اندیشه و رفتار در روان شناسی بالینی
سال:1391 | دوره:7 | شماره:25 |تعداد مقالات:8

رابطه جنسی، بخش مهمی از رابطه زناشویی است به گونه ای که هر مشکلی در رابط جنسی بر رابطه زناشویی و هر مشکلی در رابطه زناشویی بر رابطه جنسی، تاثیر گذار است. جرات ورزی به عنوان توانایی اعمال علایق و ایستادگی بر آن، بدون داشتن اضطراب و زیر پا گذاشتن حقوق دیگران و آگاهی جنسی به عنوان ارزیابی فرایند های توجه در رفتار جنسی (خودتمرکزی جنسی و شرم) می تواتد روابط جنسی و زناشویی را تحت تاثیر قرار دهد. هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش جرات ورزی و خود آگاهی در پیش بینی عملکرد جنسی زنان بود. بدین منظور، در یک طرح همبستگی، 120 نفر از زنان متاهل مراجعه کننده به مرکز مشاوره شهرستان گنبد با روش نمونه گیری در دسترس، انتخاب و از نظر جرات ورزی جنسی، خودآگاهی و عملکرد جنسی، مورد آزمون قرار گرفتند. نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه گام به گام نشان داد که بین جرات ورزی، خود آگاهی جنسی و عملکرد جنسی، همبستگی معناداری وجود دارد. مدل فراهم شده نشان داد که 35 درصد تغییر در نمرات عملکرد جنسی، توسط جرات ورزی و خودآگاهی جنسی تبیین می شود. نتایج پژوهش حاصل نشان داد که زنان با جرات ورزی جنسی بالاتر و خودآگاهی جنسی کمتر، عملکرد جنسی بهتری دارند.

نشخوار فکری، به عنوان افکاری مقاوم و عودکننده، به طریق غیرارادی وارد آگاهی شده و توجه را از موضوعات مورد نظر و اهداف فعلی، منحرف می سازد. پاسخ های نشخواری، نقطه مقابل حل مساله موثر و ساختار یافته است و مانع بروز رفتارهای موثری می شود که می تواند به درمان کمک کند. پژوهش حاضر، با هدف بررسی اثر بخشی رفتار درمانی منطقی-هیجانی بر افسردگی و نشخوار ذهنی بیماران مبتلا به اختلالات اضطرابی بود. بدین منظور، طی یک پژوهش نیمه آزمایشی، 40 نفر از مراجعین اضطرابی یکی از کلینیک های روان شناسی غرب تهران به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب و به شیوه تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل کاربندی شدند. گروهها، قبل و بعد از آموزش از نظر میزان افسردگی و نشخوار ذهنی مورد آزمون قرار گرفتند. نتایج تحلیل کواریانس چند متغیره، نشان داد که رفتار درمانی منطقی-هیجانی بر میزان افسردگی و نشخوار ذهنی بیماران مبتلا به مشکلات اضطرابی، موثر است و به نظر می رسد افراد اضطرابی موقعیت های بی ضرر را تهدیدآمیز ارزیابی کرده، توجه خود را بیشتر بر تهدیدها متمرکز می کنند؛ در نتیجه به صورت انتخابی اطلاعاتی را یادآوری و ذهن گردانی می کنند که تهدید کننده است. رفتار درمانی منطقی-هیجانی به افراد کمک می کند تا نگاه انعطاف پذیرتری کسب کرده، عقاید مخرب خود را شناسایی کرده و سعی کنند آن ها را تغییر داده و سبک فاجعه ساز خود در زندگی شان را تغییر دهند.

ذهن آگاهی، فرایندی شناختی است که طی آنها فرد ذهن آگاه، بدون قضاوت و همراه با پذیرش، تمرکز خود را روی تجربه احساسات و اتفاقاتی که در لحظه حال در خود یا اطرافش رخ می دهد، متمرکز می سازد. هدف پژوهش حاضر، ارزیابی اعتبار و پایایی سیاهه مهارت های ذهن آگاهی کنتاکی بود که برای تشخیص میزان مهارت های ذهن آگاهی افراد به کار می رود. بدین منظور، 226 نفر از دانشجویان دانشگاه شیراز به شیوه نمونه در دسترس انتخاب و با سیاهه مهارت های ذهن آگاهی کنتاکی مورد آزمون قرار گرفتند. یافته ها، نشان داد که آلفای کرونباخ این پرسشنامه 0.82 است و تحلیل عوامل، بیانگر وجود 4 عامل تمرکزگری، توصیف گری، توجه به امور- پذیرش گری و مشاهده گری در این سیاهه بود، که این عوامل 42.26 درصد از واریانس کل آزمون را تبیین می کند. اعتبار همگرای خرده مقیاس های این آزمون، بین 0.47 تا 0.78 بدست آمد. یافته های پژوهش حاضر، بیانگر آن است که سیاهه مهارت های ذهن آگاهی کنتاکی می تواند، ابزار مناسبی برای ارزیابی میزان ذهن آگاهی افراد باشد.

همه زوج ها به دنبال آنند که از زندگی زناشویی خود لذت ببرند و احساس رضایت کنند. تحقیقات زیادی، نشان می دهد که سبک دلبستگی، یکی از مهمترین پیش بینی کننده های رضایت و سازگاری زناشویی است و هدف فراتحلیل حاضر، بررسی میزان رابطه سبک های دلبستگی با رضایت زناشویی بود. این پژوهش با استفاده از تکنیک فراتحلیل با یکپارچه کردن نتایج حاصل از انجام تحقیقات مختلف، میزان اندازه اثر رابطه سبک های دلبستگی با رضایت زناشویی را مشخص نموده است. بدین منظور، 18 پژوهش که از لحاظ روش شناختی مورد قبول بود، انتخاب و فراتحلیل روی آنها انجام گرفت. گردآوری داده ها با استفاده از چک لیست تحلیل محتوا انجام شد. پژوهش حاضر، مبتنی بر 4064 نمونه و 19 اندازه اثر است. یافته های پژهش نشان داد که میزان اندازه اثر رابطه سبک های دلبستگی با رضایت زناشویی برابر 0.21 ( (p≤0.0001است و میزان اندازه اثر مطابق جدول کوهن، پایین است، بنابراین بین سبک های دلبستگی و رضایت زناشویی رابطه کمی وجود دارد.

اختلال استرس پس از ضربه، جزو اختلالات روانپزشکی است که به علت علایم تجربه مجدد، اجتناب و تحریک پذیری، پیامدهای منفی بر سلامت جسمانی و روانی مبتلایان دارد. این پژوهش، با هدف مقایسه کیفیت زندگی جانبازان مبتلا به PTSD مزمن ناشی از جنگ با سایر جانبازان اجرا شد. برای این منظور، طی یک پژوهش علی - مقایسه ای، 120 نفر از جانبازان در چهار گروه PTSD، شیمیایی، قطع عضو و عادی به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب و از نظر ویژگیهای جمعیت شناختی و کیفیت زندگی مورد آزمون قرار گرفتند. تحلیل واریانس و آزمون تعقیبی توکی نشان داد که میانگین نمره کیفیت زندگی بیماران PTSD در مولفه های سرزندگی، عملکرد اجتماعی، سلامت روانی و عملکرد جسمانی نسبت به سایر گروه ها پایین تر است. به نظر می رسد که PTSD موجب ناتوانی بیمار در زمینه های شغلی، خانوادگی، عملکرد روزانه و اجتماعی شده و بر کیفیت زندگی این بیماران تاثیر می گذارد.

علیرغم اینکه بسیاری از انسانها به عادلانه بودن دنیایی که در آن زندگی می کنند، باور دارند؛ افرادی نیز هستند که باور چندانی به دنیای عادلانه ندارند. این گروه دوم، به جای باور به دنیای عادلانه، به دنیای ناعادلانه باور دارند. هدف پژوهش حاضر بررسی نقش روان پریشی، پارانویا خصومت و حساسیت بین فردی در باور به دنیای ناعادلانه بود. بدین منظور، در یک پژوهش توصیفی مبتنی بر همبستگی، 250 نفر به شیوه نمونه در دسترس انتخاب و از نظر میزان روان پریشی، پارنویا، حساسیت بین فردی، خصومت و باور به دنیای ناعادلانه مورد آزمون قرار گرفتند. تحلیل رگرسیون واسطه ای نشان داد که طی یک مدل زنجیره ای چند سطحی، خصومت ابتدا باعث تقویت حساسیت بین فردی، روان پریشی و پارانویا می شود، سپس دو متغیر حساسیت بین فردی و روان پریشی بصورت پاره ای و معنادار پارانویا را تقویت می کنند و در پایان، پارانویا زمینه را برای تقویت باور به دنیای ناعادلانه فراهم می سازد. باور به دنیای ناعادلانه، از طریق پارانویا و پارانویا نیز از طریق خصومت، حساسیت بین فردی و روان پریشی تغذیه می شوند. دراین پژوهش، یک مدل از نحوه شکل گیری و تقویت باور به دنیای ناعادلانه بدست آمد.

رضایت زناشویی، نتیجه تواناییهای چندی است که مهمترین آنها توانایی تشخیص علایم و همدلی است. ذهن خوانی، یکی از توانایی های شناخت اجتماعی مغز و همدلی، توانایی فرد جهت شناسایی و پاسخدهی به حالات ذهنی دیگران است. هدف پژوهش حاضر، بررسی کیفیت بهره مندی زوجین متقاضی طلاق از این دو توانایی در مقایسه با زوجین متمایل به ادامه زندگی مشترک بود. بدین منظور، طی یک پژوهش پس رویدادی، 30 زوج متقاضی طلاق و 30 زوج که تمایل به ادامه زندگی مشترک داشتند، به روش نمونه گیری در دسترس به عنوان نمونه های پژوهش انتخاب و از نظر همدلی و ذهن خوانی مورد آزمون قرار گرفتند. مقایسه میانگین نمرات دو گروه نشان داد که زوجین متقاضی طلاق از توانایی ذهن خوانی و همدلی پایین تری نسبت به گروه کنترل برخوردار بودند. با توجه به یافته های مطالعه حاضر، می توان گفت که همدلی، پیش نیاز صمیمیت و تبادل مثبت در یک ارتباط بوده و زوجینی که از درک همدلانه پایینتری نسبت به یکدیگر برخوردارند دارای رضایت زناشویی پایین تری هستند.

اختلال فوبی اجتماعی، ترس از موقعیت های اجتماعی یا عملکردی بوده و مشتمل بر موقعیت هایی است که در آنها نوعی موشکافی یا ارتباط با غریبه ها وجود دارد. این پژوهش، با هدف مقایسه سوگیری تعبیر مربوط به خود و دیگران در بیماران مبتلا به هراس اجتماعی و گروه عادی بود. در این مطالعه که از نوع علی-مقایسه ای بود، 100 فرد مبتلا به هراس اجتماعی و 100 فرد عادی، به روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی از بین دانشجویان دانشگاه تبریز انتخاب شدند. گردآوری داده ها به کمک مقیاس های هراس اجتماعی و سوگیری تعبیر انجام گرفت و داده ها با استفاده از روش تحلیل واریانس چند متغیری با نرم افزار SPSS 16 تجزیه و تحلیل شد. این بررسی، نشان داد که در سوگیری تعبیر مربوط به خود و سوگیری تعبیر مربوط به دیگران، تفاوت معناداری بین دو گروه افراد مبتلا به هراس اجتماعی و افراد عادی بدست آمد. نتایج نشان داد که سوگیری تعبیر مربوط به خود و سوگیری تعبیر مربوط به دیگران در فراد مبتلا به هراس اجتماعی، نسبت به افراد عادی شدید تر است.