تحقیقات حسابداری و حسابرسی (تحقیقات حسابداری)
سال:1388 | دوره:1 | شماره:1 |تعداد مقالات:12

در این تحقیق به بررسی تاثیر سازوکارهای نظام راهبری شرکت بر هزینه های نمایندگی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران پرداخته شده است. رابطه نمایندگی نوعی قرارداد است که طبق آن مالک، نماینده ای را جهت انجام عملیاتی مامور و در این راستا اختیاراتی در باب اتخاذ تصمیم به وی تفویض می کند. با شکل گیری رابطه نمایندگی، هزینه های نمایندگی ناشی از تضاد منافع بین طرفین، ایجاد می شود. هزینه های نمایندگی اثر معکوسی بر ارزش شرکت دارند. از این روش شرکت ها به دنبال کنترل و کاهش چنین هزینه هایی می باشند.در تحقیق حاضر هزینه های نمایندگی تابعی از تعامل بین فرصت های رشد شرکت و جریان های نقد آزاد تعریف شده و از شاخص Q توبین به عنوان معیاری برای اندازه گیری فرصت های رشد استفاده شده است. از بین سازوکارهای کنترل هزینه نمایندگی، مالکیت سرمایه گذاران نهادی، درصد اعضای غیر موظف هیات مدیره و نسبت بدهی به عنوان متغیرهای مستقل بررسی شده است. همچنین برای آزمون فرضیه های تحقیق از رگرسیون مقطعی ترکیبی استفاده شده است. یافته های تحقیق حاکی از وجود رابطه منفی و معنادار بین درصد اعضای غیرموظف هیات مدیره همچنین درصد مالکیت سرمایه گذاران نهادی با هزینه های نمایندگی می باشد. از طرفی نتایج تحقیق با فرض ارتباط بین نسبت بدهی شرکت ها با هزینه نمایندگی، مطابقت ندارد.

شرکت ها به منظور اجرای پروژه سودآوری و دستیابی به حداکثر بازدهی در جهت افزایش ثروت سهامداران خود، از منابع مالی مختلف به شیوه های گوناگون استفاده می کنند. توانایی شرکت در مشخص کردن منابع درون یا برون سازمانی در فراهم کردن سرمایه و تهیه برنامه های مالی مناسب، از عوامل اصلی رشد و پیشرفت هر شرکت محسوب می گردد. این منابع تامین مالی و میزان استفاده از آن ها یکی از عوامل اثرگذار بر عملکرد عملیاتی شرکت ها است.در این راستا، پژوهش حاضر به بررسی تاثیر تامین مالی، انواع و حجم آن بر عملکرد عملیاتی شرکت ها می پردازد. با مطالعه دقیق ادبیات، چهار فرضیه طراحی و نمونه آماری شامل 64 شرکت از بین شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران برای یک دوره هفت ساله 1379-1385 انتخاب شده است.فرضیه ها با استفاده از رگرسیون دو متغیره و روش تطبیقی و آزمون f و t تحلیل شده اند. نتایج حاصل از آزمون فرضیه ها نشان می دهد که نه تنها تامین مالی اثری بر عملکرد عملیاتی و قبل و بعد از آن ندارد؛ بلکه نوع و حجم تامین مالی نیز بر اکثر سنجه های عملکرد عملیاتی تاثیر چندانی ندارند.

پس از چالش هایی که مدل قیمت گذاری دارایی های سرمایه ای با آن ها مواجه شدف مدل سه عاملی فاما و فرنچ توانست بسیاری از ناهمسانی های بازده را تبیین کند. بررسی های اخیر در بورس های توسعه یافته دنیا نشان داده اند که میزان بهره وری سرمایه در شرکت ها بر بازده آتی آن ها تاثیرگذار بوده و استراتژی انتخاب شرکت های بهره ورتر منجر به کسب بازده واقعی بیشتر از بازده مورد انتظار مدل سه عمالی فاما و فرنچ شده است. در نتیجه مدل سه عاملی فاما و فرنچ، مدلی چهار عاملی ارایه شده است. هدف آن است که بازده اضافه ناشی از راهبرد سرمایه گذاری شرکت های بهره ورتر در بورس اوراق بهادار با به کارگیری این مدل توجیه شود و ناهمسانی موجود در مدل سه عاملی فاما و فرنچ با افزودن عامل بهره وری از بین برود (عرض از مبدا مدل، آلفا، برابر با صفر گردد). به عبارت دیگر، مدل چهار عاملی در بیین بازده مورد انتظار و قیمت گذاری دارایی های ریسکی بهتر از مدل سه عاملی عمل کند و ضریب تعیین تعدیل شده افزایش یابد. در این مطالعه اطالاعات مربوط به شرکت های پذیرفته شده و فعال در بورس بهادار تهران طی سال های 1379 تا 1386 بررسی شد. نتیجه مهم بدست آمده آن است که مدل چهار عاملی، با به کارگیری عامل بهره وری به همراه سه عامل مطرح در مدل فاما و فرنچ، قدرت مدل در تبیین بازده را ارتقا می دهد، بازده اضافه تبیین می گردد و ضریب تعیین تعدیل شده نیز افزایش می یابد. توجه به عامل بهره وری به هنگام قیمت گذاری دارایی ها به محققین و فعالان این حوزه پیشنهاد می گردد.

تحقیق حاضر به مقایسه قدرت پیش بینی شبکه های عصبی و مدل رگرسیون حداقل مربعات معمولی به منظور برآورد قیمت عرضه های عمومی اولیه می پردازد. هدف این تحقیق طراحی مدلی است که به سرمایه گذاران در تشخیص صحت قیمت گذاری عرضه های عمومی اولیه و شکار فرصت های سودآوری یاری رساند. بنابراین متغیرهای استفاده شده در این پژوهش از میان آن دسته از متغیرهایی انتخاب شده اند که قبل از عرضه در اختیار سرمایه گذاران برون سازمانی قرار دارند. از سوی دیگر، نتایج این تحقیق می تواند برای شرکت ناشر، مشاور پذیرش، پذیره نویسی و نیر قانون گذاران بورس اوراق بهادار سودمند باشد. نتایج نشان می دهند که استفاده از شبکه های عصبی صحت قیمت گذاری عرضه های عمومی اولیه را تا حدی کاهش می دهد و مزیت نسبت به مدل های رگرسیونی ندارند.

سیاست تقسیم سود شرکت ها از مسایل دیرینه مورد توجه محققان رشته مالی بوده است و از طرف دیگر این سیسات در بازارهای نوظهور تفاوت های زیادی با بازارهای اوراق بهادار پیشرفته دارد. در این مقاله با ببرسی سیاست تقسیم سود شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران برای دوره زمانی 1380-1384، شواهدی مهیا گردید که نشان می دهد شرکت های حاضر در بورس اوراق بهادار تهران از سیاست تقسیم سود پایداری برخوردار نمی باشند و اصلی ترین عامل در تعیین میزان توزیع سود میان سهامداران، سود خالص همان سال می باشد. همچنین نتایج تحقیق نشان داد که روند تقسیم سود در سال های گذشته اثر چندانی در تعیین سود تقسیمی آتی ندارد.

توسعه بازار سرمایه منجر به توسعه شرکت های سهامی و سهولت در امر معاملات سهام شرکت ها شده و این خود تغییر در انتظارات سرمایه گذاران را به همراه داشته است. امروزه سرمایه گذاران به جای سودهای سالیانه دریافتی به تغییرات در ارزش بازار سرمایه گذاری خود توجه بیشتری دارند. این امر تغییر در معیارهای ارزیابی عملکرد شرکت و هدایت عملیات شرکت به سمت ارزش آفرینی برای سهامدران را موجب شده است. هدف از این تحقیق بررسی مقایسه ای میزان توانایی انواع معیارهای داخلی ارزیابی عملکرد مدیریت در تبیین تغییرات در ارزش بازار سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1379-1385 است.در این تحقیق از طریق آزمون رگرسیون چندگانه رو به جلو، قدرت معیارهای سنتی حسابداری و معیارهای نوین مبتنی بر ارزش افزوده در تبیین تغییرات در افزایش بازار (MVA) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل در سطح اطمینیان 95% نشان دهنده قدرت تبیین کنندگی بیشتر ارزش افزوده اقتصادی (EVA) در مقایسه با معیارهای سنتی حسابداری و معیارهای ارزش افزوده نقدی (CVA) و ارزش افزوده اقتصادی پالایش شده (REVA) می باشد. بنابراین ارزش افزوده اقتصادی به عنوان مربوط ترین معیار در ارزیابی ارزش آفرینی مدیریت برای سهامداران است.

سود حسابداری به طور گسترده در ارزشیابی سهام و ارزیابی عملکرد مدیریت و قراردادهای بدهی مورد استفاده قرار می گیرد. بنابراین پیش بینی سود حسابداری حایز اهمیت است و سرمایه گذاران بر اساس این اطلاعات برای خرید، فروش و نگهداری سهام تصمیم می گیرند. آن ها با اتکا به اطلاعات پیش بینی سود هر سهم در قیمت گذاری سهام از آن استفاده می کنند. ارتباط بین پیش بینی سود و ارزش سهام شرکت زمانی حایز اهمیت است که سرمایه گذاران بر این باور باشند که برآورد سود صحیح بوده و از دقت لازم برخوردار است. بنابراین خطای پیش بینی سود برای سرمایه گذاران حایز اهمیت است زیرا بر تصمیمات آنها تاثیر می گذارد. لذا خطاهای پیش بینی سود نقش مهمی در عملکرد بازار ثانویه دارد. هدف اصلی این تحقیق بررسی ارتباط ارزش افزوده اقتصادی و نقدی با خطای پیش بینی سود در مقابل سود عملیاتی و وجوه نقد حاصل از عملیات است.به این منظور ارتباط خطای پیش بینی سود و تغییرات داده های مربوط به ارزش افزوده اقتصادی و نقدی، سود حسابداری و وجوه نقد حاصل از عملیات برای شرکت های تولیدی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران از سال 79 تا 84 مورد مطالعه قرار گرفته است. نتایج تحقیق با استفاده از برآورد مدل های رگرسیون چند متغیره بر مبنای داده های مقطعی و تلفیقی حاکی از آن است که بر اساس داده های ترکیبی ارزش افزوده اقتصادی و نقدی رابطه مثبت معناداری با خطای پیش بینی سود دارند ولی سود عملیاتی و جریان های نقدی عملیاتی ارتباط معناداری با خطای پیش بینی سود ندارند. بر اساس داده های مقطعی ارزش افزوده اقتصادی و سود عملیاتی رابطه منفی معنی داری با خطای پیش بینی سود دارند ولی ارزش افزوده نقدی و جریان های نقدی عملیاتی ارتباط معناداری با خطای پیش بینی سود ندارند. همچنین محتوای نسبی اطلاعات ارزش افزوده اقتصادی پیشتر از سایر متغییرها می باشد.

در این مقاله تاثیر هموارسازی سود بر محتوای اطلاعاتی آن بررسی شده است. سوال مطرح این است که آیا هموارسازی، سود را تحریف می کند و یا منجر به بهبود محتوای اطلاعاتی آن جهت پیش بینی سود، جریان های نقدی عملیاتی و اقلام تعهدی آتی می شود. در این تحقیق به منظور پاسخگویی به سوال مذکور، سه فرضیه تدوین شد. جامعه آماری تحقیق، شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بوده و برای تعیین شرکت ها به منظور آزمون فرضیه ها از روش حذفی استفاده شده است. هموارسازی سود از طریق همبستگی منفی بین تغییرات اقلام تعهدی اختیاری و تغییرات سود قبل از اقلام تعهدی اختیاری محاسبه گردید.اقلام تعهدی اختیاری با استفاده از مدل مقطعی تعدیل شده جونز برای سال های 1374 الی 1382 برآورد شد؛ سپس با استفاده از روش کولینز و همکاران، مدل های اولیه و توسعه یافته جهت آزمون و پاسخگویی به فرضیه های تحقیق، تخمین زده شد. به منظور تخمین مدل های مذکور، از اطلاعات مالی سال های 1379 الی 1385 شرکت های عضو جامعه استفاده گردید. نتایج حاصل از آزمون فرضیه های نشان می دهد که هموارسازی سود، توانایی سود در پیش بینی سود و جریان های نقدی عملیاتی آتی را افزایش می دهد؛ در حالی که توانایی مذکور در پیش بینی اقلام تعهدی از طریق هموارسازی سود افزایش نمی یابد.

به موقع بودن یکی از مهمترین ویژگی های کیفی اطلاعات مالی محسوب می شود. به موقع بودن این مفهوم است که اطلاعات باید در کوتاه ترین زمان و به سریع ترین شکل ممکن در دسترس استفاده کنندگان قرار گیرد. هر چه فاصله زمان بین پایان سال مالی و تاریخ انتشار صورت های مالی واحدهای تجاری کوتاه تر باشد، سودمندی حاصل از صورت های مالی حسابرسی شده سالانه واحدهای تجاری افزایش می یابد. افزایش فاصله زمانی بین پایان سال مالی و تاریخ انتشار صورت های مالی، احتمال فاش شدن اطلاعات به نفع گروهی از استفاده کنندگان و به زیان سایرین را افزایش می دهد.هدف این تحقیق، بررسی رابطه بین برخی ویژگی های شرکت با مدت زمان اجرا و تکمیل عملیات حسابرسی است. جامعه آماری شامل شرکت های تولیدی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران و دوره زمانی سال های 1377 الی 1385 است. نتایج حاصل از آزمون های آماری انجام شده روی فرضیه های تحقیق نشان می دهد که پنج متغیر مستقل انتخاب شده در این پژوهش شامل اندازه، نسبت بدهی به حقوق صاحبان سهام، سوددهی، نوع اظهار نظر حسابرسی ارایه شده در مورد صورت های مالی و عمر شرکت، ارتباط معنی دار آماری با مدت زمان اجرا و تکمیل عملیات حسابرسی دارند.

در این تحقیق از اطلاعات مربوط به سود حسابداری و جریان وجوه نقد عملیاتی استفاده گردید تا توانایی نسبی اطلاعات حسابداری در فرآیند پیش بینی ریسک سیستماتیک مورد بررسی قرار گیرد. بر این مبنا، ارتباط بین بتای سود حسابداری و بتای جریان وجوه نقد عملیاتی در طی دوره زمانی 1378 الی 1384 بر اساس نمونه ای متشکل از 210 سال – شرکت از میان شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، با ریسک سیستماتیک مورد بررسی قرار گرفت.نتایج حاصل از این بررسی حاکی از ان است که هر دو اطلاعات مربوط به سود حسابداری و جریان وجوه نقد عملیاتی با ریسک سیستماتیک رابطه دارد و در نتیجه می توان گفت که اطلاعات مذکور در فرآیند پیش بینی ریسک سیستماتیک دارای محتوای اطلاعات مربوط به سود حسابداری و جریان وجوه نقد عملیاتی در فرآیند پیش بینی ریسک سیستماتیک نیز مورد بررسی قرار گرفت.نتایج حاصل شده نشان می دهد که اطلاعات مربوط به سود حسابداری (بتای سود حسابداری) در طی دوره زمانی تحقیق نسبت به اطلاعات مربوط به جریان وجوه نقد عملیاتی (بتای جریان وجوه نقد عملیاتی) در فرآیند پیش بینی ریسک سیستماتیک دارای محتوای افزاینده اطلاعاتی است.