پژوهش در سلامت روانشناختی
سال:1392 | دوره:7 | شماره:2 |تعداد مقالات:7

پژوهش حاضر با هدف تعیین نقش و سهم استرس ناباروری، روش های مقابله با استرس، صفات شخصیت و حمایت اجتماعی، بر سازگاری زناشویی زنان نابارور انجام گرفت. این پژوهش از نوع مطالعات علی پس از وقوع بود. نمونه پژوهش از بین 201 نفر زن نابارور که برای درمان به مرکز تحقیقات بهداشت باروری ولی عصر (عج)، واقع در مجتمع بیمارستانی امام خمینی (ره)، مراجعه می کردند، به صورت در دسترس انتخاب شد. ابزار جمع آوری اطلاعات عبارت بود از؛ سیاهه استرس ناباروری، مقیاس سازگاری زوجی اصلاح شده، مقیاس چندبعدی حمایت اجتماعی ادراک شده، نسخه کوتاه فهرست مقابله با موقعیت های استرس زا، و پرسشنامه شخصیت پنج عاملی گردون. داده ها با استفاده از روش همبستگی پیرسون و رگرسیون گام به گام تجزیه و تحلیل شد. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که در بین متغیرهای مورد بررسی، به ترتیب نگرانی های ارتباطی، دیگران مهم، برون گرایی، روش مقابله هیجانی، نیاز به والد بودن و نگرانی های جنسی، پیش بینی کننده های مناسب سازگاری زناشویی هستند. نتایج این پژوهش بر اهمیت عوامل روانی - اجتماعی موثر بر سازگاری زناشویی تاکید کرده است.

هدف پژوهش بررسی رابطه باورهای فراشناختی با اضطراب اجتماعی و کمرویی با توجه به نقش واسطه گری تنظیم هیجان بود. 700 دانش آموز مقطع دبیرستان پرسشنامه های کمرویی استنفورد و اضطراب اجتماعی را تکمیل کردند. بر اساس نمرات انتهایی مقیاس ها، 110 نفر به عنوان کمرو و 46 نفر به عنوان افراد مضطرب اجتماعی غربال شدند. برای تفکیک افراد کمرو با و بدون علایم اضطراب اجتماعی، مجددا پرسشنامه اضطراب اجتماعی در نمونه کمرو اجرا و بر اساس نمرات انتهایی، 45 نفر کمرو با اضطراب اجتماعی و 60 نفر کمرو بدون اضطراب اجتماعی مشخص شدند. برای همسان بودن حجم گروه ها در هر سه گروه، 43 نفر پرسشنامه های تنظیم هیجان و باورهای فراشناخت را تکمیل کردند. نتایج حاکی از ارتباط معنادار باورهای فراشناخت و راهبردهای تنظیم هیجان با اضطراب اجتماعی و کمرویی با و بدون علایم اضطراب اجتماعی بود. ارتباط معناداری میان باورهای فراشناخت و راهبردهای تنظیم هیجان به ویژه سرکوب در گروه مضطرب اجتماعی و میان باورهای فراشناخت و ارزیابی مجدد شناختی در گروه کمرو با علایم اضطراب اجتماعی دیده شد؛ اما در گروه کمرو بدون علایم اضطراب رابطه میان متغیر پیش بین و واسطه معنادار نبود. نتایج تحلیل رگرسیون سلسله مراتبی نشان داد برخی مولفه های باورهای فراشناختی شامل باورهای منفی و کنترل افکار به واسطه سرکوب، اضطراب اجتماعی را بهتر پیش بینی می کنند و مولفه های باورهای مثبت و اطمینان شناختی به واسطه ارزیابی مجدد شناختی، پیش بینی کننده کمرویی با علایم اضطراب بودند. نتایج نشان داد باورهای فراشناختی به واسطه تنظیم هیجان پیش بینی کننده کمرویی بدون علایم اضطراب نمی باشند.

پژوهش حاضر با هدف اثربخشی شناخت - رفتار درمانگری بر کیفیت زندگی سالمندان مبتلا به بیماری پارکینسون بود. روش پژوهش به صورت نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه گواه از جامعه آماری سالمندان مبتلا به پارکینسون در نظر گرفته شد. نمونه پژوهش شامل 40 نفر، به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و با روش تصادفی به دو گروه آزمایش و گواه تقسیم شدند. گروه آزمایشی تحت درمان شناختی - رفتاری سالمندی در 10 جلسه قرار گرفتند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه جمعیت شناختی و مقیاس کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی بود که در دو مرحله پیش آزمون و پس آزمون اجرا گردید. نتایج پژوهش نشان داد که درمان شناختی - رفتاری بر کیفیت زندگی شامل سلامت جسمی، سلامت روانشناختی و روابط اجتماعی، تاثیر داشته ولی در بعد محیط زندگی تفاوت معناداری مشاهده نشد. بنابراین نتیجه گیری می شود تلاش مضاعف در جهت ارتقاء کیفیت زندگی سالمندان مبتلا به پارکینسون ضروری است و شناخت - رفتار درمانگری سالمندی موجب ارتقاء کیفیت زندگی بیماران مبتلا به پارکینسون می شود. بنابراین این روش را می توان در بیمارستان ها و آسایشگاه ها به عنوان یک درمان تکمیلی به کار برد.

هدف از این پژوهش، بررسی کارکردهای اجرایی در دو گروه معتادان وابسته به مواد افیونی و آمفتامین ها و مقایسه با گروه عادی بود. کارکردهای اجرایی در چهار خرده مقیاس حافظه کاری، توجه پایدار، برنامه ریزی و بازداری پاسخ مورد بررسی قرار گرفت. به همین منظور 90 آزمودنی از طریق نمونه گیری غیر تصادفی در دسترس انتخاب شدند که شامل افراد وابسته به مواد افیونی (تعداد: 30)، افراد وابسته به آمفتامین (تعداد: 30) و گروه کنترل (تعداد: 30) بودند. عملکرد مداوم، خرده مقیاس فراخنای ارقام، رنگ - واژه استروپ و دسته بندی کارت های ویسکانسین جهت ارزیابی مورد استفاده قرار گرفت. نتایج تحلیل واریانس یک راهه نشان داد که گروه وابسته به آمفتامین ها در چهار خرده مقیاس کارکردهای اجرایی به طور قابل ملاحظه ای دچار اختلال هستند، اما افراد وابسته به مواد افیونی نسبت به گروه کنترل تنها در دو خرده مقیاس برنامه ریزی و بازداری پاسخ دچار اختلال هستند. در نتیجه تخریب شناختی و نقص در کارکردهای اجرایی در بیماران آمفتامینی بیشتر از افراد وابسته به مواد افیونی و افراد عادی است. این نقایص شناختی در افراد وابسته به مواد افیونی کمتر دچار مشکل است.

هدف از انجام پژوهش حاضر مقایسه شاخص های خودبیمارانگاری و سلامت روان در مادران کودکان با نیازهای خاص و مادران کودکان بهنجار در اصفهان بود. این تحقیق از نوع توصیفی علی - مقایسه ای بود و برای انجام آن تعداد 90 نفر از مادران کودکان ناتوان (30 نفر سندرم داون، 30 نفر اتیسم و 30 نفر فلج مغزی) به روش نمونه گیری در دسترس از مراکز توانبخشی شمال شهر اصفهان و 30 نفر از مادران کودکان بهنجار به روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای از مدارس ابتدایی شهر اصفهان به عنوان شرکت کنندگان پژوهش انتخاب شدند. ابزارهای گردآوری داده ها، مقیاس خودبیمارانگاری و مقیاس سلامت عمومی گلدبرگ بود. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها نیز از روش تحلیل واریانس یک راهه و آزمون تعقیبی توکی بهره گرفته شد. نتایج نشان داد که به طور کلی، بین مادران کودکان با نیازهای خاص و مادران کودکان بهنجار از لحاظ ابعاد سلامت روان و خودبیمارانگاری تفاوت معنادار وجود دارد، همچنین مقایسه های زوجی مشخص کرد که بین مادران دارای کودک ناتوان و مادران کودکان بهنجار از نظر سلامت روان تفاوت معنادار وجود دارد. همچنین، بین مادران دارای کودک فلج مغزی و اتیسم در مقایسه با مادران دارای کودک بهنجار از نظر خودبیمارانگاری تفاوت معنادار وجود دارد، اما بین مادران کودکان مبتلا به سندرم داون و مادران کودکان بهنجار تفاوتی مشاهده نشد. بر اساس یافته های این پژوهش، فشارهای روانی ناشی از داشتن فرزند ناتوان می تواند سلامت روانی و جسمانی مادران را به مخاطره اندازد و لازم است که متخصصان در هنگام ارائه خدمات به این خانواده ها این موضوع را مد نظر قرار دهند.

آمار فزاینده کودکان مبتلا به عقب ماندگی ذهنی در ایران و تاثیر عمیق آنها بر سازگاری خانواده، به ویژه مادران این کودکان و وجود مطالعات بسیار اندک در این گروه هدف، سبب شد این مطالعه با هدف بررسی تاثیر آموزش بر سازگاری مادران دارای کودک عقب مانده ذهنی آموزش پذیر طبق نظریه سازگاری روی، در سال 89-1388 انجام گیرد. مطالعه نیمه تجربی حاضر بر روی 40 نفر از مادران کودکان عقب مانده ذهنی آموزش پذیر مراجعه کننده به مدرسه استثنایی شهرستان آران و بیدگل طی سال های 89-1388 صورت پذیرفت. مداخله به شیوه حضوری و در 4 جلسه آموزشی 2 ساعته به همراه 30 دقیقه پرسش و پاسخ در طی 2 هفته انجام گرفت. محتوای آموزش شامل آموزش شیوه های سازگاری بر اساس ابعاد نظریه سازگاری روی بود. پرسشنامه سازگاری، قبل و 6 هفته بعد از پایان مداخله، مجددا توسط واحدهای مورد پژوهش تکمیل گردید. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون t زوجی و دقیق فیشر نشان داد میانگین نمرات سازگاری اجتماعی مادران در بعد فیزیولوژیک، درک از خود، وابستگی و استقلال، ایفای نقش و سازگاری اجتماعی کل، قبل و بعد از آموزش، اختلاف معناداری دارد. این یافته ها نشان داد که آموزش در تغییر سازگاری اجتماعی مادران کودکان عقب مانده ذهنی آموزش پذیر موثر است.

با توجه به اهمیت سازه دلسوزی به خود به عنوان ملاکی برای بهزیستی روانی، پژوهش حاضر با هدف بررسی ویژگی های روان سنجی نسخه فارسی مقیاس دلسوزی به خود در دانشجویان انجام گرفت. کلیه دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارومیه در سال تحصیلی 90-89 جامعه آماری این پژوهش را تشکیل می دادند. تعداد 220 دانشجو (99 پسر، 121 دختر) به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب و در پژوهش شرکت کردند. آزمودنی ها در محل کلاس ها و به صورت انفرادی به پرسشنامه های دلسوزی به خود، افسردگی بک و پنج عاملی شخصیت پاسخ دادند. داده های به دست آمده نیز با استفاده از آزمون های ضریب همبستگی پیرسون، t برای گروه های مستقل و تحلیل عاملی اکتشافی تحلیل شد. تحلیل عاملی اکتشافی، 6 عامل با مقادیر ویژه بیشتر از یک را آشکار کرد که در مجموع 63.47 درصد از واریانس کل را تبیین می کردند. شاخص های برازش مدل تحلیل عاملی تاییدی نیز مدل 6 عاملی این مقیاس را تایید کرد. نتایج ضریب همبستگی ارتباط منفی معناداری را بین دلسوزی به خود با افسردگی و ویژگی های شخصیتی به ویژه صفت روان - رنجورخویی آشکار کرد. ضرایب آلفای کرونباخ خرده مقیاس ها و نمره کلی مقیاس نیز در دامنه 0.65 تا 0.92 به دست آمد. بر اساس نتایج این پژوهش می توان نتیجه گرفت که مقیاس دلسوزی به خود از روایی و پایایی نسبتا خوبی جهت استفاده در جمعیت های دانشجویی برخوردار است.