امداد و نجات
سال:1394 | دوره:7 | شماره:3 |تعداد مقالات:8

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید. 

مقدمه: تامین تمهیدات لازم به منظور مواجهه با بحران های محیطی و سوانح طبیعی از مسایل اساسی در کاهش تلفات انسانی و خسارات اقتصادی در مدیریت بحران محسوب می شود. هدف این مقاله شناسایی چالش های مدیریت راهبردی در مقابله با بحران های طبیعی در شهر های بزرگ است. در این خصوص، توجه به مساله آمادگی و آشنایی و آگاهی از نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید پیش روی مدیریت بحران در سازمان های شهر رشت ضرورتی ویژه دارد. سوالات اصلی مقاله درباره شناسایی عوامل قوت، ضعف، فرصت و تهدید سازمان ها و ارائه راهبردهای مناسبی برای آمادگی این سازمان ها در مواجهه با بلایای طبیعی است.روش: در این مطالعه، روش تحقیق توصیفی- تحلیلی، شیوه اجرای آن پیمایشی و نوع تحقیق کاربردی است. در بخش تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل SWOT استفاده شده است. بدین منظور، فهرستی از نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصت ها و تهدیدهای سازمان ها در زمینه آمادگی در مواجهه با بلایای طبیعی شناسایی و با طراحی پرسشنامه از کارشناسان و متخصصان نظرخواهی شد و با توجه به عوامل چهارگانه SWOT استراتژی های SO-ST-WO-WT ارائه شد. از 60 نفر افراد مایل به همکاری و صاحب نظر در شهر رشت، 52 نفر اعم از کارکنان مدیریت بحران و حوادث استان، هلال احمر، شهرداری، بانک، راه و شهرسازی و آموزش و پرورش بر اساس جدول مورگان انتخاب شدند.یافته ها: با ترکیب عوامل چهارگانه در تولید استراتژی های WO، WT، SO، ST آنها بدین شکل رتبه بندی شدند: استراتژی های WO با میانگین 3.374 در رتبه اول، استراتژی های SO با میانگین 3.351 در رتبه دوم، استراتژی های WT با میانگین 3.308 در رتبه سوم و استراتژی های ST با میانگین 3.285 در رتبه چهارم قرار دارند. یافته های تحقیق نشان داد که کشیدگی نمودار به طرف فرصت ها و به راهبردهای بازنگری نزدیک است.نتیجه گیری: با توجه به یافته ها، مسوولان باید برای کسب آمادگی سازمان ها در هنگام وقوع حوادث تلاش کنند و با کاستن از ضعف ها حداکثر استفاده را از فرصت های موجود ببرند.

مقدمه: محیط پیرامونی بشر همواره مستعد وقوع انواع بحران ها و تهدیدات است و ضرورت اتخاذ تصمیم صحیح در این شرایط که مستلزم به کارگیری دانش می باشد امری انکارناپذیر است. با توجه به اینکه امروزه پدافند غیرعامل نقش مهمی در کاهش آسیب پذیری ایفا کرده است هدف این پژوهش بررسی تاثیرمولفه های مدیریت دانش بر پدافند غیرعامل در سازمان جمعیت هلال احمر استان سیستان و بلوچستان به عنوان یکی از سازمان های تاثیرگذار در این حوزه است.روش: این پژوهش با داشتن یک رویکرد علی، از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت گردآوری اطلاعات از نوع توصیفی است. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه است که روایی و پایایی آن به ترتیب با نظرخواهی از متخصصان امر و محاسبه آلفای کرونباخ (0.8) تایید شد. 310 نفر از جامعه 1600 نفری امدادگران به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. از آزمون آماری کولموگروف-اسمیرنوف، ضریب همبستگی پیرسون و مدل معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزارهای آماری SPSS-19 و AMOS استفاده شد.یافته ها: با توجه به مطلوب بودن سطوح معناداری و تایید فرضیه های پژوهش مشخص شد که مدیریت دانش بر پدافند غیرعامل در سازمان جمعیت هلال احمر استان سیستان و بلوچستان تاثیر معناداری دارد و مقدار ضریب این تاثیر برابر با 0.843 است و مولفه های مدیریت دانش نیز به ترتیب با ضرایب خلق دانش (0.749)، جذب دانش (0.809)، سازماندهی دانش (0.808)، ذخیره دانش (0.804)، انتشار دانش (0.918) و به کارگیری دانش (0.717) بر پدافند غیرعامل تاثیر معناداری دارند. به بیان دیگر در ازای هر واحد افزایش یا کاهش در مدیریت دانش و مولفه های آن، پدافند غیرعامل به اندازه ضرایب فوق تاثیر می پذیرد.نتیجه گیری: نتایج نشان داد که مدیریت دانش و مولفه های آن بر پدافند غیرعامل تاثیر معناداری دارند به گونه ای که تقویت هر کدام از عوامل فوق باعث اجرای بهتر پدافند غیرعامل می شود، از این رو، مدیران سازمان ها باید سعی کنند مدیریت دانش را (که امروزه جزئی جدایی ناپذیر از وظایف مدیریتی آنها در تمام سطوح است) همواره مد نظر قرار دهند و محیط و ابزار را به گونه ای پای کار آورند که تمام مولفه های مدیریت دانش در سازمان اجرایی شود. از طرفی امروزه توجه به پدافند غیرعامل درتمام دنیا رشد چشمگیری داشته است و با گذشت زمان نیاز بیشتری به این علم احساس می شود، لذا وجود یک رویکرد دانشی باعث اجرای بهتر پدافند غیرعامل می شود.

مقدمه: امروزه افزایش جمعیت شهرها موجب افزایش نیاز به خدمات شهری شده است و در این میان نکته حائز اهمیت، توزیع بهینه مراکز ارائه دهنده خدمات است. ایستگاه های آتش نشانی از جمله عناصر و کاربری های خدماتی اورژانسی شهرهاست که نقش مهم و حیاتی در حفاظت از جان و مال مردم در برابر حوادث مختلف به ویژه آتش سوزی ها دارند. یکی از دل مشغولی های برنامه ریزان شهری در فضاهای شهری، طراحی و مکان یابی فضاهای خدماتی مناسب و مطلوب است. هدف اصلی تاسیس ایستگاه های آتش نشانی تامین بخشی از امنیت شهر در راستای برنامه های از قبل تعریف شده آنهاست. لازمه رسیدن به این هدف، اعمال دید سیستماتیک و یکپارچه به عناصر شهری به صورت میکرو و جهت دهی ساختار شهر به صورت ماکرو می باشد.روش: دیدگاه اصلی در این مقاله، توصیفی- تحلیلی و نوع آن کاربردی است. اطلاعات مورد نیاز آن از طریق مشاهدات میدانی، منابع کتابخانه ای، سالنامه های آماری، مطالعه طرح های جامع و تفصیلی شهر نجف آباد، نقشه 1:5000 وضع موجود و تفصیلی این شهر به دست آمد، سپس با استفاده از نرم افزار GIS و نوار ابزار الحاقی AHP به این نرم افزار و پس از طی مراحل ورود اطلاعات، مدیریت داده ها، تجزیه و تحلیل و پردازش داده ها، مکان های مناسب برای ایجاد ایستگاه های آتش نشانی جدید مشخص و اولویت بندی گردید. در این پژوهش از توانایی های تحلیلی سیستم اطلاعات جغرافیایی و مدل های مکان یابی گنجانده شده در این نرم افزار و وزن دهی و عملیات بافرینگ و غیره استفاده شد.یافته ها: یافته های حاصل نشان می دهد که با توجه به شعاع عملکردی، 1500 تا 2000 متر برای هریک از ایستگاه های موجود، قسمت هایی از شهر، خارج از محدوده عملکرد بوده است. بر همین اساس، مناطق 5، 2 و6 به ترتیب بالاترین میزان اولویت را داشتند، ازاین رو، 3 ایستگاه جدید برای احداث در مناطق مذکور پیشنهاد داده شده است.نتیجه گیری: با توجه به نتایج باید گفت که شعاع عملکرد ایستگاه های آتش نشانی موجود، پاسخگوی نیاز جمعیت شهر نبود، لذا مکان یابی ایستگاه های جدید با درنظرگرفتن پارامترهای مختلف ضروری به نظر می رسد.

مقدمه: تعیین اولویت های پژوهشی نقش مهمی در جلوگیری از اتلاف منابع دارد، همچنین باعث می شود اجرای پژوهش ها بر اساس نیازهای واقعی باشد. در این مطالعه برآنیم تا با تعیین اولویت های تحقیقاتی نظام مدیریت بلایا در استان کرمان در اثربخش تر نمودن مدیریت بلایا در این استان قدم برداریم.روش: پژوهش حاضر، از نوع کیفی و کاربردی است و جامعه مورد بررسی نیز سازمان های مسوول در مدیریت بحران بوده اند. داده ها به دو صورت میدانی و مطالعه اسناد گردآوری شده و برای تحلیل آنها از روش تحلیل محتوا و آمار توصیفی استفاده شده است.یافته ها: مهم ترین اولویت های پژوهشی به دست آمده شامل نقش آموزش در کاهش خسارات ناشی از بلایا، تهیه نقشه راه های مناطق مختلف استان، تشکیل بانک اطلاعاتی شهری، روش های بهینه هماهنگی بین سازمانی و درون سازمانی، بررسی میزان رعایت استانداردهای ساختمان سازی در استان، بررسی خطرپذیری شهرستان ها و روستاها در برابر سوانح و ارائه راهکارهای حل معضل کم آبی بود.نتیجه گیری: لازم است فرایند اولویت گذاری به صورت دوره ای به عنوان مثال به صورت سالانه انجام گیرد تا اجرای پژوهش ها بر اساس نیازهای واقعی باشد. همچنین اولویت های تعیین شده، پس از داوری و پایش دقیق به مرحله اجرا درآورده شوند.

مقدمه: هدف پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی آموزش مدیریت استرس به شیوه شناختی- رفتاری بر فرسودگی شغلی و رضایت زناشویی کارکنان هلال احمر بود.روش: پژوهش از نوع نیمه آزمایشی است که در آن از طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل استفاده شد. جامعه آماری این پژوهش را کارکنان هلال احمر شهر تهران تشکیل می دهند. افراد نمونه در وهله اول به صورت نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای انتخاب و پس از تکمیل پرسشنامه های رضایت زناشویی و فرسودگی شغلی برای ورود به تحقیق با استفاده از نمونه گیری تصادفی در دو گروه آزمایشی و کنترل (15 نفر برای هر گروه) برگزیده شدند. گروه آزمایش در10 جلسه گروهی آموزش مدیریت استرس به شیوه شناختی- رفتاری شرکت کردند، درحالیکه گروه کنترل هیچ مداخله ای دریافت نکرد. در نهایت، داده های جمع آوری شده با استفاده از تحلیل کواریانس تحلیل شدند.یافته ها: بر اساس یافته ها، بین میانگین نمرات پس آزمون گروه آزمایش و کنترل تفاوت معناداری وجود دارد و آموزش مدیریت استرس به شیوه شناختی- رفتاری به طور معناداری موجب کاهش فرسودگی شغلی و افزایش رضایت زناشویی کارکنان شده است. (p<0.01)نتیجه گیری: با توجه به نتایج، انجام مداخلات بر اساس آموزش مدیریت استرس به شیوه شناختی- رفتاری می تواند در بهبود وضعیت شغلی و زناشویی کارکنان هلال احمر مفید باشد.