اقیانوس شناسی
سال:1397 | دوره:9 | شماره:35 |تعداد مقالات:9

DOR: 98. 1000/1562-1057. 1397. 9. 1. 0. 35. 1578. 1606 هدف از این مقاله، بررسی تغییرات ساختار زی شناوران گیاهی (فیتوپلانکتون ها) و مواد مغذی پیرامون قفس دریایی پرورش ماهیان واقع در جنوب دریای خزر-سواحل گیلان است. این مطالعه با 3 ایستگاه در مجاورت سایت پرورش ماهی در قفس و 3 ایستگاه مرجع، بین ماه های دی 92 و اردیبهشت 93 انجام گرفت. در این مطالعه 19 گروه فیتوپلانکتونی شامل Bacillariophyta (12 گونه)، Chlorophyta (2 گونه)، Cyanophyta (2 گونه) و Dinoflagellata (3 گونه) شناسایی شدند. شاخه باسیلاریوفیتا (دیاتوم) با فراوانی 86 درصد، غالب ساختار فیتوپلانکتون را دارا بودند. نتایج این مطالعه نشان داد که فراوانی فیتوپلانکتون ها و گونه های غیربومی Pseudosolenia calcar-avis و Pseudo-nitzschia seriata از شاخه باسیلاریوفیتا در ایستگاه های مجاور سایت پرورش ماهی در قفس نسبت به ایستگاه های شاهد (دور از قفس) دارای فراوانی بیشتری هستند. آنالیز تحلیل مولفه های اصلی (PCA)، تفاوت مکانی فراوانی فیتوپلانکتون ها را بین ایستگاه-های مجاور سایت پرورش ماهی در قفس و ایستگاه های دور از قفس تایید نمود. همچنین آنالیز CCA بیانگر همبستگی قوی بین فراوانی شاخه های دیاتوم و سیانوفیتا با میزان غلظت مواد مغذی (82/0= r) بود. احتمالا افزایش مقادیر مواد مغذی ناشی از غذادهی و مواد زاید دفعی ناشی از پرورش ماهی در قفس، از عمده دلایل افزایش فراوانی فیتوپلانکتون ها و گونه های غیربومی در ایستگاه های مجاور سایت پرورش ماهی در قفس است. از آنجایی که مطالعه حاضر در دوره زمانی کوتاهی انجام گرفت، بنابراین انجام مطالعات محیط زیستی ارزیابی اثرات پرورش ماهی در بوم سامانه دریای خزر ضروری به نظر می رسد.

این مطالعه با هدف بررسی تفاوت عملکرد دوکفه ای Callista umbonella در تنش اکسیداتیو ناشی از آلودگی هیدروکربنی در رسوبات سواحل منطقه عسلویه صورت گرفت. در این مطالعه اندازه طول کل صدف و میزان آنزیم های آنتی اکسیدانی GPx، GR، SOD و CAT بافت نرم دوکفه ای C. umbonella در سواحل 3 سایت صنعتی (سایت های شماره 1، 2 و 5) و 2 سایت شاهد (سایت های شماره 3 و4) مورد بررسی قرار گرفتند. هر نمونه بعد از برداشت به سرعت در نتیروژن مایع تثبیت شد. آنزیم ها با نیروی فراگریز استخراج شدند و میزان هر کدام توسط طیف سنجی مورد بررسی قرار گرفت. نوسان میزان آنزیم های SOD و CAT ارتباط مثبت و معنی دار (05/0P<) در طول دوره مطالعه نشان دادند. مشابه این ارتباط بین آنزیم های GR, GPx گزارش شد. در سایت 4 بزرگترین نمونه ها با میانگین طول کل (SD± )، (7/4± ) 08/47 میلی متر و در سایت 1 کوچکترین نمونه ها با میانگین طول کل (SD± )، (9/3 ± ) 72/37 مشاهده شدند. نتایج این مطالعه نشان داد که واکنش متابولیک صدف C. umbonella در کنترل تنش اکسیداتیو ناشی از آلودگی در رسوبات با تخلخل زیاد بیشتر در جهت کاهش سوخت و ساز است. در حالی که این واکنش در رسوبات با تراوایی زیاد برعکس مشاهده گردید. در نهایت نتایج این مطالعه نشان داد که C. umbonella در رسوبات غیرآلوده با تخلخل زیاد بهترین رشد را نشان می دهند.

هدف از این مقاله، اندازه گیری و مقایسه نرخ تغییرات خط ساحلی در دو دلتای گرگان رود و سفیدرود با کمک سامانه تحلیل رقومی خط ساحلی (DSAS) است. به منظور استخراج خط ساحلی، از تصاویر ماهواره ای لندست مربوط به سال های 1986، 2000 و 2015 میلادی استفاده گردید و جابجایی آن در فواصل مساوی 50 متر اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که تأثیر نوسانات سطح تراز آب دریای خزر بر جابجایی خط ساحل در دو منطقه مورد مطالعه یکسان نیست. طی این بازه زمانی 30 ساله، نرخ کل جابجایی (LRR) خط ساحل در دلتای گرگان رود و دلتای سفیدرود به ترتیب در حدود 85/104 و 1/2-متر در سال برآورده شد. در واقع، دلتای گرگان رود پسروی قابل توجه (به سمت دریا) و دلتای سفیدرود پیشروی ناچیزی (به سمت خشکی) را نشان داد.

در این مقاله به منظور استخراج یک فرمول تجربی برای تعیین دامنه بیشینه امواج تنها در محل خط ساحلی برای سواحل با شیب غیرخطی (پروفیل توانی) از مدل سازی عددی امواج استفاده شد. در این راستا، برای مدل سازی تاثیر غیرخطی بودن شیب سواحل در مقایسه با حالت خطی آن بر بالاروی امواج تنها از روش عددی SPH استفاده گردید. همچنین خصوصیات هیدرودینامیکی موج، در زمان های قبل و هنگام برخورد موج تنها به ساحل و لحظه بیشترین ارتفاع (بالاروی) موج بررسی شد. مقایسه نتایج شبیه سازی بالاروی امواج تنها بر شیب خطی ثابت نشان داد که درصد خطای روش حاضر نسبت به داده های آزمایشگاهی موجود حدود 5/3 درصد است. بنابراین روش عددی SPH ارایه شده برای شبیه سازی بالاروی امواج تنها از سطوح شیبدار مناسب است. همچنین نتایج نشان داد که نسبت بالاروی امواج تنها از سواحل با شیب غیرخطی به شیب خطی، با افزایش توان انحنای شیب، به صورت غیرخطی کاهش می یابد. در نهایت یک فرمول جدید برای تعیین بالاروی امواج تنها از شیب های غیرخطی نسبت به شیب های خطی ساحلی ارایه گردید.

هدف از پژوهش حاضر بررسی روش های درون یابی برای تخمین و بازسازی داده های اقلیمی است. باتوجه به این که دو عامل بارندگی و دما در تصمیم گیری های کاربردی بسیاری به عنوان تاثیرگذارترین پارامتر ها شناخته می شوند و در بسیاری از مطالعات فیزیک زمین، کشاورزی، هیدرولیکی و. . . از داده های اقلیمی استفاده می شوند؛ اما همواره داده های اقلیمی یا در تمامی بازه ها موجود نیستند و یا پژوهشگران نیازمند داده های هواشناسی برای پیش بینی شرایط اقلیمی هستند. در این موارد از روش های مختلف درون یابی استفاده می شود. لذا در این پژوهش روش های موجود برای درون یابی داده های دما و بارش در سه ایستگاه سینوپتیک رامسر، بابلسر و بندر انزلی طی دوره آماری سال های 1951 تا 2017 مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج پژوهش حاکی از آن است که درون یابی های نویل و اسپیلاین برای تمامی ایستگاه های مورد مطالعه، تقریب دقیق تری را ارائه می دهند. از دیگر یافته های پژوهش این است که درون یابی دما برای ماه های فصل تابستان نسبت به فصل زمستان دارای خطای کمتری است. همچنین تفاوت معنی داری بین درون یابی برای ایستگاه های مختلف دیده نشد.

DOR: 98. 1000/1562-1057. 1397. 9. 49. 0. 35. 1585. 1604 در مطالعه حاضر توده های آب خلیج عدن با استفاده از یک ردیاب غیرفعال متمرکز با مدل MITgcm شناسایی شدند. حوزه مدل سازی در محدوده ° N30-° N5/0 و ° E77-° E44 بود. داده های اولیه (دما، شوری، باد، شار گرمای خالص، تبخیر و بارش) به مدل معرفی گردیدند و مدل سازی برای 20 سال انجام شد. مقایسه نتایج مدل با داده های اندازه گیری شده، توافق خوبی را نشان دادند. نتایج حاصل از مدل-سازی، نشان دهنده وجود سه توده آب تا عمق 900 متری (عمق مدل سازی شده) در خلیج عدن بود. این توده ها شامل توده آب سطحی خلیج عدن تا عمق 200-100 متری با بیشینه شوری psu 37 و چگالی kg/m3 1023-1024، توده آب لایه های میانی خلیج عدن در عمق-های 600-100 متری با شوری psu 36-35 و چگالی kg/m3 1026-1024 و توده آب عمق در عمق های 900-400 متری و پایین تر با شوری psu 9/36-9/35 و چگالی kg/m3 5/1027-1026 بودند. در گرادیان چگالی افقی ناشی از تغییرات شوری بین آب شور عمق و آب کم شور خلیج عدن ناپایداری باروکلینیکی مشاهده گردید. نتایج حاصل از رهاسازی ردیاب متمرکز غیرفعال با غلظت 100% در خلیج عدن در سطح، عمق 200 متر و عمق 400 متر نیز وجود سه توده آب را تأیید نمود. پهنای بحرانی جریان آب عمیق برای جدایی از مرز ساحلی با استفاده از محاسبه شعاع تغییر شکل راسبی برای زمستان km25/30 و در تابستان km 4/50 محاسبه شد.

هدف از این مطالعه، حذف فلز کادمیوم توسط جلبک قرمز گراسیلاریا به عنوان زیست توده است. تاثیرمتغیرهای مستقل بر جذب زیستی یون کادمیوم توسط زیست توده جلبک قرمز گراسیلاریا ارزیابی شدند. همچنین داده های آزمایشگاهی نیز در دو الگوی هم دمایی متداول، یعنی الگوی لانگمویرو فروندلیچ، ارزیابی شدند. طراحی آزمایش برای ارزیابی اثرات متقابل شاخص های pH، زمان تماس، دما، مقدار زیست توده و غلظت اولیه فلز انجام شد. الگوی باکس-بهینکن (Box-Behnken) در روش سطح پاسخ برای بهینه سازی داده های آزمایشگاهی در نرم افزار Minitab، نسخه 18 مورد استفاده قرار گرفت. پنج شاخص مورد نظر در یک معادله چند جمله ای درجه دوم انطباق داده شدند و یک معادله ریاضی بدست آمد. اهمیت ضرایب در معادله چند جمله ای درجه دوم، به وسیله آزمایش-t و مقدار-p ارزیابی آماری شدند. شرایط بهینه در pH برابر با 8، غلظت اولیه کادمیوم برابر با 50 میلی گرم بر لیتر، دما30 درجه سانتی گراد، مقدار زیست توده برابر با 5 میلی گرم و زمان تماس 40 دقیقه بودند. در این شرایط مقدار جذب محاسبه شده (878/68 میلی گرم بر گرم) با مقدار تجربی بدست آمده (256/68 میلی گرم بر گرم) مطابقت خوبی داشت. در نهایت معادله تصحیح شده برای پیشگویی جذب در هر حالت قابل استفاده است.

هدف از مطالعه حاضر، بررسی بافتی بیضه به عنوان عضو مهم تولیدمثلی و بقا موجود در جنس نر خرچنگ شناگر آبی (Portunus segnis) در سواحل شرق استان خوزستان (خلیج فارس) است. نمونه های خرچنگ، پس از بیهوشی، مورد بررسی ریخت شناسی قرار گرفتند و مقاطع بافتی از گنادها تهیه شدند. سپس به روش هماتوکسیلین-ائوزین رنگ آمیزی گردیدند. نتایج نشان داد، بیضه توسط کپسولی از بافت همبند پوشیده شده است. تیغه هایی از بافت همبند، پارانشیم بیضه را به تعدادی لوبول تقسیم می کنند. لوبول های بیضه دارای یک بخش زایا و یک منطقه تحول هستند. ناحیه وازدفران دارای سه قسمت قدامی، میانی و خلفی است. هر سه ناحیه وازدفران از خارج توسط بافت همبند و از داخل توسط بافت پوششی مکعبی تا استوانه ای ساده پوشیده شده اند. اسپرماتوفورها به اشکال دایره ای تا بیضی شکل و با اندازه-های مختلف در هر سه ناحیه وازدفران مشاهده شدند.