مجله دانشکده دندان پزشکی اصفهان
سال:1391 | دوره:8 | شماره:7 (ویژه نامه پژوهش های نوین در علوم دندان پزشکی) |تعداد مقالات:15

مقدمه: آملوژنزیس ایمپرفکتا یک بیماری ارثی است که منجر به تغییر ساختار مینا می شود. از مشکلات اصلی این بیماران می توان به زیبایی ضعیف، حساسیت دندانی و از دست رفتن ارتفاع عمودی اکلوژن اشاره کرد. هدف از این پژوهش، مروری بر بیماری آملوژنزیس ایمپرفکتا و راهکارهای درمانی متنوعی است که تاکنون برای این بیماران به کار رفته است.مواد و روش ها: این مطالعه مروری با جستجو در منابع کتابخانه ای و سایت های اینترنتی PubMed،ISI Web of Science  و ISC بین سال های 1975 تا 2011 با استفاده از کلید واژه های آملوژنزیس ایمپرفکتا، نقایص مینایی و درمان انجام شده است.یافته ها: الگوی وراثتی و شیوع این بیماری در جمعیت های گوناگون، متفاوت می باشد و علاوه بر نقص مینا، تظاهرات دندانی و اسکلتی دیگری هم ممکن است با این بیماری همراه باشد. گزینه های درمانی متنوعی برای این بیماران پیشنهاد شده است که شامل میکروابریژن، روکش های طلا یا استینلس استیل، روکش های تمام سرامیک و فلزی - سرامیکی، لامینیت ونیرهای پرسیلنی، انله ها و ترمیم های کامپوزیتی می باشد.نتیجه گیری: در برخی موارد شدید بیماری، ارایه یک طرح درمان مطلوب برای بیمار ممکن است چالش برانگیز باشد و اغلب نیازمند همکاری گروهی و چند جانبه برای ارزیابی، تشخیص و درمان مشکلات بیمار توسط ترکیبی از درمان های پریودنتال، ارتودنسی، جراحی ارتوگناتیک و ترمیم می باشد.

مقدمه: تصاویر پانورامیک می توانند به هر دو طریق تکنیک معمولی و تصویربرداری دیجیتال تهیه شوند. سیستم دیجیتال محاسنی مانند کاهش دوز اشعه دریافتی بیمار، امکان ویرایش تصویر، ذخیره زمان، حذف مواد زاید و پرخطر ناشی از فرایند ظهور و ثبوت را نسبت به تکنیک معمولی در بردارد. هدف از انجام این پژوهش، بررسی دقت تشخیصی رادیوگرافی دیجیتال پانورامیک فیلتر شده در تشخیص پوسیدگی های پروگزیمالی در مقایسه با رادیوگرافی بایت وینگ بود.مواد و روش ها: در این مطالعه توصیفی - تحلیلی، 608 سطح بین دندانی، از مزیال اولین پرمولر تا دیستال دومین مولر در هر نیم فک، در رادیوگرافی های دیجیتال پانورامیک فیلتر شده و بایت وینگ معمولی توسط دو رادیولوژیست دهان، فک و صورت از نظر وجود پوسیدگی پروگزیمالی بررسی شدند. داده های مربوط در نرم افزار آماری SPSS نسخه 11.5 توسط آنالیزهای آماری ضریب توافق کاپا (Kappa) و Wilcoxson و محاسبه ضریب پایایی و ضریب همبستگی Spearman در سطح معنی داری 0.95 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.یافته ها: بین توزیع فراوانی وضعیت پوسیدگی (p value=0.002) و همچنین بین توزیع فراوانی تطابق تشخیص پوسیدگی در دو تکنیک مورد پژوهش، تفاوت معنی دار وجود داشت (p value<0.001).نتیجه گیری: با توجه به محدودیت های این مطالعه، رادیوگرافی دیجیتال پانورامیک فیلترشده، دقت تشخیصی پایین تری نسبت به رادیوگرافی بایت وینگ معمولی در تشخیص پوسیدگی های پروگزیمالی دارد.

مقدمه: لیکن پلان دهانی یک اختلال ایمنی پوستی مخاطی مزمن با اتیولوژی ناشناخته است که دارای انواع متعددی می باشد. نوع اروزیو و بولوز آن دردناک بوده و احتیاج به درمان دارند. علل متعددی از جمله اختلال ایمنی سلولی، استرس و کمبود برخی ویتامین ها برای این بیماری مطرح است. هدف از این پژوهش، مقایسه سطح ویتامین B12 سرمی در بیماران مبتلا به لیکن پلان و افراد سالم بود.مواد و روش ها: این مطالعه از نوع مورد - شاهدی بود. 20 فرد سالم به عنوان گروه شاهد و 32 فرد مبتلا به لیکن پلان دهانی به عنوان گروه مورد انتخاب شدند. سطح سرمی ویتامین B12 در دو گروه ثبت شد. اطلاعات به دست آمده توسط نرم افزار SPSS و آزمون های t و Chi–square مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت (a=0.05).یافته ها: میانگین سرمی ویتامین B12 در گروه مورد 328.87±103 pg/ml و در گروه شاهد 365.35±83 pg/ml بود. از لحاظ آماری، اختلاف معنی داری در دو گروه وجود نداشت (p value= 0.12).نتیجه گیری: با توجه به محدودیت های این مطالعه، ارتباطی بین کمبود ویتامین B12 و بروز بیماری لیکن پلان مشاهده نشد.

مقدمه: ژانت سل گرانولومای محیطی یا اپولیس سلول های ژانت از ضایعات واکنشی به نسبت شایع بافت همبند مخاط دهان است که در واکنش به تحریکات موضعی و تروما ایجاد می شود. این ضایعه بیشتر در زنان و در دهه های چهار تا شش گزارش شده است. درمان گرانولومای محیطی با سلول ژانت شامل جراحی و گاهی با خارج کردن یک یا چند دندان درگیر با ضایعه و کورتاژ حفره دندان است، چرا که عود این ضایعه تا حدودی شایع است. این ضایعه شبه تومورال ممکن است در کودکان به دنبال تحلیل ریشه دندان شیری بروز کرده و می تواند در این گروه سنی رفتار مهاجم تری از خود نشان بدهد.شرح مورد: در این مقاله ضایعه تا حدودی شایع اما در گروه سنی و جنسی غیرشایع برای بروز گزارش می شود. در یک پسر ده ساله سالم، برجستگی بدون علامت بافت نرم مخاط دهان بدون شواهدی از درگیری استخوان به روش جراحی به طور کامل برداشته شده و در بررسی میکروسکوپی تشخیص ژانت سل گرانولومای محیطی قطعی شد. در طی شش ماه پی گیری محل جراحی بدون عارضه ترمیم یافت.نتیجه گیری: با وجود آن که ژانت سل گرانولومای محیطی در جنس مونث و سنین میان سالی و بیشتر، شیوع دارد، ممکن است در کودکان نیز همراه با جابه جایی دندان درگیر، ایجاد اشکال در رویش دندان دایمی، تخریب استخوان و لقی دندان ها مشاهده شود. بنابراین هدف از این گزارش، توجه بر احتمال بروز این قبیل ضایعات در سنین پایین، جهت تشخیص و درمان زودهنگام می باشد.

مقدمه: شیر مادر منبع تغذیه مناسبی برای نوزادان است. با وجود قابلیت تصفیه کنندگی غدد پستانی، برخی فلزات سمی از جمله جیوه می توانند به شیر مادر راه یابند. از آن جا که جیوه قسمتی از ترکیب آمالگام دندانی می باشد، هدف از این مطالعه، تعیین ارتباط بین سطوح دندانی ترمیم شده با آمالگام و میزان جیوه شیر مادر بود.مواد و روش ها: این مطالعه مقدماتی به طور مقطعی و بر روی جامعه آماری مادران شیردهی که به مرکز بهداشتی شهر اصفهان مراجعه می کردند انجام شد. تعداد 25 نفر که بین 18 تا 35 سال داشته و بیش از 2 ماه از تولد نوزادشان نگذشته بود و بدون هیچ گونه بیماری خاص سیستمیک بودند انتخاب شدند. همزمان 5 نفر از مادران که هیچ گونه ترمیم آمالگامی نداشتند نیز به عنوان گروه شاهد بررسی شدند. تعداد سطوح دندانی پرشده با آمالگام ثبت گردید. سپس از هر کدام از مادران حدود 6 میلی لیتر شیر گرفته شد. جیوه نمونه ها به روش اسپکتروفتومتری جذب اتمی بخار سرد اندازه گیری شد و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 16 و آزمون های آماری t مستقل و ضریب همبستگی انجام گردید.یافته ها: میانگین تعداد سطوح ترمیم شده با آمالگام در 25 نمونه گروه مورد برابر با 14.56 میکروگرم بر لیتر بود و میانگین غلظت جیوه موجود در شیر مادران 1.5748 میکروگرم بر لیتر به دست آمد. تعداد سطوح ترمیم شده با آمالگام دندانی با میانگین غلظت جیوه موجود در شیر مادران ارتباط معنی داری داشت (p value<0.001).نتیجه گیری: با توجه به محدودیت های این مطالعه غلظت جیوه موجود در شیر مادران با تعداد سطوح ترمیم های آمالگام دندانی ارتباط دارد.

مقدمه: زمین خوردن، تصادفات و فعالیت های ورزشی در کودکی و نوجوانی از شایع ترین علل ترومای دندانی می باشد. اغلب آسیب های تروماتیک دندانی در دندان های قدامی می باشد که می تواند باعث محدودیت در تغذیه و اثرات نامطلوب روحی و روانی شود. هدف این پژوهش، بررسی فراوانی آسیب های دندانی، نوع آسیب و درمان های انجام شده، بر اساس پرونده های شرکت بیمه ایران بود.مواد و روش ها: مطالعه حاضر از نوع توصیفی و مقطعی بود. از بین پرونده های مربوط به صدمات دندانی کودکان شهر اصفهان در سال های 1389 و 1390، به صورت تصادفی ساده 400 پرونده مربوط به ترومای دندانی کودکان 7 تا 12 ساله استخراج شد و اطلاعات دموگرافیک همراه با علت آسیب به دندان، نوع درمان و درمان انجام شده، توسط دندان پزشک ثبت گردید. اطلاعات جمع آوری شده وارد نرم افزار SPSS نسخه 16 شد و با استفاده از روش های آماری توصیفی بررسی گردید.یافته ها: فراوانی آسیب های دندانی در مدارس دولتی (75 درصد) بیشتر از مدارس غیرانتفاعی (25 درصد) و در پسران بیشتر از دختران بود. همچنین در گروه سنی 10 تا 12 سال آسیب بیشتری نسبت به گروه 7 تا 9 سال مشاهده گردید. شایع ترین دندان آسیب دیده سانترال سمت راست ماگزیلا و شایع ترین دلیل آسیب، ورزش بود. در 91.3 درصد از موارد دندان ها شکستگی تاج و در 14.2 درصد دندان ها شکستگی ریشه (با یا بدون شکستگی تاج) داشتند. شایع ترین درمان، ترمیم (81.1 درصد) بود و در 17.4 درصد موارد دندان کشیده شده بود. 87.3 درصد از آسیب ها توسط دندان پزشک عمومی و بقیه توسط متخصص درمان شده بودند.نتیجه گیری: در این مطالعه مشاهده شد که جنسیت و سن عوامل مرتبط با صدمات دندانی هستند. شایع ترین دندان آسیب دیده سانترال ماگزیلا و شایع ترین آسیب، شکستگی تاج و بیشترین درمان ترمیم می باشد.

مقدمه: کنترل عفونت از اهمیت بسیاری در درمان های دندان پزشکی برخوردار است. یکی از راه های انتقال عفونت از طریق قالب های دندانی است. آموزش دندان پزشکان در مورد کنترل عفونت و برنامه های آموزشی احتمال خطر آلودگی را کاهش می دهد. هدف از این پژوهش، بررسی میزان آگاهی و نگرش دندان پزشکان در رابطه با ضدعفونی قالب های دندانی بود.مواد و روش ها: در این مطالعه توصیفی، 93 دندان پزشک عمومی شهر اهواز به صورت تصادفی انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات، پرسش نامه شامل ویژگی های دموگرافیک و 15 سوال مربوط به آگاهی و 14 سوال مربوط به نگرش تهیه شد. سوالات آگاهی امتیازبندی و برای هر سوال صحیح پاسخ داده شده، یک امتیاز در نظر گرفته شد. به سوالات نگرش نمره 1 تا 5 داده شد. سرانجام داده ها به وسیله آزمون های t و Chi-square مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند (a=0.05).یافته ها: میانگین و انحراف معیار نمره آگاهی کلی دندان پزشکان مورد مطالعه 6.1±0.2 بود. 66 نفر از 93 نفر (70.96 درصد) دارای آگاهی ضعیف با میانگین و انحراف معیار نمره 4.65±0.1، 21 نفر (22.58 درصد) دارای آگاهی متوسط با نمره 9.3±0.2 و تنها 6 نفر (6.45 درصد) دارای آگاهی خوب با نمره 12.3±0.2 بودند. میانگین کلی نمره نگرش 63±8 بود که 86 نفر (92.5 درصد) نگرش متوسط با میانگین و انحراف معیار نمره 61±6 و 7 نفر (7.5 درصد) نگرش خوب با نمره 85±5 داشتند. میزان آگاهی با افزایش سنوات اشتغال کاهش یافت (p value=0.01). متغیر نمره نگرش با مدت فراغت از تحصیل ارتباط معنی دار داشت (p value=0.04).نتیجه گیری: طبق نتایج این مطالعه بیشتر دندان پزشکان نسبت به ضدعفونی کردن مواد و وسایل نگرش مثبتی داشتند. میزان آگاهی دندان پزشکان شهر اهواز در مورد نحوه استفاده از مواد ضدعفونی کننده ضعیف بوده و نیازمند برنامه ریزی آموزشی در این خصوص می باشد.

مقدمه: هدف از انجام این تحقیق آزمایشگاهی، بررسی میزان اثربخشی اتیلن دی آمین تترااستیک اسید 17 درصد، اسید مالئیک 5 درصد و اسید فسفریک 6 درصد در برداشت لایه اسمیر توسط میکروسکوپ الکترونی روبشی بود.مواد و روش ها: در این مطالعه تجربی - آزمایشگاهی، تعداد 80 دندان تک کاناله انسان به سه گروه آزمایشی 25 تایی برای آزمودن با اتیلن دی آمین تترااستیک اسید 17 درصد، اسید مالئیک و اسید فسفریک جهت برداشت لایه اسمیر و یک گروه شاهد منفی 5 تایی تقسیم گردیدند. پس از آماده سازی کانال ها به روش استپ بک تا فایل شماره 40 در ناحیه اپیکال و فایل شماره 80 در ناحیه کرونال، شستشوی نهایی کانال ها با نیدل گیج شماره 30 توسط 5 میلی لیتر از هر کدام از محلول های مورد آزمایش به مدت 1 دقیقه انجام شد. سپس ریشه ها به صورت طولی برش داده شد و با عمل وجینگ به دو نیمه تقسیم شدند و پس از آن در نواحی کرونال، میانی و اپیکال از نمونه ها توسط میکروسکوپ الکترونی روبشی تصاویری تهیه شد. سپس تصاویر توسط دو مشاهده گر بر اساس میزان حذف لایه اسمیر نمره گذاری شدند. در پایان پس از جمع آوری اطلاعات، نتایج توسط آزمون های Kruskal-Wallis و Mann-Whitney جهت مقایسه دوبه دو بین گروه ها و Friedman و Wilcoxson برای مقایسه نواحی مختلف کانال در هر گروه استفاده شد (a=0.05).یافته ها: سه محلول شستشو دهنده کانال در برداشت لایه اسمیر تفاوت معنی داری را نشان ندادند (p value= 0.492). با بررسی نواحی مختلف کانال سه روش تفاوت معنی داری را با برتری ناحیه کرونال نشان دادند (p value= 0.001).نتیجه گیری: بر اساس یافته های این مطالعه، محلول های مورد مطالعه به یک میزان در برداشت لایه اسمیر از دیواره کانال موثر بودند.

مقدمه: سیمان گلاس آینومر از مهمترین مواد ترمیمی مورد استفاده در دندانپزشکی است. هیدروکسی آپاتیت نیز از جمله شناخته شده ترین بیوسرامیک های زیست فعال به شمار می رود. هدف اصلی از این پژوهش، ساخت سیمان گلاس آینومر حاوی ذرات هیدروکسی آپاتیت به منظور ارتقای زیست فعالی و استحکام فشاری سیمان گلاس بود.مواد و روش ها: در این مطالعه تجربی ذرات هیدروکسی آپاتیت طبیعی از استخوان حیوان استحصال شد. جزء سرامیکی سیمان گلاس آینومر هم به روش ذوبی تهیه و مشخصه یابی گردید. ذرات هیدروکسی آپاتیت در مقادیر 1، 3، 5 و 7 درصد وزنی به جزء سیمانی گلاس افزوده شد. زیست فعالی و استحکام فشاری سیمان گلاس آینومر حاوی هیدروکسی آپاتیت در محلول شبیه سازی شده بدن ارزیابی شد. تحلیل آماری داده ها با استفاده از آنالیز واریانس یک طرفه انجام شد (n=3).یافته ها: نتایج آزمون های مشخصه یابی ساخت جزء سرامیکی سیمان گلاس به روش ذوبی را تایید کرد. ساختار کاملا آمورف و شیشه ای گلاس و ترکیب شیمیایی مناسب آن توسط آزمون های مشخصه یابی به اثبات رسید. نتایج حاصل از آزمون غوطه وری در محلول شبیه سازی شده بدن نشان داد که وجود بیوسرامیک هیدروکسی آپاتیت در گلاس آینومر باعث افزایش زیست فعالی سیمان گلاس آینومر در محلول شبیه سازی شده بدن می شود. نتایج آزمون سنجش استحکام فشاری هم نشان داد که افزودن هیدروکسی آپاتیت تا 5 درصد وزنی، باعث افت استحکام فشاری نمونه های گلاس نخواهد شد.نتیجه گیری: بر پایه نتایج این پژوهش مناسب ترین نمونه از لحاظ استحکام فشاری برای کاربرد در مصارف دندانپزشکی، مخلوط گلاس آینومر با 5 درصد وزنی هیدروکسی آپاتیت بود که زیست فعالی آن نیز در محلول شبیه سازی شده بدن به اثبات رسید. معرفی این ترکیب نوین می تواند گام مهمی در توسعه سیمان های گلاس آینومر باشد.

مقدمه: ارتباط نزدیک بین ریشه دندان مولر سوم مندیبل و کانال دندانی تحتانی شایع است. پیش گیری از آسیب به عصب دندانی تحتانی حین جراحی اهمیت ویژه ای دارد. این پژوهش به منظور تعیین توانایی تکنیک رادیوگرافی پانورامیک در نمایش ارتباط دندان عقل نهفته با کانال دندانی تحتانی با استفاده از یافته های جراحی انجام شد.مواد و روش ها: در این مطالعه توصیفی - تحلیلی، علایم رادیوگرافی 60 نمونه مراجعه کننده به دانشکده دندان پزشکی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان و کلینیک وابسته در سال تحصیلی 91 - 1390 که حداقل یک علامت مبنی بر مجاورت بین کانال و دندان در رادیوگرافی پانورامیک آن ها تشخیص داده شد توسط رادیولوژیست مورد ارزیابی قرار گرفت. دندان های عقل توسط متخصص جراح فک و صورت خارج شد و درگیری یا عدم درگیری دندان با کانال به عنوان ملاک استاندارد ثبت گردید. قدرت تشخیص شاخص های رادیوگرافی با آزمون McNemar بررسی شد (a=0.05).یافته ها: سوپر ایمپوز شدن تصویر دندان با دیواره فوقانی کانال (p value= 0.1)، سوپر ایمپوز شدن تصویر دندان بر روی کل کانال (p value< 0.001)، سوپر ایمپوز شدن تصویر دندان همراه با ایجاد تنگی و انحراف در کانال (p value= 0.013) نسبت به بقیه علایم قابلیت تشخیصی بیشتری داشتند و به ترتیب ارزش پیش گویی مثبت 59.3 درصد، 86.3 درصد و 54.5 درصد داشتند.نتیجه گیری: با توجه به محدودیت های این مطالعه، سوپر ایمپوز شدن تصویر دندان بر روی کل کانال همراه با ایجاد تنگی و انحراف کانال در رادیوگرافی پانورامیک می تواند نشانگر ارتباط واقعی بین دندان و کانال باشد.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (pdf) مراجعه فرمایید.

مقدمه: هدف از انجام این پژوهش، ارزیابی تاثیر سلامت دهان و دندان کودک بر کیفیت زندگی خانواده و ارتباط آن با شاخص های پوسیدگی دندان و مال اکلوژن دانش آموزان و وجود یا عدم وجود تروما در دانش آموزان بود.مواد و روش ها: در این مطالعه تحلیلی - مقطعی، تعداد 210 دانش آموز 11 - 9 ساله از مدارس ابتدایی شهرستان آمل که دارای سلامت جسمی و روحی بودند، به روش تصادفی ساده انتخاب شدند. پرسش نامه مقیاس تاثیر سلامت دهان و دندان کودک بر خانواده ( Family impact scaleیاFIS ) توسط دانش آموزان تکمیل گردید. شاخص dmft، DMFT (Decay, missing and filling teeth) و مال اکلوژن (بر اساس طبقه بندی آنگل) و وجود یا عدم وجود تروما دانش آموزان ثبت شد و اطلاعات آن توسط نرم افزار SPSS نسخه 11.5 و آزمون (ANOVA) و Spearman در سطح معنی داری 0.95 تجزیه و تحلیل گردید.یافته ها: شاخص پوسیدگی دندان شیری (dmft) ارتباط معنی داری با نمره کل پرسش نامه FIS داشت p value£0.003. ارتباط معنی داری بین وضعیت اقتصادی (p value= 0.2)، چندمین فرزند خانواده بودن (p value= 0.1)،(p value= 0.1) DMFT ، سن (p value= 0.9) و تعداد فرزندان (p value= 0.7) با نمره کل پرسش نامه FIS مشاهده نشد. ضریب همبستگی Spearman نشان داد که بین dmft با سن رابطه معنی دار وجود دارد (p value£ 0.001).نتیجه گیری: با توجه به محدودیت های این مطالعه، پوسیدگی دندان های شیری تاثیر مستقیم بر کیفیت زندگی خانواده این کودکان دارد. در عین حال مال اکلوژن و ترومای دندانی تاثیری بر کیفیت زندگی خانواده کودکان نداشت.

مقدمه: با وجود پیشرفت های صورت گرفته در شاخه های مختلف دندان پزشکی، همچنان پوسیدگی دندان شایع ترین عفونت جوامع انسانی محسوب می گردد که در قالب معضلی حل نشده در فعالیت های بهداشتی - درمانی بیشتر کشورهای جهان مطرح است. شاخص DMFT (Decay, missing and filling teeth) به عنوان یکی از معتبرترین معیارهای بررسی سلامت و وضعیت بهداشت دهان و دندان مطرح است که تحصیلات و عوامل اقتصادی - اجتماعی می تواند در آن دخیل باشد. بنابراین هدف از این پژوهش، بررسی شاخص DMFT در دانشجویان دندان پزشکی، پزشکی، مهندسی و طلاب حوزه علمیه شهر همدان بود.مواد و روش ها: در این مطالعه که به صورت مقطعی و از نوع توصیفی - تحلیلی بود، 200 دانشجو از چهار رشته مختلف تحصیلی (هر رشته 50 نفر) به روش تصادفی ساده انتخاب شدند. معاینات بالینی توسط فرد معاینه گر که دانشجوی سال آخر دندان پزشکی بود زیر نور یونیت و با کمک آینه و سوند صورت گرفت. داده های به دست آمده توسط نرم افزار SPSS نسخه 15 تجزیه و تحلیل شد و از آزمون های ANOVA و Tukey برای بررسی های آماری استفاده گردید (a=0.05).یافته ها: در کل میانگین شاخص DMFT برابر 7.89±3.48 بود. میانگین شاخص DMFT در چهار گروه تقریبا نزدیک بوده است و به طور کلی بیشترین میانگین مربوط به گروه دندان پزشکی بود (8.8±4.02) و در گروه های دیگر به ترتیب در طلاب برابر (8.48±3.23)، در مهندسی (7.49±3.34) و در پزشکی (6.72±4) به دست آمد. تک تک شاخص ها در همه گروه ها اختلاف معنی داری داشتند (p value<0.05).نتیجه گیری: با توجه به محدودیت های این مطالعه، با آن که میانگین شاخص DMFT در دانشجویان دندان پزشکی بیشتر بود، میزان پوسیدگی در گروه دندان پزشکی و پزشکی کمتر بود. در مجموع نیاز به تدوین برنامه هایی جهت ارتقای سطح نگرش در مورد سلامت دهان جامعه دانشجویی احساس می شود.

مقدمه: در بسیاری از کشورها صنعت جهانگردی به عنوان منبع اصلی درآمد، اشتغال زایی، رشد بخش خصوصی و توسعه ساختار زیربنایی است. امروزه گردشگری درمانی و بهداشتی از روبه رشدترین بخش های صنعت گردشگری جهان محسوب می شود. این مطالعه با هدف تعیین وضعیت عوامل اجتماعی، فرهنگی و زیرساخت های موثر بر توسعه صنعت گردشگری دندانپزشکی انجام گردید.مواد و روش ها: این مطالعه توصیفی تحلیلی، با ابزار پرسشنامه شامل مشخصات دموگرافیک، مشخصات گردشگران خارجی مراجعه کننده جهت دریافت خدمات درمانی دندانپزشکی، عوامل فرهنگی، اجتماعی و سیاسی، برخی زیرساخت های موجود، هزینه خدمات، و سوالات مربوط به ارائه راهکارهای توسعه گردشگری دندانپزشکی انجام شد. به صورت تصادفی ساده پرسشنامه ها به 62 نفر از دندانپزشکان شهر اصفهان ارائه و توسط آنان تکمیل گردید. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 19 آنالیزهای آمار توصیفی و آزمون t تجزیه و تحلیل شد.یافته ها: مهمترین عوامل موثر بر توسعه گردشگری دندانپزشکی به ترتیب عبارت بودند از وجود مرکزی جهت ارائه انواع خدمات دندانپزشکی (4.81±0.398)، مناسب بودن هزینه خدمات دندانپزشکی (4.56±0.315)، وجود تبلیغات مناسب و مداوم، توسعه زیرساخت های لازم برای تامین رفاه گردشگران (4.14±0.243) و عوامل فرهنگی، اجتماعی، سیاسی (4.02±0.324). آزمون t نشان داد بین جنس و میانگین نمره کیفیت زیرساخت ها (p value=0.184)، فاکتورهای اجتماعی، فرهنگی، سیاسی (p value=0.384) و تعرفه ها (p value=0.774) تفاوت معنی داری وجود نداشت.نتیجه گیری: نتایج حاکی از اهمیت شرایط فرهنگی، اجتماعی و سیاسی و تعرفه ها در بالا رفتن امکان ارائه خدمات دندانپزشکی و افزایش تعداد گردشگران درمانی در حوزه دندانپزشکی بود. می توان گفت شهر اصفهان با وجود جاذبه های فراوان اکوتوریستی و مزیت های رقابتی هزینه و زیرساخت ها جایگاه مناسبی دارد. استفاده از بسته تبلیغاتی در فرودگاه ها و هتل ها می تواند راهکار مناسبی جهت توسعه صنعت گردشگری دندانپزشکی باشد.