گیاهان دارویی
سال:1383 | دوره:4 | شماره:ویژه نامه خارمریم |تعداد مقالات:5

مقدمه: سیلی مارین به عنوان احیا کننده رادیکال های آزاد و پایدارکننده غشای سلولی، ترشح انسولین را، بدون بالا رفتن قند خون کاهش می دهد. این تاثیر توأم در درمان هیپرگلیسمی همراه با هیپرانسولینمی در دیابت نوع II مفید می باشد. هدف: هدف از این مطالعه ارزیابی اثرات آنتی اکسیدان سیلی مارین و سایر اثرات ناشناخته آن بر دیابت نوع2 می باشد.روش تحقیق: 60 بیمار مبتلا به دیابت تیپ II در یک مطالعه کارآزمایی بالینی به صورت تصادفی در دو گروه 30 نفری به مدت 4 ماه تحت درمان با سیلی مارین و دارونما قرار گرفتند. گروه اول علاوه بر داروهای خوراکی معمول خود، روزانه 600 میلی گرم از عصاره سیلی مارین منقسم به سه دوز و گروه دوم دارونما دریافت کردند. در شروع و انتهای مطالعه گلوکز ناشتای خون، انسولین سرم، HbA1c، ALP، SGOT و SGPT اندازه گیری شد. یافته ها: در گروه سیلی مارین میزان گلوکز ناشتا، از mg/dl 96 ± 155 در ابتدی مطالعه به mg/dl 39 ± 133 در انتهای مطالعه کاهش پیدا کرد (0.001=p). در حالی که میزان گلوکز در دارونما از46 ± 166به میزان 46 ± 188 افزایش پیدا کرد. میزان HbALc در گروه سیلی مارین از 2.01±7.82 به میزان 1.05 ± 6.78 کاهش پیدا کرد و این میزان کاهش معنی دار بود (0.001=p). در گروه دارونما HbAlc از 1.88 ± 8.29 به میزان 2.16 ± 9.45 افزایش پیدا کرد (0.0001 =P ). میزان( SGOT ( p= 0.008 و(SGPT ( p=0.0001 به طور معنی دار در گروه سیلی مارین کاهش پیدا کردند. میزان سرمی انسولین، میزان فشار خون و وزن بیماران نیز کاهش پیدا کردند که البته از نظر آماری معنی دار نبودند. نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان می دهد که سیلی مارین در درمان دیابت تیپ II در کاهش قند خون و HbA1c مفید است. مکانیسم اثر سیلی مارین احتمالاً به علت اثرات آنتی اکسیداتیو، کاهش لیپوپراکسیداسیون غشای سلولی و شاید مکانیسم های ناشناخته دیگر باشد.

مقدمه: سیلی مارین ترکیبی فلاونوییدی متشکل از 5 نوع فلاونولیگنان مختلف است که در میوه های رسیده گیاه خارمریم وجود دارد. این فلاونولیگنان ها شامل سیلی بین B,A، ایزوسیلی بین B,A، سیلی دیانین، سیلی کریسیتین و تاکسی فولین می باشند. سیلی بین ترکیب اصلی این ماده است. سیلی مارین دارای خواص آنتی اکسیدانت می باشد و به عنوان یک داروی موثر در درمان مسمومیت کبدی شناخته شده است. هدف: جهت درک بهتر از مسیر متابولیسمی و تاثیر محیط رویش گیاه بر تجمع سیلی مارین میوه های رسیده این گیاه از نقاط مختلف کشور (شمال، غرب و جنوب غرب)، جمع آوری و میزان سیلی مارین اندازه گیری شد. روش تحقیق: دانه های جمع آوری شده از مناطق مختلف ایران و با منشا مجارستان و همچنین دانه های حاصل از کشت رقم مجاری در گل خانه در محل پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی تهیه شده و مقدار کمی و کیفی ترکیبات فلاونوییدی پس از استخراج به سه روش اسپکتروفتومتری، TLC و HPLC مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: مطابق روش اسپکتروفتومتری بالاترین مقدار تجمع سیلی مارین مربوط به منطقه ولشت و سپس برازجان است. با انجام روش TLC و با مقایسه با نمونه های استاندارد 5 لکه مربوط به فلاونولیگنان های حاضر در سیلی مارین در تمام مناطق شناسایی شد. مقدار کمی این ترکیبات به روش HPLC بررسی شد و نتایج نشان می دهد که بالاترین مقدار سیلی مارین در دانه های مربوط به منطقه برازجان تجمع دارد. در این روش سیلی بین A و B، ایزوسیلی بین A و B به راحتی از یکدیگر جدا شده و قابل بررسی است.نتیجه گیری: بنابر ضرورت تولید تجاری این گیاه و ثبات فرمولاسیون دارویی آن نیاز به ارزیابی وسیع تر و انتخاب ژنوتیپ برتر و خالص سازی آن جهت تولید صنعتی می باشد.

مقدمه: سیلی‏مارین به مجموعه ای از ترکیبات فلاوونولیگنان موجود در بذر گیاه خار مریم Silybum marianum (L.) Gaertn اطلاق می‏شود که دارای خواص دارویی متعددی است. بررسی های اخیر نشان داده‏اند که گیاهان دارویی حاوی مواد با خواص آنتی اکسیدانی از جمله سیلی مارین بر کاهش لیپوپروتئین‏های سرم خون در حیوانات تغذیه شده با رژیم های غذایی پرچرب اثرات بارزی دارند. هدف: هدف اصلی تحقیق حاضر بررسی اثر سیلی‏ مارین حاصل از بذر گیاهان اصلاح شده و بومی خارمریم و داروی لووستاتین، بر میزان چربی خون و همچنین تشکیل پلاک آترواسکلروز در عروق آئورت خرگوش های هایپرکلسترولمی بود.روش تحقیق: در این تحقیق پنج گروه 8 تایی خرگوش انتخاب شدند و به چهار گروه از آنها غذای حاوی کلسترول (1 درصد) به مدت 60 روز تجویز شد. به یک گروه از خرگوش ها داروی لووستاتین (10 میلی گرم /کیلوگرم وزن/ روز) و به دو گروه بعدی داروی گیاهی سیلی مارین حاصل از بذر گیاهان بومی و اصلاح شده (200 میلی گرم / کیلوگرم وزن/ روز) تجویز شد. یک گروه از خرگوش ها که از غذای حیوانخانه تغذیه می شدند به عنوان گروه شاهد منفی در نظر گرفته شدند. گروه آخر از خرگوش ها که با هیچ یک از داروها تیمار نشدند به عنوان گروه شاهد مثبت در نظر گرفته شدند. میزان کلسترول کل، HDL-کلسترول، LDL-کلسترول و تری گلیسرید خون خرگوش ها، ناشتا و پس از 30 و 60 روز اندازه گیری شد. در پایان مطالعه خرگوش ها کشته شدند و میزان تشکیل پلاک آترواسکلروز در عروق آئورت آنها اندازه گیری شد.یافته ها: نتایج حاکی از آن بود که در گروه لووستاتین میزان کلسترول کل و LDL-کلسترول به طور معنی داری نسبت به گروه شاهد مثبت کاهش نشان داد. در گروه سیلی مارین بومی و اصلاح شده نیز میزان کلسترول کل، LDL-کلسترول و تری گلیسرید خون ناشتا، به طور معنی داری کاهش یافت، اما HDL-کلسترول به طور معنی داری افزایش نشان داد. بررسی های مورفولوژیکی و مورفومتری نیز اثرات مطلوب و کاهش دهنده لووستاتین و سیلی‏مارین بومی و اصلاح شده را بر پیشرفت آترواسکلروز در عروق آئورت خرگوش هایپرکلسترولمی نشان دادند. هر دو نوع سیلی‏مارین در این مورد به یک میزان موثر بودند و اثر آنها با لووستاتین قابل مقایسه بود.نتیجه گیری: نتیجه کلی آن که تجویز داروی گیاهی سیلی مارین بومی و اصلاح شده به خرگوش هایپرکلسترولمی اگرچه به نسبت کمتری در مقایسه با لووستاتین موجب کاهش میزان کلسترول کل و LDL- کلسترول در خون شد، اما همانند لووستاتین که یک داروی کاهنده چربی خون می باشد موجب مهار تشکیل پلاک آترواسکلروز شد. تاثیر دو داروی گیاهی سیلی مارین بومی و اصلاح بر چربی خون و در مهار تشکیل پلاک آترواسکلروز مشابه بود.

مقدمه: داروی سیس پلاتین از جمله داروهای پرمصرف در درمان انواع سرطان است که تنها محدودیت مصرف آن ایجاد مسمومیت کلیوی به دلیل تولید رادیکال آزاد اکسیژن می باشد.هدف: در این تحقیق تاثیر دو نوع عصاره بذر گیاه خارمریم (Silybum marianum (L.) Gaertn.) که یکی استاندارد و دیگری تولید داخل می باشد روی مسمومیت کلیوی ناشی از تاثیر سیس پلاتین بررسی شد. روش تحقیق: تعداد 48 سر موش صحرایی نر در شش گروه 8 عددی تقسیم و در شرایط مشابه نگه داری شد. یک گروه بدون درمان، گروه دوم فقط سیس پلاتین و گروه سوم و چهارم داروی گیاهی قبل از تجویز سیس پلاتین و گروه پنجم و ششم داروی گیاهی بعد از تجویز سیس پلاتین تجویز شد. بعد از پنج روز اوره نیتروژن دار و کراتینین خون گروه ها بررسی و سپس حیوانات کشته و ضایعات کلیوی در گروه ها اندازه گیری شد.یافته ها: پنج روز بعد از تجویز سیس پلاتین در گروه سالین نکروز توبولار، افزایش میزان اوره نیتروژن دار و کراتینین خون مشاهده شد. تجویز سیلی مارین استاندارد و عصاره متانولی بذر گیاه خارمریم دو ساعت قبل از تجویز سیس پلاتین موجب مهار نکروز توبولار کلیوی و همچنین کاهش میزان اوره و کراتینین خون شد.تجویز سیلی مارین استاندارد و عصاره متانولی بذر گیاه خارمریم 2 ساعت بعد از مسمومیت با سیس پلاتین موجب کاهش معنی دار در اوره و کراتینین خون شد ولی تاثیر چندانی بر نکروز توبولار کلیه نداشت.نتیجه گیری: نتایج نشان داد که عصاره متانولی سیلی مارین و سیلی مارین استاندارد بافت کلیه را در برابر مسمومیت سیس پلاتین محافظت می کند. آزمایش های بالینی جهت بررسی تاثیر سیلی مارین همزمان با تجویز سیس پلاتین روی مسمومتی کلیوی بیماران سرطانی ضروری می باشد.

گیاه خارمریم رویش جهانی دارد و بومی ایران نیز می باشد. اگرچه اطلاعات مربوط به مصرف این گیاه در طب سنتی ایران در دسترس نیست ولی در طب سنتی اروپا، چین، هند و همچنین در تحقیقات طب مدرن جایگاه بسیار مهمی دارد. بذر این گیاه حاوی ترکیبات متعدد از جمله انواع فلاونوییدها بوده و تاثیر خواص آنتی اکسیدانی و حذف رادیکال آزاد آن بر انواع اختلالات متابولیسمی بررسی شده است. رادیکال های آزاد در انواع بیماری های مزمن موجب تشدید بیماری و همچنین موجب اختلالات متابولیسمی و بیماری ثانویه می شوند. در این مقاله گزارش تحقیقات مربوط به تاثیر عصاره بذر این گیاه دارویی بر اختلالات اکسیداسیون و سرطان جمع بندی گردیده است.