پژوهش های حفاظت گیاهان ایران
سال:1391 | دوره:26 | شماره:2 |تعداد مقالات:17

بیماری پاخوره گندم با عامل قارچی Gaeumannomyces graminis var. tritici (Ggt) یکی از مهم ترین بیماری های گندم در ایران به شمار می رود. به منظور کنترل بیولوژیکی این بیماری، 130 جدایه سودوموناس فلورسنت از ریزوسفر گندم در نواحی مختلف استان خراسان جداسازی شد. برای انتخاب جدایه های سودوموناس فلورسنت با توانایی بازدارندگی از رشد قارچ، آزمون کشت متقابل باکتری ها با قارچ Ggt در محیط کشت سیب زمینی دکستروزآگار و کینگ ب انجام شد. از این میان، 21 جدایه با قابلیت بازدارندگی بین 51.25 - 11.25 درصد به عنوان جدایه های برتر از نظر ممانعت از رشد قارچ Ggt انتخاب شدند. برای ردیابی ژن بیوسنتز آنتی بیوتیک فنازین-1-کربوکسیلیک اسید (PCA)، روش PCR با استفاده از پرایمرهای PCA2a و PCA3b انجام شد. نتایج نشان داد 12 جدایه از 21 جدایه انتخاب شده حاوی ژن بیوسنتز آنتی بیوتیک PCA بودند. جهت بررسی تولید این آنتی بیوتیک از روش کیفی تولید رسوب سبز تیره یا کریستالی در محیط کشت استفاده شد. نتایج نشان دهنده توانایی تولید این آنتی بیوتیک در 6 جدایه از 12 جدایه حاوی ژن بیوسنتز آنتی بیوتیک بود. در آزمایش های گلخانه ای نیز جدایه های تولید کننده آنتی بیوتیک فنازین-1-کربوکسیلیک اسید، نسبت به سایرین از توانایی بیشتری در کنترل بیماری پاخوره گندم برخوردار بودند و شدت بیماری را 80-77 درصد کاهش دادند. با کاربرد این جدایه ها همچنین افزایش قابل ملاحظه ای در وزن تر ریشه و بخش های هوایی گیاهان مشاهده شد. نتایج این تحقیق پیشنهاد می کند که احتمالا آنتی بیوتیک فنازین -1-کربوکسیلیک اسید تولیدشده توسط جدایه های سودوموناس فلورسنت، در کاهش بیماری پاخوره در گندم نقش دارد.

عنکبوت ها یکی از فراوان ترین بی مهرگان شکارگر در اکوسیستم های خاکی هستند که به عنوان عوامل بیولوژیک، در کنترل آفات محصولات زراعی پتانسیل زیادی دارند. به منظور شناخت گونه و تعیین تنوع و فراوانی عنکبوت ها و همچنین شناخت اثر فعالیت های کشاورزی بوم نظام زراعی اصلی استان های خراسان رضوی و شمالی بر آن ها، مطالعه ای در سه منطقه متفاوت از نظر میانگین درجه حرارت و بارندگی سالیانه در شهرستان های شیروان، مشهد و گناباد انجام شد. دو سیستم کشاورزی کم نهاده و پرنهاده گندم و سیستم طبیعی هر منطقه به عنوان اکوسیستم های مورد مطالعه مد نظر قرار گرفتند. مصرف نهاده های کشاورزی ملاک تمایز مزارع در سیستم های کشاورزی بود، به طوری که مزارع سیستم های کم نهاده و پرنهاده در هر منطقه به ترتیب بر اساس کم ترین و بیش ترین مقدار مصرف نهاده ها انتخاب گردیدند. نمونه برداری با استفاده از تور حشره گیری و از سطح گیاهان در مزارع گندم و واحدهای انتخابی از سیستم های طبیعی انجام گرفت. بر اساس نتایج فعالیت های کشاورزی در هر منطقه تاثیری بر میانگین غنای گونه ای عنکبوت ها نداشت. اما غنای گونه ای عنکبوت ها تحت تاثیر اقلیم بود و در محدوده اقلیمی مورد مطالعه با افزایش میانگین بارندگی و کاهش میانگین حرارتی سالیانه افزایش نشان داد. فراوانی عنکبوت ها تحت تاثیر اقلیم نبود و در همه مناطق، در سیستم های کشاورزی بیش تر از سیستم های طبیعی بوده و در منطقه گناباد این برتری معنی دار شد. گرچه غنای گونه ای عنکبوت ها در شرایط گرم و خشک کم تر بود اما به نظر می رسد با مدیریت مناسب، به ویژه حفظ درختان در حاشیه مزارع، می توان فراوانی این جانوران را در سیستم های کشاورزی افزایش داده و از کارکرد مفید آنها در کنترل بیولوژیکی آفات بهره برد.

عنکبوت ها جزو شکارگران فعال و کارآمد در اغلب زیست بوم ها بوده و در مزارع و باغات نقش موثری در کنترل آفات مختلف ایفا می نمایند. فون این گروه از بندپایان در سال های 1384 تا 1388 و تغییرات جمعیت و فعالیت آن ها طی سال های 1384 و 1385 در شالیزارهای مازندران مورد بررسی قرار گرفت. پنجاه و سه گونه عنکبوت متعلق به 44 جنس از مزارع برنج مازندران جمع آوری و شناسایی شدند که از این تعداد، پنج گونه شامل Dysdera aculeata Kroneberg، Harpactea babori (Nosek)، Pardosa hortensis (Thorell)، Pardosa paludicola (Clerck) و Tedia oxygnatha Simon برای فون ایران جدید می باشند. بررسی های انجام شده در رابطه با تعیین تراکم دستجات تخم عنکبوت ها روی ارقام مختلف برنج (شامل طارم، فجر، خزر، شفق، تابش، ساحل، ندا، پویا و کادوس) در خزانه ها نشان داد که بیشترین تراکم دستجات تخم عنکبوت ها روی رقم های طارم، فجر و خزر و کمترین تراکم روی رقم تابش وجود داشت. تراکم دستجات تخم در مناطق مختلف مازندران (شامل سوادکوه، بابلسر، محمودآباد، بابل، فریدون کنار، ساری، نور و آمل) دارای تفاوت معنی داری بودند، به طوری که بالاترین تراکم در مناطق ساری و آمل و پایین ترین تراکم در منطقه نور به دست آمد. نتایج پژوهش حاضر در رابطه با تغییرات جمعیت عنکبوت ها در مزارع برنج نشان داد که انبوهی جمعیت این شکارگران در طول فصل زراعی با گذشت زمان به تدریج افزایش می یابد، اما کاربرد حشره کش ها در شالیزارها باعث تلفات شدیدی در جمعیت آن ها می گردد. همچنین بر اساس نمونه برداری های انجام شده در ساعات مختلف روز، اوج فعالیت این بندپایان در ساعات 10 صبح و 18 عصر و کمترین فعالیت در ساعت 12 ظهر تعیین گردید.

استفاده از ویژگی آللوپاتی گیاهان، با کاهش مصرف علف کش های شیمیایی، نقش مهمی در مدیریت علف های هرز دارد. بنابراین، اثر آللوپاتیک عصاره های مریم گلی و درمنه در غلظت های صفر، 5، 10، 15 و 20 درصد روی جوانه زنی و رشد گیاهچه تاج خروس در شرایط کنترل شده بررسی گردید. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر غلظت عصاره روی طول ریشه چه و ساقه چه و نسبت طول آن ها و وزن تر و خشک گیاهچه و اثر متقابل بین نوع و غلظت عصاره روی درصد، سرعت و شاخص جوانه زنی معنی دار شد. بیشترین درصد (62.50 درصد) و سرعت (10.40 درصد در روز) جوانه زنی تاج خروس در تیمار شاهد و کمترین درصد (10 درصد) و سرعت (1.70 درصد در روز) جوانه زنی در غلظت 20 درصد از عصاره های مریم گلی و درمنه مشاهده شد. بالاترین شاخص جوانه زنی (1.40) در اثر 5 درصد عصاره درمنه و کمترین شاخص در اثر 20 درصد از عصاره های مریم گلی (0.36) و درمنه (0.42) حاصل شد. طویل ترین (4.59 و 0.17 سانتی متر) و کوتاه ترین (1.63 و 0.12 سانتی متر) ریشه چه و ساقه چه و بالاترین (28) و پایین ترین (13.60) نسبت طول ریشه چه به ساقه چه، و همچنین بیشترین (2.78 و 0.39 گرم) و کمترین (0.11 و 0.02 گرم) وزن تر و خشک گیاهچه ها به ترتیب در تیمار شاهد و غلظت 20 درصد مشاهده شد. به طور کلی عصاره های مریم گلی و درمنه باعث کاهش جوانه زنی و رشد گیاهچه تاج خروش شدند، هرچند اثر منفی عصاره مریم گلی بیشتر بود.

به منظور بررسی اثر برهم کنش علف های هرز، تراکم گندم و تقسیط نیتروژن بر عملکرد گندم دیم، آزمایشی مزرعه ای به صورت طرح کرت دو بار خردشده با 4 تکرار در سال 87-1386 و 88-1387 در دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز اجرا شد. در این آزمایش فاکتور اصلی تیمار علف هرز و بدون علف هرز، فاکتور فرعی شامل مقدار بذر مصرفی گندم (100، 120، 140 و 160 کیلوگرم در هکتار) و فاکتور فرعی فرعی، تیمار تقسیط نیتروژن خالص به میزان 100 کیلوگرم در هکتار در 5 سطح (صفر - کامل، یک سوم - دو سوم، نصف - نصف، دو سوم - یک سوم و کامل - صفر) بود. نتایج نشان دادند که در اثر برهم کنش علف های هرز، تراکم کاشت و تقسیط نیتروژن، بیشترین عملکرد بیولوژیک (699 و 1449.5 کیلوگرم در هکتار به ترتیب در سال اول و دوم) در تیمار بدون علف هرز، تراکم 120 کیلوگرم بذر در هکتار و تقسیط 2.3 - 1.3 به دست آمد. در سال اول در اثر برهم کنش علف های هرز، تراکم کاشت و تقسیط نیتروژن، بیشترین عملکرد دانه (440.07 کیلوگرم در هکتار) در تیمار بدون علف هرز، تراکم کاشت 120 کیلوگرم بذر در هکتار و تقسیط یک سوم - دو سوم و کمترین عملکرد دانه (47.7 کیلوگرم در هکتار) در تیمار با علف هرز، تراکم کاشت 100 کیلوگرم بذر در هکتار و تقسیط دو سوم - یک سوم به دست آمد. در این پژوهش در هر دو سال بیشترین وزن خشک علف های هرز (367.5 کیلوگرم در هکتار در سال اول و 160.38 کیلوگرم در هکتار در سال دوم) در تراکم کاشت 100 و کمترین وزن خشک علف های هرز (247.5 کیلوگرم در هکتار در سال اول و 52.3 کیلوگرم در هکتار در سال دوم) در تراکم کاشت 160 کیلوگرم در هکتار حاصل شد. در سال دوم دمای بسیار پائین در مرحله گل دهی اثرات مخربی را بر گندم گذاشت و منجر به عدم تولید دانه شد. با توجه به نتایج این آزمایش، تراکم کاشت 120 کیلوگرم بذر در هکتار و تقسیط یک سوم - دو سوم نیتروژن باعث افزایش عملکرد و رقابت گیاه زراعی شد.

شناسایی پراکنش مکانی علف های هرز نتایج بسیار خوبی برای برنامه های تجاری تحقیقاتی، کاهش تلفات عملکرد و درک فرآیندهایی که موجب تغییراتی در پراکنش مکانی و زمانی علف های هرز می شوند، دارد. به همین منظور آزمایشی در سال 1388 انجام گرفت تا با تغییر زاویه کوادرات در نمونه برداری، اثرات متقابل بیولوژی، شرایط اقلیمی و عملیات کشاورزی روی پراکنش مکانی علف های هرز مزرعه چغندرقند بررسی گردد. مطالعه مذبور در یک مزرعه تجاری تولید چغندرقند صورت گرفت تا در حد امکان به شرایط طبیعی نزدیک تر باشد. نمونه برداری در مرحله 4 برگی چغندرقند توسط کوادرات های 0.4 m ´ 0.2 m در محل تقاطع شبکه های مربعی 7 m ´ 7 m انجام گرفت. کوادرات ها در زوایای 0، 45، 90، 135 درجه به ترتیب عمود بر ردیف شخم و در جهت عقربه های ساعت چرخیده شدند. برای تهیه نقشه ها از نرم افزار GS+ استفاده گردید. نتایج نشان داد که در همه نقشه های پراکنش علف های هرز، جهتی که می تواند بالاترین تراکم علف های هرز را برای رسیدن به حدآستانه اقتصادی نشان دهد زاویه صفر درجه بود. همچنین اجزای واریوگرام نشان داد که دامنه تاثیر و الگوی پراکنش علف های هرز در جهت های مختلف نمونه برداری تغییر می کند و هر کدام از انواع علف های هرز در یک زاویه مشخصی بیشترین پراکندگی را دارند. جهت کشیدگی لکه های علف هرز وابسته به عملیات مدیریتی انجام شده در سال های قبل و ویژگی های مرفولوژیکی علف های هرز است.

به منظور شناسایی ویروس خراشک حلقوی میخک (Carnation etched ring virus, CERV) در پاییز 1388 از گلخانه های موجود در استان های خراسان رضوی و شمالی بازدید و 250 نمونه شامل میخک (Dianthus caryophyllus)، قرنفل (Dianthus barbatus) و علف های هرز دارای علائم ویروسی جمع آوری گردید. آلودگی نمونه ها با آزمون سرولوژیکی (Double-antibody sandwich-enzyme linked immunosorbent assay, DAS-ELISA) با استفاده از آنتی سرم چندهمسانه ای اختصاصی تعیین گردید. نتایج حاصل نشان داد که آلودگی به ویروس مذکور در مناطق نمونه برداری 21.6 درصد می باشد. جهت تکثیر و نگهداری، ویروس روی گیاهان محک Silen armeria ,Saponaria vaccaria cv. Pink beauty و Dianthus caryophyllus cv. Joker مایه زنی مکانیکی شد. در آزمون ردیابی CERV با استفاده از روش PCR پس از بکاربردن جفت آغازگرهای اختصاصی برای نواحی حفاظت شده از ژن پروتئین پوششی و ژن پروتئین حرکتی ویروس خراشک حلقوی میخک، به ترتیب قطعاتی به اندازه تقریبی 1500 و 1000 جفت بازی تکثیر شدند. این اولین تایید از وجود ویروس خراشک حلقوی میخک در استان های خراسان رضوی و شمالی می باشد.

به منظور بررسی اثر تاریخ کاشت، تراکم بوته و کنترل علف های هرز بر شاخص های رشدی و عملکرد سویا، آزمایشی به صورت فاکتوریل اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1388 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل تاریخ کاشت در دو سطح (6 و 19 خرداد) و تراکم بوته در سه سطح (25، 33 و 50 بوته در مترمربع) به صورت فاکتوریل به عنوان عامل اصلی و علف های هرز در دو سطح (کنترل و عدم کنترل علف های هرز) به عنوان عامل فرعی بودند. در این پژوهش، شاخص سطح برگ (LAI)، ماده خشک تجمعی (TDM)، و سرعت رشد محصول (CGR) به عنوان شاخص های رشدی به همراه عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج نشان داد با کاشت زودهنگام و افزایش تراکم کاشت، تاج پوشش گیاهی زودتر بسته شد، که درنتیجه شاخص سطح برگ و ماده خشک تجمعی افزایش یافت. همچنین حداکثر سرعت رشد محصول به میزان 7.52 گرم بر مترمربع در روز از تاریخ کاشت 6 خرداد و تراکم 50 بوته در مترمربع به دست آمد. نتایج آزمایش حاکی از کاهش شاخص سطح برگ، ماده خشک تجمعی، سرعت رشد محصول در حضور علف های هرز بود. بیشترین عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک به ترتیب در مقادیر 1283.0 و 2769.3 کیلوگرم در هکتار از تاریخ کاشت 6 خرداد، تراکم 50 بوته در مترمربع و در شرایط عدم حضور علف هرز حاصل شد.

وجود خواب در بذور سس شرقی و شب بوی صحرایی کنترل این دو گونه علف هرز را در مزارع و باغات با مشکل مواجه می سازد. به منظور بررسی عوامل موثر در برطرف سازی خواب این دو گونه علف هرز آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در سال های 1387 و 88 در آزمایشگاه تحقیقاتی گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی عبارت بودند از: تیمار شاهد، خیساندن بذور در اسیدسولفوریک 96 درصد در چهار زمان مختلف 15، 30، 60 و 90 ثانیه، تیمار سرمادهی مرطوب در دو دمای 1+ و 8- درجه سانتی گراد به مدت 15 و 30 روز، خراش دهی با کاغذ سمباده به مدت 2 دقیقه، خیساندن بذور در آب معمولی در دمای اتاق به مدت 36 ساعت، قرار دادن بذور سس شرقی در آب جوش (در حال جوش) در 4 سطح نیم، 1، 2 و 5 دقیقه، کشت بذور شب بوی صحرایی در محلول اسیدجیبرلیک 1 میلی مولار و کشت بذور سس شرقی بعد از 7 و 11 ماه و شب بوی صحرایی بعد از 4 و 5 ماه ذخیره سازی از زمان برداشت در شرایط خشک در دمای اتاق (25 درجه سانتی گراد). نتایج نشان داد که تیمارهای آب جوش، خراش دهی با کاغذ سمباده و اسیدسولفوریک 96 درصد به ترتیب بیشترین تاثیر را در شکستن خواب بذور سس شرقی در دو رژیم نور/ تاریکی و تاریکی مداوم داشتند. بنابراین احتمالا وجود پوسته سخت بذر علت خواب در بذور سس شرقی می باشد. از سوی دیگر حداکثر جوانه زنی بذور شب بوی صحرایی (91.7 درصد) در بین تمام تیمارهای آزمایشی مربوط به تیمار بذر با اسیدجیبرلیک در شرایط نور/ تاریکی بود که بیانگر وجود خواب فیزیولوژیک در آن است.

به منظور ارزیابی اثرات کیفیت آب و ماده افزودنی (سولفات آمونیوم) بر کارایی علف کش گلیفوسیت، آزمایشی در باغ تحقیقاتی دانشکده کشاورزی بیرجند در سال زراعی 1389 به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل: شامل 2 نوع آب با کیفیت های متفاوت (آب متوسط با 2950 ppm و آب سخت با 4774 ppm غلظت کل مواد محلول) به علاوه آب مقطر (نرم) و علف کش عمومی گلیفوسیت (رانداپ) با 4 دز مختلف (2، 4، 6 و 8 لیتر در هکتار) و استفاده و عدم استفاده از ماده افزودنی سولفات آمونیوم (به میزان 6 کیلو گرم در هکتار) بود. نتایج نشان داد که با افزایش دز علف کش درصد کنترل علف های هرز افزایش یافت. همچنین کاربرد علف کش با آب نرم دارای بیشترین درصد کنترل بود و تفاوت معنی داری با سایر آب ها از نظر درصد کنترل داشت، به طوری که بیشترین و کمترین درصد کنترل به ترتیب مربوط به آب نرم با دز 8 لیتر در هکتار علف کش گلیفوسیت و آب سخت با دز 2 لیتر در هکتار بود. به علاوه نتایج نشان داد که کاربرد سولفات آمونیوم همراه با آب سخت تاثیر معنی داری بر درصد کنترل داشت. در مجموع با گذشت زمان تاثیر فاکتورهای مختلف بر درصد کنترل افزایش یافت.

قارچ بیمارگر Metarhizium anisopliae (Metschnikoff) Sorokin به عنوان عامل بیماری موسکاردین سبز حشرات، قارچی مهم در کنترل بیولژیک حشرات آفت محسوب می شود. با توجه به اینکه تا کنون مطالعه ای در زمینه ارزیابی تاثیر قارچ M. anisopliae روی موریانه Microcerotermes diversus Silvestri (Iso.: Termitidae) در سطح دنیا صورت نگرفته است این تحقیق با هدف بررسی کارآیی قارچ مذکور در مقابل موریانه M. diversus انجام گرفت. در این تحقیق از قارچ M. anisopliae جدایه سراوان (DEMI 001) استفاده شد. آزمایش ها شامل آزمون طعمه مسموم به وسیله چوب تیمارشده در سطح آزمایشگاه و آزمون صحرایی بودند. آزمون طعمه مسموم به دو صورت انجام گرفت؛ الف) آزمون طعمه مسموم به وسیله چوب تیمارشده همراه با کاغذ صافی تیمارنشده؛ ب) آزمون طعمه مسموم به وسیله چوب تیمارشده همراه با چوب تیمارنشده. کمترین میزان LC50 و LC90 در آزمون طعمه مسموم به وسیله چوب تیمارشده همراه با کاغذ صافی تیمارنشده به دست آمد. این مقادیر به ترتیب برابر با 7.6´105 و 2.8´106 (کنیدی در میلی لیتر) به دست آمدند. همچنین کمترین میزان LT50 و LT90 نیز در همین آزمون و در غلظت 3.5´108 (کنیدی در میلی لیتر) از سوسپانسیون کنیدی قارچ به دست آمدند. این مقادیر به ترتیب برابر با 2.83 و 5.06 روز به دست آمدند. در آزمون صحرایی پس از ارائه قارچ بیمارگر میانگین جمعیت موریانه از 1756 عدد به691 عدد در بلوک چوبی کاهش یافت؛ همچنین میانگین تغذیه از بلوک چوبی از 59.75 گرم به 27.81 گرم کاهش یافت. به طور کلی نتایج نشان داد که روش چوب تیمارشده با این قارچ در کنترل موریانه M. diversus موثر است.

در کنترل جوندگان مضر، طعمه های مسموم و تله ها بیشتر مورد استفاده قرار می گیرند و به دلیل مضرات سموم، استفاده از تله ها ترجیح داده می شود. در کنترل جوندگان مضر، تله های چندگیر از تله های تک گیر مناسب تر هستند ولی این گونه تله ها در داخل کشور به صورت تجاری تولید نمی شوند. در پژوهش حاضر نمونه هایی از تله چندگیر - زنده گیر ساخته شد، که تحت عنوان «تله فراگیر» در تاریخ 13/10/ 1389 به شماره 68186، ثبت اختراع گردید. این تله از جنس پلی کربنات شفاف ساخته شد که دارای دو درب، فضای ذخیره موقت، مخزن و محفظه اصلی طعمه می باشد. جهت ارزیابی تله، 10 نمونه از تله فراگیر در مکان های پرتراکم موش به مدت 3 شب متوالی کار گذاشته شد. در مجموع از 30 شب - تله، 23 موش به دام افتاد. میزان موفقیت این تله 77 درصد حاصل گردید. تله فراگیر نسبت به تله های مشابه چندگیر - زنده گیر خارجی، قیمت کمتر، اندازه کوچک تر و قابلیت ساخت آسان تر دارد. همچنین به دلیل تعبیه محفظه اصلی طعمه، بوی طعمه همواره محرکی جهت جلب موش ها به سمت تله می باشد. از آنجایی که این تله می تواند به عنوان رویکردی جدید در کنترل جوندگان مضر در مکان های مختلف و نیز در نمونه برداری های صحرایی و مطالعات بیولوژیکی مورد استفاده قرار بگیرد، حمایت در جهت تولید انبوه آن توصیه می گردد.

شته خردل Lipaphis erysimi Kalt. از مهم ترین آفات گیاهان روغنی Brassica در ایران و سایر مناطق گرمسیری جهان است. هفت رقم از سه گونه گیاه Brassica شامل B. napus (cv. Licord, Elite, Okapi, Hyola 401, RGS003)، B. rapa (cv. Park land)، B. juncea (cv. Land race) جهت بررسی مقاومت آنتی زنوز و آنتی بیوز نسبت به شته L. erysimi تحت شرایط گلخانه ای با دمای 25±2 درجه سانتیگراد، رطوبت نسبی 60±5 درصد، و دوره نوری 16 :8 (تاریکی: روشنایی) مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج آزمون آنتی زنوز نشان داد که انبوهی شته خردل روی ارقام مورد مطالعه در ساعات مختلف شمارش (48 و 72 ساعت) تفاوت معنی داری داشت (P<0.05 و P<0.01 به ترتیب برای 48 و 72ساعت). انبوهی شته روی ارقام RGS003 و Okapi به طور معنی داری کمتر از سایر ارقام بود. نتایج آزمون آنتی بیوز بیانگر تفاوت معنی دار (P<0.05) در شاخص های جدول زیست باروری شته به استثنا زمان دو برابر شدن جمعیت (dt) روی ارقام مورد مطالعه بود. بیشترین مقدار نرخ ذاتی افزایش جمعیت (rm) شته روی رقم Land race (0.324±0.01 ماده/ ماده/ روز) و کمترین آن روی رقم Elite (0.278±0.01 ماده/ ماده/ روز) بود. نتایج این بررسی نشان داد که ارقام Elite، Okapi و RGS003 جزء مقاوم ترین میزبان ها در مقایسه با سایر ارقام مورد مطالعه بودند و امکان استفاده از آن ها در برنامه های کنترل تلفیقی این آفت وجود دارد.

در بررسی فون دشمنان طبیعی شته انار (.Aphis punicae Pas) در شهرستان کاشمر یک گونه پارازیتوئید داخلی از دو بالان خانواده Cecidomyiidae جمع آوری شد که به نام Endaphis perfidus Keiffers 1896 تعیین هویت گردید. گونه E. perfidus یکی از شش گونه جنس Endaphis می باشد که تاکنون فقط از روی شته افرا Drepanosiphum planatoides (Schrank) از کشورهای انگلستان، فرانسه و روسیه گزارش شده بود. وجود این گونه در ایران برای اولین بار گزارش می گردد. به علاوه، برای دنیا نیز شته انار به عنوان دومین میزبان این انگل معرفی می شود.