اپیدمیولوژی ایران
سال:1388 | دوره:5 | شماره:4 |تعداد مقالات:9

مقدمه و اهداف: مصرف سیگار یکی از مشکلات اساسی بهداشت عمومی است که بخصوص جمعیت نوجوان را درگیر می کند. هدف از مطالعه حاضر تعیین پیش بینی کننده های فردی - محیطی گذر از مراحل مصرف سیگار است. سه مرحله برای مصرف سیگار بصورت غیرسیگاری، سیگار آزموده و سیگاری معمول در نظر گرفته شده است.روش کار: 1785 دانش آموز، با فاصله زمانی 12 ماه دو بار مورد بررسی قرار گرفتند. در شروع مطالعه دانش آموزان پرسشنامه ای را در رابطه با رفتار مصرف سیگار و اندازه گیری متغیرهای پیشگوکننده تکمیل کردند. بعد از 12 ماه دوباره همان دانش آموزان پرسشنامه دیگری در رابطه با رفتار مصرف سیگار تکمیل کردند. داده ها با استفاده از رگرسیون لجستیک تجزیه و تحلیل گردید.نتایج: در طول 12 ماه 3/14% از دانش آموزان غیرسیگاری به مرحله سیگار آزموده و 5/16% از دانش آموزان سیگار آزموده به مرحله سیگاری معمول انتقال یافتند. برای گذر از مرحله غیرسیگاری به سیگارآزموده، داشتن تجربه مصرف الکل، شرکت در گروه های سیگاری و داشتن دوست نزدیک سیگاری نقش دارند. همچنین پیش بینی کننده های گذر از مرحله سیگار آزموده به سیگاری معمول، داشتن تجربه مصرف الکل و داشتن دوست نزدیک سیگاری هستند.نتیجه گیری: پیشگیری از مصرف سیگار باید در دوره دبیرستان و قبل از آن شروع شود.

مقدمه و اهداف: شیوع بالای سوء تغذیه و ارتباط آن با میزان میرایی و نقصان رشد جسمانی کودکان از مهم ترین مشکلات بهداشتی در کشورهای در حال توسعه است. این مطالعه با هدف ارزیابی وضع تغذیه ای و عوامل مرتبط با آن در کودکان 24-0 ماهه استان خراسان جنوبی انجام پذیرفت.روش کار: در این مطالعه مقطعی 700 کودک 24-0 ماهه استان خراسان جنوبی به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. گردآوری داده ها از طریق پرسشنامه و مصاحبه حضوری با مادران و اندازه گیری قد و وزن کودکان انجام شد. سپس وزن و قد کودکان با جداول استاندارد مرکز ملی آمارهای بهداشتی آمریکا (NCHS) به عنوان جامعه مرجع، مقایسه شدند. وضع تغذیه کودکان توسط سه شاخص کم وزنی، کوتاه قدی و لاغری مورد ارزیابی و عوامل مرتبط با آنها مورد بررسی قرار گرفت.نتایج: میانگین و انحراف معیار سن کودکان مورد بررسی 81/7 ± 14/11 ماه بود. بر اساس طبقه بندی Z و منفی 2 انحراف معیار از جامعه بازبرد، 6/10، 3/5 و 6/11 درصد از کودکان به ترتیب از نظر وزن برای سن (کم وزنی)، قد برای سن (کوتاه قدی) و وزن برای قد (لاغری) به سوء تغذیه مبتلا بودند. وابستگی آماری معنی دار بین شاخص های ارزیابی وضعیت تغذیه ای با سن کودک و وضعیت تغذیه کودک با شیر مادر مشاهده شد (p=0.001).نتیجه گیری: با توجه به شیوع سوء تغذیه در کودکان مورد بررسی، اقداماتی نظیر تداوم تغذیه با شیر مادر تا دو سالگی جهت بهبود وضع تغذیه و کاهش سوء تغذیه توصیه می شود.

مقدمه و اهداف: مطالعه جاری به منظور مقایسه وضعیت آگاهی، نگرش و عملکرد خانوارهای شهری و روستایی درباره نرمی و پوکی استخوان در استان های گلستان، سیستان و بلوچستان و بوشهر اجرا شد.روش کار: روش نمونه گیری در این مطالعه به صورت خوشه ای بود. مصاحبه شامل پرسش هایی در زمینه آگاهی، نگرش و عملکرد افراد مورد مطالعه در مورد عوامل تغذیه ای مرتبط با نرمی و پوکی استخوان بود.نتایج: در این مطالعه، در مجموع تعداد 2306 نفر مورد بررسی قرارگرفتند. آگاهی خانوارهای شهری نسبت به خانوارهای روستایی در مورد کلسیم به عنوان یکی از مواد پیشگیری کننده از پوکی و نرمی استخوان، در استان های سیستان و بلوچستان،گلستان و بوشهر بیشتر بود (P<0.001). آگاهی خانوارهای شهری در هر سه استان در زمینه منابع غذایی کلسیم (شیر، ماست، پنیر و سایر لبنیات) از خانوارهای روستایی مطلوب تر بود (p<0.01). در حیطه نگرش در مورد پوکی استخوان نیز خانوارهای شهری وضعیت بهتری داشتند (p<0.01). مصرف روزانه شیر پاستوریزه نیز در خانوارهای شهری از اهمیت بیشتری برخوردار بود (P<0.01).نتیجه گیری: بررسی عملکرد خانوارهای واجد زنان باردار و شیرده نشانگر این بود که مصرف روزانه شیر در خانوارهای شهری و روستایی در نواحی مورد بررسی اختلاف معنی داری نداشت. وضعیت عملکرد خانوارهای واجد شیرخوار نشان داد که نحوه قرار دادن نوزادان در مقابل آفتاب (به طور مستقیم یا از پشت شیشه) در خانوارهای شهری و روستایی تفاوت معنی داری نداشت. بر اساس نتایج این مطالعه، میزان آگاهی، نگرش و عملکرد خانوار های روستایی نسبت به پوکی و نرمی استخوان نامطلوب ارزیابی شد.

مقدمه و اهداف: پایگاه های تحقیقات جمعیتی با هدف توانمندسازی مردم، پژوهش های مشارکتی مبتنی بر جامعه با روش های ساده را در دستور کار قرار می دهند. این تحقیق با هدف تعیین اولویت های سلامت از دیدگاه کارشناسان و مردم در پایگاه تحقیقات جمعیتی کرمان با مشارکت مردم منطقه انجام گرفت.روش کار: دیدگاه های مردم از 20 خوشه 20 خانواری توسط 10 تیم دو نفره آموزش دیده مردمی در فرم های پرسشنامه ثبت گردید. اطلاعات جمع آوری شده با نرم افزار SPSS و آمار توصیفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.نتایج: مجموعا اطلاعات 1289 نفر مربوط به 324 خانوار ثبت گردید که 4/7 درصد از آن ها حداقل یک بیماری مزمن و غیرواگیر در خانواده داشتند. بیشترین شکایت محیطی مردم مربوط به دفع زباله و بوی فاضلاب و یا وجود سگ های ولگرد در منطقه بود (7/48 و 5/42 درصد). بیشترین نگرانی اجتماعی مردم به ترتیب تورم، گرانی و وضعیت اقتصادی خانواده و هم چنین بیکاری اعضای خانواده بوده است (24% و 35%). بین دیدگاه های مردم و کارشناسان در تعیین اولویت های سلامت از نظر آماری تفاوتی وجود نداشت.نتیجه گیری: گسترش پایگاه های تحقیقات جمعیتی یکی از بهترین راه کارهای جلب مشارکت مردم است که بازویی قوی برای دولت به منظور حفظ و ارتقا سلامت محسوب می شوند مشروط بر این که در گام نخست، مسوولین خود به این باور برسند و مردم را در سرنوشت خود شریک نمایند.

مقدمه و اهداف: از مشکلات جدی مصدومین زلزله، سندرم کمپارتمان ناشی از آسیب له شدگی (crush injury) است که می تواند حیات عضو را به خطر اندازد. در درمان این سندرم، بین شیوه جراحی (فاشیوتومی) و نگهدارنده، اختلاف نظر وجود دارد. این مطالعه به ارزیابی تاثیرات انجام فاشیوتومی بر مرگ و میر و ابتلای مصدومین زلزله بم در سال 1382 خواهد پرداخت..روش کار: پرسشنامه ای مشتمل بر اطلاعات دموگرافیک، بالینی و آزمایشگاهی طراحی شد و برای مصدومین بستری شده تکمیل گردید. در ابتدا اطلاعات مصدومین فاشیوتومی شده مورد آنالیز قرار گرفت. در ادامه، از بین بیماران فاشیوتومی نشده، گروهی با حداکثر فاکتورهای مشابه ممکن انتخاب و به مقایسه مرگ و میر و ابتلای دو گروه پرداخته شد.نتایج: 2962 نفر بررسی شده بودند. فاشیوتومی در (61/3%) 107 بیمار انجام شده بود (46% خانم). متوسط سن بیماران فاشیوتومی شده  79/9 ± 46/27 سال بود (حداقل=10 و حداکثر=65). آنها به طور متوسط برای 7/0 ± 06/5 ساعت زیر آوار محبوس شده بودند (حداقل=1 و حداکثر=15). تفاوت معنی داری در مرگ و میر و ابتلای نهایی مصدومین فاشیوتومی شده نسبت به گروه انتخابی فاشیوتومی نشده که از نظر سطح آنزیم های عضلانی، زمان زیر آوار، سن، جنس و میزان مایع دریافتی در وضعیت مشابه بودند وجود نداشت.نتیجه گیری: به نظر می رسد که انجام فاشیوتومی در افزایش مرگ و میر و ابتلا در مصدومین، تاثیر چشم گیری نداشته باشد؛ البته اظهار نظر قطعی در این مورد منوط به انجام مطالعات قوی تر است.

مقدمه و اهداف: توریسم پزشکی در جهان امروز از مهم ترین شاخص های صنعت توریسم و دارای منافع اقتصادی اجتماعی بالا محسوب می شود. منظور از توریسم پزشکی، مسافرت بیماران به سایر کشورها برای استفاده از سرویس های درمانی ارزانتر از کشورشان است. لذا با توجه به نو بودن این صنعت و عدم انجام این مطالعه در ایران، بر آن شدیم تا میزان آگاهی و نگرش کادر پزشکی دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان را در مورد توریسم پزشکی ارزیابی نماییم.روش کار: این مطالعه توصیفی بر روی 300 نفر از کادر پزشکی دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان و بوسیله پرسشنامه انجام شد. پرسشنامه شامل سه دسته سوالات دموگرافیک، بررسی آگاهی و نگرش شرکت کنندگان بود.نتایج: فقط 3/8% از شرکت کنندگان در زمینه توریسم پزشکی مطالعه داشتند و تنها 7/14% از آنها تا کنون با این توریست ها برخورد داشتند. اغلب شرکت کنندگان (7/68%) معتقد بودند که توسعه توریسم پزشکی آثار مضر اجتماعی نخواهد داشت و 62% عقیده داشتند که ورود این بیماران منجر به ارتقا سطح دانش پزشکان ایرانی خواهد شد. در کل 3/67% از شرکت کنندگان موافق ورود این توریست ها به ایران بودند و 3/54% عقیده داشتند که توسعه توریسم پزشکی می تواند وضعیت درمانی بیماران ایرانی را بهبود بخشد.نتـیجه گیری: آگاهی شرکت کنندگان بسیار کم است و باید اقدامات آموزشی زیادی توسط سازمان های مسوول صورت گیرد؛ ولی به نظر می رسد که نگرش کادر پزشکی نسبت به توریسم پزشکی بسیار خوب بوده و این افراد می توانند در این زمینه فعالیت موثری داشته باشند.

مقدمه و اهداف: عفونت ادراری (UTI) شایع ترین عفونت بعد از عفونت تنفسی در کودکان محسوب می شود که متاسفانه در بسیاری از موارد بدون علایم واضح بالینی است. به همین منظوراین مطالعه با هدف تعیین میزان شیوع عفونت ادراری بدون علامت در دختران دبستانی یکی از شهرک های اطراف تهران انجام شده است.روش کار: در یک مطالعه توصیفی - مقطعی، کلیه دانش آموزان دختر ابتدایی 6 تا 11 سال (n=1216) مدارس شهرک مورد مطالعه با استفاده از نوار ادراری dipstick مورد بررسی قرار گرفتند و برای افراد دارای PH ادراری بالاتر از 7 یا نیتریت مثبت بعنوان موارد مشکوک به UTI، کشت ادراری انجام شد و توسط متخصص اورولوژی علایم بالینی موارد کشت مثبت بررسی و نهایتا افراد مبتلا ولی بدون علایم ادراری مشخص گردیدند.نتایج: از بین 67 دانش آموز مشکوک به UTI، تعداد 14 مورد (یعنی 15/1% از 1216 دانش آموز) به عفونت ادراری مبتلا بودند که با توجه به علایم بالینی عفونت ادراری، فقط 72/35% از افراد مبتلا به UTI دارای حداقل یکی از علایم عفونت ادراری بودند و اکثر افراد یعنی 28/64% از افراد، دارای عفونت ادراری بدون علامت بودند که این میزان به نسبت کل جامعه بررسی شده %0.74 است.نتیجه گیری: با توجه به احتمال عود مجدد و عوارض احتمالی بدنبال عفونت ادراری بدون علامت، انجام غربال گری با روش سریع و کم هزینه dipstick، به منظور ارتقا سطح سلامت عمومی بخصوص کودکان دبستانی کاملا ضروری است.

مه سال 1952 لندن، نقش آلودگی هوا را در افزایش مرگ و میر مرتبط با این پدیده نمایان ساخت. ولی در دهه 70 و 80 میلادی مطالعات متعدد نتوانستند ارتباط مناسبی میان آلودگی هوا و مرگ و میر وابسته به آن برقرار سازند. در اوایل سال 1990 مطالعات سری زمانی انجام گرفته در نقاط مختلف دنیا نشان دادند که سطح آلودگی هوا حتی در غلظت های پایین با افزایش مرگ و میر و ابتلا در شهرهای مختلف اروپا و آمریکا همراه بود. از آنجا که در سال های اخیر روش های مطالعاتی متعددی جهت بررسی ارتباط میان آلودگی هوا و پیامدهای بهداشتی، مورد استفاده قرار گرفته است؛ این مقاله به مرور و مقایسه انواع مطالعات آلودگی هوا (مطالعات حیوانی و انسانی) پرداخته و نیز مهم ترین فواید و معایب طرح های اپیدمیولوژیک آلودگی هوا از جمله سری زمانی، همگروهی، مورد - متقاطع، پانل و مقطعی را به تفصیل بیان می دارد.