علوم و فناوری رنگ
سال:1390 | دوره:5 | شماره:1 |تعداد مقالات:10

امولسیونی از نانو ذرات کیتوسان از طریق افزایش تدریجی محلول پلی فسفات سدیم (SPP) به محلول کیتوسان(CS) تهیه شد. نتایج نشان داد که جذب رنگزای راکتیو آبی (RB 19) 19 بر روی امولسیون کیتوسان حاوی نانو ذرات تحت تاثیر زمان تماس، غلظت اولیه ماده رنگزا،pH و دما می باشد. در یک غلظت اولیه 160ppm و دمای 25 درجه سانتی گراد تحت شرایط بهینه (pH=4 و نسبت کیتوسان به سدیم پلی فسفات برابر 2.85)، نانو امولسیون کیتوسان ظرفیت جذب بسیار بالاتری نسبت به کیتوسان معمولی دارد. درصد حذف رنگزای RB19 در شرایط بهینه به ترتیب برای کیتوسان و نانو امولسیون کیتوسان برابر با 60% و 100% بود.

در این تحقیق، روش رنگ زدایی آنزیمی به طور تجربی مورد بررسی قرار گرفته است. رنگ زدایی رنگینه سیاه راکتیو 5 در یک راکتور همزده با استفاده از پراکسیداز قارچی کپرینوس سینریوس مطالعه شده است. برای این منظور عواملی همچون غلظت آب اکسیژنه،pH  محلول رنگی، غلظت محلول رنگی و فعالیت آنزیمی برای رنگ زدایی رنگینه سیاه راکتیو 5 مورد بررسی قرار گرفته اند. در نهایت بازده رنگ زدایی در شرایط راکتور زیستی 67 درصد مشاهده شد. در این حالت، رنگینه سیاه راکتیو به محیط واکنش به طور پیوسته وارد می شد و افزودن آب اکسیژنه و آنزیم پراکسیداز به طور ناپیوسته بود. ضمنا pH محیط واکنش برابر با 8 و غلظت رنگ و غلظت آب اکسیژنه به ترتیب40 ppm  و96.1 mM  بود.

در این تحقیق، قابلیت رنگرزی کالای پشمی اصلاح شده با پلی ساکارید کیتوسان با استفاده از انیدرید مورد بررسی قرار گرفت. منسوجات پشمی آسیله شده با سوکسینیک انیدرید در دو حلال دی متیل فرمامید و دی متیل سولفوکسید و پیوند شده با کیتوسان با رنگزای اسیدی رنگرزی شدند. بررسی رنگرزی با رنگزاهای اسیدی نشان داد که در نمونه عمل شده با کیتوسان نسبت به نمونه عمل نشده و نمونه آسیله شده جذب رنگزا و میزان K/S افزایش می یابد و نمونه های عمل شده قابلیت رنگرزی بهتر و سریع تری دارند.

تحقیق حاضر یک روش سریع و جدید برای سنتز دو رنگینه دندانه ای مونو آزو را توضیح می دهد. در این روش نمک دی آزونیوم (ArN2+ -CrO3-SiO2) از آسیاب نمودن و مخلوط کردن 2 - آمینو بنزوئیک اسید به عنوان ترکیب دی آزو با سدیم نیتریت، سیلیکا ژل مرطوب و نانوسیلیکا کرومیک اسید بدون استفاده از حلال در دمای اتاق تهیه شد. نمک دی آزونیوم حاصل در حالت خشک در دمای اتاق پایدار است. رنگینه های مونو آزو از جفت شدن نمک حاصل با 1 و 2 - نفتوکسید به عنوان ترکیبات جفت شونده به تفکیک با بازده خوب تا عالی تهیه شدند. از روش های دستگاهی از قبیل  FT-IR، 13CNMR و  1HNMR برای شناسایی دو رنگینه به دست آمده استفاده شد. رنگینه های سنتز شده برای رنگرزی الیاف پشمی به روش دندانه دادن پس از رنگرزی با دی کرومات پتاسیم مورد استفاده قرار گرفت. مشخصات رنگی و ثبات شستشویی نمونه های رنگرزی شده اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که نمونه های رنگرزی شده و دندانه داده شده دارای شیدهای رنگی تقریبا یکسان بوده و ثبات شستشویی آنها در محدوده 3 است.

ساخت لعاب های زرین فام در ایران از قرن چهارده میلادی به بوته فراموشی سپرده شده است ولی عده کثیری از هنرمندان معاصر علاقمند به احیای این هنر می باشند. در این پژوهش توجه خاص به عوامل موثر بر ساخت لعاب زرین فام شده است. نتایج نشان می دهد که ترکیب، دما، شدت و گستره زمان احیا و ضخامت لایه خام اعمالی از موثرترین عوامل در تشکیل پدیده زرین فام می باشند. سنجش دمای تجزیه مواد اولیه به کمک DTA/TG محدوده مناسب دمایی 600-500 درجه سانتی گراد را برای پخت لایه زرین فام تایید می کند. در این تحقیق از لعاب کاشی صنعتی به عنوان پایه و از چوب گردو برای ایجاد احیا هنگام پخت استفاده شد. تحقیقات نشان داد که برای رسیدن به لایه زرین فام پخته مطلوب ضخامت لایه خام نقش مهمی را ایفا می کند که بسته به نوع و ترکیب مینا متغیر است. تشخیص داده شد که از بین میناهای M1، M2 و M3 بررسی شده،  M1و M2  مناسب ترند و توسط آن ها زرین فام طلایی قزح سان و زرین فام طلایی یک دست حاصل می شود.

ذرات دی اکسید تیتانیم (تیتانیا) به روش میکروامولسیون آب در روغن تهیه شدند و جهت بررسی خواص فوتوکاتالیستی از متیلن بلو استفاده گردید. میکروامولسیون از آب، سیکلوهگزان و یک فعال کننده سطح آنیونی به نام AOT (bis (2-ethylhexyl) sodium sulfosuccinate تشکیل شد. کوچک ترین اندازه ذره در سیستم میکروامولسیون، 28 نانومتر بود که در نسبت مولار آب به فعال کننده سطح 2، به دست آمد. تاثیر عوامل مختلف حین فرآیند (نسبت آب به فعال کننده سطح (W0) و دما) در مشخصات نهایی از جمله ساختار فازی و اندازه ذرات بررسی گردید. ذرات تیتانیایی که در این شرایط آماده شده بودند، به صورت پودر بی شکل بوده و در دمای500ºC ، دمایی که کمتر از دمای معمول تعریف شده جهت ایجاد فاز آناتاز است به فاز آناتاز تبدیل شدند. ذرات نانو پودر تیتانیا به وسیله دستگاه هایSEM ، TEM، FT-IR و DTA مورد بررسی قرار گرفتند. ذرات تیتانیای که در دمای 500ºC کلسینه شدند بالاترین مشخصات فوتوکاتالیستی تجزیه متیلن بلو را از خود نشان دادند.

داده های طیفی، که اطلاعات با ارزشی را در اختیار می گذارند معمولا در تعداد ابعاد زیادی بسته به دقت دستگاه اندازه گیری گزارش می شوند. این در حالی است که در طی نیم قرن اخیر به کارگیری روش های ریاضی چون تحلیل اجزا اصلی(PCA)  نشان داده است که تعداد بردارهای ویژه داده های طیفی، بسیار محدود می باشد. در این پژوهش، با به کارگیری روش PCA برای یک مجموعه 629تایی از نمونه های پشمی رنگرزی شده با رنگزاهای طبیعی، تعداد بردار ویژه لازم برای بیان داده های انعکاس طیفی چنین رنگزاهایی مورد بررسی قرار گرفت. پارامترهای GFC، RMSE و همچنین میانگین اختلاف رنگ تحت دو منبع نوری به عنوان معیار ارزیابی، برای بررسی خطا به خدمت گرفته شد. نتایج حاکی از آن بود که داده های انعکاس طیفی نمونه های رنگرزی شده با رنگزاهای طبیعی به علت داشتن منحنی های مشابه و هموار می توانند با دقت بسیار بالایی ( (GFC=0.999با تقریبا 5 بردار ویژه بازسازی شوند. همچنین به کارگیری بردارهای ویژه همسان (تهیه شده از مجموعه رنگزاهای طبیعی)، نتایج بهتری نسبت به مجموعه های دیگر نظیر پلی استر رنگرزی شده و همچنین مجموعه 1269تایی مانسل داشته است.

غیر سمی بودن رنگدانه های فسفات روی آنها را به عنوان جایگزینی مناسب برای رنگدانه های بر پایه کرومات، جهت استفاده در پوشش های محافظ سطح مطرح ساخت. ولی عدم کارایی مناسب رنگدانه فسفات روی باعث به وجود آمدن نسل های جدیدی از این رنگدانه ها، با حفظ غیر سمی بودن و افزایش کارایی شد. این تحقیق با هدف ارزیابی عملکرد بازدارندگی رنگدانه فسفات روی آلومینیم (ZPA)، به عنوان نسل دوم از رنگدانه های فسفات روی اصلاح یافته، انجام پذیرفت. بدین منظور خواص جدایش کاتدیک و چسبندگی مربوط به پوشش های پلی یوتان، حاوی غلظت های حجمی های مختلف از رنگدانه های فسفات روی و فسفات روی آلومینیم، مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از آزمون چسبندگیPull-Off ، در دو حالت تر و خشک نشان داد که با تغییر نوع و مقدار درصد حجمی رنگدانه استفاده شده در پوشش، میزان افت چسبندگی نمونه ها پس از غوطه وری در محلول 3.5% کلریدسدیم، از یکدیگر متفاوت خواهد بود. همچنین در آزمون جدایش کاتدی مشاهده شد که پوشش هایی که از افت چسبندگی کمتری برخوردار بودند، میزان جدایش کمتری، نسبت به مابقی پوشش ها داشتند. لذا عملکرد مناسب پوشش های حاوی درصد حجمی های بهینه از رنگدانه های فسفات روی (ZP) و فسفات روی آلومینیم (ZPA) در آزمون های انجام شده، احتمال تشکیل لایه ای محافظ در فصل مشترک فلز / پوشش را توسط رنگدانه های مذکور را مطرح ساخت.

بلورهای فوتونیکی سه بعدی یا نانوکلوییدها، به دلیل ساختار تناوبی که دارند دارای خواص نوری مفیدی چون هدایت نور و موج بری هستند. قرارگیری این نانوساختارها در میان فیلم های پلیمری متشکل از چند لایه، موجب بهبود این خواص در مقایسه با فیلم های تک لایه دارای ساختار نانو می شود. در این تحقیق، ابتدا پلیمرهای پلی متیل متاکریلات و پلی استایرن به ترتیب در حلال های استون و سیکلوهگزان (به همراه 5 ml تتراکلریدکربن به ازای 95 ml سیکلوهگزان) حل شدند و سپس به همراه سوسپانسیونی از نانوذراتی بر پایه استایرن، توسط دستگاه نشانش لوله ای بطور متناوب روی یکدیگر قرار گرفتند. خواص نوری فیلم های ریخته گری شده به روش اسپکتروفوتومتری بررسی گردید. این مطالعات نشان داد که افزودن لایه های پلیمری بر روی ساختارهای سه بعدی باعث تغییر رنگ ناشی از آنها می گردد. به کمک این داده ها تغییر رنگ از آبی به سبز به شکست پرتوهای نور در لایه های پلیمری ارتباط داده شد.