علوم و فناوری رنگ
سال:1397 | دوره:12 | شماره:4 |تعداد مقالات:10

عملکرد، سطح هوشیاری و تمرکز کارکنان در کار می تواند توسط یک سری عوامل فیزیک رنگی تحت تأثیر قرار بگیرد که از جمله آنها می توان به پارامتر های مرتبط به روشنایی محیط کار اشاره کرد. عوامل فیزیکی در محیط کار اثر مستقیم بر نیاز های بصری روانی و سلامت افراد دارد بنابراین برای ارتقاء سطح کیفی اماکن به ویژه فضاهای داخلی، روشنایی بعنوان یک عامل فیزیکی در محیط های کار باید مورد توجه قرار گیرد. اگر کیفیت و کمیت مناسبی برای روشنایی اتاق فراهم نشود، می تواند به یک عامل خطر برای ایجاد برخی عوارض مانند اختلالات بینایی، جسمی و روحی مبدل گردد. در این پژوهش ارتباط ویژگی های روانی کارکنان در اتاق های کاری آنها و پارامتر های فیزیکی مرتبط با منبع نوری مورد استفاده شامل شدت روشنایی و دمای رنگ همبسته بررسی شد. به منظور تحلیل روانی افراد از پرسشنامه کیفیت خواب پیتزبورگ، مقیاس خواب آلودگی کارولینسکا و آزمون توجه متمرکز و پراکنده استفاده شد. پارامترهای روشنایی در فواصل زمانی ابتدا، وسط و انتهای شیفت کاری در 21 اتاق کار با منابع نوری مصنوعی اندازه گیری گردید. نتایج نشان داد سطح هوشیاری پایین می-تواند با اصلاح شرایط روشنایی و منابع نوری شامل شدت روشنایی و دمای رنگ همبسته، به میزان قابل توجهی بهبود یابد.

با توجه به اهمیت استفاده از نانوساختارهای آرایش یافته تک بعدی از لحاظ انتقال بهتر الکترون، در این پژوهش تلاش شد تا عامل مهم و تاثیرگذار دما در راستای تهیه نانومیله های دی اکسید تیتانیم روتایل به روش هیدروترمال مورد بررسی قرار گیرد. تهیه نانوساختارها در سه سطح دمایی 125، 150 و 175 درجه سانتی گراد مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از آزمون های پراش پرتو ایکس، میکروسکوپ الکترونی روبشی، طیف سنجی UV-Vis نشان داد با افزایش دما، میزان بلورینگی و اندازه بلورک ها افزایش یافته و هم چنین طول و تا حدی قطر نانومیله ها نیز با افزایش دما افزایش می یابد بدین صورت که طول نانومیله تهیه شده در دمای 125 درجه سانتی گراد در حدود 500 نانومتر بوده و این مقدار برای نانومیله های تهیه شده در دمای 175 درجه سانتی گراد به 1. 7 میکرون می رسد. طبق نتایج واکنش تخریب با متیلن آبی، با افزایش طول نانومیله ها، میزان فعالیت فوتوکاتالیستی افزایش می یابد اما عملکرد نانومیله ها کاهش می یابد. همچنین نمودار های جذب در طول موج-های مختلف حاکی از آن است که نانومیله ها تنها در ناحیه UV دارای جذب بوده و با افزایش طول موج جذب همه نمونه ها کاهش خواهد یافت و شکاف انرژی نمونه های به دست آمده در هر سه سطح دمایی، نزدیک به ev 3 می باشد. با درنظر گرفتن مشخصه های فوتوکاتالیستی و فوتوفیزیکی بهترین دما جهت رسیدن به نانومیله هایی با عملکرد بالا، 150 درجه سانتی گراد می باشد.

بلورهای هیدروکسید لایه ای دوگانه Zn-Al در ابعاد نانو به روش دو مرحله ای اصلاح شده «هم رسوبی سریع و هیدروترمال کنترل شده» سنتز شد. محلول سوسپانسیونی مه آلود این نانوبلورها با استفاده از روش DLS تعیین اندازه گردید که اندازه نانوبلورها با توزیع فراوانی 68/71 نانومتر بدست آمد. مورفولوژی نانوکریستال های لایه نشانی شده با استفاده از تصاویر FE-SEM مورد بررسی قرار گرفت. خلوص ترکیب لایه ای سنتز شده و همچنین محصول کلسینه شده آن در دمای ° C 500 با استفاده از آنالیزهای XRD، FT-IR و TG-DTG مورد بررسی قرار گرفت. خمیر بر پایه آلفا-ترپینئول از این نانوبلورها تهیه و سلول خورشیدی پروسکایتی با استفاده از هیدروکسیدهای لایه ای دوگانه برای اولین بار ساخته شد و خواص آن مورد ارزیابی قرار گرفت. برای بررسی های بیشتر لایه مزو-متخلخل مرکب با استفاده از مخلوط خمیر LDH و خمیر TiO2 با دستور اختلاط (75، 50، 25 x =)-x) LDH + xTiO2 100) و نیز لایه متخلخل با استفاده از خمیر LDH در ساخت سلول خورشیدی پروسکایتی مورد استفاده قرار گرفت. نتایج نشان داد که با کم شدن مقدار LDH موجود در لایه مزو-متخلخل، بازده سلول افزایش یافت.

نانورنگدانه های بر پایه اکسید کرم در زمینه های زیادی مانند پوشش، مواد پوششی و مقاومتی، مواد جاذب H2 و مواد رنگدهنده نوین به طور گسترده استفاده می شوند. در این پژوهش نانورنگدانه های سرامیکی بر پایه اکسید کرم با ترکیب های اکسید کرم (Cr2O3)، کبالت کرومیت (CoCr2O4) و اکسید آلومینیم-اکسید کرم (Al2O3-2Cr2O3) به روش هیدروترمال ساخته شد و در دمای º C 770 به مدت 4 ساعت بازپخت شدند. رنگدانه های آماده شده توسط آزمون های پراش پرتوایکس (XRD) و میکروسکوپ الکترونی روبشی SEM)) مورد ارزیابی و بررسی قرار گرفته اند. نتایج XRD نشان می-دهد نمونه های اکسید کرم و کرومیت کبالت تک فازی و نمونه اکسید آلومینیم-اکسید کرم چند فازی بوده است. تصاویر میکروسکوپ الکترونی روبشی نیز نشان داد که متوسط اندازه ذرات برای نانورنگدانه های اکسید کرم، کرومیت کبالت و اکسید آلومینیم-اکسید کرم به ترتیب 57، 33 و 83 نانومتر است. طیف بازتاب و رنگ سنجی نمونه ها نیز مورد ارزیابی قرار گرفت. نانورنگدانه های به دست آمده در این پژوهش دارای فام های سبز و سبز مایل به زرد بودند.

استفاده از فرآیندهای فوتوکاتالیستی یکی از بهترین روش های حذف آلاینده های آلی از پساب های صنعتی است. از دیدگاه مهندسی، جداسازی کاتالیزور پودری از پساب تصفیه شده، اهمیت ویژه ای دارد. در مقاله حاضر، به منظور رفع مشکل جداسازی و استفاده مجدد از فوتوکاتالیست، از روش سل-ژل برای ایجاد پوشش سطحی دی اکسید تیتانیم بر پایه های متاکائولن شکل داده شده به روش اکستروژن، استفاده شده و عملکرد بستر در حذف متیلن آبی، تحت تابش نور خورشید، توسط روش طیف سنجی فرابنفش-مرئی مورد بررسی قرار گرفته است. به منظور مقایسه نحوه ایجاد پوشش دی اکسید تیتانیم بر پایه ها، دو نوع اتصال پلیمری مطالعه شده و همچنین بازدهی و سینتیک فرآیند فوتوکاتالیستی پایه ها با پودر سنتز شده دی اکسید تیتانیم مورد مقایسه قرار گرفته است. از روش های مختلف شامل پراش اشعه ایکس و میکروسکوپ الکترونی روبشی نشر میدانی برای مشخصه یابی نگهدارنده قبل و بعد از انجام عملیات پوشش دهی استفاده شده است. نتایج حاصل نشان دهنده امکان اتصال مناسب دی اکسید تیتانیم بر پایه متاکائولن با استفاده از روش سل-ژل بوده و پلیمر 3-آمینو پروپیل تری اتوکسی سیلان در مقایسه با متاکریلیک اسید در آرایش و جایگیری مناسب آناتاز بر روی پایه متاکائولن عملکرد مطلوب تری را از خود نشان داده است به طوری که حدود 65% از متیلن آبی در مدت 60 دقیقه با استفاده از این نمونه، تخریب شده است.

در این پژوهش رنگدانه های آبی به لحاظ ترکیب شیمیایی و شکل در دو نسخه خطی متعلق به دوره صفویه مورد ارزیابی قرار گرفتند. برای دستیابی به این هدف، از روش بررسی میکروسکوپی با لوپ دیجیتال (Dino Light) و سپس میکروسکوپ الکترونی روبشی(SEM) و طیف سنجی پراش انرژی پرتو ایکس (EDX) استفاده شد. نتایج حاصل از تجزیه عنصری سه نوع رنگدانه آبی را نشان دادند. در لاجورد طبیعی عنصر کلسیم وجود دارد، در حالی که در نمونه لاجورد مصنوعی این عنصر ناپیداست. در ترکیب شیمیایی رنگدانه لاجورد فرنگی نیز، عنصرکبالت مشخص گردیدکه آن را از دو نوع لاجورد دیگر متمایز می کند. تصاویر حاصل از SEM نیز تمایزهای شکل را برای ساختار آنان آشکار نمودند به طوری که ذراتی بلوری، گوشه دار و ناهمسان برای لاجورد طبیعی و فرنگی، و برای لاجورد مصنوعی ذراتی با لبههایی گرد و بی شکل نمایان شدند.

در سال های اخیر استفاده از رنگدانه هایی با قابلیت انعکاس بالای امواج زیرقرمز نزدیک به عنوان رنگدانه سرد در راستای کاهش مصرف انرژیساختمان ها به ویژه در مناطق گرمسیر مورد توجه قرار گرفته است. هدف از این تحقیق، سنتز رنگدانه سرد اکسید آهن (هماتیت)-دی اکسید تیتانیم و بررسی خواص انعکاسی زیر قرمز تحت تغییر شرایط سنتز آن می باشد. برای سنتز هسته و پوسته به ترتیب از ترکیب روش همرسوبی و سل ژل استفاده شد. اثر روش سنتز و کلسیناسیون بر روی میزان انعکاس زیر قرمز نزدیک (NIR) بررسی گردید. فازهای موجود و ساختار ذرات به روش پراش پرتو ایکس (XRD)، میکروسکوپ الکترونی نشر میدانی (FESEM) و میکروسکوپ الکترونی عبوری (TEM) بررسی شد. نتایج حاصل از تفرق سنجی نشان داد که حضور دی اکسید تیتانیم، در بلوری شدن و تغییر فازی اکسید آهن موثر است و آن را به تعویق می اندازد. با بررسی طیف انعکاسی پودرها مشاهده شد که با تبلور فاز هماتیت، انعکاس زیرقرمز افزایش قابل ملاحظه ای می یابد و دمای کلسیناسیون بر روی خواص انعکاسی و نیز فام رنگدانه تولیدی موثر است. نتایج به دست آمده نشان داد ساختار هسته پوسته اکسید آهن-دی اکسید تیتانیم می تواند به عنوان یک رنگدانه سرد با خواص مناسب در کاربردهای مربوط به صرفه جویی انرژی مورد استفاده قرار گیرد.