زیست شناسی جانوری
سال:1392 | دوره:5 | شماره:4 |تعداد مقالات:13

سرطان پستان دومین سرطان شایع در زنان می باشد. سرطان پستان یک مشکل اپیدمیولوژیک جهانی است و درمان های امروزی آن اغلب چندان موثر نبوده و با اثرات جانبی نا مطلوب همراه هستند. بنابراین تلاش برای تهیه داروهای موثرتر با سمیت کمتر ضروری می باشد. کما یا باریجه با نام علمی Ferula gummosa دارای خواص ضدسرطانی، ضد اسپاسم، ضدتشنج، مقوی معده، ترمیم کننده زخم های سطحی، شیر افزا، ضدعفونی کننده و ملین می باشد. با این حال تاثیرات آنتی توموری آن بر روی رده سلولی پستان انجام نشده است. لذا در این مطالعه اثر سمیت سلولی عصاره اتانولی آن مورد بررسی قرار گرفته است. برای بررسی اثرات مهاری عصاره اتانولی F. gummosa بر روی رشد سلولی از رده سلولی MCF7 استفاده شد که در محیط RPMI حاوی سرم جنین گاو و آنتی بیوتیک کشت داده شدند. سپس سلول ها با رقت های مختلف عصاره اتانولی F. gummosa (0.156، 0.312، 0.625، 1.25، 2.5، 5، 7.5 و 10 میلی گرم بر میلی لیتر) به مدت 72 ساعت تیمار شدند و میزان زنده بودن سلول ها با روش MTT تعیین گردید. نتایج نشان می دهد عصاره اتانولی گیاه F. gummosa اثر سمیت سلولی معنا داری بر روی رده سلولی MCF7 در غلظت های 0.625 mg/kg، 1.25، 2.5، 5، 7.5 و 10 بعد از 72 ساعت در مقابل گروه کنترل داشته و IC50 برای 1.765 mg/ml عصاره F. gummosa اندازه گیری شده است. نتایج پیشنهاد می کند که عصاره اتانولی F. gummosa دارای اثر مهاری بر روی رشد سلولی MCF7 است.

سوسری ها حشراتی هستند که غالبا درمحیط های آلوده مانند فاضلاب دستشویی ها و توالت ها زندگی و از مواد آلوده تغذیه می کنند. این حشرات یکی از عوامل مهم در حمل و نقل و گسترش باکتری ها بویژه باکتری های خانواده انتروباکتریاسه به محیط زندگی انسان محسوب می شوند. هدف از این تحقیق بررسی و شناسایی فلور باکتریایی هوازی بی هوازی اختیاری سوسری آلمانی شایع در شهر تهران می باشد. در این مطالعه سوسک های سوسری آلمانی از مناطق مختلف تهران جمع آوری و معده آنها پس از استخراج بر روی محیط های کشت میکروبی کشت و در نهایت نمونه های رشد کرده با استفاده از محیط های کشت افتراقی شناسایی شدند. 10 جنس باکتریایی در معده سوسری آلمانی یافت شد که 9 جنس گرم منفی و 1 جنس گرم مثبت بودند. بررسی های انجام شده نشان داد که جنس های سیتروباکتر 20%، سودوموناس 18%، پروتئوس 17%، %15.5 E.coli، انتروباکتر 12%، استافیلوکوکوس 11.1%، سالمونلا 3.3%، کلبسیلا 1.1%، شیگلا و هافنیا هر کدام با 1% به ترتیب فراوانترین باکتری های معده سوسری آلمانی بودند. باکتری های متعدد بیماریزا در داخل بدن سوسری های آلمانی رشد و نمو می یابند و به همراه این حشره به محیط زندگی انسان منتقل می شوند. در این مطالعه مشخص گردید اغلب این باکتری ها متعلق به خانواده انتروباکتریاسه بوده و می توانند بیماریزا باشند در نتیجه می توانند بهداشت انسان را تحت تاثیر قرار دهند.

مسمومیت با آفت کش ها یکی از شایع ترین نوع مسمومیت است که ممکن است در تماس اتفاقی افرادی که این ترکیبات را به منظورهای مختلف مصرف می کنند، دیده شود. هدف از انجام این تحقیق بررسی اثر حشره‎کش کلرپیریفوس بر بافت کلیه در موش‎های صحرایی می   باشد. در این تحقیق 40 سر موش صحرایی بالغ ماده نژاد ویستار با وزن 200±15 گرم و سن 2.5 ماه انتخاب و به 4 گروه 10 تایی تفسیم شدند. گروه کنترل که هیچ دارویی دریافت نمی کردند. گروه‎های تجربی 1، 2 و 3 به ترتیب دوزهای 1، 2 و 4 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن کلرپیریفوس به صورت درون صفاقی به مدت 14 روز دریافت کردند. سپس موش‎ها تشریح و بافت کلیه جدا و در محلول فرمالین 10% تثبیت شد و مطالعات بافتی شامل اندازه گیری قطر بخش قشری، مرکزی، جسمک مالپیگی، گلومرول، کپسول بومن، لوله خمیده نزدیک، لوله خمیده دور، هنله و مجرای جمع کننده انجام شد. در پژوهش حاضر قطر بخش قشری در گروه های تجربی 1 و 2 نسبت به گروه کنترل دارای کاهش معنادار می‎باشد. قطر لوله جمع کننده ادرار نیز در گروه های تجربی 1، 2 و 3 دارای افزایش معناداری نسبت به گروه کنترل می‎باشد (P<0.05). نتایج پژوهش حاضر نشان داد که کلرپیریفوس با اثر بر بخش قشری و مجاری جمع کننده ادراری باعث تغییراتی در عملکرد کلیه شده است که احتمالا این اثر را به واسطه مکانیسم گونه‎های فعال اکسیژن اعمال می‎کند.

چاقی از مشکلات شایع تهدیدکننده سلامت است که با بسیاری از بیماری ها مرتبط بوده، نیازمند درمان می باشد. مصرف داروهای ضد چاقی (مانند ارلیستات) همراه با تعدیل روش زندگی از شیوه های درمان است بررسی اثر دارو بر کبد و بیضه به عنوان اندام های متابولیکی و تولیدمثلی مهم می باشد. ارلیستات از طریق کاهش سطوح آندروژن ها سندرم تخمدان پلی کیستیک را بهبود می بخشد بنابراین ممکن است استفاده طولانی از آن در مردان چاق به ناباروری بیانجامد. 25 سر موش نر نژاد NMRI با وزن پایه 24±4 گرم به آزمایشگاه منتقل شده پس از یک هفته سازگاری با شرایط اتاق حیوانات به شکل تصادفی به گروه های کنترل، چاق شده، شم و تجربی گروه بندی شدند تمام گروه ها به جز گروه کنترل پس از یک هفته سازگاری با شرایط آزمایشگاه رژیم غذایی پرچرب را مدت شش هفته دریافت کردند و سپس گروه کنترل و چاق مورد بررسی های بیوشیمیایی قرار گرفتند درحالی که گروه های شم و تجربی با غذای معمولی جوندگان مدت شش هفته دیگر تغذیه شده و طی این مدت به ترتیب روزانه سالین ایزوتونیک (حلال دارو) و ارلیستات را با دوز 9 میلی گرم/ کیلوگرم/ هر سرموش از طریق گاواژ دریافت کردند وزن بدن هر هفته اندازه گیری شد. در پایان شش هفته آنالیزهای بیوشیمیایی خون در مورد آنها نیز انجام شدند. سطوح آنزیم های کبدی مورد بررسی در گروه چاق به نسبت سایر گروه ها افزایش و سطح تستوسترون در این گروه کاهش یافت. در گروه تجربی سطوح آنزیم های کبد بهبود نشان دادند، اما نسبت به گروه کنترل بالاتر بودند در این گروه تستوسترون کاهش یافت اما تغییرات از نظر آماری معنی دار نبودند (p>0.05).

خزندگان در کنترل بیولوژیکی طبیعت اهمیت بسزایی دارند. با توجه به غنای فون خزندگان شهرستان طبس و از آنجایی که این شهرستان مورد مطالعات دقیق بیوسیستماتیکی قرار نگرفته، این تحقیق به منظور شناسایی فون مارهای شهرستان طبس در طی سال های 1390-1389 انجام شد. نمونه ها از مناطق مختلف مورد مطالعه بوسیله دست و عصای مخصوص جمع آوری شده که اغلب نمونه ها پس از شناسایی رها شدند، از نمونه های زنده عکس و اسلاید تهیه شد و تعداد معدودی از هر نمونه برای بررسی بیشتر به آزمایشگاه جانورشناسی منتقل شد. بر اساس نتایج این تحقیق مشخص گردید که در منطقه مورد مطالعه هفت گونه مار متعلق به هفت جنس و سه خانواده شناسایی شد که عبارتند از: کورمار Eryx jaculus، مار خالدار Platyceps Karelini، مار پلنگی Hemorrhois ravergieri، شترمار شیرازی Spalerosophis didema، تیرمار Psammophis Schokari، مار جعفری Echis Carinatus، مار شاخدار Pseudocerastes Persicus. در میان خانواده های شناسایی شده، بزرگترین خانواده Colubridae با چهار جنس و چهار گونه می باشد. کور مار برای اولین بار از این منطقه گزارش می شود.

کپوردندان زاگرس (Aphanius vladykovi) گونه ای کوچک و دارای ارزش بیولوژیکی است. این ماهی بومی ایران در استان چهارمحال و بختیاری بوده و در چشمه ها و تالاب های این استان زندگی می کند. در این پژوهش، جهت بررسی تنوع ژنتیکی این گونه، نمونه برداری از دو منطقه تالاب گندمان و شلمزار، 23 عدد از هر منطقه، انجام شد. 5 جفت آغازگر ریزماهواره جهت بررسی تنوع ژنتیکی مورد استفاده قرار گرفت که 100%، چندشکلی نشان دادند. میانگین هتروزیگوسیتی مشاهده شده برابر 0.965 محاسبه شد که از میانگین هتروزیگوسیتی قابل انتظار (0.867) بیشتر است. میانگین جریان ژنی و ضریب درون آمیزی به ترتیب برابر 23.33 و -0.11 به دست آمد. نتایج حاصل از Fst (1%) و Rst (14%) تمایز ژنتیکی بسیار پائین و تنوع درون جمعیتی مناسبی را بین دو جمعیت نشان داد. آنالیز واریانس ملکولی 1% تمایز بین جمعیت ها و 99% تنوع درون جمعیتی نشان داد. فاصله ژنتیکی بین جمعیت ها 0.236 محاسبه شد. در بررسی تعادل هاردی واینبرگ از میان 10 تست جایگاه ژنی، در 5 تست، پیروی از تعادل مشاهده شد.

تمامی سلول های بنیادی از دو گروه سلول های بنیادی جنینی و سلول های بنیادی بزرگسال منشا می گیرند. مهمترین سلول های بنیادی بزرگسال، سلول های بنیادی مزانشیمی هستند. سلول های مزانشیمی سلول هایی پرتوان و غیرخونساز با قابلیت خودنوزایی و پتانسیل تمایزی بالا می باشند. این سلول ها در مغزاستخوان و سایر بافت های اسکلتی وجود دارند. سلول های مزانشیمی از منشا مغزاستخوان قادرند به سلول های استئوبلاست، استئوسیت، چربی، غضروفی، تاندون و ماهیچه در شرایط in vivo و in vitro تمایز یابند. تمایز استئوبلاستی در آزمایشگاه نیازمند عوامل متعددی است تا شرایطی همانند میکرومحیط بافت استخوان ایجاد کنند. در این تحقیق اثر عصاره بافتی جنین موش 15 روزه در تمایز سلول های بنیادی مزانشیمی مغزاستخوان به سلول های استئوبلاستی مورد مطالعه قرار گرفت. سلول های بنیادی مزانشیمی از مغز استخوان موش جدا شده و در فلاسک های حاوی محیط DMEM-F12، 100 mg/mL استرپتومایسین، 100 IU/mL پنی سیلین و FBS %10 کشت شدند. سلول های بنیادی مزانشیمی با انجام عمل پاساژ خالص گردیده، سپس تحت تاثیر عصاره بافت غضروفی جنین موش 15 روزه قرار گرفتند. پس از پایان کشت 21 روزه، برای تشخیص سلول های استئوبلاستی از رنگ آلیزارین قرمز استفاده شد. پس از تاثیر عصاره، سلول های بنیادی مزانشیمی دوکی شکل تغییر شکل داده و زوائد فراوانی در هر سلول مشاهده گردید. رنگ آمیزی آلیزارین قرمز تمایز سلو ل های بنیادی مزانشیمی به استئوبلاستی را نشان می دهد. همچنین تمایز استئوبلاستی سلول های بنیادی مزانشیمی، فاکتورهای مورفوژنی و استئوژنز عصاره بافت غضروفی جنین موش 15 روزه را تایید می کند. این نتایج تمایز استئوبلاستی سلول های بنیادی مزانشیمی را بیان می کند، از اینرو می توان در تمایز استئوبلاستی مدل های آزمایشگاهی و درمان بیماری های ژنتیکی استخوان به فراوانی استفاده کرد.

این تحقیق با هدف تعیین جمعیت نسبی باکتری های جنس سالمونلا در بخش های مختلف دستگاه گوارش طیور با استفاده از روش PCR انجام گردید. محتویات گوارشی جوجه ها خارج و DNA مربوطه استخراج شد. از واکنش زنجیره ای پلیمراز و شیوه PCR برای بررسی جمعیت نسبی این باکتری استفاده گردید. با استفاده از یک آغازگر اختصاصی، باند اختصاصی مربوط به این باکتری و با استفاده از یک آغازگر عمومی باند اختصاصی کل باکتری های دستگاه گوارش به دست آمد. سپس به کمک تکنیک PCR، جمعیت نسبی باکتری های جنس سالمونلا نسبت به کل باکتری های دستگاه گوارش تعیین گردید. تجزیه و تحلیل نتایج حاصل نشان داد که از کل باکتری های دوازدهه و ژئوژنوم به ترتیب 0.12 و 0.11 درصد متعلق به جنس سالمونلا بودند. همچنین از کل باکتری های موجود در ایلئوم و روده کور هم به ترتیب 0.16 و 0.39 درصد کل باکتری ها از گروه سالمونلا ها بودند. علاوه بر این در چهار، چهارده و سی روزگی، به ترتیب 0.38، 0.18 و 0.06 درصد کل باکتری های دستگاه گوارش جوجه ها، باکتری های جنس سالمونلا بودند. علاوه بر این معلوم شد در چهار روزگی در دوازدهه، ژوژنوم، ایلئوم و روده کور به ترتیب 0.28، 0.11، 0.16 و 0.91 درصد کل باکتری ها از جنس سالمونلا بودند. بنابراین می توان بیان کرد جمعیت نسبی این باکتری ها در بخش های تحتانی روده (ایلئوم و روده کور) نسبت به بخش های فوقانی روده باریک بیشتر است. نتایج حاصل نشاندهنده متغیر بودن جمعیت باکتری های جنس سالمونلا در بخش های مختلف دستگاه گوارش طیور بود که با عملکرد، وظایف و محیط فیزیکوشیمیایی این بخش ها مرتبط است.

به منظور مطالعه پوسیدگی باله دمی با تاکید بر عوامل باکتریایی آ ئروموناس و سودوموناس در ماهی آزاد دریای خزر مرکز تکثیر و پرورش آزادماهیان شهید باهنر کلاردشت، تعداد 180 ماهی مولد دارای علائم ماکروسکوپی ضایعات باله انتخاب و از هر ماهی دو نمونه باکتریایی بر روی محیط های اختصاصی آئروموناس و سودوموناس کشت گردید. بعد از انکوباسیون، آزمایشات بیوشیمیایی جهت شناسایی کلنی های جداسازی شده دو جنس آئروموناس و سودوموناس انجام گرفت. نتایج آزمایشات بیوشیمیایی نشان داد که باکتری های جنس آئروموناس جداسازی شده از گونه های آئروموناس کاویا و آئروموناس هایدروفیلا (زیرگونه ای که تولید گاز نمی کند) به ترتیب با فراوانی 75 و 25 درصد و باکتری های جنس سودوموناس از گونه های سودوموناس فلورسنس، سودوموناس پوتیدا و سودوموناس آلکالیژنز به ترتیب با فراوانی 48.1، 36.42 و 21.5 بودند.

در این تحقیق ساختار سنی و الگوی رشد ماهی سوف حاجی طرخان (Preca fluviatilis Linnaeus, 1758) در تالاب امیرکلایه به صورت ماهانه در یک سال بررسی شد. 265 قطعه ماهی صید شدند و طول و وزن ماهیان اندازه گیری و سن آنها با استفاده از فلس و اپرکول تعیین گردید. نتایج نشان داد که ماهیان در محدوده سنی 2+ تا 6+ هستند، ماهیان نر، ماده به ترتیب به 12 و 13 دسته فراوانی طولی کلاسه بندی شدند.میانگین نسبت رشد لحظه ای ماهی سوف حاجی طرخان نشان داد که گروه های طولی +2 به +3 با رشد 0.461 سریعتر از گروه های دیگر و حداقل نسبت به گروه های سنی 5+ به 6+ با رشد لحظه ای 0.231 بود. فاکتور وضعیت سوف حاجی طرخان نشان داد که بالاترین آن با 1.54 (r2=0.9739) مربوط به ماده ها و البته با تفاوت ناچیز کمترین آن با 1.54 (r2=0.9448) مربوط به جنس نر می باشد. ضریب رگرسیون الگوی رشد با روش کاربردی پائولی نشان داد که کل ماهیان الگوی ایزومتریک بودند و گرایش به الومتریک مثبت داشتند. نسبت جنسی نر به ماده (2.05: 1) سطح معنی داری را نشان می داد.