طب جانباز
سال:1388 | دوره:2 | شماره:5 |تعداد مقالات:9

هدف: هدف از این پژوهش ارزیابی میزان رضایت جانبازان از خدمات بهداشتی - درمانی ارایه شده توسط بنیاد شهید و امور ایثارگران بود.مواد و روش ها: این مطالعه قسمتی از طرح ملی نیاز سنجی سلامت جانبازان مبتلا به ضایعات ریوی (292 نفر) ناشی از تماس با گاز خردل بود. اطلاعات مربوط به رضایت از خدمات بهداشتی - درمانی شامل: واکسیناسیون، مشاوره، ویزیت پزشکی در منزل، ارایه تجهیزات پزشکی موردنیاز، خدمات دندان پزشکی و دریافت داروهای ضروری موردنیاز جانبازان، توسط پرسش نامه ای جمع آوری گردید.یافته ها: میانگین سنی جانبازان 47.8 با انحراف معیار 7.6 سال بود. تعداد 214 نفر (%73.3) ضایعات چشمی و 200 نفر (%68.5) ضایعات پوستی همراه داشتند.رضایت اکثر جانبازان از تجهیزات پزشکی (%84.3) و ویزیت پزشک در منزل (%68.3) بالا بود، در حالی که بیشترین میزان نارضایتی از خدمات دندان پزشکی (%40) و دریافت داروهای ضروری (%28.5) بود. جانبازانی که سابقه بستری شدن در بیمارستان را داشتند به طور معنی داری رضایت بیشتری از خدمات ارایه شده داشتند.نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان داد میزان رضایت جانبازان شیمیایی ریه از خدمات بهداشتی – درمانی نسبتا خوب است. توجه به نیاز این گروه از جانبازان، ارایه بیشتر خدمات دندان پزشکی و تسهیل دست یابی جانبازان به داروهای موردنظر توصیه می شود.

هدف: هدف این پژوهش شناخت تجربه بستری مجدد و عوامل اصلی موثر بر آن در جانباز مبتلا به اختلال استرس پس از حادثه(PTSD)  می باشد.مواد و روش ها: این مطالعه کیفی و به روش گراندد تئوری (Grounded theory) انجام شده است. مشارکت کنندگان در این پژوهش 19 نفر از جانبازان مبتلا به PTSD بستری در بیمارستانهای شهید رجایی و نور اصفهان و 6 نفر از همسران آنان می باشند. نمونه گیری به روش مبتنی بر هدف آغاز شده و تا اشباع اطلاعات ادامه یافت. اطلاعات با استفاده از مصاحبه عمیق و نیمه ساختار یافته جمع آوری شده است. یافته های پژوهش با استفاده از روش مقایسه ای مداوم مطابق با روش اشتروس و کوربین (strauss & corbin) تجزیه و تحلیل گردیده است.یافته ها: هفت مفهوم محوری از دیدگاه مشارکت کنندگان در بستری مجدد جانبازان مبتلا به PTSD نقش اصلی دارد که عبارتند از: عود بیماری روانی، مشکلات دارو و درمان، مشکلات خانوادگی، مشکلات اقتصادی، عود بیماری جسمی همراه، نارضایتی از نگرش منفی جامعه و نارضایتی از سیستم درمانی و حمایتی.نتیجه گیری: جانبازان مبتلا به PTSD مشکلات متعددی در زمینه عود بیماری روانپزشکی، دارو و درمان، خانوادگی، اقتصادی، نارضایتی از نگرش منفی جامعه و نارضایتی از سیستم درمانی و حمایتی را تجربه میکنند که منجر به بستری مجدد آنها می شود و ما با کنترل این عوامل می توانیم موجب بهبود کیفیت زندگی و پیشگیری از بستری مجدد آنها شویم.

هدف: این مطالعه با هدف مقایسه تاثیر دو نوع پنجه SACH و تک محوره بر مولفه های تعادلی راه رفتن در افراد مبتلا به قطع عضو زیر زانوی تروماتیک یکطرفه انجام شد.مواد و روش ها: مطالعه حاضر از نوع متقاطع تصادفی شده است و بر روی 5 زن قطع عضو زیر زانوی تروماتیک انجام شد و نتایج به دست آمده با یک گروه کنترل 10 نفره مقایسه شد. همه افراد شرکت کننده در مطالعه در گروه سنی میانسال بودند. افراد قطع عضو زیر زانوی مراجعه کننده در صورت دارا بودن همه شرایط حضور در مطالعه، بر اساس نحوه تقسیم بلو ک های تصادفی به یکی از دو گروه A و B منتسب می شدند: گروه A ابتدا با پنجه SACH و سپس با پنجه تک محوره مورد آزمون قرار گرفتند و در گروه B ترتیب انجام آزمون ها بالعکس بود. پس از اعمال تنظیمات استاتیک و داینامیک پروتز و انجام تمرینات راه رفتن، با استفاده از دستگاه کامپیوتری وضعیت گیری داینامیک بدن، به ترتیب آزمون هایWalk Across ، Sit To Stand، Tandem Walk گرفته شد. نتایج بدست آمده حاصل میانگین سه بار تکرار انجام آزمون بود.یافته ها: میانگین سنی گروه مورد 26سال و 3 ماه و میانگین شاخصه جثه بدنی آنها 23.73 کیلوگرم بر مترمربع بود. اختلاف معناداری بین متغیرهای سن، شاخصه جثه بدنی، قد و وزن دو گروه مورد و شاهد در زمان ورود به مطالعه مشاهده نشد. آزمون های آماری T مستقل در گروه مورد با استفاده از دو پنجه SACH و تک محوره نشان داد که متغیرهای عرض گام، طول گام سرعت راه رفتن و تشابه طول گام در این دو حالت با یکدیگر اختلاف معناداری ندارند. مقایسه تفکیکی این دو پنجه با نتایج گروه شاهد طی آزمون های آماری T زوجی حاکی از چندین اختلاف بود از جمله میانگین عرض گام گروه مورد با استفاده از پنجه تک محوره با میانگین عرض گام گروه شاهد اختلاف معنادار داشت (p<0.05). همچنین طول گام گروه مورد با استفاده از پنجه SACH از میانگین طول گام گروه شاهد کمتر بود (p<0.05).نتیجه گیری: آزمون های آماری انجام شده در گروه مورد اختلاف معناداری را بین دو پنجه  SACH و تک محوره نشان نداد ولی مقایسه های تفکیکی به عمل آمده حاکی از تفاوت معنادار عرض گام راه رفتن با استفاده از پنجه تک محوره و طول گام با استفاده از پنجه SACH با میانگین های بدست آمده از گروه کنترل بود که به نظر می رسد ناشی از تفاوت های عملکردی این دو پنجه در تامین حرکات اینورژن، اورژن و پلانتارفلکشن، دورسی فلکشن می باشد.

زمینه: هشت سال جنگ بدون تردید موقعیت های ویژه فراوانی را جهت تحقیق و مطالعه ایجاد کرده است و ثبت آثار علمی آن به دست محققین کشور است. خانواده رکن مهمی در جامعه به شمار می آید و دست یابی به جامعه سالم در گرو داشتن رابطه های مطلوب اعضای خانواده با یکدیگر است.هدف: با توجه به مسایل مربوط به جنگ و تاثیر فشارهای ناشی از آن بر روی الگوهای ارتباطی خانواده به ویژه همسران، هدف از این پژوهش مقایسه الگوهای ارتباطی همسران جانباز با همسران افراد عادی است.مواد و روش ها: روش پژوهش از نوع علی – مقایسه ای (پس رویدادی) است. نمونه پژوهش 300 نفر (150 همسر جانباز و 150 همسر افراد عادی) بوده و به شیوه نمونه گیری، تصادفی منظم انتخاب شده اند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه الگوهای ارتباطی (CPQ) و مشخصات دموگرافیک استفاده گردید.یافته ها: داده ها با استفاده از آزمون های مانوا و T گروه مستقل تجزیه و تحلیل شد. تحلیل داده ها نشان داد که بین الگوهای ارتباطی (سازنده متقابل، اجتنابی متقابل و توقع / کناره گیری) همسران جانباز و همسران افراد عادی تفاوت معنادار وجود دارد (p<0.0001).نتیجه گیری: از آن جایی که همسران جانباز با فشار مشکلات مختلف زندگی رو به رو می باشند، وضعیت ارتباطی آنان نیز می تواند تحت تاثیر قرار گیرد. بر اساس یافته های این پژوهش می توان نتیجه گرفت که همسران جانباز در مقایسه با همسران افراد عادی از الگوی ارتباط سازنده متقابل کمتر استفاده می کنند و از الگوهای ارتباطی اجتنابی متقابل و توقع / کناره گیری بیشتر از همسران افراد عادی استفاده می کنند.

هدف: محرومیت از خواب منجر به اثرات جسمی و روانی متعدد و بلندمدت می گردد. رزمندگانی که در جنگ حضور می یابند، اختلالات و محرومیت از خواب را در طی حضور در جبهه و به طور شایع پس از اتمام جنگ گزارش می نمایند ولی هنوز تحقیقات گسترده ایی در مورد این اختلالات در جانبازان شیمیایی و غیرشیمیایی و تفاوت احتمالی مشکلات آنها انجام نشده است لذا این مطالعه با هدف کلی تعیین و مقایسه اختلالات خواب در جانبازان شیمیایی و غیرشیمیایی جنگ تحمیلی انجام شده است.مواد و روش ها: در این مطالعه توصیفی – تحلیلی 95 نفر از جانبازان شیمیایی و 95 نفر از جانبازان غیرشیمیایی توسط نمونه گیری طبقه بندی شده انتخاب شدند و از نظر سن، مدت حضور در جبهه، درصد صدمات، سواد، وضعیت ازدواج و ... به روش همسان سازی گروهی، همگون شدند. ابزار انجام پژوهش پرسشنامه ایی شامل دو قسمت اطلاعات دموگرافیک و 5 جمله مربوط به اختلالات خواب می باشد که از مقیاس استاندارد می سی سی پی مربوط به جنگ استخراج شده است. داده ها توسط امار توصیفی و استنباطی (آزمون کای دو و ضریب همبستگی پیرسون) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: یافته ها نشان داد که در مورد اشکال در بخواب رفتن، اختلاف معنی داری بین دو گروه از نظر راحت بخواب رفتن (p=0.04) و ترس از شروع خوابیدن (p=0.03) وجود داشت که مبین مشکلات بیشتر جانبازان شیمیایی بود. در مورد کابوسهای شبانه تفاوت معنی داری بین دو گروه وجود نداشت. در مورد اشکال در تداوم خواب تفاوت معنی داری بین دو گروه بود (p=0.04). ضمنا همبستگی معنی داری بین طول مدت حضور در جبهه (r=0.55) و درصد مجروح شدن (r=0.55) با کابوسهای شبانه در مورد وقایع واقعی در جانبازان شیمیایی وجود داشت. بین بیماریهای جسمی همراه، سوء مصرف مواد با اشکال در تداوم خواب در دو گروه تفاوت معنی داری بدست آمد.نتیجه گیری: نظر به اینکه اختلالات خواب هم در جانبازان غیرشیمیایی و هم به شکل شدیدتر در جانبازان شیمیایی وجود دارد، انجام مداخلات مشاوره ای، مراقبتی و بهداشتی جهت رفع مشکلات آنان ضرورتی اجتناب ناپذیر می باشد.

هدف: خدمات درمانی به دلیل سر و کار داشتن با سلامت افراد جامعه یکی از خدمات بسیار مهم محسوب می شود و اغلب کشورها در این زمینه برنامه های گوناگونی دارند و سرمایه گذاری هایی را برای آن پیش بینی می کنند. جامعه ایثارگر نیز، خدماتی را در این زمینه دریافت می کند که با توجه به مشکلات خاص و منزلت و مقام این گروه از جامعه در این تحقیق سعی شده میزان رضایت جانبازان از خدمات درمانی ارایه شده توسط بنیاد شهید و امور ایثارگران مورد بررسی قرار گیرد.مواد و روش ها: برای این منظور، میزان رضایت جانبازان از خدمات درمانی ارایه شده توسط بنیاد شهید و امور ایثارگران، رابطه آن با نوع و درصد جانبازی و تعیین سایر عوامل مرتبط با رضایت جانبازان از این بیمه مورد بررسی قرار گرفت.یافته ها: در این بررسی 138 نفر از جانبازان شهر تهران که با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای (بر اساس نوع جانبازی) انتخاب شدند به سوالات پاسخ دادند و داده های آن به وسیله پرسشنامه 33 سوالی که در این زمینه طراحی شده بود، جمع آوری و با استفاده از جدول های فراوانی، شاخص های مرکزی و پراکندگی، نمودارهای ستونی و هیستوگرام، نمودار جعبه ای، تحلیل واریانس یک طرفه، نمودار پراکنش، آزمون های همبستگی پیرسون و اسپیرمن، جدول توزیع فراوانی دوسویه، نمودار ستونی خوشه ای و آزمون مربع کای، تجزیه و تحلیل شدند.نتیجه گیری: نتایج در این بررسی نشان دادند: رضایت جانبازان از خدمات درمانی ارایه شده توسط بنیاد شهید و امور ایثارگران در حد متوسط می باشد، بین رضایت از خدمات درمانی ارایه شده به تفکیک نوع جانبازی تفاوت کمی مشاهده می شود که این تفاوت معنی دار نیست اما در رضایت جانبازان از خدمات درمانی به تفکیک درصد جانبازی، تفاوت بیشتری مشاهده می شود.

هدف: از آنجایی که اطلاعات مبنای تمام فعالیت های یک سازمان است، سیستم هایی باید وجود داشته باشند که اطلاعات را تولید و مدیریت کنند. هدف چنین سیستم هایی ایجاد تضمین در ارایه اطلاعات صحیح و قابل اطمینان در مواقع موردنیاز و در شکل قابل استفاده است. چنین سیستم هایی، سیستم های اطلاعات نامگذاری شده اند. این مطالعه به منظور مقایسه ویژگیهای نظام اطلاعات بالینی بیماریهای روانی ناشی از جنگ در آمریکا، انگلستان و استرالیا و ایران انجام شد.مواد و روش هها: پژوهش حاضر کاربردی از دسته مطالعات توصیفی – مقطعی بوده است . ابتدا وضعیت موجود این نظام در مراکز روانپزشکی بوستان اهواز و صدر و سعادت آباد تهران با استفاده از پرسشنامه در دوره زمانی 88- 1387 بررسی گردید. سپس به بررسی این نظام در کشورهای منتخب پرداخته شد و بر اساس نیاز کشورمان، راهکارهای عملی برای ایران پیشنهاد گردید. تحلیل اطلاعات بر اساس مقایسه ویژگی های نظام پیشگفته در کشورهای مورد مطالعه به صورت تحلیل توصیفی – نظری صورت گرفت.یافته ها: از مزایای مهم برقراری نظام اطلاعات بالینی بیماریهای روانی ناشی از جنگ، توجه به برنامه های پیشگیری از اختلالات روانی ناشی از جنگ، تعیین حداقل داده های استاندارد در این زمینه و کاهش اثرات سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، عاطفی و اجتماعی بیماریهای روانی ناشی از ترومای جنگ می باشد.نتیجه گیری:این نظام با گردآوری و پردازش داده ها و ارایه آن به کاربران اطلاعاتی نقش به سزایی در پیشرفت مراقبت از مبتلایان به این بیماریها دارد. با عنایت به این مهم و نیز فقدان چنین نظامی در مراکز روانپزشکی بنیاد شهید و امور ایثارگران، طراحی و اجرای آن حایز اهمیت است.

هدف: آسیبهای ناشی از مواد شیمیایی جنگی یکی از معضلات عمده در بسیاری از نظامیان و حتی گروهی از غیرنظامیان مواجهه یافته درکشور ما محسوب می شود. متاسفانه در حال حاضر اطلاعات ما در خصوص اثرات دیررس این مواد بسیار کم است. بر این اساس هدف از انجام این مطالعه بررسی اثرات خونی موادشیمیایی جنگی در جانبازان شیمیایی استان گلستان می باشد.مواد و روش ها: این مطالعه از نوع توصیفی بوده و جامعه مورد مطالعه ما شامل 144 نفر از جانبازان شیمیایی %30 به بالا تحت پوشش بنیاد جانبازان و ایثارگران استان گلستان بوده که پس از تکمیل پرسشنامه برای آنها تستهای (Plt, MCV, Hb, RBC, WBC) انجام شد. اطلاعات بعد از جمع آوری از طریق نرم افزار آماری spss وارد رایانه شد. برای توصیف داده ها از جداول و نمودارهای مناسب استفاده شد. تستهای  , student t-test و chi-square برای بررسی ارتباط متغیرها استفاده شد.یافته ها: در این مطالعه میانگین سنی جانبازان 44.54 سال بود و به طور متوسط از تاریخ شیمیایی شدن جانبازان 21.6 سال گذشته بود. نتایج نشان می دهند که میانگین همه اندکس های خونی جانبازان جنگی در محدوده نرمال قرار دارد. پس از گذشت چندین سال از تماس با گازهای شیمیایی اندکس های خونی تغییر نداشته است.نتیجه گیری: در مطالعه ما با گذشت بیست سال از زمان مواجهه، اندکسهای خونی جانبازان شیمیایی استان گلستان در حد نرمال باقی مانده است. ولی با توجه به اهمیت موضوع پیشنهاد می شود برای بررسی دقیق تر عوارض سلاحهای شیمیایی در آینده نیز مطالعات جامع و کاملتری طراحی و اجرا گردد.