مجله دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه (بهبود)
سال:1390 | دوره:15 | شماره:5 |تعداد مقالات:14

زمینه: آنزیم سیکلواکسیژناز به عنوان یک عامل تنظیمی در شکل پذیری سیناپسی شناخته شده است. گزارش شده که شکل پذیری سیناپسی یکی از مکانیسم های درگیر در فرآیندهای یادگیری و حافظه است. در مطالعه حاضر اثرات تجویز محیطی دوزهای مختلف سدیم سالیسیلات (مهارکننده غیرانتخابی سیکلواکسیژناز) بر یادگیری و حافظه فضایی مورد بررسی قرار گرفته است.روش ها: موش های صحرایی نر، در چهار گروه دوزهای مختلف سدیم سالیسیلات (صفر، 200، 300 و 400mg/kg, i.p.) را دریافت کردند. مطالعات با استفاده از ماز آبی موریس انجام شد. شاخصه های یادگیری و حافظه فضایی به روش آنالیز واریانس یک طرفه و دوطرفه و به دنبال آن آزمون تعقیبی توکی بررسی شد.یافته ها: تجویز داخل صفاقی سدیم سالیسیلات اثر معناداری بر شاخصه های یادگیری فضایی (شامل زمان سپری شده و مسافت طی شده برای یافتن سکوی پنهان در طی روزهای آموزش) نداشت اما تجویز دوز بالای دارو(400mg/kg)  در مرحله probe trial، درصد حضور حیوانات در ربع دایره هدف را به طور معناداری افزایش داد.نتیجه گیری: تجویز محیطی مهارکننده آنزیم سیکلواکسیژناز، تاثیر معناداری بر یادگیری فضایی در ماز آبی موریس ندارد اما به خاطرآوری اطلاعات فضایی را تقویت می کند.

زمینه: معتادین به مواد مخدر، تقریبا 65 درصد موارد ایدز را در ایران تشکیل داده و مصرف کنندگان تزریقی مواد مخدر به عنوان عامل اصلی گسترش ایدز در ایران محسوب می شوند. هدف این مطالعه تعیین خودکارآمدی، منافع و موانع درک شده نسبت به رفتارهای پیشگیری کننده از ایدز در معتادین می باشد.روش ها: پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی - تحلیلی از نوع مقطعی است که بر روی 86 نفر از معتادین مراجعه کننده به انجمن تولد دوباره زرندیه در سال 1387 انجام شد. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته شامل سازه های خودکارآمدی، منافع، موانع درک شده و رفتارهای پیشگیری کننده از ایدز بود. داده ها با آزمون های آماری آنالیز واریانس، رگرسیون و ضریب همبستگی تجزیه و تحلیل شد.یافته ها: متغیرهای سن، سطح تحصیلات، آگاهی، منافع و موانع درک شده و خودکارآمدی در مجموع، 27.8 درصد از پراکندگی مشاهده شده از رفتار پیشگیری از ایدز را توضیح می دهند که در بین این متغیرها موانع درک شده و خودکارآمدی، بیشترین قدرت پیشگویی کنندگی را داشتند، همچنین 62.5 درصد از نمونه ها اعتقاد داشتند که توانایی انجام رفتارهای پیشگیری کننده از ایدز را دارند.نتیجه گیری: نتایج مطالعه، رابطه بین منافع، موانع و خودکارآمدی درک شده با رفتارهای پیشگیری کننده از ایدز را تایید می کند. پیشنهاد می شود که یافته های پژوهش حاضر به عنوان پایه ای برای مداخلات طراحی شده به منظور ایجاد رفتارهای پیشگیری از ایدز مورد استفاده قرار گیرد.

زمینه: کمردرد دومین دلیل شایع مراجعه به پزشک است. نزدیک به 85-70 درصد از افراد در طول زندگی خود حداقل یک بار کمردرد را تجربه می کنند. هدف از این مطالعه هم مقایسه اثرات ماساژ و مدالیتی در درمان بیماران زن مبتلا به کمردرد غیراختصاصی تحت حاد و مزمن بود.روش ها: در این مطالعه کارآزمایی بالینی، 30 بیمار زن مبتلا به کمردرد تحت حاد و مزمن با مدت درد 9.68±3.38 ماه در دامنه سنی 55-20 سال با میانگین سنی 33.96±10.93 به صورت تصادفی در دو گروه ماساژ و مدالیتی تحت درمان قرار گرفتند. درمان به صورت هر روز، یک جلسه به مدت 10 جلسه انجام شد. بیماران قبل و بلافاصله بعد از درمان با استفاده از مقیاس اندازه گیری دردNRS ، پرسشنامه Oswestry سطح ناتوانی عملکردی و تست تغییریافته شوبر برای اندازه گیری میزان فلکسیون ارزیابی شدند. بررسی داده ها از طریق آزمون های تی - مستقل و تی - زوجی انجام گرفت.یافته ها: بهبود معناداری در شدت درد، سطح ناتوانی عملکردی و میزان فلکسیون در هر گروه به طور مجزا پس از درمان دیده شد (P<0.001). از طرف دیگر، مقایسه داده های دو گروه که قبل از مداخله اختلاف معناداری نداشتند، نشان داد که در گروه ماساژ، میزان درد و سطح ناتوانی عملکردی پس از مداخله در مقایسه با گروه مدالیتی، اختلاف معناداری دارد (PODI=0.013 و PNRS=0.015)؛ اما اختلاف معنا داری از نظر میزان فلکسیون بین دو گروه دیده نشد.نتیجه گیری: در دوره زمانی کوتاه درمان ماساژ نسبت به مدالیتی، اثرات بهتری را در کاهش درد و افزایش سطح عملکرد بیماران مبتلا به کمردرد ایجاد می کند.

زمینه: تمرین از مهمترین درمان های توصیه شده به مبتلایان کمردرد مزمن است. هدف از تحقیق حاضر، بررسی 8 هفته تمرین درمانی بر میزان درد، ناتوانی و استقامت عضلات تنه در زنان مبتلا به کمردرد ایدیوپاتیک مزمن بود.روش ها: تحقیق حاضر کارآزمایی بالینی بود که نمونه آماری آن را 12 نفر از بیماران مبتلا به کمردرد مزمن مراجعه کننده به کلینیک های شهر اراک تشکیل دادند. قبل از شروع درمان، باید کاهش استقامت عضلات تنه بیماران به اثبات می رسید، به همین جهت نتایج حاصله از داده های آنها با اطلاعات 18 نفر زن سالم مقایسه شد. ابزار تحقیق شامل پرسشنامه های درد کیوبک و ناتوانی اوسوستری، تست سورنسون و دراز و نشست بود. برنامه تمرین درمانی طی 8 هفته، هر هفته 3 جلسه و هر جلسه حدود 45 دقیقه در 3 ست با 12-8 تکرار اجرا شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون تی استفاده شد.یافته ها: قبل از درمان، بیماران از استقامت پایین تری در عضلات تاکننده و راست کننده تنه نسبت به افراد سالم برخوردار بودند (p<0.05). بعد از درمان، میزان استقامت این عضلات در آنها بهبود معناداری یافت (P<0.05). میزان درد در بیماران، بعد از درمان (12.8±5.7) نسبت به قبل از درمان (44.8±16.4) کاهش معناداری یافت (P<0.000). همچنین کاهش معناداری در میزان ناتوانی بیماران بعد از درمان (21.0±9.6) نسبت به قبل از درمان (50.6±9.7) مشاهده شد (P<0.001).نتیجه گیری: بیماران مبتلا به کمردرد ادیوپاتیک مزمن نسبت به افراد سالم از استقامت عضلانی پایین تری برخوردارند. از طریق تمرین درمانی می توان استقامت عضلات تنه این بیماران را افزایش داد و میزان درد کمر و ناتوانی عملکردی آنها را به طور معناداری بهبود بخشید.

زمینه: بتاتالاسمی ماژور شایع ترین کم خونی ارثی است که در ایران نیز شیوع بالایی دارد و از جمله عوارض آن کم شنوایی می باشد. این مطالعه جهت تعیین میزان شنوایی افراد مبتلا و ارتباط آن با میزان فریتین سرم، میزان و مدت دریافت خون و دسفرال انجام شد.روش ها: این مطالعه به روش توصیفی - تحلیلی روی 80 بیمار مبتلا به تالاسمی ماژور (36 مذکر و 44 مونث) در محدوده سنی 32-4 سال (14.2±2.3) که جهت دریافت خون به بیمارستان بوعلی سینای تهران مراجعه کردند انجام شد. متغیرهای مورد بررسی شامل سن، جنس، میزان فریتین سرم، میزان و مدت مصرف دسفرال و سطح شنوایی بود. نمونه ها از نظر شنوایی، ارزیابی اتولوژیک و ادیومتریک شدند. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمون کای دو مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: 47 درصد (38 نفر) از نمونه ها دچار کاهش شنوایی بودند. فراوانی انواع افت شنوایی در افراد مبتلا به ترتیب نوع حسی عصبی 45.3 درصد (17 نفر)، نوع انتقالی 37.3 درصد (12 نفر) و نوع آمیخته 17.4 درصد (7 نفر) بود. نتایج حاصله بین کاهش شنوایی با میزان فریتین سرم، میزان مصرف دسفرال در هر بار و مدت زمان استفاده از دارو رابطه معناداری را نشان داد (P<0.05).نتیجه گیری: افزایش میزان مصرف دسفرال می تواند موجب افزایش میزان کاهش شنوایی شود. بنابراین کنترل و معاینات دوره ای بیماران جهت پیشگیری از کاهش شنوایی توصیه می شود.

زمینه: با افزایش جمعیت سالمندان، تعداد آسایشگاه های سالمندان و سپردن آنها به این مراکز افزایش یافته است. با وجود این، تجارب سالمندان مقیم این آسایشگاه ها کمتر مورد توجه قرار گرفته است. مطالعه حاضر با هدف بررسی تجارب سالمندان مقیم آسایشگاه سالمندان گلابچی کاشان انجام شد.روش ها: مطالعه به صورت کیفی و به روش پدیدارشناسی انجام شد. جهت جمع آوری داده ها از نمونه گیری هدفمند، مصاحبه های باز ژرفکاو و جمع آوری دست نوشته ها تا رسیدن به اشباع داده ها استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها به روش شش مرحله ای ون منن انجام شد.یافته ها: پانزده سالمند با دامنه سنی 73-65 سال و متوسط مدت اقامت 2.5 سال در تحقیق مشارکت کردند. پنج مضمون «طردشدگی و انزوا»، «احساس شکست و خواری»، «سازگاری»، «رضایت» و «یکنواختی و انتظار» از داده ها استخراج شد. بیشتر شرکت کنندگان احساس می کردند که از خانواده طرد و از جامعه کنار گذارده شده اند. زندگی آنها یکنواخت بود و این امر، شور زندگانی آنها را کاهش داده بود و در انتظار پایان زندگی به سر می بردند.نتیجه گیری: بیشتر سالمندان، تجارب مثبتی از زندگی در آسایشگاه نداشتند. بی توجهی خانواده و شرایط آسایشگاه، در مجموع احساس «انزوا و طردشدگی» و «احساس شکست و خواری» را در آنها ایجاد نموده بود. باید با ارتقای فرهنگ ارتباط با سالمندان و بهبود شرایط مراکز نگه داری و همچنین با تربیت نیروهای متخصص نگه داری از سالمندان، احساس شادابی و نشاط زندگی را در این مراکز توسعه داد.

زمینه: عفونت های دوره نوزادی از علل مهم مرگ و میر در نوزادان نارس می باشد. انتقال ایمونوگلوبولین ها از مادر به جنین بعد از هفته 34-32 بارداری اتفاق می افتد. بنابراین نوزادان نارس، دچار ضعف ایمنی نسبی می باشند. هدف از این مطالعه بررسی تاثیر تجویز ایمونوگلوبولین وریدی در کاهش میزان مرگ و میر نوزادان نارس در اثر عفونت خون بود.روش ها: مطالعه حاضر از نوع کارآزمایی بالینی بود و از بهمن ماه سال 1386 لغایت تیر ماه 1388 در بخش نوزادان بیمارستان امام رضا (ع) کرمانشاه انجام گرفت. 40 نوزاد نارس با سن داخل رحمی کمتر از 34 هفته که با شک به سپسیس احتمالی (علایم بالینی سپسیس + علایم آزمایشگاهی) در بخش نوزادان بستری شده بودند به دو گروه 20 نفره تقسیم شدند. گروه اول علاوه بر درمان های معمول بخش در طی 24 ساعت از زمان بستری، 500mg/kg ایمونوگلوبولین وریدی نیز دریافت می کردند. در گروه مورد، قبل و 6 ساعت پس از تزریق ایمونوگلوبولین وریدی، سطح IgG سرم اندازه گیری می شد سپس نتایج به دست آمده با نرم افزار SPSS و آزمون های دقیق فیشر، کای دو و لون تجزیه و تحلیل شد.یافته ها: میزان مرگ و میر در گروه شاهد بیشتر از گروه مورد بود ولی از نظر آماری تفاوت معناداری بین آنها وجود نداشت. سایر متغیرهای مورد بررسی از جمله نیاز به ونتیلاسیون، تعویض خون، مدت زمان بستری و کشت خون مثبت از نظر آماری تفاوت معناداری نداشتند. تنها نکته قابل اشاره، افزایش قابل توجه سطح IgG سرم در گروه مورد بود که از نظر آماری تفاوت معناداری بین سطح سرمی آن قبل و بعد از تزریق ایمونوگلوبولین وجود داشت (P=0.001).نتیجه گیری: استفاده از ایمونوگلوبولین وریدی در درمان سپسیس در نوزادان پره ترم، تاثیری بر طول مدت بستری در بیمارستان و میزان مرگ و میر آنها ندارد اما سطح ایمونوگلوبولین سرم را بالا می برد.

یکی از روش های موثر تنظیم خانواده، دستگاه داخل رحمی آیودی است. علی رغم مزایای آن، استان کرمانشاه نوزدهمین استان در استفاده از این روش می باشد و کمتر از 5 درصد زنان واجد شرایط آن را به کار می برند. بعضی از روش های پیشگیری از بارداری مانند قرص های هورمونی نیاز به استفاده درست و به موقع داشته و عدم توجه به دستورالعمل های استفاده از آن می تواند منجر به حاملگی ناخواسته گردد و این امر در استفاده از آیودی به حداقل می رسد. با توجه به آن که میزان حاملگی ناخواسته در استان کرمانشاه بیش از 26 درصد می باشد، بررسی عوامل مرتبط بر انتخاب آیودی می تواند به نحوی در کاهش میزان حاملگی ناخواسته نقش به سزایی داشته باشد.

زمینه: افزایش بیشتر از حد طبیعی قوس کیفوز پشتی در سطح ساجیتال، یک ناهنجاری است. اما حد طبیعی یا دامنه نرمال قوس کیفوز پشتی در رده های سنی مختلف در کشورمان تعیین نشده است. هدف پژوهش حاضر بررسی دامنه نرمال قوس کیفوز پشتی دانش آموزان پسر 18-13 سال شهر کرمانشاه بود.روش ها: مطالعه از نوع توصیفی است. ابتدا موافقت آموزش و پرورش شهر کرمانشاه حاصل شد. سپس با مراجعه به دو مدرسه راهنمایی و دو دبیرستان در هر یک از نواحی سه گانه آموزشی شهر کرمانشاه، 97 آزمودنی سالم در هر رده سنی انتخاب شدند و با استفاده از خط کش منعطف، قوس های کیفوز 582 دانش آموز پسر اندازه گیری شد. با به کارگیری آمار توصیفی (میانگین و انحراف معیار)، دامنه نرمال (محدوده بین دو انحراف معیار بیشتر و کمتر از میانگین) قوس کیفوز پشتی دانش آموزان پسر 18-13 سال سالم شهر کرمانشاه تعیین شد.یافته ها: دامنه نرمال قوس کیفوز پشتی دانش آموزان پسر 18-13 سال سالم شهر کرمانشاه، بین 18.29±52.50 درجه به دست آمد. میانگین کیفوز پشتی در افراد 13 سال، 34.41±7.47 و 18 سال، 35.55±7.07 بود. این مقادیر از سن 16-13 سال به تدریج افزایش و از 18-16 سال کاهش اندکی داشت.نتیجه گیری: نتایج تحقیق حاضر، اختلاف جزیی با نتایج تحقیقات قبلی نشان می دهد که ممکن است به دلیل ابزارها و روش اندازه گیری متفاوت با آنها و یا به دلیل تفاوت در شرایط نمونه ها مانند سن و نژاد باشد.

زمینه: به دلیل اهمیت تشخیص زودرس اسکار کلیه در اطفال و پیشگیری از عوارضی مانند افزایش فشارخون و نارسایی مزمن کلیه، این بررسی به منظور تعیین قدرت سونوگرافی در تشخیص اختلاف طول و حجم کلیه ها جهت تعیین وجود اسکار کلیه صورت گرفت.روش ها: این تحقیق تحلیلی از نوع ارزش تشخیصی می باشد. در 60 کودک با سابقه عفونت ادراری که جهت انجام اسکن DMSA به بیمارستان امام رضا (ع) مراجعه نمودند قبل از اسکن، با استفاده از سونوگرافی، اختلاف طول و حجم کلیه ها محاسبه گردید سپس نتایج با استفاده از آزمون های t و U مو ویتنی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: در 60 درصد کودکان دارای اسکار کلیه راست، طول کلیه راست، کوچک تر از چپ بود که در مقایسه با کودکان عادی (%77.8)، تفاوت معناداری نداشت (P=0.657). در 50 درصد کودکانی که دارای اسکار کلیه چپ بودند کلیه چپ، کوچک تر از راست بود که در مقایسه با کودکان نرمال (%22.2)، تفاوت معناداری مشاهده نشد (P=0.241). در مورد اختلاف حجم، زمانی که اسکار وجود داشت کلیه راست در 55.6 درصد موارد (P=1) و کلیه چپ در 62.5 درصد موارد (P=0.442)، از طرف مقابل کوچک تر بود که باز هم در مقایسه با کودکان نرمال معنادار نبود. در مواردی که کلیه ها دارای التهاب بودند، درصد مواردی که کلیه ملتهب، طول بیشتری داشت در التهاب کلیه راست 100 درصد (P=0.21) و در کلیه چپ 47.1 درصد (P=0.217) بود و در مورد اختلاف حجم نیز کلیه ملتهب راست در 40 درصد (P=1) و کلیه چپ در 76.5 درصد (P=0.382) حجم بیشتری داشت که در مقایسه با کودکان سالم، تفاوت معنادار نبود.نتیجه گیری: برخلاف مطالعات معدود قبلی، در این مطالعه ارتباط معناداری بین اختلاف طول و حجم کلیه ها با وجود یا رد اسکار کلیه دیده نشد. تنها رابطه معناداری که مشاهده گردید در مورد افزایش طول کلیه راست در صورت التهاب بود.

زمینه: نارضایتی یک زن از تجربیات تولد ممکن است اثرات طولانی مدت و فوری بر روی سلامتی مادر و ارتباط وی با نوزادش داشته باشد. هدف این مطالعه بررسی تاثیر طب فشاری نقطه LI4 بر رضایتمندی از زایمان در زنان مراجعه کننده به بیمارستان فاطمیه شاهرود بود.روش ها: در این مطالعه تجربی، 100 زن مراجعه کننده به اتاق زایمان بیمارستان فاطمیه شاهرود به طور تصادفی در یکی از دو گروه طب فشاری نقطه LI4 (50 نفر) و لمس نقطه LI4 (50 نفر) قرار گرفتند. گروه آزمایش، 20 دقیقه طب فشاری در نقطهLI4  را در شروع فاز فعال زایمان در طول هر انقباض و گروه کنترل به همان طریق، لمس در همان نقطه را بدون هیچ فشاری دریافت نمودند. ابزار گردآوری داده ها چک لیست مشاهده و فرم اطلاعاتی بود. جهت اعتبار چک لیست مشاهده از اعتبار محتوی استفاده شد. رضایتمندی از زایمان بلافاصله پس از زایمان سنجیده شده و نمرات به دست آمده در دو گروه مقایسه شد.یافته ها: نتایج این پژوهش نشان داد که میزان رضایتمندی از زایمان در دو گروه تفاوت معنادار داشت (P=0.017). در حالی که 86 درصد افراد گروه آزمایش به رضایت خود، بالاترین نمره (6) را داده بودند، 68 درصد در گروه کنترل بالاترین نمره رضایت را گزارش کردند.نتیجه گیری: به نظر می رسد که طب فشاری نقطه LI4 بر رضایت از زایمان، تاثیر مثبت دارد. بنابراین استفاده از این روش آسان و قابل اجرا در اتاق های زایمان پیشنهاد می شود.

زمینه: جانبازان شیمیایی از مشکلات جسمانی در رنج هستند و آموزش های روانشناختی می تواند در کاهش این مشکلات موثر واقع شود. هدف پژوهش حاضر اثربخشی آموزش های ذهن آگاهی و تنظیم هیجان بر بهزیستی جسمانی و روانشناختی جانبازان شیمیایی بود.روش ها: روش پژوهش حاضر، آزمایشی (پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری) در دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل بود. یک نمونه 47 نفری از جانبازان شیمیایی مرد شهرستان سردشت که دارای سلامت روان پایین بودند، به صورت تصادفی انتخاب و در سه گروه آموزش ذهن آگاهی، آموزش تنظیم هیجان و گروه کنترل جایگزین شدند. دو گروه اول، آموزش ذهن آگاهی و تنظیم هیجان دریافت کردند و به گروه کنترل هیچ آموزشی داده نشد. داده های پژوهش با کمک پرسشنامه سلامت روان و مقیاس علایم جسمانی جمع آوری شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر استفاده شد.یافته ها: آموزش های ذهن آگاهی و تنظیم هیجان بر بهبود علایم جسمانی و سلامت روان اثربخش بودند. همچنین، اثربخشی آموزش ذهن آگاهی بر نمرات پیگیری علایم جسمانی، نمرات پس آزمون و پیگیری سلامت روان بیشتر بود (P<0.01).نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاکی از اثربخشی آموزش های ذهن آگاهی و تنظیم هیجان بر بهبود علایم جسمانی و سلامت روان جانبازان شیمیایی است. بنابراین جهت بهبود بهزیستی جسمی و روانشناختی جانبازان شیمیایی، آموزش ذهن آگاهی و تنظیم هیجان پیشنهاد می شود.