مجله دانشگاه علوم پزشکی قم
سال:1392 | دوره:7 | شماره:6 |تعداد مقالات:15

زمینه و هدف: افزایش استرس در پی پیشرفت تکنولوژی، عامل بسیار مهمی در تهدید سلامت اعضای بدن نظیر دستگاه عصبی است. این مطالعه با هدف بررسی آثار استرس مزمن چندگانه بر تغییرات مورفومتریک سلول های بتز در قشر مغز موش صحرایی نر انجام شد.روش بررسی: در این مطالعه تجربی، 18 سر موش صحرایی نژاد ویستار به صورت تصادفی به دو گروه مساوی تقسیم شدند. حیوانات در گروه تحت استرس به مدت 10 روز در معرض استرس های مختلف به صورت محرومیت غذایی، محرومیت آب، بی حرکتی در دمای4oC، شنای اجباری و ایزوله شدن قرار گرفتند، درحالی که حیوانات گروه کنترل بدون هیچ اختلالی در قفس های خود نگهداری شدند. پس از مدت مورد نظر، حیوانات بیهوش و مغز آنها جدا شد. در ادامه، بعد از فیکساسیون، نمونه هایی از قشر فرونتال مغز برای مطالعه با میکروسکوپ نوری آماده گردید. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون تی صورت گرفت و سطح معنی داری (p<0.05) در نظر گرفته شد.یافته ها: میانگین تعداد و اندازه سلول های بتز در گروه های تحت استرس، به طور معنی داری کمتر از گروه کنترل بود (0.001) مشاهدات کیفی نیز آثار کروماتولیز اجسام نیسل، متراکم شدن هسته و کاهش استطاله های نورونی را نشان داد.نتیجه گیری: نتایج مطالعه حاضر نشان داد استرس مزمن چندگانه با کاهش اندازه و تعداد سلول های بتز می تواند اثرات منفی بر قشر مغز موش صحرایی داشته باشد، با این وجود مطالعات بیشتری برای تایید نتایج فوق ضروری است.

زمینه و هدف: ویبریوها به عنوان عامل برخی از اختلالات گوارشی و خارج گوارشی شناخته شده اند، که معمولا در برخی از فصول سال به صورت اپیدمی ظاهر می شوند. از آنجایی که دریا به عنوان یکی از زیست بوم های مهم ویبریوها شناخته شده است، این تحقیق با هدف تعیین فراوانی انواع ویبریوها و تعیین مقاومت میکروبی آنها، در مناطق مختلف ساحلی جنوب کشور در فصول مختلف سال انجام شد.روش بررسی: در این مطالعه توصیفی–مقطعی، 600 نمونه آب برداشت شده از آبهای ساحلی شهر بندرعباس از نظر وجود سویه های ویبریو در دو فصل بهار و زمستان بررسی شدند. برای تشخیص اولیه، از محیط های آب پپتونه قلیایی و TCBS استفاده گردید و با انجام تست های بیوشیمیایی (اکسیداز، حرکت، اندول،KIA  و سایر آزمون های بیوشیمیایی از جمله نمک 0%، 6%،VP و ONPG) تشخیص نهایی انجام شد.یافته ها: ویبریو هاروئی با 2.3%، ویبریو کلرا 1.7%، ویبریو پاراهمولیتیکوس 1.3%، ویبریو فورنیسی 1.2%، شیگلوئید و ویبریو متسچینوکووی 1%، هیدروفیلا %0.5، ویبریو ولنیفیکوس و ویبریو میمیکوس %0.3 و ویبریو فلوویالیس %0.2، بیشترین فراوانی را به خود اختصاص دادند. همچنین برحسب فصول، 71.2% آلودگی مربوط به فصل زمستان و %28.8 مربوط به فصل بهار بود، که نشان می داد در زمستان موارد آلودگی بیشتر از فصل بهار بوده است.نتیجه گیری: با توجه به مطالعه محققین، جداسازی این گونه ها بعد از بارندگی، افزایش می یابد. در مطالعه حاضر نیز این پارامتر در جداسازی گونه های ویبریو تاثیر مثبت داشته است.

زمینه و هدف: افسردگی یکی از شایع ترین اختلالات روانی است که درمان موثر آن موجب حفظ عملکرد بیمار در سطح قابل قبولی می گردد. ویتامین E به عنوان یک آنتی اکسیدان از سلول های بدن در مقابل تخریب محافظت می کند. این تحقیق با هدف بررسی تاثیر ویتامین E و سیتالوپرام بر نورون های ناحیه هیپوکامپ در موش های افسرده ماده انجام شد.روش بررسی: در مطالعه حاضر 30 رأس موش رت ماده با وزن متوسط 200±20g به 5 گروه 6 تایی تقسیم شدند. گروه ها شامل: 1-گروه C (کنترل غیرافسرده)؛ 2- گروه D (کنترل افسرده که با آب و غذای معمولی تیمار شدند)؛ 3- گروه DS (دریافت کننده سیتالوپرام با دوز 30mg/kg/bw)؛ 4- گروه DE (تیمارشده با ویتامین E با دوز 100mg/kg/bw)؛ 5- گروه DES (گروهی که ویتامین E و سیتالوپرام را توأما دریافت کردند). یک ماه پس از تیمار، حیوانات به روش آسان کشی، کشته شدند، سپس مغز و ناحیه هیپوکامپ جدا و پس از تثبیت در فرمالین، مقاطع بافتی تهیه گردید. پس از رنگ آمیزی با هماتوکسیلین و ائوزین با میکروسکوپ نوری ساختمان بافتی هیپوکامپ مورد مطالعه قرار گرفت. جهت القای افسردگی، موش ها به مدت 2 ماه در تاریکی مطلق قرار داده شدند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون های آماری واریانس یک طرفه و آزمون توکی صورت گرفت. سطح معنی داری، 0.05 در نظر گرفته شد.یافته ها: حدود 40 و 50% نورون های ناحیه CA1 و DG در موش های افسرده دچار نکروز نورونی شدند، درحالی که در موش های تیمارشده با سیتالوپرام و ویتامین E، میزان نکروز نورونی به طور معنی داری کاهش نشان داد (p<0.05).نتیجه گیری: نتایج مطالعه حاضر نشان داد سیتالوپرام و ویتامین E علیه آسیب نورونی ناحیه هیپوکامپ در حیوانات افسرده، اثر حفاظتی دارند.

زمینه و هدف: در سالهای اخیر ظهور مقاومت های آنتی بیوتیکی شیوع فراوانی یافته اند، به طوری که این موضوع به یکی از معضلات پزشکی نوین تبدیل شده است. این مطالعه با هدف بررسی باکتری های جداشده از نمونه های بالینی بیماران با عفونت های مختلف و برآوردی از شیوع انواع باکتری ها، همچنین الگوی مقاومت آنتی بیوتیکی آنها انجام شد.روش بررسی: از زخم بیماران بستری در بیمارستان های امام خمینی و سوانح سوختگی شهر اهواز در سال 1388-1387، که دچار عفونت بیمارستانی شده بودند، ابتدا کشت تهیه شد، سپس بعد از جدا نمودن باکتری، حساسیت آنتی بیوتیکی با استفاده از دیسک های آنتی بیوتیکی تعیین گردید. داده ها با استفاده از آزمون های آماری (نسبت)، در سطح معنی داری p£0.05 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: میزان مقاومت و حساسیت آنتی بیوتیکی در ارگانیسم های به دست آمده از 403 نمونه مختلف شامل: پنوموکوک (2.2%)، استافیلوکوک کوآگولاز مثبت (4%) و استافیلوکوک کوآگولاز منفی (21.3%)، سودوموناس (18.9%)، کلبسیلا (25.6%)، اشرشیا کلی (26.8%)، شیگلا (1%) و پروتئوس (0.2%) تعیین شد، که در این میان، کلبسیلا های جداشده از نمونه های مختلف؛ حساسیت های مختلف و متنوعی به آنتی بیوتیک های گوناگون نشان دادند. بیشترین میزان مقاومت در استافیلوکوک های کوآگولاز مثبت نسبت به کلوگزاسیلین مشاهده گردید، که در 80% موارد، استافیلوکوک های کوآگولاز مثبت نسبت به کلوگزاسیلین مقاوم بودند.نتیجه گیری: با توجه به نتایج این مطالعه و با در نظر گرفتن امکان انتقال ژن های مقاومت به سایر باکتری ها، توجه هرچه بیشتر مسوولان بهداشتی نسبت به برنامه ریزی و نظارت دقیق تر بر کنترل عفونت های بیمارستانی و به کارگیری پروتکل های درمانی صحیح و موثر جهت حذف ارگانیسم های مقاوم به چند دارو ضروری است. همچنین محدود کردن تجویز آنتی بیوتیک های دارای مقاومت های چندگانه، از ضروریات اصلی پروتکل های درمانی به نظر می رسد.

زمینه و هدف: پروبیوتیک ها میکروارگانیزم های زنده ای هستند که اگر به میزان کافی تجویز شوند، اثرات مفیدی بر میزبان دارند. پروبیوتیک ها با پیشگیری از اثرات تضعیف کننده سیستم ایمنی، احتمال ابتلا به بیماری را در مصرف کنندگان کاهش می دهند. مطالعه حاضر با هدف بررسی تاثیر مکمل پروبیوتیک بر پاسخ ایمنی مردان ورزشکار، قبل و بعد از فعالیت وامانده ساز انجام شد.روش بررسی: در یک مطالعه دو سوکور، 16 داوطلب مرد ورزشکار در محدوده سنی 25-19 سال به طور تصادفی در دو گروه تجربی و دارونما قرار گرفتند. افراد گروه تجربی و گروه دارونما روزانه به ترتیب 2 عدد کپسول پروبیوتیک یا دارونما را به مدت 30 روز مصرف کردند. نمونه های خون شرکت کنندگان در شروع مطالعه و در روز سی ام مکمل دهی، جمع آوری و مقدار لمفوسیت ها، مونوسیت ها، گرانولوسیت ها،CRP سرمی و IgA سرم اندازه گیری شد. داده ها با استفاده از روش سنجش های تکراری و تی مستقل تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: مصرف مکمل پروبیوتیک در سطوح استراحتی، در مقایسه بین گروه و درون گروهی تنها در سطوح مونوسیت ها نسبت به سطح پایه تفاوت معنی داری نشان داد (p<0.05) همچنین بعد از فعالیت وامانده ساز، در گروه پروبیوتیک در مقایسه با سطوح پایه، سطوح مونوسیت ها، گرانولوسیت ها و لمفوسیت ها از لحاظ آماری تفاوت معنی داری مشاهده شد. در مقایسه تغییرات بین گروه پروبیوتیک و دارو نما نیز تنها در سطوح مونوسیت، تفاوت معنی دار بود (p<0.05) سایر متغیرها از لحاظ آماری تفاوت معنی داری نداشتند.نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد مصرف پروبیوتیک در پی فعالیت وامانده ساز می تواند در افزایش فاکتورهای لمفوسیت، مونوسیت و گرانولوسیت اثر داشته باشد، لذا به نظر می رسد پروبیوتیک ها در توسعه ایمنی بدن نقش دارند.

زمینه و هدف: سندرم پیش از قاعدگی یکی از مشکلات شایع در سنین تولیدمثلی زنان با مجموعه ای از علائم فیزیکی و روانی است، که به اشکال ضعیف، متوسط و شدید بروز می کند. با توجه به نتایج متفاوت تحقیقات انجام شده در این زمینه، این مطالعه با هدف تعیین میزان شیوع، شدت و تظاهرات بالینی سندرم پیش از قاعدگی در دانشجویان دختر ساکن خوابگاه دانشگاه علوم پزشکی اراک صورت گرفت.روش بررسی: این مطالعه به روش توصیفی روی 500 دانشجوی ساکن خوابگاه دانشگاه علوم پزشکی اراک در سال 1388 انجام شد. فرم خلاصه شده ارزیابی سندرم پیش از قاعدگی 10 آیتمی و پرسشنامه سنجش استرس، اضطراب و افسردگی (DASS 21) توسط واحدهای پژوهشی تکمیل گردید.یافته ها: میانگین سنی دانشجویان شرکت کننده در پژوهش 21.47±2.55 سال بود. %96.6 از افراد شرکت کننده در مطالعه دارای درجاتی از علائم سندرم پیش از قاعدگی بودند. فراوانی شدت سندرم پیش از قاعدگی برحسب درجه خفیف، متوسط، شدید و خیلی شدید به ترتیب %52.2، %38.8، %5.2 و %0.6 برآورد شد. از میان علائم گزارش شده؛ سندرم پیش از قاعدگی نظیر استرس، برافروختگی، تحریک پذیری، افسردگی، حساسیت پستان ها، کمردرد، افزایش وزن، درد شکم، نفخ و علائم روانی نسبت به علائم جسمی، شیوع بیشتری داشت.نتیجه گیری: با توجه به نتایج این مطالعه، از آنجایی که سندرم پیش از قاعدگی یکی از مشکلات شایع سنین تولیدمثلی زنان بوده و اثرات زیانباری بر روی کیفیت زندگی آنان دارد، لذا باید راهکارهای پیشگیری کننده و درمانی جهت حل این مساله ارائه گردد.

زمینه و هدف: استرس شغلی یک بیماری مزمن است که به علت شرایط سخت کاری ایجادشده و بر روی عملکرد فردی و سلامت جسمی و ذهنی فرد تاثیر می گذارد. مطالعه حاضر با هدف تعیین میزان تنیدگی شغلی در کارکنان شاغل 115 استان اردبیل انجام شد.روش بررسی: در این پژوهش توصیفی-تحلیلی، 103 نفر از کارکنان پایگاه های اورژانس 115 استان اردبیل در سال 1390 از نظر میزان استرس به روش نمونه گیری در دسترس بررسی شدند. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه ای دو قسمتی شامل بخش اول اطلاعات فردی، اجتماعی و بخش دوم پرسشنامه مربوط به استرس Hari بود. داده ها پس از جمع آوری با استفاده از آمار ضریب همبستگی پیرسون، تی مستقل و واریانس یک طرفه، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: در این مطالعه اکثریت واحدهای مورد پژوهش 77 نفر (%74.8)، میانگین نمره استرس بین 250-150 داشتند، که نشان دهنده وجود استرس در آنها بود و 4 نفر (%3.9) دارای نمره بالای 250 بودند که استرس شدید را نشان می داد.نتیجه گیری: با توجه به اینکه کارکنان فوریت های پزشکی و اورژانس پیش بیمارستانی جزء کادر درمانی مهم جهت نجات زندگی افراد محسوب می شوند، همچنین استرس عامل مهمی در ایجاد و تشدید فرسودگی شغلی است، لذا نظام مدیریتی صحیح در جهت تسهیل و دور کردن خطرهای ناشی از استرس های شغلی و تدابیری برای جلوگیری از عواقب آن، لازم و ضروری است.

زمینه و هدف: بیمارستا ن ها از مراکز مهم و حیاتی خدمات عمومی هستند که ماهیت فعالیت در آنها و نوع خدمات ارائه شده ایجاب می کند تا محیطی آرام، بی صدا و ساکت داشته باشند. این مطالعه با هدف ارزیابی میزان دوز دریافتی صدا در پرستاران 6 بیمارستان شهر قم انجام شد.روش بررسی: در این مطالعه توصیفی - مقطعی در مرحله اول، 12 پرستار شاغل در 6 بیمارستان آموزشی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی قم به صورت تصادفی انتخاب شدند. به منظور ارزیابی میزان مواجهه پرستاران با صدا از دو دستگاه دوزیمتر کالیبره شده استفاده شد. در مرحله دوم اطلاعات دموگرافیک مورد نیاز شامل: سن، جنس، سابقه کار، ساعات کار روزانه و غیره از طریق پرسشنامه جمع آوری شد. در نهایت، داده ها با استفاده از شاخص های آمار مرکزی، توزیع فراوانی و آنالیز واریانس یک طرفه و آزمون تعقیبی دانکن در سطح معنی داری کمتر از 0.05 تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: در این مطالعه، در تمامی بیمارستان های مورد پ‍ژوهش، میزان مواجهه با صدا بالاتر از حد مجاز بود. از طرفی، در بخش های اورژانس، زنان و زایمان و عفونی؛ دوز دریافتی صدا، به طور معنی داری نسبت به سایر بخش ها بیشتر بود (a<0.05) همچنین عمده منابع صدا به ترتیب از ونتیلاتورها، پمپ های سرم و دستگاه ساکشن گزارش شد و سایر منابع، از جمله صدای ناشی از سیستم های تهویه، انکوباتور و غیره در جایگاه های بعدی قرار داشت. همچنین صدای ناشی از این دستگاه ها غالبا در ناحیه فرکانس های مکالمه (500-300HZ) بیشترین مقدار را به خود اختصاص داد.نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد مقادیر صدا در بخش های مختلف بیمارستان، بالاتر از حد مجاز بوده است. لذا می توان طی یک بررسی با تجزیه و تحلیل علل و الگوی تولید صدا؛ برنامه مداخله ای کنترل و کاهش آلودگی صوتی در بیمارستان ها را به صورت اولویت بندی شده پیاده نمود.

زمینه و هدف: در حال حاضر، مقیاس گرفتاری Gilbert و Allen جهت سنجش گرفتاری در کشورهای مختلف استفاده می شود. لذا این تحقیق با هدف تعیین روایی و پایایی مقیاس گرفتاری در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان انجام شد.روش بررسی: تعداد 162 نفر (60 پسر و 102 دختر) از دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان به صورت تصادفی ساده انتخاب و به ابزار پژوهش پاسخ دادند. برای بررسی روایی مقیاس گرفتاری از روش های روایی محتوا، همبستگی گویه ها با نمره کل (تحلیل مواد)، همبستگی خرده آزمون ها با نمره کل (تحلیل عوامل) و به منظور بررسی پایایی مقیاس از روش های آلفای کرونباخ و پایایی تنصیفی استفاده شد. سطح معنی داری برابر با 0.01 (99% اطمینان) در نظر گرفته شد.یافته ها: تحلیل مواد پرسشنامه نشان داد ضرایب همبستگی گویه ها با نمره کل در تمام موارد معنی دار و بین 0.44-0.76 متغیر است. ضریب همبستگی خرده مقیاس ها با نمره کل، برای خرده مقیاس گرفتاری بیرونی 0.95 و خرده مقیاس گرفتاری درونی 0.90 برآورد گردید (P<0.01) همچنین تحلیل عوامل؛ حکایت از وجود دو عامل عمومی داشت. علاوه بر این، پایایی درونی مقیاس با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ برای کل مقیاس و خرده مقیاس های گرفتاری بیرونی و درونی به ترتیب 0.92، 0.87 و 0.88 محاسبه شد. ضریب پایایی تنصیفی مقیاس، 0.88 به دست آمد.نتیجه گیری: در مجموع، نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد مقیاس گرفتاری از خصوصیات روان سنجی رضایت بخشی برای استفاده در دانشجویان ایرانی برخوردار است.

زمینه و هدف: سندرم روده تحریک پذیر به عنوان یکی از شایع ترین اختلالات عملکردی دستگاه گوارش با شیوع 20-10% در جمعیت جهان مطرح است. این سندرم معمولا به صورت درد یا ناراحتی در شکم همراه با تغییر اجابت مزاج توسط بیماران بیان می شود، و تشخیص آن بر اساس شرح حال بیماران بوده و تست تشخیصی اختصاصی برای آن وجود ندارد، اما باید توجه نمود تشخیص قطعی IBS بعد از رد سایر بیماری های ارگانیک صورت می گیرد. شایع ترین تظاهرات بالینی بیماری؛ درد یا ناراحتی شکم، یبوست یا اسهال، یا یبوست و اسهال متناوب و نفخ شکم است. مکانیسم های مختلفی برای پاتوژنز این بیماری بیان شده است، که شامل اختلال در سیستم حرکتی، افزایش حساسیت احشایی، التهاب خفیف و استرس می باشد. فاکتورهای ژنتیکی نیز می توانند در بروز التهاب یا پاسخ های ایمنی منطقه ای و در نتیجه استعداد به IBS دخیل باشند، اما به نظر می رسد برای بروز علائم IBS، فاکتورهای متعددی باید دخالت کنند. اگرچه اغلب بیماران جهت دریافت کمک های پزشکی مراجعه نمی کنند، اما این بیماری هزینه قابل ملاحظه ای را بر دوش بیمار و سیستم بهداشت و درمان تحمیل کرده و به شکل قابل توجهی کیفیت زندگی فرد را تحتالشعاع خود قرار می دهد. دانستن پاتوفیزیولوژی دقیق بیماری و معیارهای تشخیصی آن، در شناسایی بهتر بیماران و اتخاد مسیر درمانی مناسب تر لازم است.

زمینه و هدف: آسپیراسیون جسم خارجی در برونش، یکی از موارد اورژانس بوده که برای خارج کردن آن، انجام اقدامات فوری ضروری است. این عارضه غالبا در کودکان و دهه ششم زندگی با بیماری زمینه ای اتفاق می افتد و بیماران با شرح حال احساس خفگی ناگهانی و سرفه درپی بلع مراجعه می کنند.معرفی مورد: بیمار آقای 38 ساله ای است که با عدم وجود سابقه بیماری، از 13 سال پیش درپی بلع زیپ فلزی بدون وجود علائم خاصی در زمان آسپیراسیون، بعد از چندین نوبت بستری و دریافت آنتی بیوتیک های فراوان، با تشخیص پنومونی، برونشکتازی و عدم پاسخ مناسب به درمان؛ به وجود جسم خارجی مشکوک و به وسیله برونکوسکوپ انعطاف پذیر در دو نوبت بعد از بیهوش شدن، جسم فلزی حدود نیم متری از برونش راست وی خارج گردید.