگلیسی، فرانسه، عربی). گذشته از این، در بعضی از خط ها (مانند فارسی) واژه های شفاف و تیره در آن واحد در خط وجود دارند. تاثیر شفافیت خط بر پردازش زبانی طبیعی و مختل منجر به ایجاد حداقل دو دیدگاه متضاد شده است: فرضیه عمق خط، فرضیه جهانی، نهایتا، هدف این مقاله این است که نشان دهد چگونه آسیب عصب شناختی به منطقه زبانی مغز – بدون توجه به شفافیت خط – با نارساخوانی و نارسانویسی اکتسابی در ارتباط است. این بدان معنا است که آسیب عصب شناختی به مغز منجر به اختلالاتی می شود که ماهیت جهانی دارند، اما بسته به ویژگی های خاص هر زبان ممکن است به شیوه هایی متفاوت ظاهر شوند. شواهد برگرفته از خط شفاف ترکی برای استدلال در حمایت از فرضیه جهانی مورد استفاده قرار می گیرد.

پژوهش حاضر به منظور بررسی رابطه بین سطوح کلسترول، تری گلیسیرید، لیپوپروتئین ها با چگالی کم (LDL) و زیاد (HDL) با میزان افسردگی بود. نمونه مورد مطالعه این پژوهش عبارت بود از 192 مرد با میانگین سنی 34 سال، جهت اندازه گیری میزان افسردگی افراد از آزمون افسردگی بک استفاده شد. نتایج مربوط به آزمایش خون این افراد از طریق آزمایشگاه طبی و تشخیصی در اختیار محقق قرار گرفت. فرضیه های مطرح شده از طریق محاسبه ضرایب همبستگی و رگرسیون سلسله مراتبی مورد بررسی قرار گرفت. در نهایت پس از کنترل سایر متغیرها سطوح کلسترول و لیپوپروتئین ها با چگالی بالا (HDL) رابطه منفی و معناداری با میزان افسردگی افراد مورد بررسی داشتند. رابطه دو متغیر سطوح تری گلیسیرید و لیپوپروتئین با چگالی کم (LDL) با میزان افسردگی افراد معنادار نبود. در مجموع این پژوهش رابطه بین دو متغیر سطوح کلسترول خون و لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL) را با میزان افسردگی مورد تایید قرار می دهد و بر ضرورت تدوین و اجرای پژوهش های دقیق تر و استفاده از شیوه های آزمایشی جهت بررسی ماهیت این رابطه تاکید می نماید.

هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی باورهای زیربنایی مرتبط با احتمال عود در افسردگی بود. در این پژوهش 93 آزمودنی در سه گروه افسرده دارای سابقه عود، افسرده بدون سابقه عود (بار اول) و افراد بهنجار شرکت کردند. از آزمودنی ها خواسته شد به مقیاس افسردگی بک – 2 (BDI-II) و پرسشنامه سلامت عمومی (GHQ) پاسخ دهند و میزان غمگینی خود را با استفاده از مقیاس ارزیابی میزان هیجان، درجه بندی کنند. آزمودنی های هر سه گروه پس از قرار گرفتن در شرایط القای خلق افسرده به وسیله تماشای فیلم و پس از انجام یک کار خنثی مورد ارزیابی قرار گرفتند. یافته های این پژوهش تفاوت معناداری را بین نمره های گروه بهنجار در مقیاس باورهای مربوط به افسردگی با هر دو گروه افسرده نشان داد ولی تفاوت بین گروه افسرده دارای سابقه عود و بدون سابقه عود در نمره های این مقیاس معنادار نبود. با حذف بیمارانی که کمتر از چهار دوره افسردگی را تجربه کرده بودند، این تفاوت نیز معنادار شد. این پژوهش نقش روانسازه های اختصاصی مرتبط با معنی و پیامدهای افسردگی را در عود نشان داده و ادعا می کند که این روانسازه ها بر اثر تجربه دوره های متعدد افسردگی ایجاد شده و تقویت می شوند. نتایج این پژوهش هم چنین با مطرح کردن روانسازه های مربوط به افسردگی، کارآیی مدل شناختی بک برای افسردگی را در تبیین ایجاد دوره های عود پیشنهاد می کند. 

در این پژوهش، اختلال های شخصیت بر اساس نظریه دلبستگی مورد بررسی قرار گرفت. هدف اصلی پژوهش حاضر مطالعه نوع رابطه اختلال های شخصیت و اختلال های دلبستگی در نمونه ای از بیماران مبتلا به اختلال شخصیت بود. شصت و هشت بیمار (43 مرد، 25 زن) ارجاعی به مراکز مشاوره دانشگاه علم و صنعت ایران و دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران با تکمیل مقیاس چند محوری بالینی – میلون -2 (MCMI-II) و مقیاس دلبستگی بزرگسال (AAI) در این پژوهش شرکت کردند. برای تحلیل داده های پژوهش از شاخص ها و روش های آماری شامل فراوانی، درصد، میانگین، انحراف معیار، آزمون X2 و ضرایب همبستگی استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که بین سبک دلبستگی دوسوگرا با اختلال های شخصیت وابسته، نمایشی، وسواسی – جبری و فعل پذیر – پرخاشگر؛ و بین سبک دلبستگی اجتنابی و اختلال شخصیت پارانویید همبستگی معنادار وجود دارد. بین سبک دلبستگی اجتنابی و اختلال های شخصیت اسکیزویید، خودشیفته، اسکیزوتایپ و مرزی نیز همبستگی ها جهت دار بودند، اما به سطح معنادار نرسیدند. ارزشیابی منفی از خود، ارزشیابی مثبت از دیگران و اشتغال ذهنی مداوم نسبت به روابط با دیگران در اشخاص دارای سبک دلبستگی دوسوگرا؛ نگرش منفی نسبت به خود و دیگران و بی اعتمادی کامل نسبت به دیگران در اشخاص دارای سبک دلبستگی اجتنابی از طریق معادل های روانشناختی کیفیت رابطه دلبستگی یعنی مدل های درونکاری رابطه اختلال های شخصیت و اختلال های دلبستگی را تبیین می کنند.