اپیدمیولوژی ایران
سال:1389 | دوره:6 | شماره:1 |تعداد مقالات:10

مقدمه و اهداف: اهمیت انتقال دانش و استفاده از نتایج پژوهش برای تصمیم گیران بخش سلامت، در کشورهای پیشرفته و در حال پیشرفت در حال افزایش است. طی دو دهه اخیر در متون پرستاری تاکید زیادی بر مبتنی بر تحقیق شدن این حرفه شده است. هدف از این مطالعه شناسایی موانع به کارگیری یافته های تحقیقاتی در عملکرد بالینی پرستاران کشور است.روش کار: این مطالعه به صورت مقطعی انجام گرفت. پرسشنامه مورد استفاده مشتمل بر 2 بخش بود. بخش اول شامل اطلاعات دموگرافیکی پرستاران و بخش دوم شامل 29 سوال 5 گزینه ای بود که موانع به کارگیری یافته های تحقیقاتی را در بر می گرفت. سنجش امتیاز بر اساس مقیاس لیکرت بود و جواب ها به گونه ای تنظیم شده بودند که شرکت کنندگان می توانستند نظرات خود را با درجات متفاوت بیان کنند.نتایج: موانع شناسایی شده در 4 حیطه طبقه بندی شدند: حیطه سازمانی، کیفیت تحقیق، آگاهی و مهارت پرستار و موانع مربوط به دسترسی به نتایج تحقیق. سه مانع اول گزارش شده توسط پرستاران شامل موانعی همچون: "پرستاران زمان کافی برای مطالعه منابع جدید ندارند"، " پرستاران اختیار کافی برای تغییر روش های مراقبتی بیماران ندارند" و "امکانات و تسهیلات موجود جهت به کارگیری نتایج تحقیقات کافی نیستند" بود که هر سه مورد از موانع مربوط به حیطه موانع سازمانی است.نتیجه گیری: پرستاران به "عدم حمایت های سازمانی" به عنوان یک مانع بزرگ و مهم اشاره داشتند. باید به این نوع موانع و حمایت های سازمان ها برای امور تحقیقاتی و تسهیل کردن این موانع از طرف این ارگان ها، نگاه ویژه ای داشت.

مقدمه و اهداف: یکی از مهم ترین مسایل سلامتی جمهوری اسلامی ایران، حوادث است در این راستا آموزش کمک های اولیه از مهم ترین برنامه های جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران است.روش کار: مطالعه حاضر اولین ارزشیابی گسترده این آموزش ها در میان داوطلبان دانش آموزی است که به روش مقطعی در 5 استان در سال 1386 بر روی 5626 عضو به روش نمونه گیری تصادفی ساده انجام شد. برای سنجش دانش و نگرش نمونه ها از پرسشنامه های خود ایفا استفاده شد. تحلیل داده ها با نرم افزار آماری STATA 8.0 و با در نظر گرفتن طرح نمونه گیری پیچیده (Complex sampling design)  انجام گرفت.نتایج: دانش کل نمونه ها واجد میانگین امتیاز 72/2+36/9 (از نمره کل 18) بود (%95 Cl:9.29-9.43) از بین نمونه ها، 3581 دانش آموز (7/63 درصد) در کلاس های آموزش کمک های اولیه هلال احمر شرکت کرده بودند که از این میان 674 نمونه (9/11 درصد) دارای سطح دانش مطلوب بودند. سطح دانش نمونه ها تنها با متغیر آموزش قبلی، ارتباط معنی دار آماری داشت (P=0.04). میانگین امتیاز نگرش کل نمونه ها 73/4 + 11/20 (از نمره کل 25) برآورد شد (%95 Cl:19.98-20.23).نتیجه گیری: این تحقیق، به عنوان بخشی از خود - ارزشیابی جمعیت هلال احمر نشان داد که این جمعیت باید به افزایش پوشش آموزش کمک های اولیه به دانش آموزان با بهره گیری از روش های آموزشی متناسب و بازآموزی اقدام نماید. در این راستا همکاری با آموزش پرورش الزامی است.

مقدمه و اهداف: در کارآزمایی های بالینی برخی افراد نسبت به دریافت درمان خود تمکین نمی کنند. استراتژی معمول در تحلیل آزمایشات تصادفی، است که در صورت وجود عدم تمکین بیماران برآوردهای نامعتبری از اثرات درمانی ارایه می کند. در این مطالعه اثر درمان را درمقایسه با دارونما در حضور عدم تمکین بیماران تعدیل خواهیم نمود.روش کار: در بررسی کارایی مدل آماری پیشنهاد شده در این مقاله، از داده های یک کارآزمایی بالینی متقاطع استفاده شده که در آن 42 بیمار مبتلا به استئوارتریت زانو شرکت داشته و اثر یک پماد ساختگی در مقایسه با مصرف دارونما مورد بررسی قرار گرفته است. برای تعدیل اثر عدم تمکین بیماران از متوسط نسبت تمکین بهره مند شده و با روش حداکثر درستنمایی به برآورد پارامترها پرداخته شده است.نتایج: نتایج نشان داد که توزیع متغیرهای پایه ای مانند مدت زمان ابتلا به بیماری، شدت بیماری، سن، جنس و غیره دربین دو گروه درمانی اختلاف معنی داری ندارند (P>0.05). خطای معیار برآورد شده برای تفاضل اثرات درمانی  iD بر اساس مدل تعدیل یافته به مراتب کوچک تر از مدل استاندارد بود (به ترتیب برابر با 09/0 و 12/0). همچنین آماره نسبت درست نمایی بدست آمده بر پایه مدل تعدیل یافته نسبت به مدل استاندارد کوچک تر (7/1177 در مقابل 1/1205) بود.نتیجه گیری: بر پایه خطای معیار و آماره نسبت درستنمایی بدست آمده می توان گفت که مدل تعدیل یافته برآوردهای کاراتر و معتبرتری را نسبت به مدل استاندارد ارایه می کند.

مقدمه و اهداف: بدلیل وجود معایب تست های روتین تشخیص سل، تصمیم گیری برای درمان این بیماری، بر اساس مجموعه چند تست تشخیصی است. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی تست تشخیصی کوانتی فرون طلایی در تشخیص سل صورت پذیرفته است.روش کار: مطالعه حاضر یک پژوهش از نوع بررسی تست ها می باشد. بررسی بر روی 30 بیمار مبتلا به سل و 46 فرد سالم صورت پذیرفت. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از شاخص های آماری حساسیت، ویژگی، ارزش اخباری مثبت و منفی، نسبت های درستنمایی، نسبت شانس و تجزیه و تحلیل منحنی مشخصه عملکرد استفاده شده است.نتایج: شاخص های اعتبار کوانتی فرون (با فاصله اطمینان 95%) در پژوهش حاضر به قرار زیر است: حساسیت (73.0-97.6)90.0%، ویژگی (83.8-99.3) 95.7%، ارزش اخباری مثبت (76.3-98.9) 93.1، ارزش اخباری منفی (81.3-98.4) 93.6، سطح زیر منحنی ROC برابر (0.88-1.0) 0.942 بود، که به طور معنی داری از سطح زیر منحنی به دلیل شانس، در این تجزیه و تحلیل تفاوت داشت (p<0.0001). در تجزیه و تحلیل این منحنی، بهترین نقطه مرزی برای تست تشخیصی کوانتی فرون برابر 0.35 واحد بین المللی بود.نتیجه گیری: با وجود شاخص های اعتبار قابل قبول، و از طرفی هزینه نسبتا سنگین برای تست کوانتی فرون، پیشنهاد می شود که از این تست فقط برای تشخیص سل های ریوی اسمیر منفی و خارج ریوی کشت منفی، سل کودکان و ارزیابی موارد تماس با بیماران سلی استفاده شود.

مقدمه و اهداف: روند فزاینده شیوع سزارین در دهه های اخیر، توجه به تمام ابعاد پزشکی، روان شناختی و اجتماعی آن را گوشزد می نماید. بررسی حاضر به منظور تعیین روند ده ساله فراوانی نسبی سزارین طی سال های 1377 لغایت 1386 در شهرستان دامغان و ارزیابی نقش برخی از عوامل در انتخاب این روش به مورد اجرا در آمده است.روش  کار: با مراجعه به بایگانی تنها زایشگاه دامغان داده های مربوط به زایمان های انجام شده به تفکیک نوع زایمان و ماه سال در فرم مخصوص مطالعه ثبت گردید. برای تعیین نقش عوامل از یک مطالعه مورد شاهدی روی 120 مادر با زایمان سزارین (مورد) و 90 مادر با زایمان طبیعی (شاهد) استفاده شد. انالیز داده ها با نرم افزار SPSS انجام شد.نتایج: در مجموع 7/51 درصد زایمان ها به روش سزارین بوده است.روند فزاینده سزارین در طی سال های 78 تا 82 قابل توجه است. میانگین سنی، سطح تحصیلات، اشتغال، تعداد زایمان، شغل همسر، تعداد فرزندان و محل سکونت مادران در دو گروه اختلاف معنی داری را نشان نداد. از بین عوامل اجتماعی مورد نظر، تحصیلات دیپلم و بالاتر مادر، توصیه همسر و خانواده همسر و مادر و خانواده زن ازتباط معنی داری با سزارین داشته است (p<0.05).نتیجه گیری: با توجه به این که تنها زایشگاه دامغان دولتی است، درصد بالای سزارین در آن لازم است مورد توجه قرار گیرد. نقش خانواده در توصیه به انجام زایمان طبیعی نکته قابل ملاحظه ای است که با آموزش های بیشتر می توان به گسترش زایمان طبیعی نایل آمد.

مقدمه و اهداف: بر اساس بررسی ها در ایران بیش از دو میلیون نفر به دیابت غیروابسته به انسولین مبتلا هستند. شواهد دال برآن است که کنترل قندخون بیمار می تواند خطر عوارض ناتوان کننده و حتی کشنده دیابت را کاهش دهد. این مطالعه به منظور بررسی وضعیت کنترل دیابت با استفاده از هموگلوبین گلیکوزیله و قندخون ناشتا و ارتباط آن با برخی عوامل انجام شد.روش کار: در یک مطالعه توصیفی تحلیلی بیماران تیپ 2 دیابت مراجعه کننده به مرکز دیابت بیمارستان توحید سنندج، به شرط کامل بودن پرونده وارد مطالعه شدند. روش نمونه گیری تصادفی ساده بود و حجم نمونه 411 نفر تعیین شد. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه ای که توسط پژوهشگر طراحی شده بود، استفاده گردید. برای آنالیز نتایج از تحلیل تک متغیره و تحلیل چند متغیره (رگرسیون لجستیک) استفاده شد. سطح معنی داری P<0.05 بود.نتایج: در تحلیل تک متغیره،رابطه قندخون ناشتای بیماران با تحصیلات و شغل بیماران و نحوه مراجعه از نظر آماری معنی دار بود. هموگلوبین گلیکوزیله با جنسیت و سن و تحصیلات و شغل بیماران و نحوه مراجعه رابطه معنی دار داشت. در رگرسیون لجستیک قندخون ناشتا با شاخص توده بدنی و نحوه مراجعه و هموگلوبین گلیکوزیله نیز با شاخص توده بدنی و نحوه مراجعه رابطه معنی دار داشت. همبستگی مثبت بین قندخون ناشتا و هموگلوبین گلیکوزیله وجود داشت (r=0.54).نتیجه گیری: رگرسیون لجستیک نشان داد که متغیر هایی چون شاخص توده بدنی و نحوه مراجعه در کنترل دیابت تاثیر دارند.

مقدمه و اهداف: مدل بندی آماری تغییرات مشاهده شده در داده ها را از طریق معادلات ریاضی تبیین می نماید. در حالتی که متغیر پاسخ گسسته باشد مدل پواسن مورد استفاده قرار می گیرد و در صورتی که شرایط مدل پواسن برقرار نباشد، بهتر است از تعمیم یافته آن استفاده کرد. لذا هدف از این مطالعه، تاکید و توجه به ساختار داده ها، معرفی مدل رگرسیون پواسنی تعمیم یافته و بکار بردن این مدل جهت برآورد ضرایب عوامل موثر بر تعداد فرزندان و مقایسه آن با مدل رگرسیون پواسن معمولی است.روش کار: در این مطالعه ضمن معرفی مدل پواسنی تعمیم یافته کاربرد آن در تحلیل داده های باروری بکار رفته است. این داده ها از یک نمونه 1019 نفری زنان روستایی استان فارس بصورت مقطعی و با استفاده از روش نمونه گیری طبقه بندی بدست آمد. متغیر تعداد فرزند ان زنده متولد شده یک زن به عنوان متغیر پاسخ شمارشی جهت کاربرد مدل در نظر گرفته شده است.نتایج : میانگین فرزندان هر زن 88/2 ±3/4 بود. مقدار آماره آزمون،  log-likelihood برای مدل پواسنی معمولی 93/1950- و برای مدل پواسنی تعمیم یافته 93/1946- بود.نتیجه گیری: نتایج نشان دادکه داده ها   Over Dispersionدارد. و بر اساس معیار های انتخاب بهترین مدل، مدل پواسنی تعمیم یافته جهت تحلیل این داده ها مناسب است و می تواند ضرایب عوامل موثر بر تعداد فرزند را دقیق تر برآورد نماید.

انجام تحقیقات کیفی در علوم بهداشتی رو به افزایش است. هر یک از این تحقیقات فقط گوشه ای از حقایق مربوط به پدیده مورد بررسی را بازگو می کند و به تنهایی تفسیری جامع و همه گیر از آن ارایه نمی دهد. شاید به همین دلیل نتایج این تحقیقات کمتر در سیاست گذاری ها و ارایه خدمات بهداشتی استفاده می گردد.متاستنز شیوه ای است که در آن نتایج گروهی از تحقیقات کیفی کنار هم گذاشته می شود و محصول نهایی مفهوم و تفسیری جامع و نو از پدیده مورد بررسی ارایه می دهد. در محصول نهایی متاسنتز همزمان نتایج پژوهش های اولیه قابل جستجو هستند.فقدان مقاله ای به زبان فارسی در شرح این شیوه نوین، نویسندگان این مقاله را بر آن داشت تا با نگارش این مقاله دست اندر کاران علوم بهداشتی از جمله محققین و دانشجویان را با چگونگی و مراحل مختلف انجام متاسنتز آشنا ساخته و آنان را تشویق به استفاده هر چه بیشتر از نتایج مطالعات کیفی در زمینه های مختلف علوم بهداشتی نمایند. در این مقاله به موارد زیر در انجام متاسنتز اشاره شده است: تعریف، ضرورت و چگونگی انجام متاسنتز، تعیین سوال تحقیق، انتخاب مطالعات واجد شرایط، آنالیز مطالعات و نهایتا انجام دهنده متاسنتز.محتوای این مقاله علاوه بر دست اندرکاران و دانشجویان علوم بهداشتی، برای استفاده محققین و دانشجویان در سایر رشته های وابسته و مرتبط نظیر علوم اجتماعی نیز کاربرد خواهد داشت.