مجله دانشکده دندان پزشکی اصفهان
سال:1398 | دوره:15 | شماره:4 |تعداد مقالات:13

مقدمه: امروزه استفاده از رادیوگرافی پانورامیک در دندان پزشکی، با توجه به قیمت مناسب و دوز اشعه ی نسبتاً کم وارد شده به بیمار در مقایسه با اطلاعات دریافتی، جایگاه بالایی در بین دندان پزشکان دارد. دندان پزشک همچنین موظف است در طی مراحل تشخیص و درمان، خود و بیمار را از خطرات احتمالی که یکی از آنها خطرات اشعه ی یونیزان هنگام انجام رادیوگرافی است، مصون بدارد. لذا بر آن شدیم که با انجام این پژوهش، راهنمایی برای دندان پزشکان و تکنسین ها برای محافظت جامع تر بیماران ارائه دهیم. مواد و روش ها: در این مطالعه ی توصیفی – تحلیلی به صورت مقطعی و کاربردی، تعداد 4 عدد TLD (Thermoluminescent dosimeter) که کالیبراسیون و صفر کردن روی آنها انجام شده بود در موقعیت مناسب، داخل نگهدارنده قرار داده شدند و در سطح روپوش سربی در قدام و خلف نصب گردید و یک عدد TLD هم به صورت کنترل در محیط قرار داده شد، سپس 100 نفر بیمار بزرگ سال کاندید انجام رادیوگرافی پانورامیک، با پوشیدن این روپوش ها به صورت متداول، تحت انجام رادیوگرافی پانورامیک قرار گرفتند و تصویربرداری انجام شد. سپس TLDها برای خوانش فرستاده شدند و نتایج با آزمون های آماری تی، ANOVA، Post Hoc و تی زوجی بررسی و سطح معنی داری، 0/01 در نظر گرفته شد. یافته ها: TLDهایی که 100 بار تحت اکسپوز اشعه قرار گرفته بودند، پس از خوانش، دوز دریافتی را برحسب میلی سیورت نشان دادند: دوز جذبی پوست در ناحیه ی خلفی و بالا، 0/31 و بیش ترین مقدار و سپس به ترتیب، دوز جذبی خلفی پایین، 0/28، دوز جذبی قدامی پایین، 0/22، دوز جذبی قدامی بالا 0/19 و TLD کنترل که در محیط خارج از اتاق قرار داشت، دوز بسیار پایین و غیر قابل اندازه گیری را گزارش کردند. نتیجه گیری: در این پژوهش، دوز جذبی پوست در ناحیه ی میان تنه ی قدام و خلف بیمار، تفکیک شده است و به طور معنی داری، دوز جذبی پوست در ناحیه ی خلفی بیمار، بیشتر از ناحیه ی قدامی به دست آمد. پس بنابراین بهتر است روپوش یک طرفه را از پشت به صورت کت به بیمار بپوشانیم.

مقدمه: هدف از مطالعه ی حاضر، تعیین تأثیر سه نوع لیزر دیود 810، دیود 980 و Er: YAG بر تغییرات دمایی دیسک های تیتانیوم با سطح (Sandblast large grit acid etch) SLA بود. مواد و روش ها: طی یک مطالعه ی مداخله ای آزمایشگاهی، 17 دیسک تیتانیوم با سطح SLA با قطر 5/2 میلی متر و ارتفاع 2 میلی متر تهیه شد. نمونه ها به سه دسته ی پنج تایی و یک دسته ی دوتایی (به عنوان گروه شاهد) تقسیم شدند. گروه اول با استفاده از لیزر Er: YAG، گروه دوم با استفاده از لیزر دیود 810 و گروه سوم با استفاده از لیزر دیود 980 تحت تابش قرار گرفتند و برای گروه چهارم به عنوان گروه شاهد، اقدامی انجام نشد. در نهایت دما با استفاده از یک دماسنج دیجیتال قبل و بعد از مداخله (تابش لیزر) اندازه گیری شد. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه ی 22 و آزمون آنالیز واریانس یک طرفه و آزمون تعقیبی توکی مقایسه شدند. سطح معنی داری، 0/05 < α در نظر گرفته شد. یافته ها: نتایج آنالیز داده ها نشان داد که بین تغییرات درجه ی حرارت در چهار گروه، اختلاف معنی دار وجود داشت (0/05 < p value). کم ترین مقدار تغییرات دمایی نسبت به گروه شاهد، در گروه نمونه های تابش شده با لیزر Er: YAG و بیش ترین مقدار تغییرات دمایی نسبت به گروه شاهد، در گروه نمونه های تابش شده با لیزر دیود ثبت شد. نتیجه گیری: با توجه به کاهش دما حین کار با لیزر Er: YAG بر روی سطح دیسک های تیتانیوم، این لیزر برای ضدعفونی سطوح ایمپلنت پیشنهاد می شود و از بین دو لیزر دیود، لیزر دیود 810 به دلیل افزایش دمای کمتر، مناسب تر بود.

مقدمه: استفاده از CBCT (Cone beam computed tomography) برای تعیین مورفولوژی ریشه، میزان شکست درمان و اثرات جانبی آن، از جمله خطاها و پرفوراسیون ها را به حداقل می رساند. هدف از مطالعه ی حاضر، تعیین میزان شیوع ریشه و کانال سوم در دندان های پرمولر فک بالا توسط توموگرافی کامپیوتری با اشعه ی مخروطی CBCT بود. مواد و روش ها: ااین مطالعه ی توصیفی-تحلیلی، بر روی 120 اسکن CBCT فک بالا از بیماران مراجعه کننده به بخش رادیولوژی دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان اصفهان انجام گرفت. مشخصات دموگرافیک بیماران (سن، جنس، سمت دندانی)، تعداد ریشه ها و کانال، مورد بررسی قرار گرفته و ثبت شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS نسخه ی 22 و از آزمون های آماری ویلکاکسون و من ویتنی استفاده و سطح معنی داری 0/05 > p value در نظر گرفته شد. یافته ها: در دندان های پرمولر اول ماگزیلا: 31/7 درصد، تک ریشه، 67/1 درصد، دو ریشه و 1/3 درصد، سه ریشه بودند. در دندان های پرمولر اول ماگزیلا: 2/9 درصد، تک کاناله، 95/4 درصد، دو کاناله و 1/7 درصد، سه کاناله بودند. در دندان های پرمولر دوم ماگزیلا، 94/2 درصد دارای یک ریشه، 5/8 درصد دارای دو ریشه بوده اند. در دندان های پرمولر دوم ماگزیلا: 74/6 درصد، تک کاناله، 25 درصد، دو کاناله و 0/4 درصد، سه کاناله بودند. تفاوت معنی داری بین تعداد کانال و ریشه در دندان های پرمولر اول و دوم ماگزیلا بین دو سمت چپ و راست مشاهده نشد (0/05 < p value). تفاوت معنی داری بین تعداد کانال و ریشه در دندان های پرمولر اول دو سمت چپ و راست بین زنان و مردان مشاهده نشد (0/05 < p value). تعداد ریشه و کانال دندان های پرمولر دوم ماگزیلا در هر دو سمت چپ و راست در مردان، بطور معنی داری بیشتر از زنان بود (0/05 > p value). نتیجه گیری: فرم سه ریشه و سه کانال در دندان های پرمولر اول و دوم ماگزیلا، بسیار نادر می باشد، اما برای هر دندان پزشک ضروری است تا از امکان وجود ریشه و کانال اضافه در پرمولر اول و دوم ماگزیلا آگاه باشد.

مقدمه: تغییر مورفولوژی کندیل مندیبل، از مشکلات شایع در گروه های سنی مختلف است. این تغییرات کندیل به دلیل تغییرات اولیه ی تصاعدی ریمادلینگ، عمدتاً پیش رونده می باشد. بنابراین تغییر در اندازه و شکل استخوان کندیل در تشخیص بیماری های مربوط به مفصل تمپورومندیبولار از اهمیت ویژه ای برخوردار است. لذا مطالعه ی حاضر با هدف تعیین وضعیت تغییرات رادیوگرافیک کندیل مندیبل و عوامل مرتبط در آن انجام شد. مواد و روش ها: این مطالعه به روش کوهورت تاریخی بر روی 99 بیمار در دانشکده ی دندان پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی تهران در سال 1395 انجام گرفت و در آن شاخص های اختلالات مفصلی TMDs (Temporomandibular disorders)، سن و الگوی ایچنر (Eichner's Model) در نظر گرفته شد. به منظور بررسی تغییرات کندیل مندیبل، از رادیوگرافی پانورامیک (Panoramic radiography) OPG استفاده شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های 2χ و پیرسون و پکیج آماری برای علوم اجتماعی در نرم افزار SPSS نسخه ی 22 انجام گرفت. سطح معنی داری 0/05 در نظر گرفته شد. یافته ها: در این مطالعه، از 99 مورد رادیوگرافی منتخب، در مجموع 71 مورد (71/7 درصد) تغییر شکل کندیل در سه گروه سنی مختلف دیده شد. کیست الی (Ely's cyst) شایع ترین نمای تغییر رادیوگرافی کندیل بود که (50/5 درصد) از افراد حداقل در یک کندیل دچار این حالت بودند و متعاقب آن حدود (49/5 درصد) با وضعیت کندیل صاف شده، (16/2 درصد) اروژن و (10/1 درصد) استئوفیت مشاهده شد. اسکلروز با شیوع (1 درصد)، تحدب کندیل با (3 درصد) و تقعر کندیل با (2 درصد) از نماهای نادر بودند. نتیجه گیری: بر این اساس، با بالا رفتن سن، تغییرات کندیل مندیبل بیشتر نمی شود. از نظر آماری TMD، در تغییر شکل کندیل مؤثر نمی باشد. همچنین گروه C الگوی ایچنر (بدون تماس اکلوزالی در دندان های باقی مانده) در افراد 60-70 سال به بیش ترین میزان یافت شد. این آمار نشانگر این می باشد که نیروی اکلوژن افراد مسن، بسیار کم و ضعیف بوده و نیز اکلوژن و بی دندانی رابطه ای مستقیم با تغییر شکل کندیل نداشته است. با وجود اکلوژن کامل یا فقدان دندان های طبیعی (بی دندانی) و رابطه ی آنها با عملکرد کندیل و مفصل تمپورومندیبولار TMJ (Temporomandibular joint)، اکیداً توصیه می شود که دندان های طبیعی حفظ شوند و یا در صورت بی دندانی، سریعاً دندان های مصنوعی جایگزین گردند.

مقدمه: دیباندینگ براکت های سرامیکی، باعث آسیب های مینایی دندان و شکستگی براکت می شود و علت آن استحکام پیوند بالای براکت های سرامیکی و مقاومت پایین آنها به شکست می باشد. هدف از این مطالعه، مقایسه ی میزان آسیب های مینای دندان در دیباند براکت های سرامیکی با لیزر CO2 و بدون آن در درمان های ارتودنسی بود. مواد و روش ها: در این بررسی تجربی آزمایشگاهی، تعداد 44 دندان پر مولر اول کشیده شده انتخاب شد و به روش تصادفی در دو گروه 22 تایی قرار گرفت. بعد از باندینگ، دندان ها به دو گروه برای دیباندیگ با تاباندن لیزر CO2 و بدون لیزر تقسیم شدند. برای تعیین دقیق شمار و طول ترک های مینایی در پیش و پس از برداشتن براکت از استریومیکروسکوپ با بزرگ نمایی 10 برابر استفاده شد. داده های به دست آمده با استفاده از آزمون های آماری تی مستقل و تی زوجی و نرم افزار SPSS نسخه ی 23 تجزیه و تحلیل شدند و سطح معنی داری 0/05 در نظر گرفته شد. یافته ها: در دندان های گروه بدون لیزر، 4/5 درصد شکستگی مینا و 9/1 درصد شکستگی قاعده ی براکت وجود داشت. در گروه دیباند با لیزر CO2، هیچ موردی از شکستگی براکت یا مینا دیده نشد و میانگین طول ترک ها در این گروه، به طور معنی داری کمتر بود (0/001 > p value). تعداد ترک های مینای دندان در دو گروه قبل و بعد از دیباندینگ به طور معنی داری اختلاف نشان داد (0/018 > p value) و اگر چه بعد از دیباندینگ در هر دو گروه افزایش یافت اما این افزایش در دندان های گروه دیباندینگ با لیزر CO2 کمتر بود (0/001 > p value). نتیجه گیری: دیباندینگ براکت های سرامیکی با استفاده از لیزر CO2، می تواند آسیب های مینا حین دیباندینگ را کاهش دهد.

مقدمه: برخی مطالعات نشان داده اند که بی دندانی و دنچرهای کامل معمولی، تأثیر منفی بر کیفیت زندگی مرتبط با سلامت دهان بیماران می گذارد، اما برخی دیگر رضایت بالایی از زندگی روزانه را در این بیماران گزارش کرده اند. از آنجایی که نتایج مطالعات در این خصوص متناقض بوده و همچنین در ایران مطالعات کمی به ارزیابی این موضوع پرداخته اند، لذا در این مطالعه، کیفیت زندگی افراد درمان شده با دنچر کامل در دانشکده ی دندان پزشکی همدان طی سال های 1395-1397 مورد بررسی قرار گرفت. مواد و روش ها: شرکت کنندگان از بین مراجعه کنندگان به دانشکده ی دندان پزشکی همدان در سال تحصیلی 1395-97 انتخاب شدند. اطلاعات فردی و بالینی بیماران ثبت شد و کیفیت زندگی وابسته به سلامت دهانی توسط پرسش نامه ی استاندارد 14-OHIP (Oral Health Impact Profile) قبل از تحویل دنچر و یک بار هم یک ماه بعد از تحویل دنچر، ارزیابی و مقایسه شد. آنالیز داده ها با استفاده از روش های آمار توصیفی و آزمون های تی مستقل، تی زوجی، آنالیز واریانس یک طرفه و رتبه ای علامت دار ویلکاکسون در نرم افزار SPSS نسخه ی 21 صورت گرفت (0/05 = α ). یافته ها: نمره ی OHIP پس از تحویل دست دندان جدید در مجموع افراد شرکت کننده، به طور معنی داری کاهش یافت (0/008 = p value) و این کاهش در زنان معنی دار بود اما در مردان معنی دار نبود. نتیجه گیری: بطور کلی استفاده از دست دندان، باعث بهبود کیفیت زندگی وابسته به سلامت دهانی افراد می شود که این بهبود، بیشتر مربوط به جنبه هایی همچون تکلم، رژیم غذایی و خجالت از وضعیت ظاهری می باشد.

مقدمه: با عنایت به تأثیر بهداشت دهان و دندان در سلامت عمومی مردم و نظر به این که تسهیل مراجعه ی افراد به دندان پزشک موجب اصلاح و ارتقاء شاخص های این عرصه از تندرستی خواهد شد، هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی رابطه ی متغیرهای حساسیت اضطرابی، حساسیت پردازش حسی، سیستم های مغزی-رفتاری و ناگویی خلقی با اضطراب بیماران دندان پزشکی بود. مواد و روش ها: این پژوهش، یک مطالعه ی تحلیلی با روش نمونه گیری غیر تصادفی در دسترس است و جامعه ی آماری آن 383 نفر از مردان و زنان مراجعه کننده به مراکز درمانی دندان پزشکی شهر اصفهان در سال 1397 بود. ابزارهای پژوهش شامل پرسش نامه های حساسیت اضطرابی، شخص با حساسیت بالا، مقیاس بازداری/ فعال سازی رفتاری، ناگویی خلقی و اضطراب دندان پزشکی بود. تحلیل داده ها با آزمون های آماری همبستگی و رگرسیون چندگانه با نرم افزار SPSS نسخه ی 22 انجام شد. یافته ها: طبق نتایج، 28/4 درصد تغییرات اضطراب دندان پزشکی با حساسیت اضطرابی، حساسیت پردازش حسی و ناگویی خلقی؛ 26/1 درصد تغییرات اضطراب دندان پزشکی با ابعاد (ترس از نگرانی های بدنی و ترس نداشتن کنترل شناختی) حساسیت اضطرابی و 17/3 درصد تغییرات این متغیر با ابعاد (سهولت تحریک، آستانه ی حسی پایین و حساسیت زیبایی شناختی) حساسیت پردازش حسی قابل تبیین است (0/05 > p value). نتیجه گیری: از بین چهار متغیر پیش بین پژوهش، متغیر حساسیت اضطرابی، حساسیت پردازش حسی و ناگویی خلقی با اضطراب دندان پزشکی ارتباط معنی دار داشتند و سیستم های مغزی-رفتاری، ارتباط معنی داری با اضطراب دندان پزشکی نداشت.

مقدمه: اورژانس های پزشکی، هر چند در مطب های دندان پزشکی شایع نیستند، عدم برخورد مناسب با آنها ممکن است باعث عوارض جبران ناپذیری برای بیمار گردد. هدف از انجام این مطالعه، ارزیابی میزان آگاهی و نگرش دندان پزشکان عمومی شهر اصفهان در مواجهه با اورژانس های شایع پزشکی در درمان های دندان پزشکی بود. مواد و روش ها: در این مطالعه ی توصیفی-تحلیلی مبتنی بر پرسش نامه، 120 دندان پزشک عمومی شهر اصفهان (53 مرد و 67 زن) با میانگین سنی 13 ± 41/2، به طور تصادفی انتخاب شدند. یک پرسش نامه شامل متغیرهای دموگرافیک، اطلاعات مربوط به سابقه ی دریافت آموزش، نگرش دندان پزشکان در مورد لزوم دریافت آموزش بیش تر و یک آزمون 10 سؤالی در مورد نحوه ی برخورد با اورژانس های شایع پزشکی در اختیار آنها قرار داده شد. داده ها با آزمون های آماری پیرسون، اسپیرمن، تی، کای اسکوئر و فیشر در نرم افزار SPSS نسخه ی 22 تجزیه و تحلیل شدند (0/05 = α ). یافته ها: تعداد 69 نفر (57/5 درصد) نمره ی ضعیف (صفر تا 5)، 32 نفر نمره ی متوسط (6)، 13 نفر نمره ی خوب (7) و 6 نفر نمره ی بسیار خوب (8 و بالاتر) را کسب کردند. 94 درصد شرکت کنندگان اظهار کردند که سابقه ی دریافت آموزش کافی در این زمینه نداشته اند و نزدیک به 97 درصد از دندان پزشکان، بر لزوم دریافت آموزش بیشتر تأکید داشتند. میانگین نمره ی کل دندان پزشکان بین دو جنس، تفاوت معنی داری نداشت (0/38 = p value). با افزایش فاصله ی فارغ التحصیلی، میزان آگاهی افزایش یافت (0/028 = p value). کمتر از 30 درصد دندان پزشکان، اظهار کردند که همه ی تجهیزات و داروهای مورد نیاز برای برخورد با اورژانس های پزشکی را در مطب خود دارند. نتیجه گیری: دندان پزشکان عمومی شهر اصفهان، آگاهی کمی در مورد نحوه ی برخورد درست با اورژانس های شایع پزشکی دارند و به خوبی جهت برخورد با این حوادث آموزش ندیده و مطب های شان نیز تجهیز نشده است. دندان پزشکان، نیاز قابل توجهی برای دریافت آموزش در این زمینه در خود می بینند و آموزش های داده شده در گذشته، پاسخگوی نیازهای آنها نبوده است.

مقدمه: فراهم کردن استحکام باند مناسب برای مواد هم رنگ دندان، از موارد مهم برای ترمیم دندان های شیری است. هدف از این مطالعه، مقایسه ی استحکام باند برشی باندینگ سلف اچ دو مرحله Clearfil SE bond، باندینگ سلف اچ یک مرحله ای Palfique bond با یک باندینگ یونیورسال G-Premio bond بود. مواد و روش ها: در این مطالعه ی تجربی-آزمایشگاهی، جهت تهیه ی نمونه ها، 45 دندان کانین شیری کشیده شده ی سالم جمع آوری گردید و به صورت تصادفی، به سه گروه 15 تایی تقسیم شدند. سطح باکال دندان ها با استفاده از دیسک سیلیکون کارباید 600 گریت، تراش خورد. با استفاده از میکروبراش ادهزیو، طبق دستور کارخانه زده شد و کامپوزیت رزین Z350XT, 3M, USA, Universal Restoration با استفاده از مولد پلاستیکی به قطر 2 میلی متر و طول 5/2 میلی متر قرار داده و کیور شد. در نهایت تست استحکام باند برشی با استفاده از دستگاه تست یونیورسال انجام گردید. آنالیز داده ها با آزمون های آماری ANOVA و توکی در نرم افزار SPSS نسخه ی 21 انجام شد (α = 0/05). یافته ها: بالاترین میانگین استحکام باند برشی مربوط به G-Premio bond با میانگین 20/6 مگاپاسکال بود. در رتبه ی بعدی، Clearfil SE bond با میانگین 18/62 مگاپاسکال و Palfique bond با میانگین 14/64 کم ترین استحکام باند برشی را داشت. تفاوت معنی داری بین G-premio bond و Palfique bond (p value > 0/001) و SE bond و Palfique bond (p value = 0/01) وجود دارد، ولی بین G-premio bond و SE Bnd تفاوت معنی دار موجود نیست (p value = 0/29). نتیجه گیری: با توجه به اینکه استحکام باند لازم برای مقابله با انقباض پلیمریزاسیون 17 مگاپاسکال است، G-premio bond و Clearfil SE bond هر دو از استحکام کافی برای استفاده در دندان های شیری برخوردار هستند. Palfique bond، استحکام کم تری نسبت به دو باندینگ دیگر در دندان های شیری داشت. با توجه به مراحل تکنیکی کم تر G-Premio bond در حالت سلف اچ، استفاده از آن در ترمیم دندان های شیری منطقی به نظر می رسد.

مقدمه: ترس و اضطراب کودکان از درمان های دندان پزشکی، می تواند باعث تغییرات رفتاری شود. همچنین درد و ناراحتی های دندانی نیز باعث اختلالات رفتاری در کودکان می شود. ممکن است انجام درمان های دندانی تحت بی هوشی عمومی، به سبب بهبود در شرایط پزشکی کودک، اختلالات رفتاری او را کاهش دهد. هدف از این مطالعه، تعیین و مقایسه ی میانگین نمره ی رفتارهای ترس و اضطراب بر اساس پرسش نامه ی استاندارد (Behavioral change) قبل و بعد از درمان دندان پزشکی تحت بی هوشی عمومی بود. مواد و روش ها: این مطالعه ی توصیفی-تحلیلی از نوع مقطعی، شامل کودکانی بود که برای انجام درمان های دندان پزشکی، تحت بی هوشی عمومی قرار گرفته بودند. تعداد 78 پرسش نامه ی استاندارد شامل 22 گویه، بین مادران توزیع شد. این پرسش نامه یک بار درست قبل از بی هوشی و یک بار یک ماه بعد از بی هوشی توسط آنها تکمیل شد، تا از این طریق میانگین نمره ی تغییرات رفتاری به دست آید. داده های به دست آمده به واسطه ی نرم افزار SPSS نسخه ی 23 و آزمون های آماری تی، تی زوجی و ANOVA، تجزیه و تحلیل شدند (0/05 = α ). یافته ها: با توجه به داده های آماری، نمره های اختلالات رفتاری بعد از بی هوشی عمومی، در تمامی موارد نسبت به قبل از بی هوشی، شرایط بهتری داشت و همچنین با توجه به (r = 0/249، p value = 0/028) بین تعداد کار دندان پزشکی و میانگین نمره ی تغییرات رفتاری، ارتباط معنی دار وجود داشت به این معنا که با افزایش تعداد درمان های دندان پزشکی، بهبود شرایط رفتاری بیشتر می شد. نتیجه گیری: انجام کامل درمان های دندان پزشکی کودک تحت بی هوشی عمومی، باعث بهبود در شرایط رفتاری او می شود، که اصلی ترین دلایل آن می تواند بهبود شرایط دندانی بیمار باشد.

مقدمه: جویدن آدامس، از جمله عادات پارافانکشن دهانی به حساب می آید و از علل مرتبط با بروز اختلالات گیجگاهی-فکی می باشد. هدف از این مطالعه، بررسی تأثیر نوع، میزان مصرف و الگوی جویدن آدامس بر شیوع علایم اختلالات گیجگاهی-فکی بود. مواد و روش ها: در این مطالعه ی توصیفی-تحلیلی، تعداد 73 نفر در محدوده ی سنی 20 تا 30 سال که مصرف کننده ی آدامس بودند، با در نظر گرفتن معیارهای ورود و خروج و کدهای اخلاق، مورد بررسی قرار گرفتند. نوع آدامس، میزان مصرف و الگوی جویدن آن از طریق پرسش نامه و علایم اختلالات گیجگاهی-فکی از طریق معاینه، در هر فرد بررسی و ثبت شد. داده ها با استفاده از SPSS نسخه ی 20 و آزمون های کای اسکوئر، من ویتنی و فیشر با سطح معنی داری (0/05 ≥ p value) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: در این مطالعه، شایع ترین علامت اختلالات گیجگاهی-فکی، صدای مفصل (31/5 درصد) بود. محدودیت در حرکات فکی به طور معنی داری در خانم ها بیشتر از آقایان بود (0/018 = p value). نوع، سابقه ی مصرف و مدت زمان مصرف آدامس با هیچ یک از علایم اختلالات گیجگاهی-فکی رابطه ی معنی داری نداشتند. ارتباط معنی داری میان سرعت سیکل جویدن آدامس (0/04 = p value)، یکنواخت ماندن سیکل جوش (0/048 = p value) و زمان تغییر سیکل جوش (0/04 = p value) با بعضی از علایم اختلالات گیجگاهی-فکی دیده شد. نتیجه گیری: علایم اختلالات گیجگاهی-فکی با نوع آدامس و میزان مصرف آن ارتباط معنی داری نداشت ولی با الگوی جویدن آدامس، سرعت سیکل جویدن آدامس، یکنواختی و زمان تغییر سیکل جوش، ارتباط معنی دار دیده شد.

مقدمه: از آن جا که هارمونی و بالانس صورت در نتیجه ی تأثیر متقابل بافت سخت و نرم تعیین می گردد، پی بردن به رابطه ی این دو بافت در طراحی درمان، بسیار ضروری به نظر می رسد. هدف از مطالعه ی حاضر، بررسی زاویه ی فاسیال و زاویه ی تحدب صورت در بافت نرم و میزان ارتباط آن با بافت سخت در افراد مراجعه کننده به دانشکده ی دندان پزشکی شهر بندرعباس بود. مواد و روش ها: در این مطالعه ی مقطعی، 75 فیلم لترال سفالومتری مورد بررسی قرار گرفت. نمونه ها با دامنه ی سنی 18-25 سال، دارای دندان های دائمی (به جز مولر سوم) و بدون سابقه ی ترومای سر و صورت، سابقه ی جراحی ارتوگناتیک، سابقه ی درمان قبلی ارتودنسی و آنومالی مادرزادی بودند. مقدار زاویه های فاسیال بافت نرم و سخت، زاویه ی تحدب صورت بافت نرم و سخت، ضخامت بافت نرم چانه و ضخامت لب بالا اندازه گیری شد. داده ها توسط نرم افزار SPSS نسخه ی 22 آنالیز شد. برای مقایسه ی بین دو گروه مرد و زن، از آزمون من ویتنی و برای بررسی همبستگی از ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد (0/05 > p value). یافته ها: همبستگی بین زاویه ی فاسیال (p value > 0/05، r = 0/9) و زاویه ی تحدب صورتی (p value > 0/05، r = 0/7) در بافت نرم و سخت، معنی دار بود. میانگین ضخامت لب بالا در مردان 2/33 ± 14/58 و در زنان 1/74 ± 12/20 میلی متر بود. بین ضخامت بافت نرم چانه با جنس، ارتباط معنی دار وجود داشت (0/05 > p value). میانگین ضخامت بافت نرم چانه در مردان (2/32 ± 12/50) بیشتر از زنان (2/32 ± 10/84) می باشد. نتیجه گیری: با توجه به همبستگی بین زاویه ی فاسیال و زاویه ی تحدب صورتی در بافت نرم و سخت، می توان از بافت نرم برای فهم این موارد در بافت سخت استفاده کرد.