مدیریت اطلاعات سلامت
سال:1398 | دوره:16 | شماره:1 (پیاپی 65) |تعداد مقالات:8

به نظر می رسد که برای برنامه ریزان و تصمیم گیرندگان علم و فرهنگ در کشور، چاپ مقاله در مجلات فارسی موضوعیت جدی پیدا کرده است؛ به طوری که در آخرین آیین نامه ارتقای اعضای هیأت علمی (مصوب جلسه 776 مورخ 1384/12/18 شورای عالی انقلاب فرهنگی)، «چاپ حداقل یک مقاله در مجلات علمی فارسی زبان» به عنوان شرط ضروری ارتقای علمی به مرتبه دانشیاری و استادی در نظر گرفته شده است...

مقدمه: امروزه ماهیت داده ها و اطلاعات در سازمانهای مراقبت بهداشتی درمانی، باعث پررنگتر شدن بحث امنیت اطلاعات سلامت شده است. هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی آگاهی، نگرش و عملکرد کارکنان بخش مدیریت اطلاعات سلامت بیمارستانها در حوزه امنیت اطلاعات سلامت بود. روش بررسی: این مطالعه توصیفی تحلیلی در سال-1397 بر روی 367 نفر از کارکنان بخش مدیریت اطلاعات سلامت بیمارستانهای ایران انجام شد. پس از تایید روایی و پایایی، پرسشنامه الکترونیک برای شرکتکنندگان ارسال گردید. آزمون فرضیه ها با استفاده از آزمونهای Pearson، Independent t و ANOVA مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: میانگین امتیازات آگاهی، نگرش و عملکرد شرکتکنندگان در زمینه مدیریت امنیت اطلاعات به ترتیب 25 / 0 ± 67 / 0، 35 / 0 ± 53 / 3 و 41 / 0 ± 47 / 1 بود. همچنین، رابطه مستقیم و معنیداری بین نمره کسب شده در هر یک از این سه بعد، با سن، سابقه کار، مقطع تحصیلی و رشته تحصیلی وجود داشت) 001 / 0 = P. ) نتیجه گیری: با توجه به وضعیت آگاهی، نگرش و عملکرد کارکنان، میتوان با برگزاری دوره های آموزشی و ضمن خدمت، وضعیت امنیت اطلاعات سلامت در بیمارستانها را ارتقا داد.

مقدمه: با توجه به آمار، امروزه شیوع ناباروری در ایران رو به افزایش است. از طرف دیگر، داده کاوی توانسته است با استفاده از داده های پزشکی، الگوهای موثری را استخراج نماید. پژوهش حاضر با هدف استفاده از داده کاوی جهت طراحی سیستمی به منظور پیشنهاد روش درمان ناباروری انجام شد. روش بررسی: این مطالعه از نوع توصیفی-همبستگی بود که روی اطلاعات ثبت شده از 527 زوج نابارور مرکز درمان ناباروری ابن سینا تهران انجام گرفت. با بررسی اطلاعات این افراد توسط الگوریتم های داده کاوی و نرم افزار Weka، سیستم PIODEM (Prediction of the best Infertility treatment using Outlier Detection and Ensemble Methods) ارایه شد که شامل سه مرحله بود. ابتدا عوامل موثر در انتخاب روش درمان ناباروری با استفاده از تحلیل افتراقی استخراج شد. در مرحله بعد، نمونه ها با مقادیر پرت مشخص و ارتباطی بین آن ها و انتخاب روش درمان کشف گردید. در نهایت، از رده بندهای ترکیبی برای افزایش صحت استفاده شد. یافته ها: سیستم پیشنهادی جهت پیش بینی روش درمان، موفق به کشف عوامل موثری همچون سن مرد، مدت زمان ناباروری، میزان اسپرم های بدون حرکت، کاهش غلظت اسپرم، تعداد کل اسپرم، مورفولوژی، مورفولوژی قسمت میانی اسپرم، اسپرم با حرکت سریع و اسپرم با حرکت کند نوع دوم شد. این سیستم مشخص نمود که پرت بودن مقادیر غلظت اسپرم، توکسوپلاسما IgM (Immunoglobulin M)، هورمون 3T (Triiodothyronine) و هورمون TPO (Thyroid Peroxidase) در انتخاب روش درمان تاثیرگذار بود. علاوه بر این، استفاده از الگوریتم های ترکیبی، معیار F-measure را تا 76 درصد افزایش داد. نتیجه گیری: سیستم PIODEM با استفاده از تحلیل افتراقی و تحلیل داده های پرت، قادر به کشف عوامل موثر در انتخاب روش درمان می باشد. این سیستم با دریافت اطلاعات بیماران به عنوان ورودی، روش درمان را پیشنهاد می دهد.

مقدمه: رشد فزاینده هزینه های سلامت در کشورها و مناطق مختلف جهان باعث شده است تا توجه به عوامل تاثیرگذار بر هزینه های سلامت به یک مساله مهم برای سیاست گذاران حوزه سلامت تبدیل شود. پژوهش حاضر با هدف تعیین عوامل موثر بر هزینه های سلامت در ایران و کشورهای عضو سند چشم انداز 1404 انجام شد. روش بررسی: این مطالعه از نوع توصیفی-تحلیلی بود که با استفاده از داده های بانک جهانی برای ایران و کشورهای عضو سند چشم انداز 1404 در طی سال های 1995 تا 2014، تاثیر متغیرهای تولید ناخالص داخلی GDP (Gross Domestic Product) سرانه، نرخ شهرنشینی، نرخ بیکاری، درصد جمعیت 14-0 سال، درصد جمعیت 65 سال و بیشتر، نرخ رشد جمعیت، تعداد تخت بیمارستان و تعداد پزشک را بر هزینه های سلامت بررسی نمود. برآورد مدل با استفاده از الگوی داده های تابلویی صورت گرفت. یافته ها: متغیرهای GDP سرانه، نرخ شهرنشینی و درصد جمعیت 65 سال و بیشتر، تاثیر مثبت و معنی داری بر هزینه های سلامت داشت. نرخ بیکاری، درصد جمعیت 14-0 سال و تعداد تخت بیمارستان نیز تاثیر منفی و معنی داری را بر هزینه های سلامت نشان داد. نتیجه گیری: نرخ شهرنشینی و درصد جمعیت 65 سال و بالاتر، بیشترین تاثیر را در افزایش هزینه های سلامت دارد. بنابراین، سیاست گذاران و برنامه ریزان حوزه سلامت می توانند سیاست های مناسب را برای کاهش هزینه های سلامت طراحی کنند و در جهت فراهم سازی زیربناهای اقتصادی، اجتماعی و نظام سلامت در آینده اقدام نمایند.

مقدمه: کارکنان شاغل در بخش اورژانس بیمارستان، به عنوان بزرگ ترین و کامل ترین نهاد ارایه دهنده خدمات بهداشتی و درمانی اولیه، همواره با مخاطرات و استرس های از پیش تعیین نشده ای مواجه هستند که این مشکلات گاهی می تواند مخل آرامش و بر هم زننده کیفیت مطلوب زندگی آنان باشد. مطالعه حاضر با هدف شناسایی عوامل موثر بر کیفیت زندگی کارکنان شاغل در اورژانس بیمارستانی (پزشک، پرستار و متخصص طب اورژانس) استان اصفهان در سال 1395 انجام شد. روش ها: این مطالعه از نوع توصیفی-تحلیلی بود که به روش سرشماری و با استفاده از پرسش نامه استاندارد 26 سوالی WHOQOL-BREF (World Health Organization Quality of Life-BREF)، به بررسی و شناسایی عوامل موثر بر کیفیت زندگی 584 فرد شاغل در بخش اورژانس پرداخت. داده ها با استفاده از آزمون های One way ANOVA، Kruskal-Wallis و Multiple regression مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: میانگین کیفیت زندگی در گروه پرستاران 25/16 ± 31/81، در گروه پزشکان 05/15 ± 91/85 و در گروه متخصصان طب اورژانس 76/15 ± 17/90 بود که اختلاف معنی داری بین سه گروه مشاهده شد (030/0 = P). عواملی همچون سن کمتر از 30 سال (010/0 = P)، محل کار (002/0 = P) و اقلیم جغرافیایی گرم (040/0= P)، تاثیر معنی داری بر میانگین کیفیت زندگی کل در بین کارکنان بخش اورژانس داشت. نتیجه گیری: با توجه به کاهش سطح کیفیت زندگی پرستاران بخش اورژانس بیمارستان های اصفهان، لازم است مسوولان با شناخت عوامل تهدیدکننده و کاهش دهنده سطح کیفیت زندگی، درصدد رفع کاستی های موجود برآیند تا بدین گونه گام موثری در جهت بهبود شرایط و ارایه بهینه خدمات از سوی کارکنان بخش اورژانس و به خصوص پرستاران برداشته شود.

مقدمه: از آن جا که پیشرفت علم نتیجه فعالیت های جمعی است، مطالعه کمی و کیفی همکاری میان نویسندگان در سطوحی همچون کشورها، موسسات و مجلات، اهمیت فراوانی دارد. هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی همکاری های علمی بین رشته ها، موسسات، کشورها و نویسندگان مجله مدیریت اطلاعات سلامت بود. روش بررسی: این مطالعه به روش تحلیل هم تالیفی و با رویکرد علم سنجی انجام شد. بدین ترتیب، اسامی نویسندگان مقالات مجله مدیریت اطلاعات سلامت به همراه وابستگی سازمانی آن ها از سال 1383 تا سال 1396 به عنوان داده های تحقیق استخراج گردید. تحلیل های هم نویسندگی، محاسبه شاخص های مرکزیت شبکه و همچنین، محاسبه فراوانی بر روی مولفه های مورد بررسی شامل نویسندگان و وابستگی سازمانی آن ها صورت گرفت. یافته ها: در بین رشته ها و موسسات، مدیریت خدمات بهداشتی درمانی-علوم پزشکی اصفهان (102 مقاله)، کتابداری-علوم پزشکی اصفهان (87 مقاله) و مدیریت خدمات بهداشتی درمانی-علوم پزشکی تهران (46 مقاله)، بیشترین مقالات را به خود اختصاص دادند. مدیریت خدمات بهداشتی درمانی، بیشترین سطح همکاری با سایر موسسات را دارا بود. در مجله مدیریت اطلاعات سلامت، همکاری بین المللی با کشورهای ایالات متحده آمریکا، اتریش، استرالیا، انگلستان، بوسنی و هرزگوین، فرانسه و مالزی وجود داشت. نتیجه گیری: با توجه به این که همکاری های بین دانشگاهی و بین المللی هم در ارزیابی های ملی و هم در ارزیابی های بین المللی پایگاه های نمایه کننده به عنوان یک معیار مهم ارزیابی مجلات در نظر گرفته می شود، با وجود سطح مناسب همکاری های علمی داخلی و خارجی این مجله، لازم است به صورت مداوم در پذیرش و جذب مقالات با همکاری های نویسندگان خارج از دانشگاه، وضعیت مجله ارتقا داده شود.

امروزه با افزایش داده های ماشین محور حوزه پزشکی، تعامل بین استانداردهای مختلف واژگان، موضوع بسیاری از تحقیقات سال های اخیر بوده است. در پژوهش حاضر، روش های نگاشت SNOMED-CT (Systematized Nomenclature of Medicine-Clinical Terms) در فرایند توسعه نسخه یازدهم سیستم بین المللی کدگذاری بیماری ها 11-ICD (11-International Classification of Diseases) بررسی شد. مطالعه از نوع مروری نقلی بود و در آن پایگاه های االکترونیکی PubMed، ScienceDirect و موتور جستجوی Google Scholar با استفاده از ترکیب کلید واژه های ICD-11، SNOMED، Mapping، Alignment و Harmonization مورد جستجو قرار گرفت. در راستای تلفیق دو استاندارد، تحقیقات در پنج دسته روی موضوعات مفاهیم پایه در هستی شناسی، تفسیر موقعیت به جای تفسیر شرایط بالینی، هستی شناسی مشترک، روش هم ترازی معنایی و قوانین معنایی متمرکز شده بود. نتایج نشان داد که وجود تفاوت ها بین فرهنگ واژگان مبتنی بر هستی شناسی و طبقه بندی ها، نگاشت بین این دو محتوا را دچار چالش می نماید. در این میان، تکنیک های وب معنایی، راه حل های پیشرفته ای برای تطبیق و یکپارچگی داده های نامتجانس فراهم می آورد.

رشد سریع علم و ابزارهای انتقال اطلاعات، منجر به تحول در علوم مختلف از جمله پزشکی شده است؛ تا آنجا که هر روز شیوه جدیدی در امر تشخیص و درمان بیماری ها ابداع می شود ( 2، 1 ). به منظور بهبود کیفیت درمان، لازم است اعضای تیم درمان با تحولات به وجود آمده در علم پزشکی همگام شوند، اما کمبود زمان و مهارت اطلاع یابی پزشکان، مانعی در دستیابی آنان به اطلاعات مورد نیازشان است. اینجاست که کتابدار بالینی می تواند با حضور در بیمارستان و شناسایی نیازهای اطلاعاتی اعضای تیم درمان، معتبرترین و روزامدترین شواهد موجود را جستجو کند و در اختیار آنان قرار دهد ( 4-2)...