پژوهش های تولید گیاهی
سال:1390 | دوره:18 | شماره:3 |تعداد مقالات:8

آزمایشی به منظور ارزیابی تاثیر روش ها، میزان آب آبیاری و کود نیتروژن بر ویژگی های کیفی الیاف پنبه در قالب طرح کرت های 2 بار خرد شده با 3 تکرار در ایستگاه تحقیقات پنبه هاشم آباد گرگان در سال 1387 اجرا گردید. دو روش آبیاری بارانی و شیاری به عنوان فاکتور اصلی، مقادیر آب آبیاری0 ، 33، 66، 100 و 133 درصد نیاز آبی گیاه به عنوان فاکتور فرعی و 5 سطح کود سرک نیتروژن به مقادیر 0، 33، 66، 100 و 133 درصد توصیه کودی به عنوان فاکتور فرعی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که بین دو روش آبیاری بارانی و شیاری اختلاف معنی داری بر روی طول، یکنواختی، استحکام و کشش الیاف در سطح 1 درصد وجود داشت و در کل کیفیت الیاف در روش بارانی بهتر از روش شیاری بود. مقادیر مختلف آب بر تمام خصوصیات کیفی الیاف به جز کشش الیاف، در سطح 1 درصد معنی دار شد و مشخص شد که بیش ترین میزان یکنواختی، استحکام و ظرافت الیاف در تیمارهای 66، 100 و 133 درصد آب آبیاری بود. اثر مقادیر مختلف کود نیتروژن بر کشش الیاف در سطح 5 درصد معنی دار شد اما بر روی طول، یکنواختی، استحکام و ظرافت الیاف اثر معنی داری نداشت. نتایج نشان داد که بیش ترین کشش الیاف در تیمار 33 درصد کود ازت بود. با توجه به نتایج این آزمایش روش آبیاری بارانی و سطح آب 66 درصد جهت رسیدن به بهترین کیفیت الیاف توصیه می گردد.

به منظور بررسی اثر متانول بر رشد و عملکرد گیاه توتون ویرجینیا رقم کوکر 347 آزمایشی در سال زراعی 88-1387 به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در 4 تکرار به اجرا در آمد. فاکتور اول زمان مصرف متانول در 3 سطح (شامل محلول پاشی در صبح (ساعت 10-8) ( (T1و ظهر (ساعت 14-12) ( (T2و غروب (ساعت 19-17) (((T3 و فاکتور دوم مقدار مصرف متانول در 6 سطح (شامل مقادیر مصرف 0، 10، 20، 30، 40 و 50 درصد حجمی متانول) بود. محلول پاشی متانول 3 بار در طی فصل رشد به ترتیب در مراحل آغاز رشد سریع نشاها، آغاز غنچه دهی و 30 روز پس از غنچه دهی بوته های توتون انجام گرفت. محصول توتون در سه چین برداشت شد. نتایج به دست آمده از تجزیه واریانس نشان داد که اثر متقابل دو فاکتور بر مقدار نیتروژن، مقدار فسفر، مقدار پتاسیم و محتوی نسبی آب برگ (RWC) معنی دار شدند. عرض برگ در تیمار مقادیر مختلف محلول پاشی متانول در سطح 5 درصد معنی دار شد و طول برگ در تیمار مقدار محلول پاشی متانول در سطح 1 درصد معنی دار شد. اما قطر ساقه و عملکرد وزن تر برگ معنی دار نشدند. به طور کلی و با توجه به نتایج به دست آمده می توان نتیجه گرفت که متانول عملکرد کمی را چندان تحت تاثیر قرار نمی دهد اما عملکرد کیفی (نیتروژن، فسفر و پتاسیم) را بهبود می بخشد.

این مطالعه به منظور شناسایی و بررسی اهمیت گونه های فیتوفتورا در پوسیدگی ریشه و طوقه خیار در گلخانه های جنوب استان کهگیلویه و بویراحمد انجام شد. برای این کار از بافت پوسیده طوقه و ریشه، قطعات 5 میلی متر مربع جدا شده، بعد از شستشو با آب و خشک کردن با حوله کاغذی بدون ضدعفونی سطحی روی محیط کشت نیمه انتخابی CMA-PARP کشت گردید. از بافت های آلوده 40 جدایه به دست آمد که بر اساس خصوصیات مورفولوژیک و نیاز دمایی پرگنه های جدا شده Phytophthora capsici و P. drechsleri تشخیص داده شد. از 40 جداﻳﻪ به دست آمده، 17 جداﻳﻪ به P. capsici تعلق داشت و P. drechsleri، 23 جداﻳﻪ را به خود اختصاص داد. در شراﻳﻄ گلخانه عکس العمل طوقه و رﻳﺸﻪ گیاهچه های 2 هفته ارقام نگین، کلوز، فادیا، کاترینا، بهمن و سینا به دو گونه  P. capsiciو P. drechsleri و با استفاده از ماﻳﻪ به دست آمده از ﻣﺤﻴﻄ ورمی کولیت- عصاره بذر گیاه شاه دانه مورد مطالعه قرار گرفت و درصد استقرار بیمارگر بر روی طوقه، ریشه و مرگ و میر ارزﻳﺎﺑﻲ گردﻳﺪ. مقایسه درصد مرگ و میر و میزان استقرار بیمارگر بر روی طوقه نشان داد که رقم مهر و سینا به ترتیب بیش ترین و کم ترین حساسیت به گونه P. drechsleri و رقم کلوز و فادیا به ترتیب بیش ترین و کم ترین حساسیت را به گونه P. capsici نشان دادند. مقایسه درصد اسقرار بر روی ریشه نشان داد در واکنش به گونه P. drechsleri تفاوت معنی داری مابین ارقام کلوز، مهر، کاترینا و نگین وجود ندارد و رقم سینا کم ترین حساسیت به این بیمارگر دارد. در واکنش به گونه P. capsici ارقام کلوز و سینا بیش ترین حساسیت و رقم فادیا کم ترین حساسیت را نشان دادند.

این پژوهش به منظور بررسی اثر پتانسیل آب خاک، همراه با پتاسیم روی رشد درخت و خصوصیات کمی و کیفی پرتقال تامسون ناول روی پایه سیتروملو، در ایستگاه تحقیقات مرکبات کترا به مدت 10 سال (88-1378) اجرا شد. آزمایش در قالب طرح آماری بلوک های کامل تصادفی در 4 تکرار به صورت فاکتوریل انجام شده است. فاکتور آبیاری بر اساس پتانسیل آب خاک در 4 سطح (60-، 40-، 20-، کیلوپاسکال و بدون آبیاری) و فاکتور پتاسیم بر اساس سن درخت در 4 سطح (0، 50، 100 و 150 گرم پتاسیم ضرب در سن درخت) بود. پتاسیم هر سال در سایه انداز درخت پخش و با خاک مخلوط شد. درختان پرتقال تامسون ناول با استفاده از سیستم میکروجت آبیاری شدند. نتایج به دست آمده بیانگر آن است که آبیاری موجب افزایش قطر نهال، ارتفاع درخت، قطر تاج، حجم تاج، عملکرد، تعداد میوه و نسبت مواد جامد محلول به اسیدیته شد. کود پتاسیم موجب افزایش پتاسیم قابل جذب خاک، پتاسیم برگ، قطر میوه، میانگین وزن میوه، ضخامت پوست میوه، اسیدیته، مواد جامد محلول و نسبت ضخامت پوست به قطر میوه شد. اما نسبت مواد جامد محلول به اسیدیته در اثر کود پتاسیم کاهش یافت. اختلاف معنی داری در شاخص های رشد درخت در اثر تیمار کود پتاسیم مشاهده نشد. اثر متقابل آب در کود پتاسیم بر عملکرد و تعداد میوه اختلاف معنی دار داشته است.

سالسیلیک اسید یکی از هورمون هایی است که کاربرد آن در مقاومت به تنش هایی هم چون خشکی افزایش یافته است. هدف از این آزمایش بررسی تاثیر سالیسیلیک اسید بر خصوصیات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی دانهال های خیار تحت شرایط تنش خشکی بود. به این منظور آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی شامل 4 سطح سالیسیلیک اسید با غلظت های 0 (شاهد)، 0.25، 0.5، 0.75 و 1 میلی مولار و دو سطح تنش خشکی، آبیاری روزانه (شاهد) و قطع آبیاری به مدت 6 روز با 3 تکرار انجام شد. روش کاربرد سالیسیلیک اسید به صورت خیساندن بذری و به مدت 24 ساعت بود. تنش خشکی نیز در مرحله 4-3 برگی بر روی گیاهان اعمال شد. نتایج این آزمایش نشان داد که سالیسیلیک اسید میزان شاخص کلروفیل و سطح برگ را به ترتیب 27 و 139 درصد نسبت به شاهد افزایش داد. در مقابل هدایت روزنه ای و نشت یونی با کاربرد سالیسیلیک اسید کاهش پیدا کردند. قطر ساقه، ارتفاع، تعداد برگ، وزن خشک شاخساره و ریشه و بیوماس با کاربرد سالیسیلیک اسید به ترتیب 31، 65، 60، 100، 180 و 96 درصد نسبت به شاهد افزایش پیدا کردند. تعداد برگ، سطح برگ و وزن خشک شاخساره تحت شرایط تنش خشکی کاهش، و با کاربرد سالیسیلیک اسید افزایش یافتند. اثر متقابل سالیسیلیک اسید و تنش خشکی بر صفات شاخص کلروفیل، هدایت روزنه ای، قطر ساقه، ارتفاع، وزن خشک ریشه و بیوماس در هیچ یک از سطوح آماری معنی دار نشد.

اسید سالیسیلیک نقش اساسی در تنظیم فرآیندهای مختلف فیزیولوژیکی در گیاهان دارد. در این پژوهش چگونگی تاثیر اسید سالیسیلیک بر القا جنین زایی رویشی ریزنمونه های دم برگ و آب کش ثانویه ریشه هویج و تشکیل رنگیزه های درونی در محیط کشت گامبورگ (B5) مورد بررسی قرار گرفت. به منظور بررسی تاثیرات اسید سالیسیلیک تیمارها در قالب طرح کاملا تصادفی با غلظت های 0، 0.5، 1.5، 2 و 3 میلی مولار به محیط کشت استاندارد  B5اضافه گردید. نتایج به دست آمده نشان داد که میزان جنین زایی رویشی در تیمار 0.5 میلی مولار بیش از تیمارهای دیگر بود و در غلظت های بیش از 0.5 میلی مولار از میزان آن کاسته شد. همچنین در این مطالعه تاثیر غلظت های مختلف اسید سالیسیلیک بر سنتز کلروفیل، آنتوسیانین و کارتنوئید در ریزنمونه های کشت شده هویج پس از ظهور جنین ها مورد بررسی قرار گرفت. در غلظت 0.5 میلی مولار اسید سالیسیلیک بیش ترین میزان کارتنوئید، آنتوسیانین و کلروفیل دیده شد و این اختلاف بین غلظت ها در سطح 1 درصد معنی دار بود. در غلظت های بالاتر از 0.5 میلی مولار نه تنها از میزان جنین زایی کاسته شده بود بلکه میزان رنگیزه ها نیز کاهش پیدا کرد. نتایج به دست آمده از مقایسه جنین زایی در ریزنمونه های مختلف در هویج نشان داد که جنین زایی در ریزنمونه های دم برگ بیش از بافت آب کش ثانویه ریشه هویج بود. بنابراین می توان چنین نتیجه گرفت که احتمالا اسید سالیسیلیک در غلظت های مختلف دارای تاثیرات فیزیولوژیک متفاوتی می باشد که با توجه به هدف موردنظر می توان از دامنه های متفاوتی از غلظت های آن استفاده کرد.

کاهش تلفات آب و کاهش دفعات آبیاری یکی از راه کارهای اساسی در توسعه کشاورزی، موفقیت طرح های منابع طبیعی، به حداقل رساندن تنش های وارده به نهال های کاشته شده در عرصه های طبیعی و افزایش بهره وری از منابع خاک و آب محسوب می گردد و در این راستا یکی از این روش ها استفاده از سوپرجاذب ها است. این پژوهش به منظور بررسی اثر سوپرجاذب ها بر افزایش دور آبیاری و میزان رشد نهال گل رز در سطح مزرعه و به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با 3 تکرار انجام شد. فاکتورها شامل سوپرجاذب در 4 سطح صفر، 40، 90 و 140 گرم و دور آبیاری در 4 سطح 6، 10، 14 و 18 روز بودند. نتایج پژوهش نشان داد که سوپرجاذب در افزایش دور آبیاری و پارامترهای مختلف رشد در نهال گل رز تاثیر معنی داری دارد. در پارامترهای کیفی، سطح 40 و 90 گرم سوپرجاذب در پارامتر تعداد شاخه اصلی تاثیر مثبت نشان داده و در پارامترهای تعداد کل شاخه ها و تعداد گل تاثیر معنی داری نشان نداد. در عامل دور آبیاری نیز در مورد پارامترهای تعداد شاخه اصلی و تعداد کل شاخه ها سطح شاهد و 10 روز دور آبیاری با دیگر سطوح اختلاف معنی داری داشت و افزایش دور آبیاری و کاهش میزان دسترسی به آب در نهال ها سبب کاهش میزان گل دهی شد. به طوری که در پارامتر تعداد گل، سطح 10 روز آبیاری با داشتن سطوح مختلف سوپرجاذب دارای تفاوت معنی داری با سایر سطوح و حتی آبیاری شاهد بدون سوپرجاذب گردید. همچنین میزان غنچه دهی نهال ها نیز در ماه های مختلف نتایج متفاوتی نشان داد.