تحقیق در علوم دندانپزشکی
سال:1387 | دوره:5 | شماره:3 |تعداد مقالات:8

سابقه و هدف: از آنجا که این طرح تحقیقاتی یک مطالعه توصیفی بوده و همچنین یک مطالعه کاربردی جهت جامعه به شمار می رود می تواند رهگشای بسیاری از مطالعات تحلیلی در این زمینه باشد. تاکنون تحقیقات جامع و کاملی در محدوده مکانی مورد نظر ما صورت نگرفته و کمبود اطلاعات در این زمینه محسوس می باشد. این تحقیق می تواند ضمن روشن نمودن وضعیت موجود درخصوص تعداد و نحوه پرونده های مطرح شده در سازمان پزشکی قانونی، اهمیت آگاهی از علم حقوق پزشکی و مسوولیتی که به عهده پزشک معالج قرار می گیرد را روشن نماید.مواد و روش ها: با مراجعه به مرکز کمیسیون پزشکی قانونی استان تهران و بررسی پرونده های شکایت بیماران طی سال های 86-82 (و تکمیل فرم های مربوط به بیماران) و مطالعه دقیق پرونده ها و بررسی شکایت بیماران از دندانپزشکان طی پروسه های جراحی، اطلاعات به دست آمده جمع آوری شده و سپس تحت بررسی و مطالعه دقیق قرار گرفت.یافته ها: از میان 57 پرونده ای که از سال 86 -82 در ارتباط با درمان های جراحی دهان و فک و صورت در سازمان کمیسیون پزشکی قانونی تهران ثبت شده بود اکثر شکایات (84 درصد) از دندانپزشکان مرد بوده است. از این میان (12.3 درصد) به علت شکستگی فک در حین درمان، (10.5 درصد) به علت بی حسی فک ناشی از درمان، (7 درصد) به علت باز شدن سینوس در حین درمان، (5.3 درصد) به علت وارد شدن دندان به سینوس، ( 12.3درصد) به علت آبسه و عفونت فک ناشی از درمان، ( 21.1درصد) اشتباهی کشیدن دندان، ( 8.8درصد) عدم تهیه کلیشه رادیوگرافی قبل از کار، ( 3.5درصد) خونریزی بعد از جراحی، ( 7درصد) صدمه به دندان مجاور، ( 5.3درصد) شکستن توبروزیته، ( 14درصد) درد بعد از کشیدن دندان و در نهایت ( 8.8درصد) به علت شکست ایمپلنت بوده است.بر طبق نظریه کمیسیون پزشکی قانونی (33 درصد) این شکایات تبرئه شدند و (67 درصد) محکوم شدند.نتیجه گیری: گزارشات واصله از سازمان پزشکی قانونی، مراجعات افراد جهت رسیدگی به مشکلات مراجعین و عدم رضایت درمانی در سال های اخیر افزایش داشته است. جالب ترین و قابل بحث ترین تصمیمات کمیسیون ها این بود که تقریبا در 1.3 مواردی که دندان های مولر بالا در حین خروج وارد فضای سینوس فکی شدند دندانپزشک مربوطه تبرئه شده و در حدود 85 درصد از موارد بی حسی منجر به محکومیت دندانپزشک شده که به نظر می رسد از نظر علمی قابل بحث است. همچنین در حدود 84 درصد از موارد شکستگی فک و بی حسی فک، علت خطای دندانپزشک عدم مهارت و انتخاب ناصحیح بیمار بوده است. لازم به ذکر است که اکثر شکستگی های فک و بی حسی های فک در مندیبل رخ داده بود. در صورت درد بعد از کشیدن دندان احتمال محکومیت صفر است.

سابقه و هدف: پر کردن سه بعدی کانال ریشه جهت حفظ سلامت و یا دستیابی به رژنراسیون یا ترمیم بافتهای پری اپیکال از اهداف اصلی درمانهای ریشه است. مواد پر کننده انتهای ریشه در موارد متعددی جهت حصول به اهداف بالا مورد استفاده قرار می گیرد. از مواد رایج پرکننده انتهای ریشه می توان بهMineral Trioxide Aggregate  اشاره کرد که نوع خارجی آن ماده ای گران قیمت بوده ولی نوع ساخت داخل آن قیمت پایین تری دارد. هدف از این مطالعه بررسی واکنش بافت همبند به MTA سفید خارجی و ساخت داخل بود و همچنین تعیین فازهای کریستالی سطحی آن با روش آزمایش تفرق اشعه ایکس (XRD) بود.مواد و روش ها: 40 موش صحرایی به 5 گروه 8 تایی تقسیم شدند. لوله های پی اتیلن پر شده با MTA سفید خارجی و ساخت داخل و لوله های خالی به عنوان کنترل در بافت همبند زیر جلدی کاشته شد. نمونه ها پس از 7 و 14 و 30 و 60 و 90 روز مورد بررسی هستیولوژیک قرار گرفتند و بدین صورت گروه بندی شدند. صفر، بدون سلول التهابی، بدون واکنش. یک، کمتر از 25 سلول التهابی، واکنش خفیف. دو، 25 الی 125 سلول التهابی، واکنش متوسط. سه، بیش از 125 سلول التهابی، واکنش شدید، از تست آماری Kruskal-Wallis برای بررسی تفاوت های آماری در سطح معنی داری p<0.05 استفاده شد. و سپس نمونه ها برای آنالیز تفرق اشعه ایکس و آنالیز فازی تحت آزمایش (ایکس ار دی) در محدوده تفرق 140-20 درجه قرارگرفتند.یافته ها: به طور کلی واکنش التهابی با گذشت زمان در تمامی گروه ها کاهش یافت و همچنین با بررسی پیکهای موجود در هیستوگرام پی به ساخت لایه متفاوت از زیر پایه (از جنس کلسیم و فسفاتی) برده شده. گروه های آزمایشی در مقطع زمانی 7 روز التهاب متوسط تا شدید داشتند که با گروه کنترل که التهاب خفیف تا متوسط داشت، اختلاف آماری معنی داری داشت (p=0.04) بین گروه های آزمایشی و گروه کنترل در مقطع زمانی 14، 30، 60 و 90 که همگی التهاب متوسط تا خفیف نشان دادند، اختلاف آماری معنی داری مشاهده نشد (p>0.05). گروه های آزمایشی در مقاطع زمانی از لحاظ ساختمان کریستالی با گروه کنترل، اختلاف فازی معنی داری داشت ولی بین گروه های آزمایشی اختلاف فازی معنی دار نبود.نتیجه گیری: واکنش التهابی بافت همبند زیر جلدی موش به MTA سفید خارجی و ایرانی یکسان است و MTA در صورت در معرض قرارگیری با سیستم های بیولوژیک دچار تغییرات کریستالوگرافی شده که ممکن است منتج به تغییرات خواص فیزیکی و شیمیایی آن گردد.

سابقه و هدف: هیدروکلوئیدهای برگشت ناپذیر (آلژینات) یکی از اصلی ترین مواد قالبگیری دندانی هستند که در سرتاسر جهان در بسیاری از زمینه های کلینیکی استفاده می شود. یکی از مشکلات طی ساخت پروتزها مساله تغییرات ابعادی آلژینات در پروسه قالبگیری و بعد از آن می باشد بنابراین هر پروتزی که به وسیله آن ساخته می شود در دهان منطبق نخواهد بود. هدف این مطالعه بررسی ثبات ابعادی آلژینات Elastic Cromo بعد از گذشت زمان می باشد لذا این تحقیق در سال تحصیلی 86 – 87 در بخش پروتزثابت دانشکده دندانپزشکی دانشگاه آزاد اسلامی انجام شد.مواد و روش ها: تحقیق به روش Experimental انجام گرفت. ابتدا مدل آزمایشگاهی شامل دو مخروط تهیه شد 20 قالب از نمونه با ماده آلژینات  Elastic Cromoگرفته شد. سپس قالب ها در چهار شرایط نگهداری شدند: نیم ساعت – 24 ساعت -48 ساعت و 120 ساعت. قالب ها با گچ و لمیکس ریخته شدند. کستهای به دست آمده در چهار بعد توسط میکروسکوپ اندازه گیری شدند. ابعاد مورد بررسی عبارت بودند از: قطر بزرگ و کوچک و ارتفاع و فاصله بین دو مخروط سپس نتایج به وسیله آزمون  ANOVAمورد بررسی قرار گرفت.یافته ها: نتایج نشان داد که در ابعاد"بزرگترین قطر، کوچکترین قطر، ارتفاع و فاصله" بین چهار زمان قالب ریزی اختلاف معنی داری مشاهده نمی شود. تغییرات ابعادی ارتفاع و فاصله در همه زمان ها در محدوده استاندارد ADA (کمتر از 1.5 درصد) هستند، اما تغییرات ابعادی بزرگترین قطر فقط در 24 ساعت و تغییرات ابعادی کوچکترین قطر تنها در نیم ساعت در محدوده استاندارد می باشد.نتیجه گیری: آلژینات Elastic Cromo برای یک دوره 5 روزه (120 ساعته) دارای ثبات ابعادی نیست اما زمان قالب ریزی در طی این مدت 5 روز تاثیری بر تغییرات ابعادی کستهای حاصل از آن ندارد.

سابقه و هدف: یکی از مشکلات دندانپزشکان تشخیص پوسیدگی پروگزیمال دندان ها است. رادیوگرافی بایت وینگ مرسوم ترین روشی است که علاوه بر معاینه بالینی در تشخیص پوسیدگی پروگزیمال به کار می رود. روش دیگری که می توان توسط آن به تشخیص پوسیدگی ها (به خصوص پوسیدگی پروگزیمال) دست یافت، استفاده از سیستم دیجیتال است که به وسیله اسکنر معمولی و دوربین دیجیتال انجام پذیر است. هدف از مطالعه حاضر، مقایسه قدرت تصاویر رادیوگرافی Conventional و دیجیتال اسکن شده در تشخیص پوسیدگی پروگزیمال می باشد.مواد و روش ها: در این تحقیق تعداد 40 دندان مولر دایمی خارج شده از انسان، انتخاب شد. حفراتی توسط فرز روند D&Z 1.2 زیر محل contact point ایجاد گردید، سپس حفره ایجاد شده به وسیله فرزهای روند 1، 2، 3 و 4 بر روی 40 سطح پروگزیمال دندان عمیق تر و عمیق تر شد. رادیوگرافی بایت وینگ به عمل آمد و هرکدام از کلیشه ها توسط دوربین دیجیتال سونی سایبرشات DSC-W200 با 3 رزولوشن 6، 9 و Mp 12 دیجیتایز شدند. 4 نفر رادیولوژیست فک و صورت به مشاهده رادیوگرافی های تهیه شده از رادیوگرافی Conventional و دوربین دیجیتال پرداختند.یافته ها: در تشخیص به روش بایت وینگ میانگین حساسیت 97.5 و میانگین ویژگی 91.25، در تشخیص با دوربین دیجیتال رزولوشن 6 میانگین حساسیت  98.125و میانگین ویژگی 88.75، رزولوشن 9 میانگین حساسیت 95.62 و میانگین ویژگی 91.25، رزولوشن 12 میانگین حساسیت 88.75 و میانگین ویژگی 92.5 بود. از تست Cochrane Q استفاده شد. اختلاف معناداری بین نتایج دیده نشد .(P=0.750)نتیجه گیری: می توان جهت دیجیتال کردن تصاویر رادیوگرافی اعم از داخل و خارج دهانی و ذخیره سازی آن ها در رایانه و مشاهده آن ها در هر زمان ممکن و ارسال آن به نقاط دیگر از دوربین دیجیتال استفاده کرد.

سابقه و هدف: پمفیگوس ولگاریس بیماری پوستی مخاطی است که شیوع آن 1% تا 5% در هر 100000 نفر گزارش شده است و در حدود 2% ضایعات زخمی دهان را تشکیل می دهد. شایع ترین محل ضایعات دهانی پمفیگوس ولگاریس مخاط کام نرم، مخاط باکال، زبان، مخاط لبیال فک پایین و لثه گزارش شده است. ضایعات دهانی دردناک بواسطه اختلال در روشهای روتین بهداشت دهان منجر به افزایش استعداد به پوسیدگی و بیماری های پریودنتال می گردند. در این گزارش مورد شرح حال یک خانم 40 ساله که مدت 9 سال سابقه ابتلا به پمفیگوس ولگاریس دهانی داشته و تحت درمان بوده جهت درمان پریودنتیت پیشرفته مهاجم ارجاع شده بود همراه با تاریخچه بیماری عوارض آن و همچنین تشخیص پریودنتال سیردرمان و پیش اگهی بیماری پریودنتیت ذکر شده است.

سابقه و هدف: با توجه به اهمیت و نقش دندان های مولر و شیوع بالای از دست رفتن این دندان ها، ضرورت جایگزینی فوری آن ها با شیوه ای موثر، در موقعیت مطلوب با حداقل تحلیل ریج باقیمانده، زمان و مراحل جراحی احساس می گردد، لذا این مطالعه با هدف بررسی شاخص های کلینیکی و رادیوگرافی استفاده از ایمپلنتهای با قطر بالا (WD, WP) در جایگزینی فوری مولرهای فکین در دانشکده دندانپزشکی دانشگاه آزاد سال 88-87 انجام شد.مواد و روش ها: تعداد 12 نمونه ایمپلنت با قطر بالا در 10 بیمار با میانگین سنی 46 سال با روش جایگزینی فوری مولر اول یا دوم قرار داده شد (6 مورد ماگزیلا و 6 مورد مندیبل). در آماده سازی محل ایمپلنت ها علاوه بر حفظ سپتوم اینتررادیوکولار حین خارج کردن ریشه ها، Drilling از مزیال یا دیستال سپتوم صورت گرفت. بلافاصله بعد از جراحی ثبات اولیه با Periotest اندازه گیری و ثبت گردید و رادیوگرافی پری اپیکال برای تعیین سطح استخوان کرستال با تکنیک موازی گرفته شد، 4 ماه بعد میزان لقی مجددا اندازه گیری شد و رادیوگرافی پری اپیکال به منظور تعیین تغییرات استخوان کرستال با روش موازی گرفته شد و تغییرات PTV با آزمون آماری Wilcoxon مورد قضاوت قرار گرفت.یافته ها: در هیچ یک از نمونه ها درد، عفونت، ترشح چرک و رادیولوسنسی ممتد رادیوگرافیک مشاهده نشد. و میانگین PTV1=-4.9+1 و PTV2=-4.6+1.37 با دامنه (2- تا 7-) نشان دهنده عدم وجود لقی ایمپلنت ها و میانگین تغییرات استخوان کرستال 0.54+0.96mm بود.نتیجه گیری: استفاده از ایمپلنت های با قطر بالا در روش جایگزینی مولرهای فکین در صورت انتخاب مناسب نمونه ها و استفاده از تکنیک صحیح جایگزینی موفقیت آمیز و قابل پیش بینی است.

سابقه و هدف: میزانmarginal gap  در رستوریشن های تمام سرامیک در موفقیت این روکش ها اهمیت تعیین کننده ای دارد و با توجه به این که طرح تراش مارجین می تواند بر تطابق لبه ای تاثیرگذار باشد، هدف از این تحقیق مقایسه دو نوع طرح تراشshoulder  و heavy chamfer بر تطابق لبه ای رستوریشن های تمام سرامیک (Ivoclar vivadent, schaan, Liechtenstein) IPS e.max Press در شرایط In vitro می باشد.مواد و روش ها: این تحقیق به روش single blind experimental و به صورت In vitro انجام شد. در این تحقیق یک دای استاندارد برنجی به عنوان مدل آزمایشگاهی با ابعاد 7mm طول و 5mm قطر تهیه شد و بطور استاندارد تراش داده شد، به طوری که خط انتهای آن در یک نیمه شامل 1mm تراش shoulder 90 درجه و در نیمه دیگر 1mm تراش heavy chamfer بود و دیواره ها با زاویه 10 درجه تیپر شدند. (5 درجه هردر دیواره) و سپس 10 روکش از جنس IPS e.max Press ساخته شد و بعد از سمنت کردن در جهت باکولینگوالی grinding آن ها صورت گرفت و زیر میکروسکوپ الکترونی میزان gap در ناحیه مارجین ها(shoulder - heavy chamfer)  اندازه گیری شد، سپس داده ها به کمک آزمون T-test مورد ارزیابی آماری قرار گرفت.یافته ها: تفاوت میزان marginal gap بین دو طرح تراش به لحاظ آماری معنادار بود. (P<0.05) میزان gap در تراش 16.42±1.904 shoulder میکرون و در تراش 19±1.054 heavy chamfer میکرون بود.نتیجه گیری: طرح تراشshoulder ،  marginal fitnessبهتری را نسبت به تراش heavy chamfer در روکش های تمام سرامیک ایجاد می کند.

سابقه و هدف: با توجه به گسترش درمان های ارتودنسی برای بزرگسالان و تمایل به استفاده از براکت های همرنگ دندان به منظور زیبایی بیشتر و وجود شبهات زیاد درخصوص میزان رشد و چسبندگی میکروارگانیزم ها به این نوع ازبراکت ها، این تحقیق با هدف مقایسه تاثیر جنس براکت های مختلف ارتودنسی (فلز و سرامیک) بر میزان رشد و چسبندگی استرپتوکک موتانس و کاندیدا آلبیکانس انجام شد.مواد و روش ها: تحقیق به صورت experimental روی 72 نمونه انجام گرفت. دونوع براکت فلزی و سرامیکی مربوط به دندان های پره مولر استفاده شدند. استرپتوکک موتانس، کاندیدا آلبیکانس و تلفیق هردو، مورد مطالعه قرار گرفتند.Plate  های شیشه ای کوچک حاوی محیط کشت Noutrient broth به علاوه %20 سوکروز اضافه با یکی ازسه سوسپانسیون میکروبی تلقیح شدند. براکت ها داخل  plateها قرارداده شدند. نمونه ها در دمای 37 درجه به مدت 5 روز انکوبه شدند. سپس براکت ها خارج شده و  plateها تخلیه شدند. تعداد colony forming unit (CFU) های چسبیده به شیشه به صورت چشمی شمارش شدند. تعدادی از براکت ها با میکروسکوپ الکترونی بررسی شدند.یافته ها: تحقیق روی 72 نمونه انجام گرفت. چسبندگی میکروارگانیزم های مورد مطالعه درحضور براکت های فلزی کاهش و درحضور براکت های سرامیکی افزایش پیدا کردند. (P<0.001) بررسی با میکروسکوپ الکترونی نیز این نتایج را تایید کرد.نتیجه گیری: میزان رشد و چسبندگی استرپتوکک موتانس و کاندیدا آلبیکانس در حضور براکت های ارتودنسی با جنس های مختلف، متفاوت است. لذا پیشنهاد می شود در گروهی از بیماران با ریسک عفونت های کاندیدا مثل بیماران دیابتی و یا شرایط سرکوب ایمنی و همچنین در مواردی که کاهش ریسک پوسیدگی و بیماری های پریودنتال مدنظراست، ازبراکت های فلزی استفاده شود.